İNDÜKSİYON AKIMI.qxp

advertisement
İNDÜKSİYON AKIMI
Bu durumda, bu üç büyüklükten birisi değiştirilerek magnetik akıda bir değişim sağlanabilir. Yüzey
alanını değiştirmek uygulamada çok zor olduğundan,
magnetik akıyı değiştirmek için ya magnetik alan değiştirilir, ya da yüzeyin normali ile magnetik alan çizgileri arasındaki  açısı değiştirilir.
Pratikte, yüzey normali ile magnetik alan çizgileri
arasındaki  açısı değiştirilerek magnetik akı değişimi
sağlanır. Elektrik santrallerinin ve alternatif akım makinelerinin çalışmasında  açısı değiştirilerek akı değişimi
sağlanır.
İNDÜKSİYON AKIMI
Sayfa düzlemine dik ve içe
K
+
doğru olan magnetik alan içindeki  + +
B +
+
iletken KL teli şekildeki gibi v hızı ile
hareket ettirilirse, iletken üzerindeki
v
serbest elektronlar L ucuna doğru
l uygulanan magnetik kuvvetin etkisi
ile L ucunda toplanır. Serbest hale
geçen elektronların terk ettiği (+)
-- -yüklü atomlar ise K ucunda kalır.
L
Böylece bir iletkenin hareketi
sırasında şekilden de görüldüğü gibi uçları farklı potansiyelli iki kutup olur.
Bu şekilde düzgün magnetik alan içinde şekildeki
gibi hareket eden iletkenin uçları arasında sabit bir potansiyel farkı oluşur.
Böyle bir telin K
K
ve L uçları bir amper(+)
metreye bağlanırsa, kav=sabit
A
palı bir devre oluşturu(-)
lur.
L
Kapalı devre
oluşturulduktan sonra
KL teli sabit v hızı ile hareket ettirilirse; hareket devam
ettiği sürece ampermetreden akım geçtiği gözlenir.
Üreteç gibi bir güç kaynağı olmadan elde edilen bu
akıma indüksiyon akımı denir.


B
B
N
N
Düzgün magnetik alan içinde bulunan tel halka
şekildeki gibi döndürülürse, halka içindeki magnetik alan
çizgi sayısı (magnetik akı) değişir. İlk konumda magnetik
akı 1, son konumdaki magnetik akı 2 ile gösterilirse,
halka yüzeyinden geçen magnetik akı değişimi;
 = 2 - 1 bağıntısı ile bulunur.
ÖRNEK-1 :
Yüzey alanı 0,5 m2 olan bir çerçeve B= 4. 10-2 Wb/m2 olan bir
magnetik alan içinde, alana dik durumdadır. Bu çerçeve
0
magnetik alanla 30 lik açı yapacak duruma getirilirse,
magnetik akıdaki değişme kaç Wb olur?
Burada;
1. Tel durursa akım sıfır olur.
2. Akım ile hız doğru orantılıdır.
3. Telin hızı yön değiştirince, akım da yön değiştirir.
4. Magnetik alanın yönü değişince, akımın da yönü
değişir.
5. KL teli düzgün magnetik alan vektörü ile aynı
yönde hareket ederse akım oluşmaz.
6. Düzgün magnetik alan ile KL telinin birbirine göre
bağıl hızları varsa indüksiyon akımı oluşur.
(  =-1. 10-2 Wb )

B
i

v
i=0

v
i

v
Şekilde görüldüğü gibi, halkanın tamamı magnetik
alanda olduğu zaman, ampermetrenin sapmadığı
gözlenir. Çünkü tel halka içinden geçen magnetik alan
çizgilerinde değişme olmamıştır. Ancak halkanın bir kısmı
magnetik alanın dışına çıktığı zaman, devreden ters
yönde akım geçer.
Halka düzleminden geçen magnetik alan çizgilerinin sayısının değişimi veya magnetik akı değişimi sonucu
bir indüksiyon akımı oluşur. Magnetik akı değişmediği
sürece indüksiyon akımı oluşmaz.
Bir yüzeyden geçen magnetik akı  = B.A.Cos 
bağıntısı ile bulunur. Burada B, magnetik alanın büyüklüğünü, A yüzey alanını,  ise magnetik alan çizgileri ile
yüzey normali arasındaki açıyı gösterir.
ÖRNEK-2 :
Örnek 1 deki çerçeve magnetik alana dik durumda iken,
döndürülerek magnetik alan çizgilerine paralel hâle getirilirse, magnetik akı değişimi kaç Wb olur?
(  = -2. 10-2 Wb )
1
Magnetik Alanda Döndürülen İletken Telde
Oluşan İndüksiyon emk’ sı
İNDÜKSİYON ELEKTROMOTOR KUVVETİ
Akım geçebilen kapalı devrelerdeki (tel halka, bobin, ...) magnetik akı zamanla değişiyorsa, indüksiyon
elektromotor kuvveti meydana gelir. İndüksiyon elektromotor kuvveti magnetik akının değişme hızına eşittir. Bu
sonuç Faraday Yasası olarak bilinir. İndüksiyon elektromotor kuvveti  ile gösterilir. Birimi Wb/s veya Volt tur.
İletken XY telinin Y noktası sabit tutularak X noktası v
hızıyla döndürülürse X noktası
(+), Y noktası da (-) yüklenir.
XY noktaları arasındaki emk,
çubuğun ortalama hızıyla orantılıdır.

son - ilk
=t
tson - tilk
=-
=-
t
=-
t
 = - B. l. v.Sin 
Y
Çünkü telin X ucunda hız v, Y ucunda ise sıfırdır.
Ortalama hız v / 2 olur.
v hız ifadesi, açısal hız () cinsinden yazılırsa
v= . l olacağından,
= -
B= 0,05 Wb/m2 lik düzgün bir
magnetik alanda 10 cm uzunluğundaki iletken tel 1 m/s lik
hızla hareket ettiriliyor. Buna
göre, telde oluşan indüksiyon
emk sının
değerini bulunuz.
0
( Sin 53 = 0,8 )
++ ++
+
l
-- --

1
2
B. . l
2
olur.
ÖRNEK-1 :
  = - B. l. v bulunur.
Eğer iletken tel ile ile hız
vektörü arasındaki açı  ise, indüksiyon emk’ i;
l
2
Şiddeti B olan
B
i
magnetik alanda v hıv
v
l
A
zıyla çekilen l uzunluğundaki tel t kadar
zamanda A = l. v. t
kadar alan tarar. Bu
v.t
sırada magnetik akı
değişimi  = B.A = B. l. v. t olur. Bu ifade indüksiyon
emk i ifadesinde yerine konulursa;
B. l. v. t
v
X
 = - B. l. v



B
v

K
B
10cm
o
53
v=1m/s
L
(  = 4. 10-3Volt )
v.Sin 
bağıntısı ile bulunur.
Elde edilen
hız vektörü, magnetik alan vektörüne
0
paralel ise, = 0 olacağından  = 0 olur.
Şekildeki mıknatıs, N sarımlı bir bobine
şekildeki ok yönünde S N
hızla yaklaştırılırsa, bobiA
nin bulunduğu yerdeki
magnetik alanın şiddeti artacağından sarımlardan geçen
magnetik akıda artar. Bu magnetik akı değişimi sırasında
bobinin uçları arasındaki emk nın değeri;
=-

t
N
ÖRNEK-2 :
Z
Y
Düzgün B magnetik alanı
l
X
v
içinde bulunan l, l, 2l
o
2l
2v
30 v
l
uzunluğundaki X, Y ve K
Z telleri şekilde belir
L P
B
tilen hız ve yönlerde
çekilirken uçları arasında oluşan indüksiyon emk ları X, Y, Z olmaktadır.
Buna göre;
I. X telinin K ucu ve Z telinin P ucu “+” yüklüdür.
II. Y telinin L ucu “-” yüklüdür.
III. İndüksiyon emk larının büyüklükleri Y> X= Z dir.
0
yargılarından hangileri doğrudur? ( Sin 30 = 0,5 )
( N: sarım sayısı )
bağıntısıyla bulunur.
İndüksiyon emk i  ve direnci R olan kapalı bir
devreden geçen indüksiyon akımının şiddeti Ohm
Kanunu’na göre;
i=

R
olur.
Faraday Kanunları
1. Kapalı bir devreden geçen magnetik akının herhangi bir nedenle değişimi, devrede indüksiyon emk sının
oluşmasına ve devreden indüksiyon akımının geçmesine
neden olur.
2. İndüksiyon akımının süresi; kendisinin oluşmasına neden olan magnetik akının değişim süresi kadardır.
( I, II ve III )
2
ÖRNEK-1 :

Şekilde sayfa düzlemi1
B
v
ne dik ve içeri doğru bir
magnetik alanın şiddeti
l=10cm
R=16
2
100 Wb/m dir. l = 10
2
cm olan iletken çerçeve
magnetik alana dik
doğrultuda
v = 0,4 m/s hızla gösterilen yönde hareket
ettiğine göre, 16  luk dirençten geçen akımın şiddetini ve
yönünü bulunuz.
İNDÜKSİYON AKIMININ YÖNÜ
( LENZ YASASI )
Kapalı devrelerde meydana gelen indüksiyon akımının yönü, Lenz Yasası ile açıklanır. Bu yasaya göre;
İndüksiyon akımının yönü; kapalı bir devreden geçen
magnetik akı değişimine karşı koyacak şekilde bir magnetik akı oluşturan akım yönündedir. Diğer bir ifadeyle,
indüksiyon akımının yönü, devreden geçen magnetik akı
değişimine karşı koyacak şekilde bir magnetik alan oluşturur.

Kapalı bir devB
i
rede magnetik akı artışı

var ise, magnetik akıdav
ki bu değişim, indüksiyon i
akımı oluşturur. İndüki
siyon akımını meydana
getiren sebep, magnetik akının artmasıdır.
Lenz Yasası’na göre, indüksiyon akımının oluşturacağı
magnetik alan, magnetik akıdaki artışı azaltacak yönde
olmalıdır. Yani, indüksiyon akımı, önceki magnetik alanla
ters yönde bir magnetik alan oluşturacak yönde olmalıdır.
(

Eğer devrede
B
magnetik akı azalmai

sı var ise, bu durumda
v
i
da magnetik akıdaki
değişim, indüksiyon
i
akımı oluşturur. İndüksiyon akımı oluşturan
sebep,
magnetik
akının azalmasıdır. Lenz Yasası’na göre, indüksiyon
akımının oluşturacağı magnetik alan, magnetik akıdaki bu
azalmayı engelleyecek yönde olmalıdır. Yani, indüksiyon
akımı, önceki magnetik alanla aynı yönde bir magnetik
alan oluşturacak yönde olmalıdır.
i
= 0,25 A, 2 yönünde )
ÖRNEK-2 :
İki ucu arasına R
S
N
direnci
bağlanan
R
bobin (akım makara2
1
sı), şekildeki gibi
mıknatısın magnetik alanı içindedir.
Buna göre;
I. Mıknatıs bobinden uzaklaştırılırken R direncinden 2
yönünde akım geçer.
II. Mıknatıs dururken bobin mıknatısa yaklaştırılırsa, R
direncinden 1 yönünde akım geçer.
III. Mıknatıs ve bobin hareketsiz dururken bobinde akım
oluşmaz.
Şekil-1
de
B
mıknatıs bobine yakB
S
N
laşırken bobinin içindeki magnetik alan
i
R
şiddeti artar. Lenz
1
Kanunu’na göre bo
bin bu magnetik alanı
ı
azaltmaya
çalışır ve zıt yönde B magnetik alanı oluşturur.
ı
Bu B magnetik alanı bobin üzerinden indüksiyon akımının
geçmesini sağlar. Bu akımın yönü sağ el kuralına göre 1
yönündedir.
B
Şekil-2 de
S
N
mıknatıs bobinden
B
uzaklaşırken bobinin
i R
içindeki B magnetik
alanı azalır. Lenz
2

Kanunu’na göre, boı
bin bu magnetik alanı artırıcı etki yaparak B magnetik alanı
ı
oluşturur. Sağ el kuralına göre B magnetik alanının akımı 2
yönündedir.
Sonuç olarak, yaklaştırmada bir yönde indüksiyon
akımı oluşuyorsa, uzaklaştırmada bunun tersi yönde indüksiyon akımı oluşur.
yargılarından hangileri doğrudur?
( I, II ve III )
3
ÖZ İNDÜKSİYON
Şekildeki bobinden akım 
geçtiğinde içinde ve çevresinde B
bir magnetik alan oluşur. Bobinin
+- K
kendisi de bu magnetik alan
reosta
içindedir ve bobinden  kadar
magnetik akı geçer. K anahtarı
açılırsa magnetik akı azalarak sıfır olur. Reostanın
sürgüsü hareker ettirilerek de bobinin içinde oluşan magnetik alan ve magnetik akı değiştirilebilir. Magnetik akı
değişimi, bobinde bir indüksiyon emk sının oluşmasına ve
devreden indüksiyon akımının geçmesine neden olur.
Oluşan emk ya öz indüksiyon emk sı ve akıma da
öz indüksiyon akımı denir.
Üretecin devreye verdiği akımın şiddeti t kadar sürede i kadar değişiyorsa, bobinde oluşan öz indüksiyon
emk sı;
 = - L
i
ÖRNEK-3 :
R
Öz indüksiyon katsayısı L= 3. 10-3 H
+K
olan bir bobinden, K anahtarı kapatıldığında 4 A lik akım geçmektedir. Anahtar tekrar açıldığında ise akım 0,002 s de sıfıra
inmektedir.
Anahtar açılırken oluşan öz indüksiyon emk sının büyüklüğü kaç volttur?
(6V)
bağıntısıyla bulunur.
t
Bağıntıdaki L; bobinin indüksiyon katsayısı olup birimi Henry (H) dir.
Öz indüksiyon akımının yönü Lenz Kanunu’na göre
bulunur. Reostada direnç azaltılarak devreden geçen akımın
şiddeti artırılırsa, oluşacak öz indüksiyon akımının yönü
bunu azaltacak yönde (devredeki akıma zıt yönde) olur. K
anahtarı açılarak devredeki akım azaltılırsa, bu sırada oluşacak öz indüksiyon akımı bunu artıracak yönde (devredeki
akım yönünde) olur.
i

i


i

i


ÖRNEK-1 :
Öz indüksiyon katsayısı 0,6 H olan bir bobinden geçen
akımın şiddeti 0,1 saniyede 8 amperden 3 ampere düşüyor.
Bu sırada oluşan öz indüksiyon emk sı kaç volt olur?
( 30 V )
ÖRNEK-2 :
Öz indüksiyon katsayısı L= 0,5 H olan bir bobinden geçen
akım 0,05 saniyede sıfırdan 1,2 amperlik değere ulaşıyor.
Bu sırada oluşan öz indüksiyon emk sı kaç volt olur?
( -12 V )
4
1
İNDÜKSİYON AKIMI


B
1. Düzgün B magnetik alanı
içindeki teller şekildeki yön- K
v
lerde v hızıyla hareket ettiriliyor.
Buna göre, tellerin K, L, M,
N uçları hangi cins yükle
yüklenir?
A)
B)
C)
D)
E)
K
L
M
N
+
+
+
+
+
+
+
+
-
+
+
-

M

v
L
N
A) +z

+x
L
+z
D) +x
o
37
E) -z

K
2l
B
+y
K
C) +y
B

(1)
B
B) -y
5.
2.

4. Düzgün B magnetik alanına konulan KL iletken çubuğu hangi yönde
hareket ettirilirse
uçları arasında
indüksiyon emk sı
oluşur?
2B
L
v
o
l
53
2v
(3)
(2)
v
v
v
İletken bir çerçeve, sayfa düzlemine dik bir magnetik
alana, şekildeki gibi v hızı ile girip v hızı ile çıkıyor.
Buna göre;
I. Her üç durumda da çerçevede indüksiyon akımı
oluşur.
II. (3). konumda indüksiyon akımını yönü, saat ibresi
ile aynı yöndedir.
III. (2). konumda indüksiyon emk sı oluşur, ancak akım
oluşmaz.
Sayfa düzlemine dik düzgün magnetik alan içinde,
boyları sırasıyla 2l, l olan K ve L telleri v, 2v hızlarıyla
magnetik alana dik biçimde hareket ettiriliyor.
K
Tellerin üzerinde oluşan indüksiyon emk larının
L
oranı kaçtır?
0
0
( Sin 37 = 0,6 ; Sin 53 =0,8 )
A)
1
B)
3
3
4
C)
3
D)
8
3
E)
2
1
2
yorumlarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) II ve III

3. Sayfa düzlemine dik 
yönü içeri

K
B
doğru olan şekildeki B magnetik
alanı içinde bulunan KL çubuğu;
x
I. K noktası etrafında etrafıda
sayfa düzlemine paralel olarak
döndürülüyor.

L
II. B magnetik alanı ile aynı yönde hareket ettiriliyor.
III. Sayfa düzleminde ve (+x) yönünde hareket ettiriliyor.
hareketlerinden hangisi ya da hangilerini yaptığında indüksiyon emk sı oluşur?
A) Yalnız I
D) II ve III
B) Yalnız III
E) I, II ve III
C) I ve III
6. Sayfa düzlemine dik B
magnetik alanında iletken
X ve Y çubukları eşit v
hızları ile şekildeki gibi
çekilirken
çubukların
uçlarında oluşan indüksiyon emk ları eşit oluyor.

B
X
v
Buna göre, çubukların boyları oranı,
0
( Sin 30 = 0,5 )
1
1
A)
B)
4
2
C) 1
Y
lx
lY
D) 2
o
30
v
kaçtır?
E) 4
-2
2
7. Boyu 1 m olan bir tel 10 Wb/m lik alana dik şekilde
kaç m/s hızla hareket ettirilirse meydana gelen indüksiyon emk sı 0,1 Volt olur?
A) 1
B) 10
C) 15
D) 20
E) 100

B
11. Sayfa düzlemine dik içe doğru
düzgün bir magnetik alan
içinde bulunan eşit bölmeli
O
R
iletken PR çubuğu O noktası
P

etrafında  açısal hızı ile dönmektedir.
PO arasında oluşan indüksiyon
emk sının PR arasında oluşan indüksiyon emk sına
oranı aşağıdakilerden hangisidir?
A)

8. 0,5 m uzunluğundaki KL telinin2
direnci 2  dur. Bu tel 3 Wb/m
lik magnetik alana dik olarak
4 m/s hızla hareket ettirilirse
oluşan indüksiyon akımı kaç
amper olur?
B
1
8
B) 1
C) 1,5
4
C)
1
D) 1
2
E) 2
K
v
v B 
 P v
B
L
12.
A) 0,5
1
B)
D) 2
E) 3

v B
B
P
v/2
R
R


PR iletken çubuğuna, Şekil-I deki gibi düzgün magnetik
alan içinde, düzgün dairesel hareket yaptırılırken
çubuğun uçları arasında oluşan indüksiyon elektromotor kuvvetinin değeri 1 olmaktadır. Aynı PR çubuğu,
aynı magnetik alan içinde Şekil-II deki gibi /2 hızı ile
çekilirken uçları arasında oluşan indüksiyon elektromotor kuvveti 2 olmaktadır.
9. Sayfa düzleminedik ve içeri
Y 
doğru düzgün B magnetik
X 2
alanında 2l ve 3l uzunluğundaki X ve Y telleri
O
O
sırasıyla 2 ve  açısal

hızlarıyla düzgün dairesel
B
hareket yapmaktadır.
X çubuğunun uçları arasındaki emk X, Y nin Y ise,
X
Y
A)
v
1
2
A)
oranı kaçtır?
2
3
B)
3
C) 1
2
D)
8
9
E)
oranı kaçtır?
1
4

oranı kaçtır?
3
B)
8
9
C)
5
6
D)
3
2
E)
D) 2
E) 4
K
B
v
2r

10. Sayfa düzlemine dik B magneB K 
tik alanı içerisindeki eşit
bölmeli KO ve OL iletken
çubukları O noktası etrafında
L
O

 açısal hızıyla dönmektedir.
Çubuğun KO uçları arasında
meydana gelen emk 1 ve OL
uçları arasında meydana gelen emk 2 olduğuna göre
2
C) 1
8

A)
2
9
13.
1
2
1
B)
9
4
N
M
r
L
v
Düzgün bir magnetik alan içinde bulunan sistem sabit
hızla döndürülüyor. Kasnak şeklindeki KL ve MN
iletkenlerinin uçları arasındaki indüksiyon emk larının
KL
MN
A)
1
4
oranı kaçtır?
B)
1
2
C) 1
D) 2
E) 4
Mehmet Necati YILMAZ
Fizik Öğretmeni
2
İNDÜKSİYON AKIMI
2
1. B= 4 Wb/m şiddetindeki

I
B
düzgün bir magnetik2
L
alan içinde A= 0,25 m
yüzeyli iletken bir tel
çerçeve, KL kenarı
II
K
etrafında 0,2 s de kuvvet
çizgilerine dik olan I konumundan paralel olan II konumuna getiriliyor. Bu hareketle çerçevede oluşan ortalama indüksiyon emk sı kaç volt olur?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4

4. Sayfa düzlemine dik ve
2
B
2
şiddeti B= 2 Wb/m olan
düzgün magnetik alan
v=10m/s
l=0,4m
içindeki iletken çerçeve
şekildeki gibi sabit hızla
1
alan içinden çıkarılıyor.
Çerçeve üzerinde oluşan indüksiyon akımının yönü ve elektromotor kuvvetinin mutlak değeri nasıldır?
A)
B)
C)
D)
E)
2. İletken bir çerçevenin
yüzeyinden geçen magnetik akının zamana karşı
değişimi şekildeki gibidir.
Buna göre, ( 3-9 ) s ler aralığında çerçevede oluşan
indüksiyon emk sı kaç volt
olur?
A) 2
B) 3
1
2
2
2
1
8
4
6
8
6
(weber)
18
C) 6
t(s)
0
3
9
D) 9
E) 18

5. Şekildeki iletken çerçeve
R=20 i=1A
B
B = 10 N/A.m şiddetindeki magnetik alan içinde v
I
II
l=0,5m
hızı ile hareket ederken
R = 20  luk dirençten
gösterilen yönde i = 1A
akım geçmektedir.
Buna göre, çerçevenin hızı nedir ve hangi yönde hareket etmektedir?
A)
B)
C)
D)
E)
2
 (volt)
Akımın yönü
E) 5

3. Alanı 0,01 m , direnci 1  olan
B 1
bir halka, sayfa düzleminde olacak şekilde B magnetik alanı
içine şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
2
1
Magnetik
alan
şiddeti
0,2
s
de
-2
2
4.10 Wb/m azaldığına göre
halkada oluşan indüksiyon akımını yönü ve şiddeti ne
olur?
A) 1 yönünde, 1 mA
B) 2 yönünde, 1 mA
C) 2 yönünde, 2 mA
D) 1 yönünde, 2 mA
E) 2 yönünde, 4 mA
Hızı (m/s)
Yönü
3
4
4
2
3
I
I
II
I
II
6. Bir çubuk mıknatıs K ve L yönlerinde
hareket ettirilirken, yatay iletken
çemberde oluşan indüksiyon akımı
için;
K
N
L
I. Mıknatıs L yönünde hareket ettirilirken çemberde akı artışından
I
II
dolayı oluşan indüksiyon akımı
( I ) yönündedir.
II. Mıknatıs K yönünde hareket ettirilirken çemberde
akı azalışından dolayı oluşan indüksiyon akımı ( II )
yönündedir.
III. Mıknatıs K ve L yönlerinde sürekli hareket ettirilirse
indüksiyon akımı oluşmaz.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız III
D) II ve III
B) I ve II
C) I, II ve III
E) I ve III
7. Şekildeki çubuk mıknatıs, v hızı ile
iletken çemberden ok yönünde uzaklaştırılıyor.
Çemberde oluşan indüksiyon akımının nedeni ve yönü için ne söylenebilir?
v
S
10.
I
R1
+
X
R2
II
Y
K
II
I
Şekildeki iletken çemberler aynı düzleme yerleştirilmiş
olup, K anahtarı açık durumdadır.
K anahtarı kapatılıp açılması halinde Y çemberinde oluşan indüksiyon akımının yönü için aşağıdakilerden
hangisi doğrudur?
A) Akı azalması, II yönünde
B) Akı azalması, I yönünde
C) Akı artması, I yönünde
D) Akı artması, II yönünde
E) Akı değişmezliği, II yönünde
A)
B)
C)
D)
E)
8. K iletken telinden şekildeki yönde
düzgün azalacak biçimde i akımı
i
geçiriliyor.
L iletken halkasında meydana gelen
indüksiyon akımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
K
Anahtar
kapatılırken
Anahtar kapalı
tutulurken
I
II
0
II
I
0
0
0
I
II
Anahtar tekrar
açılırken
II
I
I
II
I
1
L
2
A) 1 yönünde, sabit
B) 2 yönünde, sabit
C) 1 yönünde, artan
D) 2 yönünde, azalan
E) Önce 2 yönünde artan, daha sonra 1 yönünde azalan.
11. Şekildeki P ve R
P
R
iletken çemberleri
arasında bulunan
S
N
çubuk mıknatıs, P (1)
(2)
(2)
v (1)
çemberine doğru
yaklaştırılıyor.
Bu çemberlerde oluşan indüksiyon akımı için;
I. R çemberinde akı azalması, P çemberinde ise akı
artması nedeniyle indüksiyon akımı oluşur.
II. Akım R çemberinde (2) yönünde akar.
III. Akım P çemberinde (1) yönünde akar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) I, II ve III
C) I ve III
E) II ve III
X
O
9. Sonsuz uzunluktaki X iletkeni ile
çembersel Y iletkeni, şekildeki
i
gibi aynı düzlemdedir.
Y iletkeninde oluşan indüksiyon
Y
akımı, aşağıdaki hangi durumlard
da ok yönündedir?
O
I. d uzaklığı küçültülürken,
II. d uzaklığı büyütülürken,
ı
III. Çember OO ekseni doğrultusunda X teline paralel
hareket ettirilirken,
A) Yalnız I
D) I ve III
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) II ve III
12. Şekildeki devrede, devrenin telleri ve iletken
halka sayfa düzlemin2
1
reosta
dedir.
+
Önce K anahtarı kapaK
tılıp
sonra
reosta
sürgüsü ok yönünde
hareket ettirilirse, halka üzerinde oluşacak indüksiyon
akımının yönü aşağıdakilerden hangisi gibi olur?
A) Önce 1 yönünde, sonra 2 yönünde
B) Önce 2 yönünde, sonra 1 yönünde
C) Önce ve sonra 1 yönünde
D) Önce ve sonra 2 yönünde
E) Önce 1 yönünde oluşur, sonra oluşmaz
Mehmet Necati YILMAZ
Fizik Öğretmeni
Download