Dış Ticaret Verileri Bülteni
advertisement
Dış Ticaret Verileri Bülteni MAYIS - 2016 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 2016 yılı Mayıs ayında, 2015 yılının aynı ayına göre %9,6 artarak 12 milyar 140 milyon dolar, ithalat %3,8 azalarak 17 milyar 194 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aylara Göre Dış Ticaret - MTEA 20 (Milyar $) 15 10 5 0 - 5 - 10 Haz Tem Ağu İhracat Eyl Eki İthalat Kas Ara Oca Denge Şub Mar Nis May TÜİK 2015 Mayıs ayında 6 milyar 788 milyon Dolar olarak gerçekleşmiş olan dış ticaret açığı, 2016 Mayıs ayında %25,5 azalarak 5 milyar 54 milyon Dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %62’den %70,6’ya yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise aylık bazda ihracat %5,9, ithalat %2,1 arttı. Parite Türkiye ağırlıklı olarak hammadde ithal edip tüketim malı ihraç etmektedir. Hammaddelerin ticareti ise başta petrol olmak üzere Dolar üzerinden olup; ihracatın yapıldığı mamul ürünlerin ticareti de en büyük ihracat pazarımızın AB bölgesi olması sebebiyle Euro üzerinden gerçekleşmektedir. Bu doğrultuda Doların Euro karşısında değer kaybetmesi, net dış ticaret rakamlarını pozitif yönden etkilerken bir yandan da maliyetleri azaltarak ihracatı teşvik etmektedir. Aşağıdaki grafikler de göstermektedir ki dış ticaretimizde TL’nin rolü sınırlı olup, ihracatta Euro’nun, ithalatta ise Dolar’ın etkisi ön plana çıkmaktadır. Sayfa 1 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Döviz Türlerine Göre İthalat 12 7 6 5 4 3 2 1 0 10 Milyon Milyon Döviz Türlerine Göre İhracat 8 6 4 2 0 Euro Dolar TL Euro Dolar TL Bu doğrultuda son zamanlarda Dolar/Euro paritesinde gerçekleşen yükseliş trendi dış ticaretimizi desteklemektedir. 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 - Dolar/Euro Paritesi Dış Ticaret Dengesi 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Milyar $ Dolar/Euro Paritesi - Dış Ticaret Dengesi Investing-TÜİK Nitekim Dolar/Euro parite değeri ile dış ticaret dengesinin son iki yılda izlediği seyre karşılaştırmalı bakıldığında benzer bir yönelim izledikleri görülmektedir. Reel anlamda ihracat değerleri de bu ilişkiden etkilenildiğini doğrulamaktadır. Milyar Kg Cinsinden Aylık İhracat 10 8 6 4 2 0 Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Nis May TİM Sayfa 2 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Ülkeler Bazında Dış Ticaret Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2016 Mayıs ayında %48,5 oldu. Önceki yıl aynı dönemde bu oran %42,5 olarak gerçekleşmişti. AB’ye yapılan ihracat yıllık bazda %25,1 artarak 5 milyar 887 milyon dolar olarak gerçekleşti. En fazla ihracat 1 milyar 283 milyon Dolar ile İngiltere’ye yapılmışken bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 112 milyon dolar), İran (673 milyon dolar) ve İtalya (603 milyon dolar) takip etti. Milyon $ Mayıs Ayı En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülke 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 İngiltere Almanya İran İtalya ABD Irak Fransa İspanya BAE Suudi Arabistan TÜİK İthalatta ilk sırayı alan Çin’den 2016 yılı Mayıs ayında yapılan ithalat 2 milyar 39 milyon Dolar oldu. Çin’i 1 milyar 856 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 210 milyon dolar ile ABD ve 1 milyar 206 milyon dolar ile Rusya izledi. Mayıs Ayı En Fazla İthalat Yapılan İlk 10 Ülke Milyon $ 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 Çin Almanya ABD Rusya İtalya Güney Kore Fransa Hindistan İspanya İngiltere TÜİK Sayfa 3 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni İhracatta (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %87,1 ile İngiltere, %64,2 ile İran ve %34,8 ile İsrail olurken, en fazla azalış gerçekleşenler %24,6 ile Mısır, -%21,1 ile Çin ve -%15,3 ile Irak oldu. İthalatta ise (en çok ithalat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %153,2 ile BAE, %55,2 ile Japonya ve %35,3 ile İsviçre olurken, en fazla azalış gerçekleşenler ise -%42,6 ile İran, -%32,5 ile Rusya,-%27,2 ile Fransa ile oldu. Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri sınıflaması olan ISIC Rev.3 içinde yer alan imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,5, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,3, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %32 olarak gerçekleşti. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %85,1, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %16,9, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %45 oldu. Emtia Ham Petrol: Fiyat ($) - İthalat (Ton) 80 3 000 2 500 60 40 1 500 Bin 2 000 1 000 20 500 0 0 Haz Tem Ağu Eyl Eki Ham Petrol Fiyatı($) Kas Ara Oca Şub Mar Ham Petrol İthalatı(Ton) Nis May TÜİK-Bloomberg Türkiye ham petrol ithalatı Mayıs’ta 2 milyon ton civarında gerçekleşti. Suriye konusunda anlaşmazlığın artık büyük oranda giderilmesi bile birlikte Batı-Rusya gerginliğinin iyiden iyiye hafiflediğini görüyoruz. Bu, petrol fiyatlarında süregelen artış trendinin devamını tetikliyor. Sayfa 4 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Ayrıca ABD ham petrol stokları, beklenenden çok daha keskin bir daralma kaydetti. Bu, petrol fiyatlarında sert yükseliş hareketlerine sebep oldu. Bu sayede brent petrolde fiyatlar 50 dolar seviyelerine kadar gelme fırsatı buldu ancak, yukarısına çıkamadı. Önümüzdeki ay içerisinde aşağı yönlü baskıların devam edeceğini öngörüyoruz. Şu sıra sonlanmakta olan yükseliş trendine alt taban oluşturan 50 dolar seviyesi geçilerek 60 dolara ulaşması halinde bile, Ham Petrol’de özellikle 52 ve 57 dolar aralığı şu aşamada test edilebilecek olası tepe noktaları olarak görünüyor. Öte yandan bu aralığa ulaşılsa dahi 60 dolar seviyesi altında düşüş beklentisi hakim. Altın: Fiyat (Ons/$) - Net İhracat ($) 1.400 1.500 1.200 800 500 600 0 400 Bin 1.000 1.000 -500 200 0 -1.000 May Haz Tem Ağu Altın Fiyatı(Ons/$) Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Altın Net İhracatı Mar Nis May TÜİK-Bloomberg Türkiye altın net ihracatı Mayıs’ta – 62 571 dolar oldu. Altın fiyatları 2016’nın ilk çeyreğinde %15,7 oranında yükselmişti. Nisan ayında ise ağırlıklı olarak yatırımcıların kâr realizasyonlarının neden olduğu bir hafif gerileme yaşandı. Yıllık bazda ise fiyatların %3,6 arttığı görüldü. Mayıs ayında değerli metallerin fiyatları bir miktar arttı. Endüstriyel metallerin fiyatlarında ise gerileme oldu. Fed’in faiz artırımının yılın ikinci yarısına kalması doların değer kaybetmesine neden oldu. Altın fiyatları da böylelikle %1,5 artış kaydetti. Bu gelişmelerin ardından altın Ağustos 2014’ten bu yana en yüksek seviyesine geldi. Sayfa 5 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Jeopolitik Gelişmeler Net İhracat: Rusya - İran Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Nis May 400 200 Bin -500 0 -1000 Bin Haz 0 -200 -1500 -400 Rusya İran TÜİK Özür mektubu sonrası kriz aşılmaya başlanmış olsa da Türkiye ile Rusya arasındaki ekonominin ve Türkiye’nin Rusya pazarında kriz öncesi pozisyonuna dönmesi mümkün görünmüyor. Projelerde, Rafa kaldırılan “Türk Akımı”na geri dönüş imkânsız duruyor. Bununla birlikte daha önce Rusya’nın vazgeçmeyi bile göze aldığı 20 milyar dolar değerindeki Akkuyu nükleer santral projesinin ise şimdi devam edeceği ama iyi ihtimalle çok gecikeceği yönünde beklenti hâkim. Sebze meyvede ise kriz öncesinde Rusya’da pazarın yarısına yakınını arz eden Türkiye’nin şu anki payı %3-4. Arzda Türkiye’nin yeri başka ülkelerle dolduruldu, ayrıca yerli üretimin arttırıldı bu süreçte. Ayrıca sürecin sandığı kadar hızlı gelişmesi de zor olacak. Her şey tam anlamıyla normale dönse ve yasaklar tamamen kalksa bile Türk ihracatçısının en yakın ihtimalle sonbaharda Rusya’ya dönmesi mümkün olacak. Turizmde ise gerekçe terör olayları ve Rusya vatandaşlarının can güvenliği, dolayısıyla yasağın hemen kalkmasını beklemek gerçekçi değil. Yasağın kalkması halinde ise turların başlamasının en az bir ay süreceği kanısı yaygın. Bu anlamda, bu sezon artık Türkiye için bitti ama en azından gelecek sezonu kurtarmak mümkün. Sayfa 6 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Küresel Görünüm Çin 2016 Mayıs ayında Çin, geçen yıl aynı dönemine göre %4,1 gerileme ile 181 milyar 60 milyon Dolar düzeyinde ihracat gerçekleştirdi. İhracat, ABD’ye yıllık bazda %9,6, Güneydoğu Asya Ülkeler Birliği’ne (ASEAN) %20,8, Rusya’ya % 39,3 oranında azalırken, Hindistan’a %2,5 arttı. Ocak-Mayıs dönemi toplam ihracatta ise yıllık bazda %7,3 düşüş yaşandı. İthalat, piyasada beklenen %6,0’lık düşüşün çok altında yıllık bazda %0,4 düşerek 131 milyar 80 milyon Dolar oldu. Düşen mal fiyatları ve zayıf talep sebebiyle, ithalatta düşüş trendi 19 aydır devam ediyor. Ocak- Mayıs dönemi ithalattaki toplam azalış önceki yıl aynı döneme göre %10,3 düzeyinde gerçekleşti. Çin İhracat (USD HML) 2500 2000 1500 1000 500 0 Haz Tem Ağu Eyl Eki İhracat Kas Ara Oca Dış Ticaret Dengesi Şub Mar Nis May Trading Economics Amerika Birleşik Devletleri Nisan ayı ABD ihracatı aylık bazda %1,5 arttı. 182 milyar 700 milyon Dolar düzeyinde gerçekleşerek Ocaktan bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Bu artışa en fazla katkı 2,8 milyar Dolar ile mal satışlarından geldi. Sayfa 7 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Nisan ayında ithalat ise aylık bazda %2,1 artarak 220 milyar 200 milyon Dolar oldu. Mal ithalatı 4,8 milyar Dolar, sermaye malları ithalatı 2,5 milyar Dolar, sivil havacılık ise 800 milyon Dolar olarak gerçekleşti. ABD İhracat (Milyar USD) 200 150 100 50 0 -50 May Haz Tem Ağu Eyl İhracat Eki Kas Ara Oca Dış Ticaret Dengesi Şub Mar Nis Trading Economics Birleşik Krallık Toplam ihracat Nisan ayında geçen aya göre %5,3 artışla 64 milyar 172 milyon Dolar oldu. Mal ihracatı %9,1 artarak en fazla katkıyı sağlarken, alt kalemlerden kimyasal mallar ve makine ihracatı arttı. İthalat ise 68 milyar 509 milyon Dolar olarak geçen aya göre %4,4 artış gösterdi. Bu artışta kimyevi maddeler ve makine ithalatındaki artış etkili oldu. Sayfa 8 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Birleşik Krallık İhracat (Milyar GBP) 50 40 30 20 10 0 Haz -10 Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara İhracat Oca Şub Mar Dış Ticaret Dengesi Nis Trading Economics Güney Kore Güney Kore’de ihracat Mayıs ayında %6 azalarak beklentilerden daha sert bir düşüş gösterdi. Nisan ayında 41 milyar Dolar olarak gerçekleşen ihracat Mayıs ayında 39 milyar 800 milyon Dolar seviyesine geriledi. İhracat Kasım 2015’ten beri azalış eğilimi sürdürerek bu ay art arda 17. kez düşmüş oldu. En fazla ihracat gerçekleştirdiği pazar olan Çin’e satışlar %9,1 azalış ile 11 aylık düşüşünü sürdürdü. ABD’ye ihracat ise bu ay %0,7 düzeyinde artış gösterdi. İthalatta da düşüş eğilimi 20. aydır sürüyor. Mayıs ayı ithalatı %9,3 oranında azalarak 32 milyar Dolar seviyesinde gerçekleşti. Güney Kore İhracat (Milyar USD) 50 40 30 20 10 0 Haz Tem Ağu Eyl Eki İhracat Kas Ara Oca Dış Ticaret Dengesi Şub Mar Nis May Trading Economics Sayfa 9 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Almanya Almanya’da 2016 Nisan ayı ihracatı bir önceki yıl aynı dönemine göre %3,8 artarak 104 milyar 300 milyon Euro olarak gerçekleşti. İthalat ise değişmeyerek 78 milyar 700 milyon Euro oldu. Nisan ayı dış ticaret fazlası da 25 milyar 600 milyon Euro olarak açıklandı. Almanya İhracat (Milyar Euro) 120 100 80 60 40 20 0 May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Nis Trading Economics Önceki yıl Nisan ayına göre AB ülkelerine ihracat %7,3, bu ülkelerden ithalat %2 arttı. Almanya, bu dönemde Avrupa Birliği (AB) ülkelerine 61,3 milyar Euro değerinde mal gönderirken bu ülkelerden 52,9 milyar Euro değerinde mal satın aldı. Euro Bölgesi ülkelerine yapılan ihracat Nisan’da 38,4 milyar Euro, ithalat 35,6 milyar Euro olarak gerçekleşti. Oransal olarak bakıldığında ise ihracatta %5,8 artış, ithalatta %0,9 azalış kaydedildi. Almanya’nın, AB dışındaki ülkelere Nisan ayı ihracatı %0,7 azalarak 43 milyar Euro, ithalatı %3,8 azalarak 25,7 milyar Euro olarak gerçekleşti. Sayfa 10 tedam.ticaret.edu.tr 30 HAZİRAN 2016
