Book 33.indb

advertisement
A Grubu Kadrolar İçin Temel Kaynak
Akıcı
Örnekler
Ayrıntılı
Yorumlar
Görsel
Uyarılar
Konu Anlatımları
Pratik Bilgiler
da
n
ı
z
ar r
T
M orula
Y
S
Ö ün S aları
Özg çıklam
ve A
urum
k
m
Tü larını
sınav yan
kapsa
TAP
MAKRO İKTİSAT
TEK
Kİ
Editör: Dilek ERDOĞAN KURUMLU
Pegem Pegem
Pegem
Pegem
Pegem
Pegem Pegem Pegem Pegem
Pegem Pegem Pegem Pegem
Pegem
Pegem
A Grubu Kadrolar İçin
KPSS MAKRO İKTİSAT
ISBN 978-605-364-220-6
Dilek ERDOĞAN KURUMLU
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.
© Pegem Akademi
Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları
Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti’ye aittir.
Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,
kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt
ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.
Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.
Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında
yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları
satın almamasını diliyoruz.
Yayın-Proje Yönetmeni: Arzu Doğan
Dizgi-Grafik Tasarım: Şermin Yılmaz
Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı
Baskı: Tuna Matbaacılık A.Ş.
(Ankara-0312 278 34 84)
Yayıncı Sertifika No: 14749
Matbaa Sertifika No: 16102
YAYINEVİ
DAĞITIM
adakale sokak 4/1 yenişehir-ankara
sağlık sokak 17/a yenişehir-ankara
tel: +90 312 4306750-51 (pbx)
tel: +90 312 4345424
belgeç: +90 312 4354460
belgeç: +90 312 4313738
gsm: 0506 3451936 - 0541 9104545 - 0533 2055230
gsm: 0506 3451937 - 0541 4345424 - 0533 2055231
e-ileti: [email protected]
e-ileti: [email protected]
YAZIŞMA
P.K.175 06442 yenişehir-ankara
internet:
sunu
Değerli adaylar;
Toplumda en değerli beşeri sermayemiz olan sizler, yıllarca girdiğiniz sınavlardan sonra yeni bir sınavla daha karşı karşıyasınız. Devlet kurumlarına atanmak, özellikle uzman ve müfettiş olabilmek için
önce KPSS barajını geçmeli ve o sınavlara KPSS Alan Bilgisi'nden alacağınız puanlarla başvuru hakkı
elde etmelisiniz. Zor bir süreçle karşı karşıyasınız fakat bu sürecin sonunda elde edeceğiniz mevkileri
düşünürseniz bu güçlüklere çok daha rahat katlanabilirsiniz.
Bu çok önemli olan süreçte, Alan Bilgisi'nde biliyoruz ki hepinizin en büyük korkularından biri "iktisat".
Analizleri, formülleri, yorumları... İktisatda her gün yeni birşey keşfeder; engin bir denizde istediğiniz
kadar açılabilirsiniz! Fakat bizim amacımız bu denizde sizi kaybetmek değil güvenli bir yolla sonuca
ulaştırmaktır. Bu amaçla hazırlanan kitabımızda size en pratik ve en kolay test yöntemleriyle iktisadı öğretmek ve her şeyden önemlisi korkulan değil sevilen bir iktisat dersi sunmak hedeflenmiştir.
Ayrıca sadece KPSS soruları değil, kurumların müfettişlik ve uzmanlık sınav soruları da dikkate alınarak KPSS sonrası da kütüphanenizde bulunması gereken bir kitaba dönüştürülmüştür.
KPSS Alan İktisat'ta;
Mikro İktisat
% 30
Makro İktisat
% 30
Para-Banka Kredi
% 30
Uluslararası iktisat
%5
Büyüme ve Kalkınma
%5
Türkiye Ekonomisi
%5
İktisadi Doktinler Tarihi % 5 yer almaktadır.
KPSS ve kurum sınavlarında iktisat ağırlıklı olarak "Mikro İktisat" "Makro İktisat" ve "Para-BankaKredi" bölümlerinden oluşmaktadır. Elinizdeki Makro iktisat kitabı dışında Mikro İktisat ve Para-BankaKredi yayınımız da mevcuttur.
Kitapla ilgili öneri, eleştiri ya da takdirinizi [email protected] aracılığıyla bizimle paylaşmanız bize
ışık tutacaktır.
Kitaplarımın oluşmasında emeği geçen herkese, sevgi ve sabırları için sonsuz teşekkür ederim.
Dilek ERDOĞAN KURUMLU
İÇİNDEKİLER
1. BÖLÜM
Makro İktisada Giriş
KLASİK VE KEYNESYEN YAKLAŞIM ...................................................................3
Makro Ekonominin Performans Göstergeleri .....................................................4
Makro Ekonomik Amaç ve Araçlar .....................................................................4
MAKRO İKTİSATTA TEMEL KAVRAMLAR ............................................................5
Fiyat Endeksleri .................................................................................................5
Nominal ve Reel GSYİH ....................................................................................6
MİLLİ GELİR HESAPLAMALARI ............................................................................7
GSMH ve GSYİH ...............................................................................................7
GSYİH Hesaplama Yöntemleri ..........................................................................7
Potansiyel GSMH...............................................................................................8
Önemli Özdeşlikler ...........................................................................................10
Makro Ekonomik Kuramların Karşılaştırılması .................................................11
TEST-1 KURUM SORULARI ................................................................................12
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ..........................................................15
TEST-2 .................................................................................................................18
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ ...........................................................................................21
2. BÖLÜM Basit Keynesyen Model ve Milli Geliri Belirleyen Faktörler
TÜKETİM HARCAMALARI VE TÜKETİM FONKSİYONU ...................................27
Tüketim Fonksiyonu .........................................................................................27
Tüketim ve Gelir Arasındaki İlişki .....................................................................28
Tüketim Teorileri...............................................................................................29
TASARRUF VE TASARRUF FONKSİYONU ........................................................31
Tasarruf Fonksiyonu.........................................................................................31
Marjinal ve Ortalama Tasarruf Eğilimi ..............................................................32
Marjinal ve Ortalama Tüketim Eğilimi ..............................................................32
YATIRIM VE YATIRIM FONKSİYONLARI ............................................................35
Yatırım Fonksiyonu ..........................................................................................35
Sermayenin Marjinal Verimliliği ........................................................................36
Tobin'in q teorisi ...............................................................................................37
Kredi Tayınlaması ............................................................................................38
KAMU HARCAMALARI ........................................................................................40
NET İHRACAT ......................................................................................................40
TEST-1 KURUM SORULARI ................................................................................43
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ..........................................................46
TEST-2 .................................................................................................................49
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ ...........................................................................................52
v
KPSS
3. BÖLÜM
Denge Milli Gelirinin Belirlenmesi
KEYNESYEN TOPLAM HARCAMALAR YAKLAŞIMI ......................................... 59
TASARRUF-YATIRIM EŞİTLİĞİ YÖNTEMİ ......................................................... 62
Sızıntılar .......................................................................................................... 62
Enjeksiyonlar................................................................................................... 62
DENGE MİLLİ GELİR DÜZEYİNİN DEĞİŞMESİ................................................. 63
Çarpan Analizi................................................................................................. 63
Deflasyonist ve Enflasyonist Açık ................................................................... 65
Otomatik Stabilizatörler ................................................................................... 66
Hızlandıran Prensibi........................................................................................ 66
Ricardo-Barro Hipotezi.................................................................................... 67
Çarpan Sürecinde Aşamalar ........................................................................... 68
TEST-1 KURUM SORULARI ............................................................................... 70
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ......................................................... 73
TEST-2 ................................................................................................................ 76
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ .......................................................................................... 79
4. BÖLÜM
Para Teorisi
PARA ................................................................................................................... 85
Para Çeşitleri ve Benzerleri ............................................................................ 85
Paranın Evrimi ................................................................................................ 85
Paranın İşlevleri ve Özellikleri ......................................................................... 85
KAYDİ PARA ....................................................................................................... 86
PARA ARZI .......................................................................................................... 87
Para Arzı Tanımları ......................................................................................... 87
PARA TALEBİ ...................................................................................................... 87
Klasik Para Talebi ........................................................................................... 87
Keynesci Para Talebi ...................................................................................... 88
Modern Miktar Kuramı .................................................................................... 89
PARA PİYASASINDA DENGE ............................................................................ 90
Para Talebinin Faiz Esnekliği .......................................................................... 91
Para Talebinin Faiz Esnekliğinde Düşünceler ................................................. 91
TEST-1 KURUM SORULARI ............................................................................... 92
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ......................................................... 93
TEST-2 ................................................................................................................ 94
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ .......................................................................................... 96
KPSS
vi
5. BÖLÜM
IS-LM Analizi
MAL PİYASASINDA DENGE.............................................................................101
IS Eğrisi.........................................................................................................101
IS Eğrisinde Kaymalar ..................................................................................102
IS Eğrisinin Denklemi ve Eğimi .....................................................................103
PARA PİYASASINDA DENGE ..........................................................................105
LM Eğrisi .......................................................................................................105
LM Eğrisinde Kaymalar .................................................................................106
LM Eğrisinin Eğimi ........................................................................................106
MAL VE PARA PİYASALARININ BİRLİKTE DENGESİ .....................................107
Dengesizlikler ve Dengesizliklerin Giderilmesi..............................................108
IS-LM Modelinde Dört Uç Durum ..................................................................109
PARA VE MALİYE POLİTİKALARININ ETKİNLİĞİ ...........................................109
Keynesyen Bölge ..........................................................................................109
Ara Bölge ......................................................................................................110
Klasik Bölge ..................................................................................................111
TEST-1 KURUM SORULARI .............................................................................112
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ.......................................................115
TEST-2 ..............................................................................................................119
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ ........................................................................................122
6. BÖLÜM
Toplam Talep-Toplam Arz Analizi
TOPLAM TALEP EĞRİSİ ................................................................................. 129
Toplam Talep Eğrisinin Negatif Eğimli Olma Nedenleri ................................ 130
Toplam Talep Eğrisinin Eğimi ....................................................................... 131
Toplam Talep Eğrisinin Kayması .................................................................. 131
Talep Yönetimi Politikaları Olarak Maliye ve Para Politikaları ...................... 132
TOPLAM ARZ EĞRİSİ ..................................................................................... 135
Keynesyen Toplam Arz Modeli..................................................................... 135
Klasik Toplam Arz Modeli ............................................................................. 135
Monetarist Toplam Arz Eğrisi ....................................................................... 135
Pozitif Eğimli Toplam Arz Eğrisi ................................................................... 136
Yeni Klasik Toplam Arz Modeli ..................................................................... 136
Neo Keynesyen Toplam Arz Modeli ............................................................. 137
Reel Konjoktür Toplam Arz Modeli ............................................................... 137
PARA VE MALİYE POLİTİKALARI .................................................................... 138
Keynesyen Bölge .......................................................................................... 138
Ara Bölge ...................................................................................................... 139
Klasik Bölge .................................................................................................. 139
TEST-1 KURUM SORULARI ............................................................................. 140
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ....................................................... 144
TEST-2 .............................................................................................................. 149
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ ........................................................................................ 152
vii
KPSS
7. BÖLÜM
Açık Ekonomi (IS-LM-BP Analizi)
ÖDEMELER BİLANÇOSU................................................................................ 157
DÖVİZ KURU VE DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ ................................................ 158
Sabit Döviz Kuru Sistemi ............................................................................. 159
Esnek Döviz Kuru Sistemi............................................................................ 159
MARSHALL-LERNER KOŞULU VE J EĞRİSİ ................................................. 160
Sermaye Hareketleri .................................................................................... 161
ÖDEMELER BİLANÇOSU DENGESİ .............................................................. 162
BP Eğrisinin Kayması ve Eğimi.................................................................... 162
Açık Ekonomide IS ve LM Eğrisi .................................................................. 163
MUNDELL-FLEMİNG MODELİNDE POLİTİKALARIN ETKİNLİĞİ................... 164
Tam Sermaye Hareketliliğinde Para Politikaları ........................................... 164
Tam Sermaye Hareketsizliğinde Daraltıcı Maliye Politikası ......................... 167
Tam Sermaye Hareketliliğinde Maliye Politikaları ........................................ 167
Tam Sermaye Hareketsizliğinde Maliye Politikaları ..................................... 169
Kısmî Sermaye Hareketliliğinde Maliye Politikaları ...................................... 170
Kısmî Sermaye Hareketliliğinde Para Politikaları......................................... 171
Sonuç ........................................................................................................... 172
TEST-1 KURUM SORULARI ............................................................................ 173
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ...................................................... 175
TEST-2 ............................................................................................................. 177
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ ....................................................................................... 179
8. BÖLÜM
Enflasyon ve İşsizlik
ENFLASYON .................................................................................................... 185
Enflasyon Türleri .......................................................................................... 185
Para ve Enflasyon İlişkisi ............................................................................. 187
Senyoraj ve Enflasyon Vergisi ..................................................................... 187
Para İkamesi ................................................................................................ 188
Enflasyon ve Vergi ....................................................................................... 188
Laffer Eğrisi .................................................................................................. 189
İŞSİZLİKLE İLGİLİ GÖSTERGELER VE TAM İSTİHDAM ............................... 190
İşsizlik Oranı ................................................................................................ 190
İşsizlik Türleri ............................................................................................... 191
Doğal İşsizlik Oranı ...................................................................................... 193
Beveridge Eğrisi ........................................................................................... 194
ENFLASYON VE İŞSİZLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ ............................................. 195
Philips Eğrisi ................................................................................................ 195
KPSS
viii
Histerezis Hipotezi ....................................................................................... 198
Okun Yasası ................................................................................................. 199
PHILIPS EĞRİSİ ANALİZİNE İKTİSAT OKULLARININ BAKIŞI ....................... 199
YAŞAMDAN...................................................................................................... 200
TEST-1 KURUM SORULARI ............................................................................ 201
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ...................................................... 205
TEST-2 ............................................................................................................. 209
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ ....................................................................................... 211
9. BÖLÜM
Bütçe Açıkları ve Bütçe Politikası
BÜTÇE VE BÜTÇE AÇIĞI................................................................................ 217
Fiili Bütçe Açığı ............................................................................................ 217
Birincil Bütçe Dengesi .................................................................................. 217
Birincil Açık .................................................................................................. 218
Operasyonel Açık......................................................................................... 218
Birincil Bütçe Dengesi .................................................................................. 218
BÜTÇE AÇIĞININ FİNANSMANI İLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR .......................... 220
Klasikler ....................................................................................................... 220
Neo-Klasikler................................................................................................ 220
Ricardocu Eşdeğerlik Teoremi (İyimser Görüş) ........................................... 220
İÇ BORÇLANMA KAYNAKLARI ....................................................................... 220
Devletin İç Borçlanma Senetleri ................................................................... 221
Türkiye'de Bütçe Açığı Politikasındasn Kurtulmayı Engelleyen Sorunlar .... 221
YAŞAMDAN...................................................................................................... 222
TEST-1 KURUM SORULARI ............................................................................ 223
TEST-1 KURUM SORULARI ÇÖZÜMLERİ...................................................... 225
TEST-2 ............................................................................................................. 227
TEST-2 ÇÖZÜMLERİ ....................................................................................... 229
İDARİ YARGI HAKİMLİĞİ 2006/2008/2010 ..................................................... 231
KAYMAKAMLIK 2006/2007/2008/2009/2010/2011 ......................................... 233
SAYIŞTAY 2006/2007/2008 ............................................................................. 241
ZİRAAT BANKASI 2007/2008 ......................................................................... 247
HALK BANKASI 2008/2009............................................................................. 250
MALİ EMLAK UZMANLIK - DENETMENLİK 2008/2009/2011 ......................... 253
MALİ HİZMETLER VE DEVLET MALLARI UZMANLIĞI 2008/2010/2011 ....... 255
KARMA TEST................................................................................................... 258
CEVAP ANAHTARLARI .................................................................................... 260
KAYNAKÇA ...................................................................................................... 261
ix
KPSS
mAKRO İKTİSADA
GİRİŞ
MAKRO EKONOMİNİN ARAÇ VE AMAÇLARI
MAKRO EKONOMİDE TEMEL KAVRAMLAR
MİLLİ GELİR HESAPLAMALARI
GEÇMİŞ YILLARDA ÇIKMIŞ SORULAR ANALİZ TABLOSU
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
1
2
2
2
2
1
1
2
-
3
-
“Güçlük, yeni düşünceleri anlamakta değil, insan ruhunun her köşesine dal budak sarmış
olan ve içimizden çoğunun aynı formasyonu almış bulunduğu eski düşüncelerden
kurtulabilmektir.”
J. M. KEYNES
BÜYÜK BUNALIM (1929-1939)
“Okuma Parçası”
Amerika Birleşik Devletleri 27 Ekim 1929 tarihinden önce birçok depresyon atlatmış olsa da, hiçbiri Wall Street’i
vuran “Kara Perşembe” kadar şiddetli ve uzun olmamıştı. Başlangıçta ekonomistler ve liderler bunu küçük bir
kaza, belki de piyasaların kendini ayarlaması olarak görüyorlardı. Ne olursa olsun bu durum, ulusun Birinci Dünya
Savaşı’ndan sonra yaşadığı durgunluktan daha kötü olamazdı.
Ancak kısa bir süre içinde rakamlar iyimserleri haksız çıkarttı. Depresyon hızla kötüleşiyordu. 1933 baharında
Roosevelt başkanlık yemini ederken, işsizlerin sayısı 8 milyondan 15 milyona çıkmış (kabaca tarım dışı işgücünün
üçte biri) ve GSMH 103,8 milyar dolardan 55 milyar dolara düşmüştü. Roosevelt resmen göreve başladığı gün
Missippi’deki çiftliklerin yüzde kırkı açık arttırmadaydı. Ekonomik bunalım dünya çapında yaşanmasına karşın,
Almanya dışında hiçbir ülkede işsizlik oranları bu kadar yüksek düzeye ulaşmamıştı.
Bütün bunlardan en çok etkilenen yoksullardı. 1932 yılında Harlem’de işsizlik oranı yüzde 50 iken, 1935’de siyahlar tarafından sahip olunan ya da yönetilen mülkiyetin oranı yüzde 5’e düşmüştü. ABD’nin orta bölgelerindeki
çiftçiler ekonomik dalgalanmaların yanı sıra bir de toz fırtınaları yüzünden çok daha zor durumdaydılar. Okullar
azalan ödenekler yüzünden, hem okul saatlerini hem de eğitim yılını azaltmak zorunda kaldılar.
Krizin genişliği ve derinliği Büyük Bunalımı doğurdu. Kimse krize karşı en iyi çarenin ne olduğunu bilmiyordu. Başkan Roosevelt devlet yardımının iyilikten çok zarar getireceğine inanıyor, işsizlere ve evsizlere yapılacak
yardımın yerel yönetimler ve hayır kuruluşları tarafından sağlanması gerektiğini düşünüyordu. 1931 yılına gelindiğinde, kimi eyaletler yerel topluluklara yardımda bulunmaya başlamışlardı. Roosevelt ve New York Valisi, Harry
Hopkins ve Frances Perkins ile çalışarak doğrudan iş yardımı programı başlattılar. Bu program çok az kişiye
yardımcı olabildi. 1932 yılına kadar işsiz ailelerin yalnızca dörtte biri herhangi bir yardım alabilmiştir. 1,5’u yardımlara ayrılmış ve kişi başına düşen ortalama yardım miktarı 1.67 dolar olmuştu. Yardım çabalarının asıl yükünü
çeken vatandaşlarsa iflas tehlikesinin eşiğindeydiler. 1932 yılında Cook County (Chicago), itfaiyecileri, polisleri
ve zaten sekiz aydır maaşlarını alamayan öğretmenleri işten çıkarttı. Evsiz kampları bütün ülkede görülmeye
başlanmıştı.
Bunalımın zarar verdiği kişilerde öfkeden çok şaşkınlık vardı. Çoğu işsiz kaldıktan sonra ümitsizliğe kapılıp utanç
içinde yaşamaya başladılar. İntihar oranı 100.000 kişide 14’ten 17’ye yükselmişti. Yapılan protestolar yerel düzeydeydi: “Çiftlik tatilleri”: Çiftçiler birbirlerinin mallarını açık arttırmalarda satın almıyorlar, komşularının haczedilen
mallarının geri dönmesini sağlıyorlar ve açlık yürüyüşleri yapıyorlardı.
Protestolara karşı direniş de sıklıkla şiddete dönüşüyordu. Dearborn açlık yürüyüşünde tankların ve makinalı
tüfeklerin eşliğinde 1000 asker bulunurken, dört gösterici de vurularak öldürülmüştü.
Roosevelt, sonunda sorunlara tepeden bakmayı bıraktı ve Amerikan ekonomisini düzeltmek, işsizlik yüzünden sıkıntı çekenlere yardımcı olmak ve sistemi bir daha böylesi büyük krizlerin yaşanmaması için yeniden yapılandırmak üzere, federal düzeyde fonlarla beslenen bir dizi programı uygulamaya koydu. Ancak, New Deal,
GSMH’nın 1929 yılı düzeyine geri dönmesini sağlamış, bankacılık ve refah alanlarında temel reformları beraberinde getirmişse de Roosevelt, bunalımın sonuna kadar, bütçe açıkları verilmesini kabul etmemiştir. Ne zaman
ki federal devlet, İkinci Dünya Savaşı yüzünden halkı karneye bağladı, savunma sanayiinde altı milyon kişiye iş
verdi, altı milyon kişiyi de askere aldı, büyük bütçe açıkları vermeye başladı, Büyük Bunalım o zaman gerçekten sona erdi.
Kaynaklar: Leuchtenburg, William E. Frannklin D. Roosevelt and the New Deal, 1932-1940. New York: Harper Torchbooks, 1963.
McElvaine, Robert S. The Great Deppression: America, 1929-1941. New York: Times Books, 1993.
1. BÖLÜM
MAKRO İKTİSADA GİRİŞ
Makro İktisat: Ekonominin bir bütün olarak iniş ve çıkışları ile ilgilenen iktisat dalıdır.
Klasik iktisatçılar iktisadı bilim haline getirenlerdir ve öncüsü A. Smith’dir. “1776
Ulusların zenginliği”. Mikro temelli analizler “Laissez Faire Laissez Passe” Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler (görünmez el) düşüncesi piyasaların müdahale olmadan kendi kendine dengeye geleceğini savunur. Fakat 1929’da başlayan
ve yıllarca süren Büyük Buhran, Klasik Liberal görüşe büyük bir darbe vurmuş,
Keynesyen devrimi ortaya çıkaran önemli bir olgu olmuştur. “1936’da yazılan
“Para, Faiz ve İstihdamın Genel Teorisi” adlı J.M. Keynes’e ait eser makro
ekonomiyi bir bilim dalı haline getirir. İlk etkilerin II. Dünya Savaşı sonrası görüldüğü 1950’lerden 1970’li yıllara kadar süren bu dönem Keynes’in Altın Çağı’dır.
Klasiklerde fiyat ve ikame etkisine dayalı mikro bakış yerini Keynes’in gelir etkisine dayalı makro bakışa bırakır.
KLASİK YAKLAŞIM
KEYNESYEN YAKLAŞIM
9 Tam istihdam, Tam Rekabet
9 Eksik İstihdam, Eksik Rekabet
9 Ücret ve fiyatlar tam esnektir.
9 Esnek değil (yapışkan - rijittir.)
9 Devlet müdahalesi gereksizdir.
9 Devlet müdahalesi şarttır.
9 İstihdam düzeyini ücret ve fiyatlar be- 9 Üretim ve istihdamı belirleyen toplam
lirler. “Her arz kendi talebini yaratır.”
talep’tir. Say kanunu geçersizdir, ak(Say kanunu)
sine talep arzı belirler.
9 Klasikler arz yanlıdır.
9 Keynesyenler talep yanlıdır.
9 Para Politikası geçerlidir.
9 Maliye Politikası etkilidir. Genişletici maliye politikası savunulur.
Tarafsız Maliye savunulur.
9 Para nötr (yansız-peçe-tül)’dür. Mik- 9 Para nötr değildir. (Yansız değildir).
Parasal büyüklüklerdeki artışlar faizletar kuramı geçerlidir. Para sadece firi düşürür, yatırımlar, üretim ve gelir
yatlar genel düzeyini etkiler. Reel ve
artar. Para arzındaki artışlar faiz
parasal büyüme arasında ilişki sözkonuaracılığıyla reel üretimi etkiler.
su değildir. (Dikotomi)
9 Yatırımlar her zaman tasararruflara
eşittir. (I = S) Denge faiz oranı burada
belirlenir.
9 (I ≠ S) Tüketim ve tasarruf harcanabilir gelir tarafından belirlenir yatırımlar ise faiz veya sermayenin marjinal verimliliğinden etkilenir.
9 Emek Değer Teorisine dayanır.
9 Marjinal Yaklaşım esastır.
J. MAYNARD KEYNES
(1883 -1946)
Ekonomi derslerinde
Alfred Marshall ve
Edgeworth gibi meşhur
iktisatçıların öğrencisi
olmuştur. Başlangıçta,
Keynes hocası Alfred
Marshall’ın etkisi altında
kalan neo-klasik bir
ekonomist idi. Ona göre
Marshall, yüz seneden
beri gelen en büyük
iktisatçıdır. Ekonomiye
denge ilkesini getirmiştir.
Zaman öğesini teoriye
sokmuştur. Bu iki
husus Keynes’in de
düşüncelerine esas
olmuştur. 1930 Dünya
Ekonomik krizi, Keynes’i
krizle mücadele için bir
çok tekliflerde bulunmaya
sevk etmiş, 1933 de «The
Means to Prosperity»,
1935 de «A Self-Adjusting
Economic System»
isimli makalelerini
ve nihayet 1936 da
kendisine ekonomi
doktrinleri tarihindeki
ününü sağlayan «General
Theory of Employment,
Interest and Money» adlı
yapıtını yayınlamıştır.
3
KPSS
Download