Dış Ticaret Verileri Bülteni

Dış Ticaret Verileri Bülteni
Haziran - 2016
TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 2016 yılı Haziran ayında, 2015 yılının aynı ayına
göre %8,1 artarak 12 milyar 916 milyon dolar, ithalat %7 artarak 19 milyar 475 milyon
dolar olarak gerçekleşti.
Aylara Göre Dış Ticaret - MTEA
(Milyar $)
25
20
15
10
5
0
- 5
- 10
Tem
Ağu
Eyl
İhracat
Eki
Kas
İthalat
Ara
Oca
Şub
Mar
Denge
Nis
May
Haz
TÜİK
2015 Haziran ayında 6 milyar 249 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olan dış ticaret açığı,
6 milyar 559 milyon dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2015
Haziran ayında %65,7 iken, 2016 Haziran ayında %66,3’e yükseldi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise aylık bazda ihracat %1,8,
ithalat %12 arttı.
Parite
Türkiye ağırlıklı olarak hammadde ithal edip tüketim malı ihraç etmektedir.
Hammaddelerin ticareti ise başta petrol olmak üzere Dolar üzerinden olup; ihracatın
yapıldığı mamul ürünlerin ticareti de en büyük ihracat pazarımızın AB bölgesi olması
sebebiyle Euro üzerinden gerçekleşmektedir. Bu doğrultuda Doların Euro karşısında değer
kaybetmesi, net dış ticaret rakamlarını pozitif yönden etkilerken bir yandan da maliyetleri
azaltarak ihracatı teşvik etmektedir. Aşağıdaki grafikler de göstermektedir ki dış
ticaretimizde TL’nin rolü sınırlı olup, ihracatta Euro’nun, ithalatta ise Dolar’ın etkisi ön
plana çıkmaktadır.
Sayfa 1
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Döviz Türlerine Göre İthalat
12
7
6
5
4
3
2
1
0
10
Milyon
Milyon
Döviz Türlerine Göre İhracat
8
6
4
2
0
Euro
Dolar
TL
Euro
Dolar
TL
Bu doğrultuda son zamanlarda Dolar/Euro paritesinde gerçekleşen yükseliş trendi dış
ticaretimizi desteklemektedir.
1
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
-
Dolar/Euro Paritesi
Dış Ticaret Dengesi
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Milyar $
Dolar/Euro Paritesi - Dış Ticaret Dengesi
Investing-TÜİK
Nitekim Dolar/Euro parite değeri ile dış ticaret dengesinin son iki yılda izlediği seyre
karşılaştırmalı bakıldığında benzer bir yönelim izledikleri görülmektedir.
Ülkeler Bazında Dış Ticaret
Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2016 Haziran ayında %48,5 oldu. Önceki yıl aynı
dönemde bu oran %46,1 olarak gerçekleşmişti. AB’ye yapılan ihracat yıllık bazda %13,8
artarak 6 milyar 267 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Sayfa 2
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
En fazla ihracat yapılan ülke Almanya olup, Haziran ayında yapılan ihracat 1 milyar 228
milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (1 milyar 103 milyon dolar), İtalya (717
milyon dolar) ve ABD (629 milyon dolar) takip etti.
Milyon $
Haziran Ayı En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülke
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
0
Almanya İngiltere
İtalya
ABD
Irak
BAE
Fransa
İran
İspanya Hollanda
TÜİK
İthalatta ilk sırayı alan Çin’den 2016 yılı Haziran ayında yapılan ithalat 2 milyar 602 milyon
Dolar oldu. Çin’i 2 milyar 272 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 735 milyon dolar ile ABD
ve 1 milyar 478 milyon dolar ile Rusya izledi.
Milyon $
Haziran Ayı En Fazla İthalat Yapılan İlk 10 Ülke
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
Çin
Almanya
ABD
Rusya
İtalya
Güney
Kore
İspanya
Fransa Hindistan İngiltere
TÜİK
İhracatta (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler
%126,4 ile İsviçre, %71,5 ile Bulgaristan ve %61,7 ile Birleşik Arap Emirlikleri olurken, en
fazla azalış gerçekleşenler -%24,8 ile Çin, -%21,8 ile Suudi Arabistan ve -%21,6 ile Mısır
oldu.
İthalatta ise (en çok ithalat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler
%142,5 ile BAE, %88,2 ile ABD ve %39,8 ile Brezilya olurken, en fazla azalış gerçekleşenler
ise -%35,3 ile İran, -%30,4 ile Ukrayna,-%25,6 ile Fransa ile oldu.
Sayfa 3
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri sınıflaması olan ISIC Rev.3 içinde yer alan
imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,3, yüksek teknoloji ürünlerinin
imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,5, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise
%33,4 olarak gerçekleşti.
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %86,2, yüksek teknoloji ürünlerinin
imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %20,4, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise
%42,9 oldu.
Emtia
3 000
50
2 500
40
2 000
30
1 500
20
1 000
10
500
0
Bin
Ham Petrol: Fiyat ($) - İthalat (Ton)
60
0
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Ham Petrol Fiyatı($)
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Ham Petrol İthalatı(Ton)
Nis
May
Haz
TÜİK-Bloomberg
Türkiye ham petrol ithalatı Mayıs’ta 1 milyon 900 bin ton civarında gerçekleşti. Petrol ve
petrolden elde edilen gelirler kaleminde net ihracat bu ay – 615 663 Dolar oldu.
Son iki ayda petrol fiyatlarında ılımlı bir artış gözleniyor. Varil başına fiyatlar tekrar 50
dolar seviyesine doğru hareketlendi. Bunda ABD ham petrol stoklarında daha önce
yaşanmaya başlanmış olan ve beklenenden çok daha keskin yaşanan daralmanın etkisi
olduğu söylenebilir.
Önümüzdeki aylarda daha önceden de değerlendirildiği üzere petrolde tepe noktanın 55-60
Dolar bandı olduğunu öngörüyoruz. Alt bandın ise artık 35-40 Dolar aralığına geldiğini
söylemek mümkün.
Sayfa 4
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Altın: Fiyat (Ons/$) - Net İhracat ($)
1.400
1.500
1.200
800
500
600
0
400
Bin
1.000
1.000
-500
200
0
-1.000
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Altın Fiyatı(Ons/$)
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Nis
May
Altın Net İhracatı
Haz
TÜİK-Bloomberg
Türkiye altın net ihracatı Haziran’da 268 929 Dolar gerçekleşti.
Altın Haziran içerisinde istikrarlı artış sağladı. Japonya Merkez Bankasının(BoJ) parasal
genişlemede küresel beklentileri karşılayamamasının ardından, güvenli liman alımları
sayesinde 1330 dolar seviyesine kadar geldi. Yükseliş hareketini sürdüren altın,
önümüzdeki haftalarda mevcut yükselişine devam edecek demek mümkün.
Altında gidişatta ABD büyüme verisi oldukça belirleyici olacak. ABD ikinci çeyrek büyümesi
beklentileri %2,5’in üzerinde. Veri beklentiler doğrultusunda gerçekleşirse ciddi satışlar
gerçekleşmesi olası olacak.
Jeopolitik Gelişmeler
Net İhracat: Rusya - İran
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
0
Mar
Nis
May
Haz
400
200
Bin
-500
100
-1000
0
-100
-1500
-200
Rusya
İran
TÜİK
Sayfa 5
tedam.ticaret.edu.tr
Bin
300
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Turizm’de krizin sonucunda Haziran verileri itibariyle "tarihin en kötü tablosu" yaşanmaya
devam ediyor. Turizmciler Erdoğan ve Putin görüşmesinin ardından Ağustos’ta toparlanma
bekliyor. Zirvede Türkiye'ye charter uçuşlarının serbest bırakılması beklentisi hakim.
Türkiye'ye gelen turist sayısı Haziran'da %40.86 ile veri tarihinin en sert düşüşünü
kaydetti. İlk 6 ayda turist sayısı %28 azaldı. Uçak krizinin ardından Haziran ayında
Rusya'dan gelen ziyaretçi sayısı ise %93 düşüş gösterirken yılın ilk yarısı itibarıyla düşüş
%87.4’ü bulmuş oldu böylelikle.
Ancak tüm bunlara ek olarak daha önceki aylardaki analizlerimizde de verilerde
gözlemlenen Rusya’ya ihracattaki azalmanın ana sebebinin Rusya’da yaşanan ekonomik
sıkıntılardı. Bu ekonomik daralmayı hesaba katmadan Rusya ihracatının yönünü kestirmek
mümkün görünmüyor. Bu bağlamda Rusya’nın iç ekonomik verilerini yakından takip
etmekte fayda var.
Rusya Ekonomi Bakanlığı’nın verilerine göre, ülke GSYH’si haziran ayında geçen senenin
aynı dönemine göre %0,5, bir önceki aya göre %0,6 küçüldü. Takvim etkisinden
arındırılmış GSYH düşüşü durma noktasına geldi. Bu düşüş Nisan’da % 0,2, Mayıs’ta % 0,1,
Haziran’da %0 oldu. Rusya’da ilk altı ayda GSYH küçülmesi ise %0,9 oldu. İkinci çeyrek için
ekonomik küçülmenin başlıca nedenleri sanayi, ulaşım, tarım alanlarındaki daralma.
Bu açıdan Rusya ile yaşanan politik iyileşme Rusya’nın ekonomik toparlanması ile de
birleşirse, yine de kriz öncesi seviyeye dönmesi çok zor olmakla birlikte, Türkiye’nin
Rusya’ya ihracatında olumlu haberler beklenebilir.
Küresel Görünüm
Çin
2016 Haziran ayında Çin, geçen yıl aynı döneme göre piyasa beklentilerinin üzerinde %4,8
gerileme ile 180 milyar 300 milyon Dolar düzeyinde ihracat gerçekleştirdi. Piyasa
beklentileri %4,1 azalış olacağı yönündeydi. Yuan bazında bakıldığında ise ihracat yıllık
bazda %1,3 artış gösterdi.
Sayfa 6
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
İthalat, yıllık bazda %8,4 düşerek 132 milyar 200 milyon Dolar oldu. Düşen mal fiyatları ve
zayıf talep sebebiyle, ithalatta düşüş trendi 20 aydır devam ediyor. İthalatta azalış Yuan
bazında bakıldığında ise %2,3 düzeyinde gerçekleşti.
Dış ticaret dengesi ise Haziran ayında yıllık bazda %6,4 daralma ile 48 milyar Dolar olarak
gerçekleşti.
Çin İhracat (Milyar USD)
300
200
100
0
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
İhracat
Oca
Şub
Mar
Dış Ticaret Dengesi
Nis
May
Haz
Trading Economics
Amerika Birleşik Devletleri
Mayıs ayı ABD ihracatı aylık bazda %0,2 azalarak 182 milyar 350 milyon Dolar düzeyinde
gerçekleşti. İthalat ise aylık bazda %1,6 artarak 223 milyar 500 milyon Dolar oldu. Dış
ticaret açığı 4 milyar Dolar artışla 41 milyar 410 milyon Dolar oldu. Güçlü Dolar ihracatın
%0,2 azalmasına etki ederken, yükselen petrol fiyatları da ithalatın artmasında etkili oldu.
ABD İhracat (Milyar USD)
250
150
50
-50
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
İhracat
Kas
Ara
Oca
Şub
Dış Ticaret Dengesi
Mar
Nis
May
Trading Economics
Sayfa 7
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Birleşik Krallık
Toplam ihracat Mayıs ayında bir önceki aya göre %4,4 azalışla, Temmuz 2015’ten bu yana
en sert düşüşü göstererek 43 milyar 90 milyon GBP düzeyinde gerçekleşti. Mal ihracatı
%8,2 azalırken hizmet ihracatı %0,7 arttı.
İthalat ise 45 milyar 300 milyon GBP olarak geçen aya göre %3,5 azaldı. Bu azalışta mal
ithalatı, kimyevi maddeler ithalatındaki azalış etkili oldu.
Dış ticaret açığı bir önceki aya göre 600 milyon GBP artarak 2,3 milyar GBP düzeyinde
gerçekleşti.
Birleşik Krallık İhracat (Milyar GBP)
50
30
10
-10
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
İhracat
Ara
Oca
Şub
Mar
Dış Ticaret Dengesi
Nis
May
Trading Economics
Güney Kore
Güney Kore’de ihracat Haziran ayında yılın en ılımlı düşüşünü gerçekleştirerek yıllık bazda
%2,7 azaldı. Mayıs ayında 39 milyar 800 milyon Dolar olan ihracat Haziran ayında 45
milyar 300 milyon Dolar seviyesinde gerçekleşti. İhracat Kasım 2015’ten beri azalış eğilimi
sürdürerek bu ay art arda 18. kez düşmüş oldu.
İthalatta da düşüş eğilimi 21. aydır sürüyor. Haziran ayı ithalatı %8 oranında azalarak 33
milyar 700 milyon Dolar seviyesinde gerçekleşti.
Sayfa 8
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016
Dış Ticaret Verileri Bülteni
Güney Kore İhracat (Milyar USD)
50
40
30
20
10
0
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
İhracat
Ara
Oca
Şub
Mar
Dış Ticaret Dengesi
Nis
May
Haz
Trading Economics
Almanya
Almanya’da 2016 Mayıs ayı ihracatı bir önceki yıl aynı dönemine göre %1,6 artarak 97
milyar 200 milyon Euro olarak gerçekleşti.
Almanya İhracat (Milyar Euro)
150
100
50
0
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Şub
Mar
Nis
May
Trading Economics
Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere bakıldığında ise ihracat %1,8 azalarak son 9 ayın
en yüksek düşüşünü gerçekleştirdi. İthalat ise yıllık bazda %0,1 azalışla 76 milyar 200
milyon Euro oldu. Nisan ayı dış ticaret fazlası da geçen yıl aynı döneme göre % 8,2 artarak
21 milyar Euro olarak açıklandı.
Sayfa 9
tedam.ticaret.edu.tr
29
TEMMUZ
2016