MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK DEVRELERİ LABORATUVARI DENEY FÖYÜ 3 Necmettin Erbakan Üniversitesi – Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi – Bilgisayar Mühendisliği Elektrik Devreleri Laboratuvarı Deney Föyü LABORATUVARDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR Laboratuvara kesinlikle YİYECEK VE İÇECEK getirilmemelidir. Laboratuvara öğretim elemanı gelmeden girilmemelidir. Laboratuvara ait cihazlar, öğretim elemanının izni olmadan kullanılmamalıdır. Laboratuvar sorumlusu araştırma görevlilerinin bilgi ve denetimleri dışında herhangi bir nedenle hasar verdiğiniz tüm araç gerecin onarım ya da yerine konma bedeli tarafınızdan karşılanacaktır. Deney boyunca etrafı rahatsız edecek şekilde yüksek sesle konuşmak, başka grupların çalışmalarını engellemek, izin almadan laboratuvarı terk etmek, malzeme değiştirmek ve laboratuvarda dolaşmak yasaktır. Deneyler esnasında birbirinize soru sormanız veya yardım etmeye çalışmanız laboratuvar düzenini bozmanın yanısıra sizlerin de zaman kaybetmesine neden oluyor. Birbirinize soru sormak yerine lütfen asistan hocalarınıza soru sorun. Soru sormadan önce aşağıdaki adımları takip edin. Örneğin; 1. Devrenizde bir temassızlık veya kopukluk var mı? 2. Tüm fişler takılı mı? İlgili cihazın kalibrasyonu yapılmış mı? 3. Ölçüm yapamıyorsanız multimetrenizin veya osiloskobunuzun probları doğru yerde mi? 4. Devrenizi kurarken doğru devre elemanlarını kullandınız mı? Ders bitiminde kullanılan araç gereci düzenli şekilde bırakarak laboratuvardan ayrılınız. Laboratuvarı terk ederken arkanızda boş şişe, kâğıt, deney atığı vb. gibi çöpler bırakmayın ve çalışma alanınızı bir sonraki kullanım için temiz ve düzenli bırakınız. LÜTFEN LABORATUVAR KAZALARINA KARŞI DİKKATLİ VE TEDBİRLİ OLUNUZ! 1 Necmettin Erbakan Üniversitesi – Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi – Bilgisayar Mühendisliği Elektrik Devreleri Laboratuvarı Deney Föyü İçindekiler KIRCHOFF KANUNU ................................................................................................................................. 2 1. Deneyin Amacı ............................................................................................................................. 2 2. Deneyle İlgili Genel Bilgi .............................................................................................................. 2 Kirchhoff'un akım yasası .................................................................................................................. 2 Kirchhoff'un gerilim yasası .............................................................................................................. 3 3. Deneyde Kurulacak Devreler ....................................................................................................... 4 a. Multimetre Yardımıyla Gerilim ve Direnç Ölçümü .................................................................. 4 b. Teorik olarak Gerilim ve akımların bulunması ......................................................................... 4 KIRCHOFF KANUNU 1. Deneyin Amacı Kirchoff kanunlarının pratikte kullanımının öğrenilmesi 2. Deneyle İlgili Genel Bilgi Kirchhoff yasaları karmaşık devrelerin analizinde kullanılan, elektrik yükünün ve enerjisinin korunumuna dayalı, ilk kez 1845 yılında Gustav Kirchhoff (Kirhhof okunur) tarafından tanımlanan iki eşitliktir. Kirchhoff'un akım yasası Bu yasa aynı zamanda birinci yasa ve düğüm yasası olarak da adlandırılır. Bu yasaya göre herhangi bir düğüm noktasına gelen akımların toplamı, çıkan akımların toplamına eşittir. Düğüm noktasına giren akımları, i2ve i3, düğüm noktasından çıkan akımlar i1 ve i4. Buna göre i1 + i4 =i2 + i3 Daha teknik anlamda Kirchhoff akım yasası, Ampere yasasının birleştirilmesiyle şu şekilde elde edilir: yasasının diverjansı ve Gauss 2 Necmettin Erbakan Üniversitesi – Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi – Bilgisayar Mühendisliği Elektrik Devreleri Laboratuvarı Deney Föyü Bu yasa, yük korunumunun ifadesidir. Herhangi bir noktaya ne kadar akım girerse, o kadar da terk etmek zorundadır. Kirchhoff'un gerilim yasası Kapalı bir göz (çevre, loop, ilmek) içerisindeki toplam gerilim düşümü sıfırdır. Ya da kapalı bir çevrede harcanan gerilimlerin toplamı, sağlanan gerilimlerin toplamına eşittir. İlmekteki tüm potansiyel farkların toplamı sıfırdır. v1 + v2 + v3 - v4 = 0 3 Necmettin Erbakan Üniversitesi – Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi – Bilgisayar Mühendisliği Elektrik Devreleri Laboratuvarı Deney Föyü AD SOYAD NUMARA İMZA 3. Deneyde Kurulacak Devreler a. Multimetre Yardımıyla Gerilim ve Direnç Ölçümü Asistanınızdan alacağınız dirençler ile şekildeki devreyi kurunuz. Multimetre yardımıyla dirençlerin değerlerini ve üstündeki gerelimleri ölçünüz. Kurduğunuz devrenin fotoğrafını, direnç renk değerleri okunabilecek şekilde ve grup arkadaşlarınızın adı, soyadı ve numarası bulununan kağıt da fotoğrafta olacak şekilde çekiniz ve [email protected] mail adresine konu başlığı “ELE_LAB_3_3” olacak şekilde gönderiniz. Ölçülecek Direnç Ölçüm Sonucu ve Birimi R1 R2 R3 Ölçülecek Gerilim Ölçüm Sonucu ve Birimi VR1 VR2 VR3 b. Teorik olarak Gerilim ve akımların bulunması Kurduğunuz devrede, aşağıdaki değerleri teorik olarak hesaplayınız. Her adımı detaylıca gösteriniz. Ölçülecek Değer Ölçüm Sonucu ve Birimi VR1 VR2 VR3 I1 4