TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU EKİM 2015 Türkiye İstatistik Kurumu 30/11/2015 tarihinde 2015 yılı Ekim ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2015 yılı Ekim ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 3,1 artarak 13 milyar 290 milyon dolar, ithalat % 11,9 azalarak 16 milyar 911 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 42,5 azalarak 6 milyar 293 milyon dolardan 3 milyar 621 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Ekim ayında % 67,2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı aynı ayında % 78,6’ya yükselmiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 10,7 artarken, ithalat % 10,2 azalmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Eylül ayında Almanya’ya 1 milyar 320 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 2 milyar 270 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1 milyar 669 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 815 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 4,1, ithalatı içindeki payı % 16,2 olarak gerçekleşmiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.12.2015 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 2,1, ithalat % 1,2 azalmıştır. 2015 yılı Ekim ayında ihracat 2014 yılının aynı ayına göre % 3,1 artarak 12.892 milyon dolardan 13.290 milyon dolara yükselirken, ithalat % 11,9 azalarak 19.185 milyon dolardan 16.911 milyon dolara gerilemiştir. Böylece dış ticaret açığı % 42,5 azalarak 6.293 milyon dolardan 3.621 milyon dolara, dış ticaret hacmi % 5,8 azalarak 32.076 milyon dolardan 30.201 milyon dolara gerilemiştir (Tablo 1, Grafik 1). 2014 yılının Ekim ayında % 67,2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılının aynı ayında 11,4 puan artarak % 78,6’ya yükselmiştir. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Ekim Ocak-Ekim Yıllar Değer 2014 12.892 2015 13.290 2014 131.274 2015 120.505 İthalat (CIF) Değişim (%) Değer Değişim (%) 19.185 3,1 16.911 173.231 Değer Değişim (%) -6.293 -11,9 199.004 -8,2 Dış Ticaret Dengesi (Milyon ABD $) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Karşılama Değişim Oranı Değer (%) (%) -3.621 32.076 -42,5 -67.731 -13,0 -52.726 30.201 67,2 -5,8 330.278 -22,2 293.736 78,6 66,0 -11,1 69,6 Kaynak: TÜİK. Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD $) 35.000 32.076 30.201 30.000 25.000 19.185 20.000 15.000 16.911 13.290 12.892 10.000 5.000 0 -5.000 -3.621 -6.293 -10.000 2014 - Ekim İhracat (FOB) 2015 -Ekim İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.12.2015 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2015 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 6,5, ithalat % 17,7 azalmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2015 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre ihracat % 2,1, ithalat % 1,2 azalmıştır. Ekonomik faaliyetlere göre 2015 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılık sektörü ihracatında % 5,9, balıkçılık sektörü ihracatında % 2,8, imalat sanayi sektörü ihracatında % 3,4 artış olurken, madencilik ve taşocakçılığı sektörü ihracatında % 14,6 azalış olmuştur (Tablo 2). 2015 yılı Ekim ayında 12.344 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 649 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 226 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 28 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Ekim 2014 Sektörler 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 12.892 612 27 265 11.938 49 100,0 4,8 0,2 2,1 92,6 0,4 13.290 649 28 226 12.344 43 100,0 4,9 0,2 1,7 92,9 0,3 3,1 5,9 2,8 -14,6 3,4 -12,0 19.185 713 4 2.965 14.774 729 100,0 3,7 0,0 15,5 77,0 3,8 16.911 594 5 2.025 13.945 342 100,0 3,5 0,0 12,0 82,5 2,0 -11,9 -16,8 24,1 -31,7 -5,6 -53,0 İHRACAT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer İTHAL AT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer Kaynak: TÜİK. 2015 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatında % 4,2, tüketim malları ithalatında % 5,7 artış, ara (ham madde) malları ithalatında % 18,0 azalış olmuştur. Sermaye (yatırım) malları ithalatı 2.932 milyon dolar, ara (ham madde) malları ithalatı Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.12.2015 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 11.492 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.457 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Ekim 2014 Sektörler 2015 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 12.892 1.349 5.837 5.616 90 100,0 10,5 45,3 43,6 0,7 13.290 1.444 6.092 5.685 69 100,0 10,9 45,8 42,8 0,5 3,1 7,0 4,4 1,2 -23,2 19.185 2.814 14.014 2.324 33 100,0 14,7 73,0 12,1 0,2 16.911 2.932 11.492 2.457 30 100,0 17,3 68,0 14,5 0,2 -11,9 4,2 -18,0 5,7 -8,6 İHRACAT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri İTHAL AT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2015 yılı Ekim ayında ilk sırayı 1.669 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” alırken, bunu 1.102 milyon dolar ile “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları”, 1.035 milyon dolar ile “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metallar, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar” ihracatı izlemiştir. 2015 yılı Ekim ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 2.815 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, 2.222 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.645 milyon dolarlık ithalat ile “elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetmeverme, televizyon görüntü-ses-kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı” üçüncü sırada yer almıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.12.2015 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ İller itibarıyla 2015 yılı Ekim ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla Bursa, İzmir, Gaziantep ve Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 53,2, Bursa’nın payı % 6,1, İzmir’in payı % 5,8, Gaziantep ve Ankara’nın payları % 4,6 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $) Ekim-2015 İller Değer Pay (%) İHRACAT Genel İstanbul Bursa İzmir Gaziantep Ankara Kocaeli Denizli Sakarya Manisa Trabzon Kaynak: TÜİK. 13.289.681 7.064.921 810.979 772.533 614.107 611.973 598.665 210.325 194.648 186.130 182.811 Değer Pay (%) İTHALAT 100,0 Genel 53,2 İstanbul 6,1 Ankara 5,8 İzmir 4,6 Bursa 4,6 Kocaeli 4,5 Gaziantep 1,6 Hatay 1,5 Manisa 1,4 Adana 1,4 Sakarya 16.910.787 9.704.231 859.245 756.485 756.438 752.413 361.277 283.442 280.867 161.480 147.134 100,0 57,4 5,1 4,5 4,5 4,4 2,1 1,7 1,7 1,0 0,9 Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir. 2015 yılı Ekim ayında ithalatta ilk sırada yer alan İstanbul’u Ankara, İzmir, Bursa ve Kocaeli izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 57,4, Ankara’nın payı % 5,1, İzmir ve Bursa’nın payları % 4,5, Kocaeli’nin payı % 4,4 olmuştur. 2015 yılının Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 10,7 artarken, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 9,5, diğer ülkelere yapılan ihracat % 2,7 azalış göstermiştir (Tablo 5). Aynı dönemde Avrupa Birliği ülkelerinden yapılan ithalat % 10,2, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 13,0 azalmış, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 9,0 artış göstermiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.12.2015 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Ekim 2014 Ülke Grupları 2015 Değer Pay (%) Değişim Değer Pay (%) (%) İHRAC AT Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler 12.892 100,0 13.290 100,0 3,1 5.680 44,1 6.288 47,3 10,7 183 1,4 165 1,2 -9,5 7.029 54,5 6.836 51,4 -2,7 19.185 100,0 16.911 100,0 -11,9 7.242 37,7 6.505 38,5 -10,2 96 0,5 104 0,6 9,0 11.847 61,8 10.302 60,9 -13,0 İTHALAT Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler Kaynak: TÜİK. 2015 yılı Ekim ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye 1.320 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Almanya’yı 986 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere ve 870 milyon dolarlık ihracat ile Irak takip etmiştir. 2015 yılı Ekim ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında 2.270 milyon dolar ile Çin ilk sırada yer almıştır. Bu ülkeyi 1.820 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.517 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.12.2015 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected]