t : 47 28.: L İ0Ö6 İarı türlü isnat ve takibat altında bulunduran­ lar bugün bunu siyasi bir yem borusu olarak kullanıyorlarsa sitayişle ve hararetle bahsetme imkân ve cesaretini kendilerinde bulabiliyorlarsa bunu da iktidar partisinin memlekete getir­ diği demokratik vasıta ve onun kurduğu hukuk devleti nizamına borçludurlar. (»Soldan, alkış­ lar.) RElS — İsmet İnönü! İSMET İNÖNÜ (Malatya) — Muhterem ar­ kadaşlar, biraz evvel dinlediğimiz hatip bize istifadeli malûmat verdi. Bahsettiklerinden bir noktayı izah etmek için geldim. 1950 de grev hakkı üzerinde rahmetli Şem­ settin Sirer'in ve benim söylediklerimden bah­ settiler. Şemsettin Sirer, Cumhuriyet Halk Par­ tisinden ve Demokrat partiden gelmiş olan Ça­ lışma bakanları içinde iyi çalışmış olmakla muh­ terem bir mevki kazanmıştır. (Allah rahmet eylesin sesleri) Bunu tahkik buyurursanız işçi­ ler de teslim etmektedirler. Mukayese etmiyo­ rum. Ondan daha evvel gelen ve daha sonra ge­ len bakanlar içinde Şemsettin Sirer'den dahi. iyi ve daha az çalışmış olanlar var mı diye bir mukayese yapmıyorum. Belki daha iyi çalışmış olanlar vardır, fakat merhumun çalışmasmdaı. işçi hayatında müspet bir hâtıra kalmıştır. Rahmetli Reşat Şemsettin Sirer Bakanlıkta^ çekilince ve hattâ ondan sonra grev hakkı me­ selesi üzerine bunun faydalı olduğu kanaatine gelmemişti. Rahmetli bu kanaatinde samim. idi, işçilerle münakaşa ediyordu. 4 Mayısta benim söylediklerim, yine grev hakkı meselesi üzerine münakaşa edilirken leh ve aleyhte ileri sürülen fikirler olabilir. Biz bı münakaşalar içinde grev hakkını evselce taaımamıştık. 1950 de iktidar değişir değişmez grev hakkını ele almış da değildir. İki sene Lı; mese­ leyi münakaşa etmedik. Nihayet grev hakkının bizim memlekette kabul edilebileceğine ve ka­ bul edilmesi lâzımgeldiğine kanaat getirmişizdir. Bu bir politika meselesi değil, (Soldan, gürül­ tüler) bir kanaat meselesinin geçirdiği tekâmül safhalarıdır. (Soldan, gürültüler) REİS — Çok rica ederim, hatibin sözünü kesmiyelim. İSMET İNÖNÜ (Devamla) — Söz alışım kendi beyanatımı mazur göstermek için gay­ retlerden ziyade, rahmetli Reşat Şemsettin Sirer'in... C :3 I NURETTİN ERTÜRK (Sivas) — Ruhunu ' tâzibediyorsunuz, vazgeçin paşam. İSMET İNÖNÜ (Devamla) — Rahmetli Şemsettin Sirer'in hâtırasına hürmet vazifesini ifa etmek içindir. (Sağdan alkışlar). REİS — Hulusi Bozbeyoğlu, buyurun. j HULUSİ BOZBEYOĞLU (Tokad) — Muh1 terem arkadaşlarım; şimdi burada Sayın Meh­ met Ünaldı arkadaşımın işçiler hakkında söy­ lediği sözler bende çok derin hisler yarattı. Ve azîm bir itimada vesile oldu. Ansamimülkalb arz ederim ki; bu tahassüsat ve intıbaat vicda­ nımda büyük sevinçlere, saadetlere ve neşelere bir zemini inkişaf oldu. Ben de bu hissiyatın te­ cellisine vesile olmaları itibariyle muhterem söz­ cünüze Yüksek Huzurlarınızda arzı teşekkür ederim. Muhterem arkadaşlarım; yüksek malûmu­ nuzdur ki, işçi hukuku, büyük endüstri ve ti­ cari faaliyetlerden doğmuştur. Memleketimiz işe birçok tarihî ve siyasi sebeplerle bu hayata "ok yakın bir mazide girmiştir. Son yılların hummalı çalışmaları bu hayatı memlekette müm­ kün kılmış ve bu hal işçi ve patron münasebet­ lerinin inzibat altına alınmasına saik olmuş­ tur. Hükürnet bu iki zümre arasında çarpışan menfaatleri hakkaniyet kaidelerine ve yüksek nillî menfaatlere uygun bir surette hal ve telif "stmiş, işçi ve patron münasebetlerini mevzu ve müesses bir iş nizamına bağlamıştır ki, bu sa­ vanı memnuniyet bir icraattır. Büyük Atatürk; «Köylü bu vatanın efendisidir.», demiştir. Müsaa­ de buyurun da, bu efendiliği işçiye de teşmil ede^ra. Çünkü işçi de tıpkı köylü gibi bu vatanın '^tinatgâhıdır. Haizi itibar bir varlıktır. Fabri­ kalarımızda ve endüstrimizde en büyük istihsal âmilidir. Bu itibarla onu himaye ve sahabet bir vazifedir. Ve hukukunu müdafaa ve onu istis­ mar edilmekten vikaye ve sıvanet, edası lâzımgelen bir borçtur. Ve işte hükümet bunun için­ dir ki, bu gayei mesudenin istihsaline hasrı nefsetmiş bulunuyor. Hükümeti bu yolda ve hüviyette görmekle cidden bahtiyarım. Arkadaşlar, Çalışma Vekâleti ve ona merbut iş ve İşçi Bulma Kurumunun faaliyetleri mu'ci! bi memnuniyettir. Bilhassa iş ve işçi Bulma Ku­ { rumu kendisine verilen vazifenin tahakkuku yolunda geceli gündüzlü çalışmıştır. Ve zuhuru melhuz olan işsizlik ve sefaletin biaman düşma­ nı vaziyetine girmiş bulunmaktadır ki, bu şa- 1122 -