Dış Ticaret Verileri Bülteni Ağustos - 2016 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 2016 yılı Ağustos ayında, 2015 yılının aynı ayına göre %7,7 artarak 11 milyar 867 milyon dolar, ithalat %3,7 artarak 16 milyar 554 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aylara Göre Dış Ticaret - MTEA 20 (Milyar $) 15 10 5 0 - 5 - 10 Eyl Eki Kas İhracat Ara Oca İthalat Şub Mar Nis Denge May Haz Tem Ağu TÜİK 2016 Ağustos ayında dış ticaret açığı %5,3 azalarak 4 milyar 687 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise geçen sene %69 iken, 2016 Ağustos ayında %71,7'ye yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise aylık bazda ihracat % 10,5 arttı, ithalat % 0,6 azaldı. Parite Türkiye ağırlıklı olarak hammadde ithal edip tüketim malı ihraç etmektedir. Hammaddelerin ticareti ise başta petrol olmak üzere Dolar üzerinden olup; ihracatın yapıldığı mamul ürünlerin ticareti de en büyük ihracat pazarımızın AB bölgesi olması sebebiyle Euro üzerinden gerçekleşmektedir. Bu doğrultuda Doların Euro karşısında değer kaybetmesi, net dış ticaret rakamlarını pozitif yönden etkilerken bir yandan da maliyetleri azaltarak ihracatı teşvik etmektedir. Aşağıdaki grafikler de göstermektedir ki dış ticaretimizde TL’nin rolü sınırlı olup, ihracatta Euro’nun, ithalatta ise Dolar’ın etkisi ön plana çıkmaktadır. Sayfa 1 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Döviz Türlerine Göre İthalat 12 7 6 5 4 3 2 1 0 10 Milyon Milyon Döviz Türlerine Göre İhracat 8 6 4 2 0 Euro Dolar TL Euro Dolar TL Bu doğrultuda son zamanlarda Dolar/Euro paritesinde gerçekleşen yükseliş trendi dış ticaretimizi desteklemektedir. 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 - Dolar/Euro Paritesi Dış Ticaret Dengesi 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Milyar $ Dolar/Euro Paritesi - Dış Ticaret Dengesi USForex-TÜİK Nitekim Dolar/Euro parite değeri ile dış ticaret dengesinin son iki yılda izlediği seyre karşılaştırmalı bakıldığında benzer bir yönelim izledikleri görülmektedir. Ülkeler Bazında Dış Ticaret Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2015 Ağustos ayında %44 iken, 2016 Ağustos ayında %46,5 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2015 yılının aynı ayına göre %13,9 artarak 5 milyar 519 milyon dolar olarak gerçekleşti. Sayfa 2 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni En fazla ihracat yapılan ülke Almanya olup, Ağustos ayında 1 milyar 193 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (921 milyon dolar), Irak (708 milyon dolar) ve ABD (606 milyon dolar) takip etti. Milyar $ Ağustos Ayı En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülke 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 Almanya İngiltere Irak ABD Fransa İtalya İran İspanya BAE Hollanda TÜİK İthalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin'den yapılan ithalat, 2016 yılı Ağustos ayında 2 milyar 531 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 738 milyon dolar), Rusya (1 milyar 378 milyon dolar) ve İtalya (823 milyon dolar) izledi. Milyar $ Ağustos Ayı En Fazla İthalat Yapılan İlk 10 Ülke 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Çin Almanya Rusya İtalya ABD Güney Kore Hindistan Fransa İran İngiltere TÜİK İhracatta (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %79,5 ile Bulgaristan, %69,7 ile İran ve %52,8 ile Fas olurken, en fazla azalış gerçekleşenler -%55,7 ile Rusya, -%18,9 ile Mısır ve -%11,6 ile Suudi Arabistan oldu. Sayfa 3 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni İthalatta ise (en çok ithalat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %64,4 ile Malezya, %36,2 ile Japonya ve %32,7 ile Hollanda olurken, en fazla azalış gerçekleşenler ise -%11,4 ile Rusya, -%9,7 ile Güney Kore,-%5,7 ile Almanya oldu. Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,4, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,4, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %30,9 oldu. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %84,5, yüksek teknoloji ürünlerinin 2016 Ağustos ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %16,4, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %44 oldu. Emtia 3 000 50 2 500 40 2 000 30 1 500 20 1 000 10 500 0 Bin Ham Petrol: Fiyat ($) - İthalat (Ton) 60 0 Eyl Eki Kas Ara Ham Petrol Fiyatı($) Oca Şub Mar Nis May Ham Petrol İthalatı(Ton) Haz Tem Ağu TÜİK-Bloomberg Ham petrol ithalatı Temmuz’da olduğu gini Ağustos’ta da 2 milyon 3 Yüz bin civarında seyretti. Petrol ve petrolden elde edilen gelirler kaleminde net ihracat 5 yüz bin dolar açık verdi. Sayfa 4 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni OPEC, sekiz yıl aradan sonra ilk kez üretimi azaltma kararı aldı. Bu istisnai karar sonrası petrol fiyatları yükseldi. Bu karar piyasaları oldukça yükseltti. Petrol fiyatları hızla %6 artarak 50 dolar sınırına dayandı. Ağustos genelinde 44-45 dolar seviyelerindeydi. Cezayir'de yapılan görüşmelerden sonra, günde 700 ton üretim kesintisine gidilmesinde mutabık kalındı. Günlük toplam üretim ise 32,5 milyon ton olacak. Uzlaşmanın ayrıntıları ise Kasım'da yapılacak resmi OPEC toplantısından önce açıklanmayacak. OPEC'in küçük üyelerinin çoğu, oluşan arz ve talep dengesizliği nedeniyle bir anlaşmaya varılması için girişimlerde bulunuyordu. Bin Altın: Fiyat (Ons/$) - Net İhracat ($) 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 -200 -400 -600 1600 1400 1200 1000 800 600 Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu 400 200 0 Altın Net İhracatı Altın Fiyatı(Ons/$) TUİK - Bloomberg Altın net ihracatı 396 bin Dolar açık verdi. Geçen ay 400 bin dolar artı seviyesinde olan rakam tam tersi bir noktaya gelerek yılın en yüksek açığını vermiş oldu. Avrupa’da Deutsche Bank ile ilgili sermaye artırımına ihtiyacı olacağı yönündeki haberler global piyasalara olumsuz etki yaratmaya devam ediyor. Yaklaşık 10 hedge fonun finansal riskleri azaltmak için Deutsche Bank’ı bırakması bankaya yönelik risklerin arttığına işaret ediyor. Güvenli liman olan altın, Deutsche Bank’a yönelik artan endişeler sonucu yükselişe geçti. Sayfa 5 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Haftaya 1330 seviyesinin üzerinde başlayan ancak hafta genelinde 1315 seviyesine kadar geri çekilen ons altın Alman Bankasına yönelik haberlerle tekrar yönünü yukarı çevirmiş durumda. ABD cephesinde Ağustos ayını yansıtacak kişisel gelir ve harcama verileri açıklanması bekleniyor olacak altındaki seyri görmek için. Jeopolitik Gelişmeler Net İhracat: Rusya - İran Eki Kas Ara Oca Şub Mar Nis May Haz 0 Ağu 350 300 250 200 150 100 50 0 -50 -100 -150 -200 -400 Bin Tem -600 -800 -1000 -1200 -1400 -1600 Rusya İran Bin Eyl TÜİK Türkiye’ye, Rusya pazarından yeniden “1 numara” olmak için sadece bir ay yetti. Rusya’da şu an satılan tur paketleri içinde Türkiye’nin payı yüzde 41’e yükseldi. Eylül ve ekim aylarından Türkiye’de tatil yapanların sayısının 150 bini bulması bekleniyor. Bu rakam, kriz öncesi dönemin aynı dönem rakamlarına yakın. Yani durumun normale döndüğü sinyalleri geliyor demek mümkün. Türkiye’ye Eylül’de, Ağustos’a kıyasla 10 kat daha fazla talep olduğu bildirildi. Ancak turizm cephesinden gelen bu haberler dışında diğer sektörlerde henüz bir aşama kaydedilmiş değil. Türk diplomatların ve diğer resmi heyet ve görevlilerin dahi Rusya sınır Sayfa 6 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni ve gümrüklerinde hala sorunlar yaşaması da sürecin beklendiği kadar hızlı gelişmeyeceğine dair işaret olarak düşünülebilir. İran ile ise en önemli nokta diplomasi ve Suriye krizi konularındaki yumuşamadan sonra gelişen ılımlı havanın ticaret ve ekonomik alana hiçbir yansıma yapmadığı. İran ile ticaret izlediğimiz dönemlerin neredeyse tamamında bir gelişme göstermedi. Küresel Görünüm Avrupa Birliği Avrupa Birliği ihracatı Temmuz ayında geçen yıl aynı döneme göre %13 gerileyerek 162,3 milyar Euro’dan 142 milyar Euro’ya geriledi. Mal ihracatı özellikle enerji ihracatında yaşanan % 26’lık düşüşün etkisiyle % 5 azaldı. İthalat ise % 8 oranında düşüşle 138 milyar 200 milyon Euro olarak gerçekleşti. Geçen yıl aynı dönemde 12 milyar 700 milyon Euro olan dış ticaret fazlası Temmuz 2016’da 3 milyar 800 milyon Euro olarak gerçekleşti. AB İhracat (Milyar EURO) 150 100 50 0 Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Nis May Haz Tem -50 İhracat Dış Ticaret Eurostat Çin Ağustos’ta ihracat, geçen yıl aynı döneme göre geçen ayki % 4,4 düşüşün ardından piyasa beklentilerinin altında % 2,8 oranında gerileme yaşadı. Böylelikle Çin, 190 milyar 590 milyon Dolar düzeyinde ihracat gerçekleştirdi. Yuan bazında ise Temmuz’da yaşanan % 2,9’luk artışın ardından Ağustos ayında % 5,9 artış söz konusu oldu. Sayfa 7 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni İthalat ise beklentilerin aksine %1,5 arttı. Son iki yıllık süreçte ilk kez artış gösteren ithalat 138 milyar 540 milyon Dolar seviyesinde gerçekleşti. İthalattaki artışın kaynağı ise artan hammadde fiyatları oldu. Yurtiçi talep, tüketim veya yatırımda herhangi bir artış sinyali gözlemlenmedi. Toplam dış ticaret fazlası 52 milyar 50 milyon dolar olarak gerçekleşti. Çin İhracat (Milyar USD) 300 200 100 0 Eyl Eki Kas Ara Oca İhracat Şub Mar Nis May Dış Ticaret Dengesi Haz Tem Ağu Trading Economics Amerika Birleşik Devletleri Temmuz’da ABD ihracat %1,9 artışla 186 milyar 300 milyon Dolar’a yükseldi. İthalat ise aylık bazda % 0,8 azalışla 225 milyar 800 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Dış ticaret açığı ise 43 milyar olan piyasa beklentilerinin altında 39 milyar 470 milyon olarak açıklandı. ABD İhracat (Milyar USD) 200 100 0 Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Nis May Haz Tem -100 İhracat Dış Ticaret Dengesi Trading Economics Sayfa 8 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Birleşik Krallık Toplam ihracat Temmuz ayında bir önceki aya göre %1,9 artışla 43 milyar 800 milyon GBP düzeyinde gerçekleşti. Bu artışta mal ihracatında gerçekleşen % 3,4’lük yükseliş etkili oldu. İthalat ise % 0,5 oranında azalarak 48 milyar 300 milyon GBP düzeyinde gerçekleşti. Özellikle otomobil ithalatında gerçekleşen %0,9’luk azalış bu gerilemede etkili oldu. Dış ticaret açığı bir önceki aya göre 1,1 milyar GBP azalarak 4,5 milyar GBP oldu. Birleşik Krallık İhracat (Milyar GBP) 50 30 10 -10 Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca İhracat Şub Mar Nis Dış Ticaret Dengesi May Haz Tem Trading Economics Güney Kore Güney Kore’de ihracat, Temmuz ayında yaşanan % 10,2’lik gerilemenin ardından Ağustos’ta yıllık bazda % 2,6 artarak 40,1 milyar Dolar olarak gerçekleşti. Böylece ihracat 20 aylık periyodda ilk kez yükseliş kaydetmiş oldu. İthalatta da azalış beklentilerinin aksine % 0,1 artışla 34 milyar 800 milyon düzeyinde gerçekleşti. Geçtiğimiz ay yaşanan % 13,2’lik azalışın ardından beklentiler bu ayda da % 3,3 azalma olacağı yönündeydi. İhracatın ithalatın daha fazla büyümesi kaynaklı, dış ticarette fazla 5 milyar 300 milyon Dolar olarak açıklandı. Sayfa 9 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Güney Kore İhracat (Milyar USD) 50 40 30 20 10 0 Eyl Eki Kas Ara Oca Şub İhracat Mar Nis May Dış Ticaret Dengesi Haz Tem Ağu Trading Economics Almanya Temmuz ayı ihracatı bir önceki yıl aynı dönemine göre ağırlıklı olarak baz etkisi kaynaklı % 10 azalarak 96 milyar 400 milyon Euro olarak gerçekleşti. AB Bölgesine satışlar %7 azalırken, AB üyesi olmayan ülkelere ihracat ise % 13,8 azaldı. Almanya İhracat (Milyar Euro) 150 100 50 0 Ağu Eyl Eki İhracat Kas Ara Oca Şub Mar Nis May Dış Ticaret Dengesi Haz Tem Trading Economics İthalat % 6,5 azalarak 76 milyar 900 milyon Euro’ya düştü. AB ülkelerinden yapılan ithalat % 4,5 azalırken AB üyesi olmayan ülkelerden ithalat % 10,1 oranında azaldı. Dış ticaret fazlası ise Ocak ayından bu yana en düşük seviyesinde, 19 milyar 500 milyon Euro olarak gerçekleşti. Sayfa 10 tedam.ticaret.edu.tr 30 EYLÜL 2016