Danışma Meclisi B : 134 24 . 8 1982 O : 3 D. Sendika Kurma

Danışma Meclisi
B : 134
D. Sendika Kurma Hakkı :
Madde 55. — İşçilerin kendi aralarında, işveren­
lerin de kendi aralarında, iktisadî durumlarını geliş­
tirme ve yaşayış düzeylerini yükseltme ve meslekî da­
yanışmayı gerçekleştirme amaçlarına münhasır kal­
mak kaydı ile sendikalar ve sendika üst kuruluşları
kurabilirler.
(Sendika ve ısendüfca üst kuruluşlarının Ikuru'Iabilmesi için ikurucuları, organlarıyla tüzük ve çalışma
alanları ıhalkikırida ıkanunun gösterdiği açıiklayıcı bigli
ve belgeler yetikil'i merete veırilıiır.
Kanunun aradığı şartların varlığı halinde sendika­
nın veya sendika üst kuruluşlarının kurulması ve faa­
liyete geçmesi engellenemez.
tşçi ve işverenler; kurulan bu sendikalara serbest­
çe üye olmaya ve üyelikten ayrılma hakkına sahiptir­
ler. Bu hakların uygulanış şekil ve usulleri kanunda
gösterilir.
işçiler ve işverenler birden fazla sendikaya üye
olamazlar. Herhangi bir işyerinde çalışabilmek, her­
hangi bir işçi sendikasına üye olmak veya olmamak
şartına bağlanamaz. Ancak bir iş kolunda bilfiil çalış­
mış olan işçiler veya işverenler, sendika ve sendika üst
kuruluşlarında yönetici olabilirler.
Sendikalar ve sendika birliklerinin tüzükleri, yö­
netim ve işleyişleri, bu Anayasada belirlenen Cumhu­
riyetin niteliklerine ve demokratik esaslara uygun ola­
rak düzenlenir.
Danışma Meclisi Sayın Başkanlığına
Memleketimizin iş hayatında büyük gelişmeler
sağlamak amacıyla kurulmuş olan işçi ve işveren sen­
dikaları, bu amaçları gerçekleştirmek için ne kadar
olumlu rol oynamışlarsa, özellikle bazı işçi sendika­
larıyla sendika birlikleri, son on yıl içinde, iktisa­
diyatımızı felce uğratacak davranışlar içine girmiş­
lerdir.
tşçi ve İşveren sendikaları arasındaki ilişkiler sı­
nıf kavgası haline dönüştürülmüş, memleketimiz, te­
lâfisi uzun yıllara yansıyacak zararlara uğratılmıştır.
İşçilerimizin haklarının korunması, meslekî gelişme­
lerinin sağlanması, işçi-işveren ilişkilerinin memleket
ekonomisini sarsmayacak biçimde yürütülmesi gere­
kirken, bazı sendikalar normal görevlerinden ayrıla­
rak ideolojik havariliğine girişmişler, vatandaşlar
arasında 'tedavisi oldukça zorlaşmış yaralar açmış­
lardır. ,
Özellikle bazı sendika yöneticileri işçi yararları­
nı gerçekleştirecek yerde kendi yararlarını önde tu­
tan, hertür denetimden uzak bir sendika ağalığı pe­
şinde koşmuşlardır.
24 . 8
1982
O:3
Bazı sendika kuruluşlarının, dış kuruluşların et­
kisiyle, rejimimizi sarsacak girişimlerde bulunduğunu
belirtmek de, hatalı bir teşhis sayılmaz.
İşçi yararlarını bir kenara atıp, işçi kitlesinin po­
litikanın tam ortasına itilmesi, her zaman görülen ku­
surlu davranışlardan biridir.
Gelişme yolunda büyük bir gayret ve ihtiyaç için­
de bulunan memleketimizin, bu tür olumsuz hare­
ketlerle ne büyük iktisadî ve sosyal zararlar gördü­
ğü hepimizin malumudur.
12 Eylül 1980 Harekâtı sonucu, bir kısmı adalete
intikal etmiş olan bu gibi zararlı faaliyetlerden mem­
leketimizi korumak için, sendika faaliyetlerinin de­
mokratik bir disiplin içine alınması ve düzene sokul­
ması, kötü niyetlilerin emellerine set çekilmesi, kaçı­
nılmaz bir ihtiyaçtı.
Bu maksatla, Anayasa Tasarısının «Sendika Kur­
ma Hakkı» ile ilgili 55 inci maddesinin, ilişikte su­
nulduğu gibi düzenlenmesi, Yüksek Danışma Mecli­
sinin takdir ve tensiplerine arz olunur.
îhsan GÖKSEL
«Sendika kurma
nin önerilen şekli:
hakkı» ile ilgili 55 inci madde­
D. Sendika kurma hakkı.
Madde 55. — fşçiler ve işverenler; iktisadî du­
rumlarını geliştirmek, yaşam düzeylerini yükseltmek
ve meslekî dayanışmalarını gerçekleştirmek amacı
ile, izne bağlı olarak kendi aralarında sendika kura­
bilirler. Bu maksatla, kurucuları, örgütleriyle, çalış­
ma alanları halkikında kanunun gösterdiği açıklayıcı
bilgi ve belgeler yetkili merciye verilir. Kanunun ara­
dığı şartların varlığı halinde, sendikanın ya da sendika
birliğinin kurulması ve faaliyete geçmesi engellene­
mez.
İşçi ve işverenler; kurulan sendikalara serbestçe
üye olmaya ve üyelikten ayrılma hakkına sahiptirler.
Bu hakların uygulanış şekil ve yöntemleri kanun ile
gösterilir.
Herhangi bir işyerinde çalışabilmek, herhangi bir
işçi sendikasına üye olmak ya da olmamak şartına
bağlanamaz.
Ancak bil fiil çalışan işçiler veya işverenler, sen­
dikalarda ve sendika birliklerinde yönetici olabilirler.
Sendikalar ile sendika birliklerinin tüzükleri, yö­
netim ve işleyişleri; Anayasada belirlenen Cumhuri­
yet ilke ve niteliklerine ve demokrasi esaslarına uygun
olarak düzenlenir.
Sendikalar siyasetle uğraşamaz; bir siyasî parti­
ye karşı ya da bir siyasî partiden yana herhangi bir
510 —