Ana Konu: 3 - Kocaeli Üniversitesi

FEMİNİZM KURAMINA ELEŞTİREL BAKIŞ: POST-FEMİNİZM
Derya Özveri
Kocaeli Üniversitesi, İktisadi ve.İdari.Bilimler.Fakültesi, Uluslararası İlişkiler
Bölümü, Kocaeli Türkiye
[email protected]
Feminist teorinin temel inceleme alanı, kadın erkek eşitsizliğinin altında yatan nedenleri
anlamaya çalışmak ve toplumsal cinsiyet politikaları, güç ilişkileri ve seksüelite odaklı
analizlerdir. Ama daha da önemlisi feminizmin odak noktası, geleneksel teorileri, kadın
odaklı eleştirel bir bakış açısıyla ele alıp, genellikle toplumsal ilişkilerin eleştirisi üzerinde
yoğunlaşsa da, toplumsal cinsiyetler arası eşitsizlik ve kadın haklarının ilerlemesini eleştirel
yönden bakarak, farklı bir analiz noktası elde etmeye çalışmasıdır.
Feminizmin son yüzyıldaki gelişimine karşılık, karşıt görüşlerin gelişimi de gözlenmiştir.
Bunlara en iyi örnekte post-feministlerdir. Post-feministler, feminizmi bugünün dünyasını
açıklamaktan uzak bir sistem olarak görmektedirler ve feminizmin görüşlerini iki cinsiyeti
bir araya getirmekten uzak ve bu görüş sahiplerini de feminist değil bu yüzden seksist (bir
cinsin diğer cinse üstünlüğüne inanan) olarak nitelendirmektedirler.
Feminist kuramın kendisi geleneksel kuramlara karşılık olarak, onların öngördüğü veya
yorumladığı dünya görüşünü kritik etme noktasında kendi varoluşunu tanımladığı ölçüde,
post-feministlerin, feminist eleştirinin eleştirisini analiz düzeyine koyması ve bir o kadar da
günümüzde bir çok toplumsal ortamda, feministlerin ve feminist düşüncenin, “erkek
düşmanı” veya “kadınların üstünlüğü” gibi kodlamalarla açıklanması ve ya etiketlenmesi
durumlarını akademik düzeyde inceleme alanı olarak ortaya çıkarması açısında da, postfeministler günümüz feminist kuramında, kendilerine münhasır konumlarının önemini
artırmışlardır.
Yukarıda kısaca değinilen noktalar ışığında, bu tebliğ post-feminist yaklaşımın kökenlerine
ve tarihsel gelişimine bir bakış sunarak ve yaklaşımın, feminist kurama getirdiği eleştirel
bakışı tekrar göz önüne koyarak, 1960’larda özellikle 2. Dalga Feminizm Hareketi’nin
öngördüğü, “kadınların erkeklerle her anlamda boy ölçüşebildiği dönem” tanımlamasının
sırasında ve sonrasında günümüze kadar gelişen feminist kuramın, post-feminist yaklaşım
çerçevesinde ele alınışını incelemek amacındadır. Bu çalışma sırasında; feminist kuram
literatüründen yararlanılacağı gibi, Sophia Phoca, Rebecca Wright ve Camille Paglia gibi
post-feminist yazarların eserleri de ayrıca göz önünde tutulacaktır ve bu temeller dahilinde
çalışma günümüz, feminist kuramının özellikle son yıllarda post-feminist yaklaşımından
aldığı eleştiriler üzerinde yoğunlaşacaktır.
Anahtar Kelimeler: Feminizm Teorisi, Post-Feminizm, Eleştiri, Kadın
1