Broyler Güncellemesi

Avrupa Uygulama ve Çözüm Merkezi
Broyler Güncellemesi
Teknik bülten Ağustos 2014
NutriOpt broyler ekonomik performans modeli: Broyler üretiminde
kârı maksimum seviyeye çıkarmaya yönelik karar verme aracı
Yem fiyatlarının toplam üretim maliyetinin %60-75’ini temsil
ettiği ve sürekli fiyat dalgalanmalarına tabi olduğu bir sektörde,
en yüksek zooteknik performans beraberinde her zaman en
yüksek kârı getirmez. Etlik piliç (broyler) üreticileri, broyler ve
et fiyatları değiştikçe besleme programlarını değiştirerek
broyler üretiminden en iyi brüt marjı elde etme seçeneğine
sahip olmalıdır. İşte bu yüzden Nutreco, besleme uzmanları ve
üreticilerin birlikte en iyi stratejiyi planlamalarına olanak veren,
rasyon programına yardımcı, kullanıcı dostu bir araç olan
NutriOpt’u geliştirdi.
Protein ve enerji, broyler rasyonlarındaki önemli besin maddeleridir.
Besleme uzmanları, yayımlanan bilgilere (NRC tavsiyeleri) veya
kendi deneyimlerine (Trouw Nutrition tavsiyeleri) dayanan önceden
tanımlanmış protein ve enerji içeriğiyle zooteknik olarak maksimum
broyler performansı elde etmek için besleme programlarını
formülleştirme eğilimindedir. Büyüme oranını en yükseğe çıkararak
yemden yararlanma oranını en aza indirmek için göreli olarak
yüksek protein ve enerjili besleme düzenleri gerekmektedir.
Bununla birlikte, bu strateji çok sıklıkla pahalı rasyonlar yapmayı
gerektirir. Yem maliyetleri arz ve talebe göre değişir. Broyler
üretiminde kullanılan esas ham maddelerin (mısır, buğday ve soya)
fiyatı son yıllarda kuraklık ve diğer olumsuz gelişen şartlar
nedeniyle aniden yükselmiştir. Yetiştirme şartları normale
döndüğünde fiyatlar da normale döner. Bu büyük ve beklenmedik
fiyat dalgalanmaları kanatlı hayvan yetiştiriciliği sektöründe kârı
hızlı bir şekilde azaltabilir veya zarara dönüştürebilir.
Kanatlı besleme uzmanları, proteinin ve enerjinin beslenme
düzenine katkısını uyarlayarak yem fiyatı dalgalanmalarını kontrol
altına alma eğilimindedir. Çoğu durumda, yem maliyetlerinde bir
artış, besleme düzeninde hem protein hem de enerjide azalmayla
sonuçlanır. Tabii ki bu stratejinin broyler performansı üzerinde
doğrudan sonuçları vardır.
Broyler Güncellemesi l Teknik bülten l Ağustos 2014
1
YEM VERİLERİ
HAYVAN VERİLERİ
 Besleme programı
 Besin değerleri
 Ekonomik veriler





Kesim yaşı
Cinsi
Cinsiyeti
Performansları
Verimler
ÇIKTILAR
Tablolar
 Performans
 Verim
 Ekonomik veriler
 Besleme programı
Grafikler
 Performans
 Verim
 Brüt marj
Etkinin büyüklüğü, broyler gereksinimleriyle birlikte azalma
seviyesine bağlıdır. Bunun da ötesinde, yalnızca protein ve enerji
seviyelerini azaltmak en kârlı yöntem olmayabilir; çünkü brüt marj
yalnızca yem fiyatına değil, aynı zamanda canlı broyler ve/veya et
fiyatlarına da bağlıdır. Dolayısıyla, yem formülasyonunu bir broyler
rasyonu için en iyi kârı elde edecek şekilde doğru biçimde
değiştirmek için tüm broyler üretimini dikkate almak önemlidir.
Nutreco, besleme uzmanlarının üreticiler için ekonomik sonuçlara
dayanan broyler yem formüllerindeki değişikliklere karar
vermelerine yardımcı olacak eksiksiz ve basit bir broyler modeli
geliştirmiştir.
NutriOpt broyler ekonomik modeli
NutriOpt broyler ekonomik modeli, teknik ve ekonomik
performansın broyler performansı üzerinde yemdeki enerji ve
proteinin doz-yanıt eğrilerini içeren deneysel bir model olduğunu
öngörür. Protein içeriği, yemde sıfır nitrojen tutma (AMEn)
seviyelerine düzeltilmiş metabolik süreçte değişebilen metabolize
enerji, sindirilebilir lysine (dLys) ve enerji ile örneklenmiştir. Bu
model, yemlerdeki dLys ve AMEn seviyeleri değiştirildiğinde
sahadaki performansın (hem teknik hem de ekonomik olarak) nasıl
geliştirilebileceğini öngörür.
Bu model, yeni araştırma verilerini ve metabolik enerjinin katkısını
hesaplamalara ekleyerek 2005 yılında Nutreco AR-GE tarafından
geliştirilen ilk broyler modeli ile ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, bu
model referans amino asit olarak kullanılan dLys ile besinsel olarak
dengeli protein kavramını kullanır. dLys ile diğer tüm temel amino
asitlerin minimum seviyeleri arasındaki oran, ideal bir protein
profiline göre sabit tutulmuştur. Metabolik süreçte değişebilen
metabolize enerji broyler için AMEn veya kanatlı hayvan
yetiştiriciliği için AMEn olarak ifade edilebilir. Bu model çok az girdi
Şekil 1. Broyler örneği bileşenlerinin,
örnek girdilerinin ve çıktılarının grafik
sunumu
gerektirir ve bir ‘Hayvan alt modeli’ ve ‘Ekonomik alt model’
kullanarak hem teknik hem de ekonomik bilgiler için tablolar ve
grafikler sunabilir (Şekil 1).
Önceki yıllarda yapılan Nutreco modelindeki yaklaşımın aynısı
izlenerek, civciv başlangıç yemlerinde (0 -10 günlük) ekonomik
olarak örneklenmemiştir. Bu kararın esas nedeni, Nutreco’nun
kendi araştırmasının, ilk 10 gün boyunca dLys ve AMEn
optimizasyonunun maksimum zooteknik performans elde etmekten
farklı olmasının ilk on günlük yemlerde ve sonraki (piliç ve bitirme
yemleri) dönemler boyunca broyler performansını önemli ölçüde
etkileyecek olmasıdır. Dolayısıyla, hayvanların en düşük yemden
faydalanma oranıyla en yüksek büyüme performanslarını elde
etmelerine izin vermek için, ilk 10 günlüğe kadar olan etlik piliçlerin
Trouw Nutrition besleme tavsiyelerini yakından izleyen bir yem
profili sunulması önerilir.
Hayvan alt modeli broyler performansının bir simülasyonudur
Hayvan alt modeli, broyler performansını simüle eder. Programın
girdi sayfasında kullanılan parametrelerin mümkün olduğunca kolay
olması ve besleme uzmanları ile üreticiler tarafından her zaman
bilinmesi önemlidir. Örnekleme için girdi parametreleri; cins,
cinsiyet, formüllerde kullanılan ME (enerji), kesim yaşı, kesim canlı
ağırlığı, FCR, karkas ve göğüs verimleridir (Şekil 2). Farklı
dönemlerin (ilk 0-10 gün hariç) örneklenmesi gerektiğinde,
kullanıcının kesim yaşını ve her dönem için uygulanan dLys ve
AMEn’i göstermesi gerekecektir. Model çıktıları; canlı ağırlık artışı,
yemden yararlanma oranı, toplam yem alımı, karkas ve göğüs eti
verimleridir. Tüm çıktılar hem tablolarda hem de üç boyutlu
grafiklerde, her yaş dönemi süresi için bir dLys ve AMEn işlevi
olarak sunulmuştur.
Broyler Güncellemesi l Teknik bülten l Ağustos 2014
2
MODEL GİRDİLERİ
Cins
 Ross
 Cobb
Cinsiyet
 Erkek
 Dişi
 Karışık
MODEL GİRDİLERİ
Enerji
 AMEn broyler
 AMEn kanatlı
Besleme programları
 Kesim yaşı
 dLys oranı/periyot
 AMEn/periyot
Toplam
 Kesim yaşı
 Canlı ağırlığı
 FCR
 Karkas verimi
 Göğüs eti verimi
ÇIKTILAR
Yaş dönemi süresine göre
dLys ve AMEn işlevi olarak:
 Canlı ağırlık artışı
 FCR
 Toplam yem tüketimi
 Karkas verimi
 Göğüs eti verimi
Tablolar
3D grafikler
FCR
Büyüme (g/gün) ve yemden yararlanma oranı; broylerlerin yaşını,
cinsiyetini, genetik potansiyelini dikkate alan ve dLys ve AMEn
değerleri ile değiştirilen üstsel bir işleve göre hesaplanmıştır
(büyüme için Şekil 3 ve FCR için Şekil 4). Yem tüketimi, büyümeye
uygulanan bir yemden yararlanma oranına (örnek girdisi)
benzetilmiştir. Karkas ve göğüs eti verimleri, vücut ağırlığı ile
verimler arasındaki ilişkiyi dikkate alan bir etmenle düzeltilen üstsel
bir işleve göre hesaplanmıştır.
Şekil 2. Bir dLys ve AMEn işlevi olarak
hayvan alt modeli için girdi ve çıktılara
genel bakış
AMEn (TNI
gereksinimi, %)
Lizin (TNI gereksinimi, %)
Büyüme (g/gün)
Şekil 4. Etlik piliç yemden yararlanma oranı, dLys ve AMEn içeriğine yanıt
verir. Veriler, 21-38 günlük dönem için örnek tahminini ortaya koyar
Ekonomik alt model brüt marjı hesaplar
AMEn (TNI
gereksinimi, %)
Lizin (TNI gereksinimi, %)
Şekil 3. Canlı ağırlık artışı, dLys ve AMEn içeriğine yanıt verir. Veriler, 21-38
günlük dönem için örnek tahminini ortaya koyar
Ekonomik alt model, farklı dLys ve AMEn için elde edilen brüt marjı
hesaplar. Brüt marj; canlı broyler, karkas veya göğüs etinin
bölgesel satış fiyatları ile yem maliyetleri arasındaki fark olarak
hesaplanır. Broyler modelinin bu bölümündeki girdi parametreleri,
hayvan alt modeli, yem ve et fiyatlarından elde edilen performans
verileridir (Şekil 5). Ekonomik model bir yaş dönemine uygulanır.
Sonuç olarak ortaya çıkan tablo ve grafiklerde; broyler, karkas,
göğüs ve karkas haricinde geri kalan parçalar için brüt marj kesim
yaşı dönemi süresine göre bir dLys ve AMEn işlevi olarak
sunulmuştur. Benzer şekilde, doğru besleme program profili
seçimini kolaylaştırmak üzere, en yüksek brüt marjlar için en iyi
dLys ve AMEn gösterilmiştir.
Broyler Güncellemesi l Teknik bülten l Ağustos 2014
3
ÖRNEK GİRDİLER
Büyüme oranı
FCR
Yem alımı
Karkas verimi
Göğüs eti verimi
ÖRNEK GİRDİLER
Yem fiyatları
Et fiyatları
 Canlı broyler kg fiyatı
 Karkas fiyatı
Hayvan alt
model
çıktıları
ÇIKTILAR
Yaş dönemi süresine göre
dLys ve AMEn işlevi olarak:
 Canlı hayvan brüt kârı
 Karkas brüt kârı
 Karkas parçası brüt kârı
Maksimum verim için dLYs
ve AMEn
 Canlı hayvan brüt kârı
 Karkas brüt kârı
 Karkas parçası brüt kârı
Tablolar
3D grafikler
Yemleme programları
 Parçalar (göğüs + kalan
kısım)
Şekil 5. Bir dLYs ve AMEn işlevi
olarak ekonomik alt model için girdi
ve çıktılara genel bakış
ve daha küçük ölçekte enerjide değişikliklere duyarlı olduğu ve yem
maliyeti artışlarında farklılıklara yol açtığı ortaya çıkmıştır. Fiyat
listesindeki bu farklılık, ekonomik modelde ve kullanılacak olan
optimum dLys (ve dolayısıyla protein) ve AMEn seviyesinde
doğrudan bir etkiye sahip olacaktır.
Büyüme (g/gün)
Optimizasyon, hedefe göre değişim göstermektedir: Canlı hayvanı,
karkası veya göğüs etini en iyi duruma getirmek. Örneğin, broyler
için brüt marjın maksimum seviyede olması gerekiyorsa, bu örnek,
“a” fiyat listesi kullanıldığında optimal bir %90 dLys seviyesi
gösterirken “b” fiyat listesi kullanıldığında seviye %86’ya düşer
(Şekil 6). AMEn durumunda, her iki senaryo da %93’lük optimal bir
AMEn seviyesi gösterir (TNI gereklilikleriyle karşılaştırıldığında). Bu
önerilen seviyeler, broyler performansını en yükseğe çıkaran
besleme programlarının kârı her zaman maksimum seviyeye
çıkarmadığını açıkça göstermektedir.
AMEn (TNI
gereksinimi %)
Lizin (TNI gereksinimi, %)
Büyüme (g/gün)
Sonuçlar
AMEn (TNI
gereksinimi %)
Lizin (TNI gereksinimi, %)
Şekil 6. Yem fiyatı “a” (üst) ve “b” (alt) kullanıldığında bir dLys ve AMEn işlevi
olarak canlı broiler için brüt marj.
Hayvan alt modelinin çıktıları ekonomik alt model ve iki farklı fiyat
listesi için girdi olarak kullanılarak brüt marj hesaplamalarına ilişkin
bir simülasyon yapılmıştır. Sonuç olarak, fiyat listelerinin proteinde
Broylerlerin rasyonlarına girilmek üzere en iyi protein ve enerji
seviyelerini seçmek, birçok etmene dayalı olan karmaşık ve zor bir
karardır. Besleme uzmanları, rasyon programlarını üretici
yararlarını en iyi duruma getirecek şekilde düzenlemeye çalışmak
için kendi deneyimlerini ve yerel piyasadaki et fiyatlarını kullanırlar.
Nutreco tarafından geliştirilen NutriOpt Broyler Ekonomik Modeli
gibi programlar, müşteri verilerini ve hedeflerini yem fiyatlarıyla
bütünleştirerek besleme uzmanlarının karar vermelerine yardımcı
olur. NutriOpt Ekonomik Broyler Modeli:
• Etlik piliç performansını bir protein ve enerji işlevi olarak verir
• Farklı dönemler için ekonomik en uygun protein ve enerji
seviyelerini verir (civciv başlangıç, geliştirme ve kesim öncesi
yemler)
• Üreticilerin hedefinin (broyler, karkas veya geri kalan parça
kısımları için ) ekonomik en uygun protein ve enerji seviyesi
üzerindeki etkisini gösterir
Broyler Güncellemesi l Teknik bülten l Ağustos 2014
4