Kabus Bozukluğu

Kabus Bozukluğu
Kabus bozukluğu her yaşta ortaya çıkabilen, ancak en yaygın olarak 3-5 yaşları arasında görülen ve
genellikle rüya uykusu denilen dönemde ve uykunun ikinci yarısında ortaya çıkan ve herhangi bir dış etken
olmadan korkutucu rüyaların görülmesi sonucu uyanmaya yol açan bir bozukluktur.Bu bozukluk toplumda
% 5 oranında görülmektedir.Cinsiyetler arasında bir fark yoktur.
Çocuklukta başlayan bu bozukluğun oranı gittikçe azalır ve büyük bir kısmı ergenlik
döneminde ortadan kalkar. Özellikle okul öncesi dönemde ortaya çıkması çocuğun bu yaşlarda
gerçek ile fantezi ve rüyayı birbirinden ayıramamasına ve
fantezilerin, korkuların , hayali şeylerin yanlış anlaşılmasına bağlanmaktadır.Ergenlik
döneminde ve erişkinlikte ortaya çıkarsa daha çok
psikolojik faktörlerle ilişkilidir.
Kabuslarda genellikle saldırılma korkusu, düşme ve ölümle ilgilidir.Genellikle tekrarlayıcı
nitelik taşırlar. Canavarlar, ve başka korkutucu figürler çocukluk kabuslarında ön
plandadır.Çoğunlukla saldırıya uğrarlar, vurulurlar, korku ve çaresizlik içindedirler.Çocuk
uyandıktan sonra ağlamaklı, panik halindedir. Kalp çarpıntısı, hızlı soluk alıp verme ve terleme
vardır. Rüyanın içeriğini çocuk hatırlar ve dil gelişim düzeyine göre hatırlayıp anlatır. Henüz
konuşamayan çocukların kabus gördükleri davranışlarından anlaşılabilir. Uyanır uyanmaz
bilinci yerine gelir ve uyanık olur.Nöbet geçtikten sonra çocuk uykuya dalar. Gece uyanmaları
ve kabus görme korkusu
nedeni ile uykuya dalamayabilir ve uykusuzluk görülebilir. Çocuk bu nedenle yalnız uyumak
istemeyebilir. Bazı çocuklar sürekli aynı korkutucu rüyayı görürken, bazıları farklı korkutucu
rüyalar görebilirler.
Kabus bozukluğunda uyurgezerlik, uykuda konuşma, gece ıslatması ve uykuda korku denilen
bozukluklar sık görülür.
Yoğun bir hayal gücü, ailesel yatkınlık yada psikolojik stresler ( güvensizlik, tuvalet eğitimi,
anneden ayrılma, büyük yaşam travmaları genellikle kabus oluşumu ile ilişkilidir). Kabuslar
merkezi sinir sistemi hastalıkları, ateşli hastalıklar, zeka geriliği ve depresyonuolan çocuklarda
sık görülmektedir. Yaygın anksiyetesi olanlarda da daha sık görüldüğü
belirtilmektedir.Ayrıca
1/2
Kabus Bozukluğu
bazı ilaçlarda kabus oluşumuna neden olabilir.
Kabus bozukluğunun ne zaman başladığı, ne sıklıkta olduğu, bu dönemde hastanın
yaşamında bir sorun olup olmadığı, kullanılan bir ilaç olup olmadığı, ergen veya daha ileri
yaşlarda ise ayrıca alkol veya uyuşturucu kullanımı olup olmadığıda araştırılmalıdır. Çoğunlukla
uykuda korku bozukluğu ile karıştırılabilir.Çünkü bu bozuklukta da uykuda korku ile uyanma söz
konusudur.
Bu durum çoğunlukla herhangi bir psikopatoloji olmadan görülür ve zaman içinde
kendiliğinden geçer.
Çocuğu,
korktuğu bazı şeyler ve durumlardan uzak tutmak, korkularını anlattırmak faydalı olabilir. Kabus
uzarsa ve sıklığı şiddeti artarsa ayrıntılı bir psikolojik değerlendirme yapıl
malıdır.
Kabus sıklığına
ve şiddetine
göre bazı ilaçlar kullanılabilir. Yetişkinlerde psikoterapi faydalı olabilir. Birlikte başka bozukluklar
varsa (ilaç kullanımı, depresyon, uyuşturucu) bunların tedavi edilmesi gerekir.
2/2