C. Senatosu B : 91 13 . 7 . 1970 O : 2 ti ve bir nisbeti geçme

C. Senatosu
B : 91
ti ve bir nisbeti geçme hali bu kanunla gelmiş
bir mevzu değildir. Bundan evvelki mevzuatı­
mızda, bahusus 275 sayılı Kanunda % 35 i, ki
bir teklife göre de % 51 dir, bu kabil teklifler
vardır. Burada karşılaştığımız hal; Türkiye ça­
pında faaliyette bulunma imkânını haiz olma­
dığı halde, sırf isimle, sırf isimle faaliyette bu­
lunan ve işçilerin tam hakkını koruyamıyan, ha­
kikatte güçsüz, isim ve şeklen kuvvet reklâmı
yapmak istiyen sendikaları önleme gayesi bu
teklifte mevcuttur. Aynen kabulünde fayda ola­
cağı kaanatindeyim. Teşekkür ederim.
BAŞKAN — Sayın Güvenç.
VAHAP GÜVENÇ (Cumhurbaşkanınca S.
Ü.) — Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; bu
kanunun tümü üzerinde görüşmelerimizi yapar­
ken bu konuda uzun uzun misaller vererek me­
seleyi ortaya koymuştuk. Şimdi yine başında,
tümü üzerinde söylenilen sözleri, burada tekrar
etmek lüzumunu, konuşmalar dolayısiyle, hisse­
diyoruz. İllâ bir değişikliğe uğratmak arzusu
içerisinde gösterilen çabalar dolayısiyle madde­
ler, fıkralar teker teker ele alınmakta ve yanlış
mânalar çıkarılmaktadır. Şimdi de Senato be­
yazından sonra matematik yoluyla işin bir baş­
ka cepheye doğru götürülmesi isteniyor. Şimdi
şu matematik meselesini beraber okuyalım. Ya
okuduğumuzu anlıyamıyoruz, ya mahsus yapıyo­
ruz burada. Böyle söylemek lâzım, yahut ben
anlıyamıyorum.
13 . 7 . 1970
O :2
Mye çapında faaliyet gösterebilir mânasına ge­
lir.
Şimdi burada, «o iş kolunda mevcut sendika­
lardan» diyor. Yani, Türkiye çapında faaliyet
gösteren sendika mânasına gelmez. Öyle ise o
iş kolunda kurulu ve 1/3 den az sendikaların,
ikisi birleşirse federasyonu kuracaklar, ancak
ikisinin birleşmesi halinde o iş kolundaki sigor­
talı işçi sayısının 1/3 ünü bünyesinde toplamış
olması lâzımdır. Bunun riyazi hatası nerede?
Açık, seçik ortada. Deyimler var, «Türkiye ça­
pında faaliyet gösterme hali», «İş kolunda ku­
rulu olma hali» bunları birbirinden ayırmak
lâzım. Yani meselenin üzerine çok iyi eğilmek
lâzım. Riyaziye hatası neresinde bunun? iyice
okursak anlıyacağız.
Deniyor ki, konfederasyon kurma halinde de
sigortalı işçi sayısı bırakılmış, üye sayısı ele
alınmıştır. Elbette ki, doğru. Öyle olması lâzım.
Çünkü, iş kolu sendikalarında üyenin tesbiti
ancak Türkiye çapında faaliyet gösterebilme ha­
linde geliyor. Ancak o iş kolundaki sigortalı
işçi sayısının bilinmesi gerekli üye sayısının tesbit edelim. Ama konfederasyonun kuruluşunda
sendikaların ve federasyonların üye sayısı belli
oluyor, belli olduğuna göre de orada sendikalı
işçi sayısını ele almak, onu baz olarak almak ga­
yet tabiî yerinde olacaktır. Ve nihayet riyazi­
ye yolundan da gitseniz aynı yola gelecektir.
Bunda da demek ki, bir riyaziye hatası yoktur.
9 ncu maddenin itiraza uğrıyan (A) fıkrası­
nı okuyorum :
«Bir işçi sendikasının Türkiye çapında faa­
liyet gösterebilmesi için kurulu bulundu­
ğu iş kolunda çalışan sigortalı işçilerin en az,
1/3 ünü bünyesinde toplaması lâzım.» Türkiye
çapında faaliyet gösteren bir sendika olabilmek
için.
Sonra burada 9 ncu madde eleştirilirken,
23 ncu madde, 275 sayılı Toplu îs Sözleşmesi
Grev ve Lokavt Kanunundaki bâzı maddeler de
eleştiriliyor. Öyle zannediyorum M, 23 ncü mad­
deye sıra geldiğinde 9 ncu maddede söylenmiş
olanlar bu defa 23 ncü maddede tekrar edile­
cektir. 23 ncü madde müzakeresiz geçmiyecek,
onun için de takrir verilmiş, orada 23 ncü mad­
dede, 23 ncü maddenin meseleleri elbette ki,
(B) fıkrasında, «İşçi federasyonlarının aynı
iş kolunda mevcut sendikalarda,» Aynı iş kolun­ görüşülecektir. Yine bu 9 ncu maddenin (B)
fıkrasında dediğim gibi sendika kurma hürriye­
da mevcut, yani demiyor ki, kanun Türkiye ça­
tini içine alan deyim vardır, kurulan sendika­
pında faaliyet gösteren sendikalardan, demi­
lar elbette ki, kendisini gösterecek, faaliyetini
yor, «Aynı iş kolunda kurulu sendikalardan.»
gösterecek, işçilere kendisini sevdirecektir, fa­
Şimdi bu deyimde sendikaların kurulmasının
aliyetleriyle daha çok büyüyecektir ve gelişe­
serbest olduğunu ortaya koyuyor. Sendika kur­
cektir. Tümü üzerindeki görüşmeler sırasında
mak serbesttir. Bir iş yerinde 1 000 kişi çalışır,
da söylemiştim, kurulan siyasi partilerin hepsi
5 kişi ile sendika kurulabilir. Ancak bir iş ko­
lunda 3 000 kişi var ise ,bunun 1/3 ini bünye- j birdenbire bütün vilâyetlerde mi kurulmuştur?
sinde toplıyan, o iş kolunda söz sahibidir ve Tür- i Birdenbire çoğunluğu mu elde etmişlerdir ve
— 212 —