uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Haziran 2016
TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2016 Yılı Nisan Ayı Gelişmeleri
1
-2016 Yılı Ocak-Nisan Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2016 Yılı Nisan Ayı Gelişmeleri
5
-2016 Yılı Ocak-Nisan Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Tablo-2:
Tablo-3:
Tablo-4:
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2016 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 2016Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 2016 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2015-2016 Nisan)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2015-2016)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2015-2016)
1
2
2
3
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2015-2016 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2015-2016)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere
Göre Dağılımı - (2015-2016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2015-2016)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20152016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20152016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2016
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2015 – 2016)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2007
– 2016 Nisan)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2016 Yılı Nisan Ayı Gelişmeleri
2016 Yılı Nisan ayında 565 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2016 Aylık*
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Şubat
Mart
Nisan
740
405
1.002
565
Sermaye
386
145
565
113
Yatırım
452
151
567
397
Tasfiye
66
6
2
284
-17
-51
51
137
371
311
386
315
Diğer Sermaye (Net)*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
1
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2016 Nisan
ayında 397 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre
Dağılımı (2016 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve YarıMotorlu
, Römork
Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
0
1
123
41
0
48
0
4
0
30
3
0
14
2
34
36
5
212
22
452
Şubat
Mart
0
0
42
1
13
6
0
2
3
17
1
0
24
45
13
13
0
0
13
151
Nisan
8
5
121
60
2
11
18
8
5
17
213
46
23
3
88
54
1
0
5
567
0
9
80
14
0
0
2
14
0
50
3
5
29
10
62
12
167
0
20
397
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
397 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 132 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre
Dağılımı -2016 Aylık
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Şubat
Ocak
Mart
Nisan
360
10
102
9
360
31
132
21
27
0
244
46
21
12
0
0
11
0
0
81
44
12
32
37
0
452
1
3
12
15
12
50
1
0
24
0
0
19
1
1
0
18
5
151
204
0
40
67
2
16
6
0
6
0
0
195
166
74
91
29
0
567
3
0
19
23
20
46
177
0
9
0
0
79
58
16
42
21
0
397
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Nisan Dönemi Gelişmeleri
2016 yılı Ocak-Nisan döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 2,7
milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo - 4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2016 yılında
toplam 1,5 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2015 -2016/Nisan)
(Milyon $)
Ocak-Nisan
2015
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Sermaye
Yatırım
Tasfiye
Diğer Sermaye (Net)*
Gayrimenkul (Net)
4.891
3.376
2.712
1.209
3.547
1.567
-55,8
171
498
358
120
109,4
-75,9
1.017
1.383
36,0
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
%Değişim
2016
-44,6
-64,2
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Nisan döneminde 1,5 milyar ABD Doları olan uluslararası doğrudan yatırım
girişinin 366 milyon doları ise imalat sektöründen, 220 milyon doları ise elektrik, gaz ve su
sektöründen kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin
Sektörlere Göre Dağılımı (2015-2016/Nisan)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak-Nisan
2015
Tarım, Avcılık , Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve YarıRömork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
2016
4
8
183
894
209
25
50
4
18
15
366
116
15
65
20
28
37
8
551
912
40
350
4
562
366
138
22
72
3.547
114
220
51
90
60
197
115
173
212
60
1.567
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2016 yılı Ocak-Nisan döneminde nakit sermaye girişinin % 60,9’u AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
Tablo 6- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere
Göre Dağılımı (2015-2016/Nisan)
(Milyon $)
Ülkeler
Ocak-Nisan
2015
2016
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
1.277
83
11
88
553
203
954
71
235
3
315
151
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
42
297
831
0
63
0
5
1.371
807
21
786
564
0
3.547
55
124
184
0
50
0
0
374
269
103
165
105
5
1.567
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
4
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2
2016 Yılı Nisan Ayı Gelişmeleri
2016 Yılı Nisan ayında 370 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 12
adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2015-2016 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2015
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
Yeni
423
398
494
414
472
472
370
486
381
454
447
453
5.264
İştirak
15
19
30
13
19
11
13
18
12
22
19
17
208
Şube
Toplam
444
425
527
433
496
496
390
505
396
484
475
477
5.548
6
8
3
6
5
13
7
1
3
8
9
7
76
Yeni
544
509
484
364
--------1.901
2016/Nisan
İştirak
Şube
16
5
8
6
14
6
12
6
----------------50
23
Toplam
565
523
504
382
--------1.974
% Değişim
27,3
23,1
-4,4
-11,8
----------
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2016 yılı Ocak-Nisan Dönemi Gelişmeleri
2016 Yılı Nisan ayı sonu itibariyle 1.924 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 50 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler (2015 - 2016/Nisan)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Nisan
2015
Yeni
% Değişim
2016
1.729
1.901
9,9
İştirak
77
50
-35,1
Şube
23
23
0,0
1.829
1.974
7,9
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
2
5
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Nisan döneminde; 1.974 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile ulaştırma,
haberleşme ve depolama hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9).
2016 yılı Ocak-Nisan döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 58 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
22 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe ve 8 adedi ulaştırma, haberleşme ve depolama
hizmetleri sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2015-2016/Nisan)
( Şirket Sayısı)
2015
Sektörler
<50.000$
50.000$ 200.000$
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
33
14
306
11
41
21
15
16
202
130
329
1.769
86
467
8
783
262
11
8
94
2
19
7
7
3
56
12
119
483
20
88
2
121
32
3
3
25
0
1
3
2
1
18
12
28
70
4
18
0
23
7
Toplam
4.187
990
193
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S.
Makine
Teçhizat
İmalatı
Motorlu
Kara ve
Taşıtı
, Römork,Yarı-Römork
İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
2016/Nisan
200.000$ >500.000$
500.000$
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
6
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
0
1
26
1
2
4
3
0
16
18
13
69
1
11
6
27
6
47
26
451
14
63
35
27
20
292
172
489
2.391
111
584
16
954
307
21
3
105
2
15
8
7
7
66
29
126
649
47
147
4
258
70
7
1
38
0
7
2
3
3
23
4
49
189
5
35
2
52
16
2
3
5
0
1
0
0
0
4
0
10
19
2
4
0
13
1
1
0
6
0
1
1
0
0
4
2
7
22
1
8
2
6
3
31
7
154
2
24
11
10
10
97
35
192
879
55
194
8
329
90
178
5.548
1.459
398
59
58
1.974
Toplam
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Nisan döneminde kurulan 1.974 adet uluslararası sermayeli şirketin 1.197
adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 372 adedi AB ülkeleri, 127 adedi ise diğer Asya ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı (2015 - 2016/Nisan)
( Şirket Sayısı)
2015
Ülkeler
<50.000$
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
978
354
96
109
64
355
273
266
46
125
104
21
16
2.194
272
17
4.187
50.000$ 200.000$
144
50
22
21
9
42
46
60
2
13
12
1
2
649
70
4
990
2016
200.000$>500.000$
500.000$
53
14
7
7
6
19
12
13
0
4
3
1
1
95
15
0
193
81
13
20
12
7
29
12
3
0
7
6
1
2
47
17
9
178
Toplam
<50.000$
1.256
431
145
149
86
445
343
342
48
149
125
24
21
2.985
374
30
5.548
309
126
27
27
18
111
76
63
19
34
26
8
4
844
102
8
1.459
50.000$ 200.000$
30
12
2
3
1
12
16
20
2
6
5
1
2
300
18
4
398
200.000$>500.000$
500.000$
10
3
2
1
1
3
4
5
0
2
1
1
0
35
3
0
59
23
9
2
2
3
7
4
1
0
1
1
0
3
18
4
4
58
Toplam
372
150
33
33
23
133
100
89
21
43
33
10
9
1.197
127
16
1.974
Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2016 Yılı Nisan ayı sonu itibariyle 43.027 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 6.524 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 49.551 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
Tablo 11- Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
( Şirket Sayısı)
Yıl
1954-2010 ( Birikimli )
Yeni
İştirak
Şube
Toplam
19.686
4664
639
24.989
2011
3.607
627
94
4.328
2012
3.603
574
82
4.259
2013
3.481
204
87
3.772
2014
4.412
197
72
4.681
2015
5.264
208
76
5.548
2016/Nisan
1.901
50
23
1.974
41.954
6.524
1.073
49.551
Genel Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
7
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
49.551 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ve gıda ürünleri,
içecek ve tütün imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı (2015 - 2016/Nisan)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Nisan
1954-2016/Nisan
Sektörler
2015
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
12
10
162
8
25
10
10
5
104
50
150
768
50
213
5
286
123
1.829
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
8
2016
31
7
154
2
24
11
10
10
97
35
192
879
55
194
8
329
90
1.974
Toplam
708
721
6.338
566
628
689
523
307
3.625
1.306
4.418
18.107
2.224
4.780
408
8.021
2.520
49.551
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
49.551 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 21.005 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 6.635 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.941 adet) ve Hollanda (2.624 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
(2015-2016/Nisan)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Nisan
1954-2016/Nisan
Ülkeler
2015
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2016
434
140
46
42
38
168
112
135
61
48
13
8
946
124
27
5
92
9
1.829
Toplam
372
150
33
33
23
133
100
110
43
33
10
9
1.197
127
20
4
103
16
1.974
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
9
21.005
6.635
2.624
2.941
1.330
7.475
4.809
1.768
1.995
1.662
333
252
15.679
3.561
775
284
2.502
482
49.551
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
49.551 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
29.970 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (4.814 adet), Ankara
(2.751 adet) ve İzmir (2.308 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin
Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl)
Şirket Sayısı
(1954-2016/Nisan)
İl
İSTANBUL
29.970
ANTALYA
4.814
ANKARA
2.751
İZMİR
2.308
MUĞLA
1.599
MERSİN
1.521
GAZİANTEP
1.010
BURSA
648
AYDIN
629
HATAY
588
Diğer İller
3.713
Toplam
49.551
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 29.970 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (11.568 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (5.063 adet) ve
imalat sanayi (3.836 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı
(1954-2016/Nisan)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
İstanbul
Antalya
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
217
313
3.836
280
434
464
319
129
2.210
773
2.179
11.568
899
3.054
352
5.063
1.716
128
32
288
59
28
38
43
19
249
69
752
974
638
624
10
1.059
240
Toplam
29.970
4.814
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
10
İzmir
Muğla
30
130
330
26
10
25
36
11
222
222
301
833
88
140
16
450
211
80
63
436
39
7
29
12
2
199
86
169
840
81
167
10
268
108
27
8
64
6
4
1
2
0
51
6
225
176
288
236
7
514
48
2.751
2.308
1.599
Ankara
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri3
2016 Nisan ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 13 adet
proje kapsamında yaklaşık 130,1 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2016 yılında belgelendirilen yatırım projesi sayısı 68 adede, belge kapsamındaki
yatırımların tutarı ise 558,8 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16).
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri 2016 Aylık
Şubat
Ocak
Belge Adedi
Mart
Nisan
13
14
18
13
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
20,7
349,2
58,8
130,1
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
62,3
1.028,8
170,0
369,5
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
68 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 56 adedi imalat, 10 adedi hizmetler ve 2 adedi elektrik,
gaz ve su sektörlerinde düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)*
(Milyon $)
2012
2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
2013
2014
2015
Ocak- Nisan
2015
2016
16.182
13.284
12.384
12.523
16.825
4.891
2.712
Sermaye
14.145
10.126
9.310
8.315
11.494
3.376
1.209
Yatırım
16.136
10.759
9.878
8.576
11.858
3.547
1.567
Tasfiye
1.991
633
568
261
364
171
358
24
522
25
-113
1.175
498
120
2.013
2.636
3.049
4.321
4.156
1.017
1.383
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Ocak- Nisan
2011
2012
2013
2014
2015
2015
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
32
43
47
61
146
188
717
365
3.599
4.519
2.209
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
650
2.201
Tekstil Ürünleri İmalatı
149
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
348
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
47
2016
4
8
202
183
15
2.731
4.111
894
366
400
449
958
209
116
376
60
137
429
25
15
579
272
491
339
50
65
76
32
5
4
34
4
20
464
143
607
918
142
18
28
93
121
97
78
138
37
8
1.819
1.067
768
654
2.071
551
114
4.295
773
1.831
1.134
1.263
912
220
İnşaat
301
1.427
178
232
76
40
51
Toptan ve Perakende Ticaret,
707
221
377
1.136
569
350
90
Oteller ve Lokantalar
122
16
59
24
23
4
60
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
221
130
364
594
1.524
562
197
5.883
2.084
3.415
1.470
3.535
366
115
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
300
173
128
227
169
138
173
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
232
546
106
202
59
22
212
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
298
639
447
400
280
72
60
16.136
10.759
9.878
8.576
11.858
3.547
1.567
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve Yarı-Römork
Motorlu
, Römork
İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak- Nisan
2011
11.494
664
2.419
1.000
1.424
906
111
4.970
1.093
0
1.401
21
62
2.056
1.559
196
1.359
497
9
16.136
2012
7.303
491
1.519
86
1.381
2.044
154
1.628
622
0
439
32
20
2.337
1.593
940
653
744
6
10.759
2013
2014
5.284
1.968
657
217
918
300
148
1.076
1.128
221
326
16
1
2.899
2.286
880
1.406
613
3
9.878
5.275
601
31
281
2.016
1.051
488
807
1.041
42
334
0
0
1.884
1.336
364
954
548
0
8.576
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2015
6.878
387
45
167
1.188
596
180
4.315
952
0
1.568
0
5
2.455
1.263
457
798
1.192
0
11.858
2015
2016
1.277
83
11
88
553
203
42
297
831
0
63
0
5
1.371
807
21
786
564
0
3.547
954
71
235
3
315
151
55
124
184
0
50
0
0
374
269
103
165
105
5
1.567
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2015 - 2016/Nisan)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
Toplam
2015
2016/Nisan
Yeni
İştirak
Şube
44
23
432
14
61
33
27
18
279
161
476
2.253
110
559
14
904
288
2
3
13
0
2
1
0
2
8
8
9
111
0
19
2
29
12
1
0
6
0
0
1
0
0
5
3
4
27
1
6
0
21
7
5.264
208
76
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
16
Yeni
İştirak
Şube
47
26
451
14
63
35
27
20
292
172
489
2.391
111
584
16
954
307
29
7
150
2
24
11
10
10
93
34
188
840
55
188
8
317
85
1
0
2
0
0
0
0
0
2
1
3
30
0
5
0
4
4
1
0
2
0
0
0
0
0
2
0
1
9
0
1
0
8
1
31
7
154
2
24
11
10
10
97
35
192
879
55
194
8
329
90
5.548
1.901
50
23
1.974
Toplam
Toplam
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Ocak- Nisan
1954-2010
2011
2012
2013
2014
2015
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
19542016/Nisan
2015
2016
Toplam
397
526
4.260
457
435
465
358
232
2.313
532
2.307
7.619
1.683
2.191
287
3.911
1.276
69
101
459
45
32
56
38
15
273
136
432
1.524
98
481
32
787
209
55
20
322
20
19
36
28
10
209
149
336
1.889
94
439
28
690
237
39
23
318
16
17
37
27
10
211
143
306
1.635
82
390
25
639
172
70
18
374
12
38
49
35
10
230
139
356
2.170
101
501
12
711
229
47
26
451
14
63
35
27
20
292
172
489
2.391
111
584
16
954
307
12
10
162
8
25
10
10
5
104
50
150
768
50
213
5
286
123
31
7
154
2
24
11
10
10
97
35
192
879
55
194
8
329
90
708
721
6.338
566
628
689
523
307
3.625
1.306
4.418
18.107
2.224
4.780
408
8.021
2.520
24.989
4.328
4.259
3.772
4.681
5.548
1.829
1.974
49.551
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
17
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2010
Ocak- Nisan
2011
2012
2013
2014
2015
2015
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
13.456
4.190
1.790
2.107
801
4.568
2.834
475
1.219
1.035
184
138
4.799
1.777
387
168
1.222
291
24.989
1.748
589
184
184
113
678
447
131
187
159
28
20
1.424
334
53
16
265
37
4.328
1.531
483
172
170
107
599
419
151
151
114
37
21
1.643
304
55
29
220
39
4.259
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
18
1.348
415
158
161
102
512
344
206
134
105
29
25
1.368
317
71
28
218
30
3.772
1.294
377
142
137
98
540
322
305
112
91
21
18
2.263
328
96
25
207
39
4.681
1.256
431
145
149
86
445
343
390
149
125
24
21
2.985
374
93
14
267
30
5.548
434
140
46
42
38
168
112
135
61
48
13
8
946
124
27
5
92
9
1.829
2016
372
150
33
33
23
133
100
110
43
33
10
9
1.197
127
20
4
103
16
1.974
19542016/Nisan
Toplam
21.005
6.635
2.624
2.941
1.330
7.475
4.809
1.768
1.995
1.662
333
252
15.679
3.561
775
284
2.502
482
49.551
Haziran 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2010-2016/Nisan)
2011
Belge Adedi
2012
2013
2014
2015
2016/Nisan
197
226
235
252
225
68
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
4.947,3
4.537,2
8.034,5
5.505,4
12.096,9
558,8
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
8.314,2
8.168,8
15.327,5
11.930,3
32.975,0
1.630,6
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
19