Verimlilik İş Basitleştirme

advertisement
Erkan TANYERİ
Personel İşleri Şube Müdürü
Personel ve Mali İşler D.Bşk.

Verimlilik Nedir?

 Her şeyde, özellikle insanda sürekli gelişimi
hedefleyen bir düşüncedir.
 Yeni teknik ve yöntemleri uygulama çabasıdır.
Verimlilik Nedir?

 En az çaba ile en çok çıktıyı verebilecek tüm üretim
kaynakları arasındaki dengedir.
 Verimlilik; mevcut üretim sürecinde uygulanan
yöntemlerle, girdi miktarında, üretim kapasitesinde,
çıktı karmasında oluşan tüm değişimlerin çıktı/girdi
ilişkileri düzeyinde göstergesidir.

Verimlilik Ne Değildir!

 Çalışanları koşturarak, robotlaştırarak çalıştırmak
için kurnazca hazırlanan teknikler değildir.
 Üretim miktarını ölçen bir ölçüt değildir. Çıktıdaki
artış verimlilikten kaynaklanmayabilir.
 Kalite ile aynı şey değildir. Verimlilikteki artış daha
iyi kaliteyi garanti etmez.
 Karlılığın bir göstergesi değildir.
 Maliyetleri düşürmek verimliliği arttırmak demek
değildir.

Verimlilik Neden
Herkesi İlgilendirir

 İşveren, yeni yatırım imkânları yaratacak kaynak
sağlar,
 Üretici, daha ucuz maliyetle daha yüksek kazanç
sağlar,
 Tüketici, daha ucuz ve bol mal bulma imkanına
kavuşur,
 Ülke, sağlıklı bir ekonomik büyüme ile hızla kalkınır,
 Toplum daha yüksek refah düzeyine ulaşır.
Verimlilik Hedefleri

 Eldeki kaynakları daha tutumlu ve akıcı bir biçimde
kullanarak;
 Daha çok ve daha kaliteli hizmet üretmektir.
 Daha insancıl çalışma ortamları yaratarak daha çok
ve daha kaliteli hizmet üretmektir.
 Kaynakların tutumlu ve akılcı biçimde kullanıldığı
daha insancıl çalışma ortamları içinde daha çok ve
daha kaliteli hizmet üretmektir.

İşgücü Verimliliğini
Düşüren Faktörler

 Planlama yetersizliği,
 Personel niteliklerinin düşüklüğü,
 Motivasyon eksikliği ,
 İşbaşı eğitiminin yetersizliği ,
 İletişim Eksikliği,
 Ekip çalışmasına yatkın olamama ,
 İş akışındaki düzensizlikler ,
 İşe devam ve bağlılık sorunu,


Verimliliği Arttırma
Yöntemleri

Bir işletmenin verimliliğini artırmak için çok çeşitli
tekniklerden
yararlanılabilir.
Var
olan
yöntemlerden
hangilerinin seçileceği birçok faktöre bağlıdır:
 İşletmenin uğraşları, sanayii kolu,
 Pazar yapısı, işletmenin zayıf ve kuvvetli yönleri, işletmenin
istihdam yapısı,
 Verimlilik artırıcı yöntem için öngörülen süre ve maddi
kaynaklar, vb.
Yine de bu tekniklerin hemen hemen hepsi çoğunlukla
bilgi toplama ve iş etkinliğini artırma amacına yöneliktir.


Verimliliği Arttırma
Yöntemleri

Verimlilik artırmak için kullanılan yöntemler
başlıca iki ana gruba ayrılır:
 Teknik yaklaşımlar yoluyla verimlilik artırma
yöntemleri,
 Davranışsal yöntemler yoluyla verimlilik artırma
yöntemleri ,

Verimliliği Arttırma
Yöntemleri

Teknik
yaklaşımlar
yoluyla
verimlilik
artırma
yöntemlerinin en yaygın olarak kullanılanları iş etüdü, tam
zamanında üretim yöntemi, pareto analizi ve fayda/maliyet
analizidir.
Verimlilik artışı için kullanılan davranışsal yöntemler
“işletme
psikolojisini”
değiştirmeyi
amaçlar.
Bunu
gerçekleştirmek için de çeşitli organizasyon şekillerinden
yararlanırlar. Bu organizasyon şekilleri de çeşitli motivasyon ve
katılımı güçlendirme araçlarını kullanırlar. Davranışsal
yaklaşımlar yoluyla verimliliğin artırılmasında başarı sağlanması,
teknik yaklaşımlar yoluyla verimliliğin artırılması yöntemlerine
oranla çok daha zordur.
Teknik Yaklaşımlar Yoluyla
Verimlilik Artırma Yöntemleri

Her şeyden önce işletmelerde bu konudaki bilgi ve
birikim çok azdır. Bu yaklaşım doğrudan insan psikolojisini
ele aldığından, bu tekniklerin standart kalıplara sokulması
veya kesin sınırlarının çizilmesi çok güçtür.
Üstelik insan, psikolojik açısından çok zor kontrol
edilen bir varlıktır. Bu da davranışsal tekniklerin
uygulanmasını zorlaştırmaktadır.

Teknik Yaklaşımlar Yoluyla
Verimlilik Artırma Yöntemleri

Bir diğer zorluk ise, bu yaklaşımların yardımıyla
verimlilik artışı elde edilebileceği konusunda birçok kişinin
özellikle yöneticilerin ikna olamamasıdır. Bu da genellikle
davranışsal yaklaşıma yönelik tekniklerin güven ve bilgi
eksikliğinden dolayı uygulanmaması veya uygulansa bile,
gerekli şartlar sağlanmadan uygulanmaları sonucu başarısız
olmalarını doğurur.
Teknik Yaklaşımlar Yoluyla
Verimlilik Artırma Yöntemleri

Verimlilik artırma yöntemlerinin teknik ve
davranışsal yaklaşımlar olarak ikiye ayrılmasının sebebi bu
tekniklerin birbirlerinin alternatifleri olmadığındandır.
Aksine
bu
teknikler
birbirlerinin
tamamlayıcısı
durumundadırlar.
Birçok
durumda
birlikte
uygulanmadıkları takdire etkisiz kalırlar. Örneğin karar
verme sürecini aşağıya çekmemiş bir işletmede, tam
zamanında üretim tam anlamıyla başarılı olamayacaktır.
Davranışsal Yöntemler Yoluyla
Verimlilik Artırma Yöntemleri

Davranışsal yaklaşımlar yoluyla verimlilik artırma
yöntemleri olarak şu yöntemler sayılabilir:
 Yaratıcı Düşünmenin Yaygınlaştırılması
 Toplam Kalite Yönetimi
 Kalite Çemberleri Uygulamaları
 Örgüt Geliştirme Tekniği
 Beyin Fırtınası Tekniği
 Nominal Gruplama Tekniği
 Verimlilik Artırıcı Teklif Sistemi (VATS)

Davranışsal Yöntemler Yoluyla
Verimlilik Artırma Yöntemleri

 Yaratıcı Düşünmenin Yaygınlaştırılması: Yaratıcılık, olmayan bir şeyi
hayal edebilme, bir şeyi herkesten farklı yollarla yapabilme ve yeni
fikirler geliştirebilme yeteneğidir. Bu şekilde yaratıcı düşünce modeli
doğmuş olur.
 Toplam Kalite Yönetimi: Müşteri ihtiyaçlarını yerine getirebilmek için
kullanılan insan, iş, ürün ve/veya hizmet kalitelerinin sistematik bir
yaklaşım ile tüm çalışanların katkıları ile sağlanmasıdır. Bu yönetim
şeklinde uygulanan her süreçte tüm çalışanların fikir ve hedefleri
kullanılmakta ve tüm çalışanlar kaliteye dahil edilmektedir.
 Kalite Çemberleri Uygulamaları: Bir işletmede kalite, verimlilik,
etkinlik, etkililik gibi problemleri analiz etmek ve çözümleri yönetime
önermek için sayıları 5 ile 10 arasında değişen çalışanların tamamen
kendi istek ve katılımlarıyla belirlenmiş zamanlarda düzenli olarak
toplanan küçük çalışma gruplarıdır

Davranışsal Yöntemler Yoluyla
Verimlilik Artırma Yöntemleri


Örgüt Geliştirme Tekniği: Planlı değişime karar vererek değişim çalışmalarına başlayan
örgütler birçok teknikten bir veya birkaçını seçerek bu çalışmalarını sürdürürler. Bazı teknikler
aşağıda kısaca açıklanmıştır.
Tutum Araştırması ve Geri İletim: Çok yaygın olarak kullanılan bir tekniktir. Özellikle değişim
uzmanlarının örgüt hakkında bilgi almalarının sağlamak amacına yöneliktir. Anket dağıtılarak
veya yüz yüze görüşmeler yapılarak örgütün liderlik, karar alma, ast üst ilişkileri gibi süreçleriyle
iş tatmini ve örgüte bağlılık konularında bilgi toplanmaya çalışılır. İstatistik yöntemleriyle
değerlendirilen bilgiler bölümlere veya süreçlere ait sorunlar ve alternatif çözüm yolları üst
yönetime bir rapor olarak sunulur.
Takım Oluşturma: Son yıllarda daha sık kullanılmaya başlanan bir yöntemdir. Örgüt üyeleri bir
rehber eşliğinde, örgüt dışında bir yerde toplanarak tartışmalar yaparlar. Bu toplantılardan amaç
örgüt kültürünü ve örgütün var olan davranış kalıplarını ortaya çıkarmaktır. Daha sonra
değiştirilmek istenenler için eğitim verilir.
Duyarlılık Eğitimi grup çalışmaları olarak da adlandırılan bu eğitim de aynen takım oluşturma
tekniğinde olduğu gibi örgüt üyelerinin örgüt dışında bir rehberin eşliğinde toplantılardır. Ancak
daha uzun bir süre ve yüksek bir tempo gerektirir. Çalışma grubu kendi için daha küçük gruplara
bölünür, böylelikle kişilerin kendilerine ve birbirlerine daha açık olması sağlanır.
Problem Teşhis Toplantıları: Özellikle birbiriyle çatışan grupların planlı bir şekilde bir araya
getirilerek sorun çözme toplantıları yapmalarının sağlandığı bir tekniktir. Örgütte birbirleriyle
çatışan gruplarının işbirliği yapmalarını teşvik etmek amacına yöneliktir.
Davranışsal Yöntemler Yoluyla
Verimlilik Artırma Yöntemleri

Beyin Fırtınası Tekniği: Yaratıcı düşünceyi destekleyen, takım çalışanlarını motive ederek kısa sürede çok
fazla fikrin üretilmesine ve süreçlerin neden başarısız olduğuna dair çıkarımlar yapılabilmesine olanak
sağlayan bir sürekli kalite geliştirme aracıdır.
 Nominal Gruplama Tekniği: Ürettiğimiz birçok düşünceyi sınıftaki herkesin eşit katılımını
sağlayarak önem sırasına koymaya nominal grup tekniği denir. Bu tekniğe nominal denmesinin
nedeni, grup üyeleri arasında etkileşimin çok az olmasıdır. Bir takım, herhangi bir konu hakkında
karar vermediğinde bu teknik kullanılır.
 Verimlilik Artırıcı Teklif Sistemi (VATS): Gelişmiş endüstrilerden farklı yönlere sahip olduğu
için bu sektörde verimliliğe etki eden faktörler de bazı yönleriyle diğer sektörlerdeki etkenlere göre
farklılık arz eder.
Temel olarak verimliliğe etki eden faktörleri 8 kategoriye ayırmak mümkündür:
1. Malzeme
2. Emek
3. Yönetim
4. Mühendislik
5.Yapım Teknikleri
6. Ekipmanlar
7. Sözleşme
8. Bilgisayardan Faydalanma

VERİMLİLİKTE HİZMETİÇİ
EĞİTİMİN FAYDALARI


Hizmet İçi Eğitimin Kurumsal
Yararları

 Sunulan hizmetin kalitesi artar,
 Yenilik ve gelişmelere kolaylıkla uyulur İş güvenliği
sağlanır, iş kazaları azalır,
 İletişim sağlanması kolaylaşır, anlaşmazlıklar, disiplin
sorunları azalır,
 Personelin işinden ve başkalarından şikayeti azalır,
Personel hareketliliğinde ve işe devamsızlığında azalma
olur ,
 Üst kademelere ve istenilen alana personel hazırlanır,
 Kurumun hizmet ettiği toplumda saygınlığı artar.

Hizmet İçi Eğitimin Bireysel
Yararları

 Personelin işinde güven duygusu gelişir,
 Morali yükselir, huzurlu çalışır, işini istekli yapar,
 Rahat ve emin iş yapma olanağı sağlanır,
 Öğrenme yolu ile bireysel doyum sağlanır,
 Başka işleri de yapabilme yeteneği kazanır,
 Personelin işinde memnuniyetsizliği azalır,
 İş kazalarının nedenlerini bilir ve korunabilir,
 Arkadaşları ile arasında iletişim kolaylaşır,
 Ast ve üstleri arasında uyuşmazlıklar azalır.

İş Etüdü

İş etüdü, insanların çalışmalarını incelemek ve
verimlerini etkileyen faktörleri belirlemek için
kullanılan metot etüdünün ve iş ölçümünün
bileşimidir. İş etüdü, genellikle varolan kaynaklarla,
yeni bir yatırım yapılmadan elde edilebilecek çıktı
miktarını artırmaya yönelik çalışmalar için kullanılır.
Bu hedefe ulaşmak için işlemler, süreçler ve çalışma
metotları (yöntemleri) sistematik biçimde analiz edilir.
İş Etüdü

– Hareket etüdü (Metot etüdü): Metot (yöntem), büro
işlerini yaparken izlenen yoldur. Metot iyileştirmesinde
amaç, belli bir işin en az emek ve en az zaman
harcayarak en iyi şekilde yapılmasını sağlamaktır.
Bunu sağlamaya yönelik olarak yapılan çalışmaya
hareket etüdü, metot analizi ya da metot mühendisliği
denmektedir. Hareket etüdünde öncelikle metoda
ilişkin tüm veriler elde edilir. Metodun ayrıntılarını
açıklığa kavuşturmak için çeşitli şemalar hazırlanır.
İş Etüdü

Metot (yöntem) iyileştirmesi;
1) Çalışanların hareketlerinin iyileştirilmesi,
2) Uygun çalışma ortamının sağlanması olarak iki temel
işlev açısından ele alınabilir.
İş Etüdü

Çalışanların hareketlerinin iyileştirilmesine ilişkin öneriler şunlardır:
– Mümkün olan her yerde işin elle değil, makineyle yapılması sağlanmalıdır. Makinenin
personel tarafından en etken biçimde kullanılmasını sağlayacak hareketlerin geliştirilmesi
amacıyla “insan-makine faaliyet şeması” hazırlanmalıdır.
– İş yapılırken her iki elin de aynı anda uyumlu bir şekilde işe katılması sağlanmalıdır.
– Yeni yöntemde ortaya çıkan aksaklıklar ve ek çalışmalar araştırılmalı ve ortadan
kaldırılmalıdır.
– Bir görevin yerine getirilmesini sağlayacak en az hareketler belirlenmelidir. Kollar,
bacaklar ve vücut hareketleri pek sık kullanılmamak koşuluyla elle birlikte göz
hareketlerine de yer verilmelidir.
– Metodun gerektirdiği tüm hareketler sayılmalıdır. Hareket sayısı ne kadar az ise, metot
o kadar etkendir.
– Mümkünse, bir iş aynı form üzerinde başlatılmalı ve bitirilmelidir.
– Yeniden yapmak yerine, önceden yapılmış olan hesaplamalar ve çizelgeler
kullanılmalıdır.
İş Etüdü

– Standartlara uygun çalışma alanları sağlanmalıdır.
Bu alanlar;
1) Normal çalışma alanı ve
2) En geniş çalışma alanıdır.
İş Etüdü

Masa üzerinde sağ ve sol elin
normal çalışma alanı; Sağ ve
sol elin ve dirseğin birlikte
çizdiği daireye göre belirlenir.
Bu ölçüte göre işgören çalışma
alanında her iki elini de
kolayca kullanabilir. En geniş
çalışma alanı ise, omuzun
eksen olarak kabul edilip, el
ve kolun çizdiği dairedir.
Şekil’ de bir personelin
normal ve en geniş çalışma
alanları görülmektedir.
İş Etüdü

Üzerinde çalışılmakta olan belge, her iki elin de normal çalışma alanı
içinde yer almalıdır. Araç, gereç ve makinalarda en uygun yere
yerleştirilmelidir. Örneğin, araç ve gereçler hiçbir zaman “en geniş
çalışma alanı” dışında olmamalıdır. İş akış çalışmaları iş akışının,
büro alanının ve form kullanımının analiz edilmesini ve gerekli
düzeltici önlemlerin alınmasını içerir.
– İş akış analizi (Prosedür analizi): İş akışı, herhangi bir büro işini
oluşturan çeşitli aşamaların birbirini izleyen şekilde yapılmasıyla
oluşur. Bir büroda iş akışı zaman içinde değişikliğe uğrar.
– Alan kullanım analizi: Alan kullanımıyla ilgili dikkate alınması
gereken ilk unsur iş akışıdır. Büro alan kullanımının iyileştirilmesi
amacıyla yapılan işyeri analiziyle, iş istasyonlarında etken ve verimli
faaliyet göstermek için gereksinim duyulan tüm kaynakların
düzenlenmesi ve iyileştirilmesi amaçlanır.
İş Etüdü

– Kullanılan formların analizi: Formların dizaynları, işleniş
yöntemleri ve gerek büro içinde gerek bürolar arasında izlediği yol,
etkenliği ve verimliliği büyük ölçüde etkiler. Bu formların tamamı
elenebilir, basitleştirilebilir ya da değiştirilebilir. Böylece daha az
memuriyet işi gerekir ya da bazı formlar diğerleriyle
birleştirildiğinde iki ya da daha fazla formun hazırlanması için
gereken çifte çaba ve artı maliyet olmaz.
Form dizaynı, kağıt büyüklüğünden kopya sayısına, bilgilerin yazılış
biçiminden yerleştirme düzenine ya da kağıt cinsine kadar çeşitli
özelliklerin saptanmasını gerektirir.
– Personel kullanımının iyileştirilmesi: Verimlilik programı
uygulanmadan önce incelemeye konu olan büroda çalışan personelin
rolü belirlenmelidir. Sistemdeki insan unsuruyla ilgili dikkate
alınması gereken unsurlar, çalışanların gereksinimleri ya da
becerileri, çalışanlar tarafından yerine getirilen görevlerin niteliği ve
dağılımı ve çalışanların gözetiminin (kontrolünün) kalitesidir.
İş Etüdü

analizi:
– Donanım kullanım
Donanım, belli bir işin
yapılmasına aracılık eden araçların uygun yerlere döşenmesini
ya da döşenen bu araçların hepsini ifade eder. Günümüzde
büro faaliyetlerinin çoğu elektronik donanım aracılığıyla
yerine getirilir. Kullanılan donanımın hızı, güvenilirliği,
sağladığı hizmet, bakım, güç gerekleri ve faaliyet
maliyetlerinin araştırılması için sistem çalışmasına gerek
duyulur.
– Zaman etüdü ve iş ölçümü: Bir sistemde kontrol edilmesi
gereken en kritik unsurlardan biri de zamandır. Çünkü zaman
etkili olarak kullanılmadığında, hem para hem verim kaybı
kaçınılmazdır.
Peter
Drucker’e
göre
“zaman
iyi
yönetilemiyorsa, hiçbir şey doğru yönetiliyor sayılmaz.” Çok
değerli bir kaynak olan zamanın, etkili ve verimli kullanılması
gerekir.


İŞ BASİTLEŞTİRME

İş basitleştirme, en az zaman ve çabayla olası en
iyi yolun izlenmesini sağlayarak büro işinin nasıl
yapılacağı hakkında bir fikir verir. İş basitleştirme
çalışmaları zaman etütlerini, hareket etütlerini ve insanmakine etkileşimini esas alarak, verimliliği artırmaya
yöneliktir. İnsan unsuruna önem vermeyen bu
yaklaşımın dayandığı temel felsefe, bütün iş
faaliyetlerinin iyileştirilebilir olduğu ve her görevi
yerine getirmenin en iyi yolunun daima olması
gerektiğidir.




İş Basitleştirme Teknikleri

İş basitleştirme organizasyonun mal veya hizmet
üretim sürecinde kullanılan metotların daha basit hale
getirilmesiyle iş yapma performansının yükseltilmesi
diğer bir ifade ile verimliliğin artırılmasına denir.

İş Basitleştirme Teknikleri

İş basitleştirmesi organizasyondaki bütün
iş
görenlerin katılımıyla üretim sürecinde uygulanarak
organizasyondaki toplam maliyetlerin azalmasını sağlar.
İş basitleştirilmesiyle üretim sürecinde yapılmakta olan
gereksiz işlemler ortadan kaldırılarak, benzer işlemler
birleştirilir.

İş Basitleştirme Teknikleri

İş basitleştirilmesi yapılırken işlerin kapsamının
azalması sonucu iş görenlerin sürekli aynı işi
yapmasıyla ortaya çıkan monotonluk ve bıkkınlık
durumu da dikkate alınmalıdır. Monotonluk ve
bıkkınlık durumunu ortadan kaldırabilmek amacıyla iş
çeşitlendirmesi yapılarak iş zenginliği sağlanmalıdır.
İş Basitleştirme Teknikleri

Böylece iş basitleştirme sonucu ortaya çıkan
olumsuzluklar ortadan kaldırılarak işgücünün etkinliği
ve verimliliği yükseltilir. İş basitleştirilmesiyle ilgili
eğitim haftalık, aylık ve yıllık kurs programları şeklinde
planlanmalıdır.



İŞ BASİTLEŞTİRME
TEKNİKLERİ

İş basitleştirmesiyle ilgili eğitim programlarına
katılan
iş
görenler
uygulamalı
eğitimle
iş
basitleştirmesinde yapılan değişiklikleri öğrenmelidir.
İş Basitleştirme; İş dağıtım etüdü, iş akımı
etüdü, hareket ekonomisi, alan ve yerleşme etütleri,
form analizi ve geliştirme ve iş ölçme tekniklerinden
oluşmaktadır. Bunların uygulanması özel bir
uzmanlığa
gereksinme
göstermez.
Ancak
işi
basitleştirme uygulamalarında esas görev yöneticilere
düşmektedir.
İşi Basitleştirme Yöntem Analizleri Ve
Kullanılması

Hemen her yerde, her işlemde ve her zaman
uygulanabilen birtakım anahtarlar, işlemlerin ve
yöntemlerin analizinde çok önemli hizmet görürler.
Sözü edilen bu anahtarlar büro yöneticileri, ilk
kademe amirleri ve bizzat işi yapanlar ile organizasyon
ve metot uzmanlarınca kullanılabilir.
Bu anahtar takımı beşi (N) ve biri (K) harfiyle
başlayan ve gerek büro, gerek işletmelerde hiç hatırdan
çıkarılmaması gereken çok değerli kılavuzlardır. Bu
anahtarlar;
İşi Basitleştirme Yöntem Analizleri Ve
Kullanılması

İşi Basitleştirme Yöntem Analizleri Ve
Kullanılması

 NE ve NİÇİN YAPILMALI soruları ile gereksiz işlemler ya da
işlemin bazı aşamaları elimine edilir.
 NASIL YAPILMALI sorusu, yöntemin geliştirilmesi için geçerli ve
değerli sorudur. Yöntem (işlem, iş) bu soru ile basitleştirilebilir,
geliştirilebilir. Örneğin; elle yapılan bir işin makine ile
yapılması, daktilo edilen bir yazının teksir makinesinde ya da
fotokopi yöntemi ile çoğaltılması yolu seçilebilir.
 NEREDE, NE ZAMAN YAPILMALI ve KİM YAPMALI soruları
ile işin yapılış zamanları, yeri ve sırası yeniden düzenlenir. Bu
arada bazı işlem ya da safhalar zaman ve yer bakımından
birleştirilir, yerleri değiştirilir.
 KİM YAPMALI sorusu ile ayrıca, sorumlulukların belirlenmesi,
saptanması ya da yetki devri yapılması sağlanır. İşi Basitleştirme
(Yönetim Analizi)

İŞ BASİTLEŞTİRME
TEKNİKLERİ

İş Dağıtım Etüdü:
 Uzmanlık sağlar.
 İşler yapılırken işçinin nerede çalıştığı belli olur.
 İşe katılanların her birinin harcadıkları zaman
belirlenebilir.
 Her personelin kaç birim iş çıkardığı belirlenebilir.
 Yapılmayan işler yanlış ve eksik yapılan işler belirlenir
gereken önlemler alınır.
 Çalışan çalışmayan belli olur.
 İşlerin zaman yönünden kontrolü sağlar.
 İşletmenin amacı net olarak saptanır.

İŞ BASİTLEŞTİRME
TEKNİKLERİ

İş Akımı Etüdü: Bir ürün veya bir parçası üzerinde gerçekleştirilen
tüm faaliyetlerin (işlem, kontrol, taşıma, gecikme, depolama ve
birleşik faaliyet) gerçekleşme sırasına göre gösteren bir şemadır.
Ürünün veya parçasının faaliyetleri kolayca incelenerek, özellikle
etkin olmayan faaliyetlerin (taşıma, gecikme) azaltılma, yok edilme
amaçlı iyileştirme önerilerinin tespitinde kolaylık sağlar.
Hareket Ekonomisi: İnsan vücudunun hareketlerini en aza
indirerek enerji sarfını ve yorulmayı en düşük düzeyde tutarak,
kazanılan enerjinin diğer işlere yöneltilmesi, sonuç olarak aynı
sürede hizmet ve üretim miktarının artırılması yöntemidir.
İŞ BASİTLEŞTİRME
TEKNİKLERİ

Alan Ve Yerleşme Etütleri:
Bir alan ve yerleşme etüdü yaparken sorulması gereken temel sorular
şunlardır:
 Yapılacak işlerin niteliği nedir?
 Bina tek katlı mı çok katlı mı olmalı?
 Birimlerin halkla yüz yüze gelme oranı nedir?
 Birimler arasındaki iş akımı nasıldır?
 Büroların, odaların, toplantı ve yemek salonlarının boyutları nelerdir?
Bunların hangi katlarda olmaları daha uygundur?
 Hangi oda ve salonların (ışık, ısı ve gürültü bakımından) hangi kat ve
yönlerde olması uygundur.
İŞ BASİTLEŞTİRME
TEKNİKLERİ

Form Analizi Ve Geliştirme:Formların analizi, formların yukarda belirlenen
niteliklere kavuşturulması amacıyla yapılan bir inceleme ve eleştiridir. Bir
formun analizi o forma ilişkin bir dizi sorular sorularak gerçekleştirilir.
Örneğin;
 Formun bir başlığı var mı?
 Dosya payı yeterli mi?
 Kâğıt normu uygun mu?
 Kâğıt cinsi işe uygun mu?
 Cevap boşlukları uygun mu? vb.
Form analizi bir form için uygulandığı gibi, aynı anda birbirileriyle ilgili, aynı
amaçla ya da aynı işlemde kullanılan çeşitli formlar için birlikte de
uygulanabilir. Bu durumda «Form Analiz Çizelgesi» kullanılır. Formların
analizi sonunda bir form geliştirilir ya da birçok form standardize edilir.
İŞ BASİTLEŞTİRME
TEKNİKLERİ

İş Ölçme:
İşe uygun nitelik taşıyan işçinin, belirli bir işi,
tanımlanmış bir performansla yapması gereken süreyi
saptamak amacı ile geliştirilmiş tekniklerin uygulamasıdır
diye tanımlamıştır

İşi Basitleştirme
(Yönetim Analizi) İlkeleri

 Gerek yöneticilerin, gerek bizzat işi yapan
personelin, gerekse iş sahiplerinin yakındığı
yöntemlerin geliştirilmesi için yapılacak inceleme ve
çalışmalarda izlenecek aşamalar şunlar olabilir:
 Geliştirilmesi ya da basitleştirilmesi istenen konu (iş,
işlem ya da yöntem) saptanabilir.
 Seçilen konu, bütün ayrıntılarıyla incelenip durum
formlarla saptanır. (bir kağıda kaydedilir).
 Saptanan hususlar bilimsel yöntemlerle analiz edilip
sakıncalar bir yere yazılır.
İşi Basitleştirme
(Yönetim Analizi) İlkeleri

 Bu yöntemin (işin, işlemin) gerçekten kullanılması
gerekip gerekmediği araştırılır. Bazı hallerde
yöntemin (işin, işlemin) tümü olmasa da bazı
safhalarının elimine edilebileceği göz önünde
bulundurulmalıdır.
 Saptanan sakıncaların giderilmesi için çözüm yolları
düşünülür ve değişik öneriler hazırlanarak bunlar
ilgililerle görüşülerek test edilir.
 En uygun görülen yöntem seçilir, bir süre denenir.
Varsa aksayan yönleri düzeltilir, geliştirilir.
Geliştirilen yöntem uygulamaya konur.


Download