KimyaKongreleri.org

VI. Ulusal Anali̇ ti̇ k Ki̇ mya Kongresi Poster 248
KAPİLER ELEKTROFOREZ VE DOLAYLI DETEKSİYON
YÖNTEMİ İLE TAHİNDE OKSALAT TAYİNİ
Selda Başkan Kahraman, F. Bedia Erim Berker
İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü 34469 Maslak/İstanbul
[email protected]
Okzalat insan sağlığı üzerine toksik etkisi olan bir iyondur. Diyetsel oksalatın ana
kaynağı bitki ve bitki ürünleridir. Bitki dokuları sodyum- potasyum oksalat gibi
suda çözünen oksalatları içerdikleri gibi kalsiyum-magnezyum oksalat gibi suda
çözünmeyen oksalat tuzlarını da içerirler. Diyet yoluyla alınan okzalatın fazlası böbrek
taşlarının oluşumuna neden olmaktadır. Tüm böbrek taşlarının yaklaşık %75’inin
kalsiyum okzalat menşeli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca diyet yoluyla alınan aşırı
okzalat, vücutta kalsiyum ve magnezyum emilimini azaltmaktadır. Diyetle alınan
okzalatın, bazı eser elementlerle oluşturdukları çözünmeyen kompleksler nedeniyle
bu elementlerin biyoyararlılığını da azalttığı tespit edilmiştir.
Gıda ürünlerindeki suda çözünen oksalat tuzu cinsleri, çözünmeyenlere oranla daha
çok biyolojik olarak kullanılabilir oldukları için gıdalarda ne cins oksalat tuzlarının
bulunduğunun tayini ve toplam okzalat miktarları böbrek hastalarının diyetlerinin
tespitinde önemlidir.
Bu çalışmada okzalat içeriğinin fazla olduğu öngörülen susamdan elde edilen bir
ürün olan tahin örneklerinde, suda çözünen ve toplam oksalat miktarları kapiler
elektroforez yöntemi ile tayin edilmiştir. Okzalat iyonunun elektroforetik mobilitesi
yüksek olduğundan, kapiler içindeki elektroosmotik akış, kapiler kolon pozitif yüklü
bir polimerle kaplanarak ters çevrilmiştir. Bu şekilde kolonda okzalat iyonunun ve
elektroosmotik akışın yönü aynı olduğundan 4dakika gibi kısa sürede okzalat piki
tespit edilmiştir.
290
KimyaKongreleri.org