TBM .MB : 50 denilmektedir. Demek ki, Cumhuriyeti mizin `ilkelerini
advertisement
T. B. M. .M B : 50 denilmektedir. Demek ki, Cumhuriyeti­ mizin 'ilkelerini, incelediğimizde, bunla­ rın başında hukuk devleti kavramı gel­ mektedir; günümüzün devlet anlayışı da hukukun üsıtünlüğüne inanmış, insan hak ve hürriyetlerine saygılı, laik ve demok­ ratik bir yapıdır. Hukuk devleti ilkesi, Anayasamızda «Yargı» başlığı altında, bazı yargı organlarının oluşturulmasına yol açmıştır. Bu yargı organları, bir bü­ tün halinde Anayasanın 3 üncü bölümün­ de «Anayasa Miahkemesi, Yargıtay, Da­ nıştay, Askerî Yargıtay, Askerî Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahke­ mesi» olarak düzenlenmiştir. Anayasa­ mızın 9 uncu maddesine göre, yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mah­ kemelerce kullanılır.; Değerli milletvekilleri, 2797 sayılı Kanunla görev yapan ve Anayasamızın 154 üncü maddesinde yer alan Yargıtay, bu bağımsız, adlî mahkemelerce verilen kararlanın ilk ve son inceleme merciidir. Sizlere kısaca bir hatırlaltma bakımın­ dan Yargılayın kuruluşundan bahsede­ ceğim, sonra da Yargıtayda işlerin nasıl cereyan ettiğine değineceğim. Ülkemizde çoğunlukla adlî binalar ye­ tersizdir. Adliye binamız yoktur veya bir hükümet konağının bir köşesine sı­ kıştırılmıştır. Yargıtay binamız da, ne yazık İki bu kutsal mesleğin saygınlığıyla bağdaşmayacak bir durumda olup, 50 yıl Ikadar evvel yapılan ve sonradan bir­ birine eklenetn ve bir harabeyi andıran binalar üzerine oturmuştur. Hâkimleri­ miz, savcılarımız ve diğer yardımcı per­ sonel, bu köhne eskimiş binalar içeri­ sinde, her türlü mefruşattan yoksun, çıplak odalarda imkânsızlıklar içerisinde vazife yapmaktadırlar. Değerli milletvekilleri, Yargıtay üye­ leri, Anayasamızın 154 üncü ve 2797 sa— 589 9 . 4 . 198$ O : 2 yılı Yargıtay Kanununun 29 uncu mad­ desi gereğince birinci sınıfa ayrıldıktan ısonra, en az üç yıl süre ile1 başarılı gö­ rev yapmış, hâkim ve savcılar arasın­ dan, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Ku­ rulunca1 seçilir. Yargıtay bünyesinde; Birinci Başkan­ lık, birimci baŞkanvekiılleri, Cumhuriyet Başsavcılığı, Başsavcıveküliği, 16'sı hu­ kulk ve 9'u ceza dairesi olmak üzere, 25 dalire başkanı vardır. Her dairede, baş­ kan, üyeler, tetkik hâkimleri, Cumhu­ riyet savcısı, başsavcı yardımcıları ve diğer yardımcı personel vardır. Yargıtay bünyesinde, ayrıca, Yayın İşleri Mü­ dürlüğü, Sağlık Müdürlüğü, Eğitim ve Sosyal İşler Müdürlüğü vardır. Bütün bu saydıklarımızla birlikte, Yargıtayda 1 523 kişi vazife yapmaktadır. Değerli milletvekilleri, Yargıtay bün­ yesini kısa şekilde' izaha çalıştıktan son­ ra, iadlî mekanizmanın işleyişine bir göz atalım: Yargıtay ıbütçesi üzerinde bana konuşma fırsatı verildiği zaman, Yargı­ tay Başkanlığına gittim, Yargıtay Genel Sekreterliyle birlikte, Yargıtay binasını ve daire başkanlıklarını gezdim. Bana, dertlerini, ihtiyaçlarını dile getirdiler. Yargıtay kalem odalarını ve müzakere odalarım gezdirdiler. Yıllardır bu kürsü­ den parti sözcülerinin yaptıkları konuş­ maları tetkik ettim. Ne yazık ki, üzücü bir durumla karşılaştım; bu kürsüden yılardır aynı şikâyetler, aynı dertler ve aynı ihtiyaçlar dile getirilmiş; fakat, so­ nuç olarak hiçbir olumlu gelişme olma­ mıştır. Türk adliyesi ve Yargıtay, 50 se­ ne evvel ne idiyse, şimdi de aynı durum­ da kalmıştır. İcra etmiş olduğu fonksi­ yon bakımından, kamu kuruluşları içe­ risinde en üstün ve kutsal bir müessese jolan Yargıtay, bu kuruluşların en fakiri, en bakımsızı olarak kalmıştır.
