Dersin Adı BESĠN-BESĠN ÖĞESĠ ĠLE ĠLAÇ ETKĠLEġĠMĠ ÖnkoĢullar Dersin dili Dersin Türü Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin amacı Dersin öğrenme çıktıları Dersin içeriği Kaynaklar Kodu Yarıyıl Teori (saat/hafta) BES338 6. Bahar 2 Uygulama (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) 0 0 AKTS 4 Yok Türkçe Seçmeli Anlatım,TartıĢma,Eğitim-Uygulama,Soru-Cevap Besin-besin etkileĢimi,besin-ilaç konusunda bilgilerini arttırarak, etkileĢime en çok giren etken maddeleri ve buna yönelik beslenmeyi öğretmek. Kronik hastalıklarda kullanılan ilaçların metabolizmasını öğrenebilme Besin, besin-ilaç ve besin ögesi-ilaç etkileĢimlerini öğrenebilme Ġlaçların beslenme üzerine etkilerini değerlendirebilme Ġlaç tedavisi alan kiĢilerde beslenme programları uygulayabilme Besin olmayan maddelerle ile ilaç etkileĢimini öğrenebilme Kronik hastalıklarda beslenme tedavisinin ilaç metabolizması üzerine olan etkisini öğrenebilme ÇeĢitli ilaç ve ilaç grupları ile besin ve besin ögeleri arasındaki etkileĢimler; Ġlaç tedavisinin beslenme durumuna etkisi; ilaçlar ile karbonhidrat, protein, lipit, vitamin ve mineraller arasındaki etkileĢimler 1. Handbook of Drug-Nutrient Interactions. Joseph I. Boullata., Vincent T. Armenti. Humana Press, (2010). 2. Nutrient-Drug Interactions. Kelly Anne Meckling. CRC/Taylor&Francis. (2007) 3. Diyet El Kitabı. Hatiboğlu Yayınevi (2011) 4.Baysal A.ve ark., Diyet El Kitabı, YenilenmiĢ 3. Baskı, Hatiboğlu Yayınevi, Ankara, 1999. 5.Mahan L.K., Escott-Stump S., Krause's Food, Nutrition and Diet Therapy, 10th Edition, W. B. Saunders Company, USA, 2000. 6.Besin-Ġlaç EtkileĢimi, Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Beslenme Bilimleri Anabilim Dalı Yayını 1, Ankara, 1999 1 Haftalık Ders Konuları: Haftalar Tartışılacak işlenecek konular 1. Hafta Farmakoloji: Genel Kavramlar 2. Hafta Farmakokinetik,Farmakodinamik,Ġlaç Tanımı ve Uygulamasıyla Ġlgili Temel Kurallar 3. Hafta Karbonhidrat ve Ġlaç EtkileĢim 4. Hafta Protein ve Ġlaç EtkileĢim 5. Hafta Lipid ve Ġlaç EtkileĢimi 6. Hafta Vitamin Ġlaç EtkileĢimi 7. Hafta ARA SINAV 8. Hafta Mineral Ġlaç EtkileĢimi 9. Hafta Alkol,Çay-Kahve Ġlaç EtkileĢimi, Bitkisel ve Diyet Destek Ürünleri ve Ġlaç 10. Hafta Beslenme Destek Sistemlerinde Ġlaç EtkileĢimi 11. Hafta YaĢlılarda Ġlaç-Besin EtkileĢimi 12. Hafta Besin Ġlaç EtkileĢiminden Korunmak Ġçin Diyet Önerileri 13. Hafta Önemi ilaç grupları ile besin, besin ögesi etkileĢimleri 14. Hafta ARA SINAV 15. Hafta YARIYIL SONU SINAVI 2 Değerlendirme Sistemi Yarıyıl içi çalıĢmaları Devam Laboratuar Uygulama Alan ÇalıĢması Derse Özgü Staj (Varsa) Ödevler Sunum Projeler Seminer Ara Sınavlar Final Toplam Yarıyıl Ġçi ÇalıĢmalarının BaĢarı Notuna Katkısı Yarıyıl Sonu Sınavının BaĢarı Notuna Katkısı Toplam Sayısı Katkı Payı 3 AKTS (Öğrenci İş Yükü Tablosu) Etkinlikler Ders Süresi (X14 ) Laboratuvar Uygulama Derse özgü staj (varsa) Alan ÇalıĢması Sınıf DıĢı Ders ÇalıĢma Süresi (Ön ÇalıĢma, pekiĢtirme, vb) Sunum / Seminer Hazırlama Proje Ödevler Ara sınavlara hazırlanma süresi Yarıyıl Sonu Sınavına hazırlanma süresi Toplam ĠĢ Yükü Sayısı Süresi Toplam İş Yükü 4 Derslerin öğrenme çıktılarının program yeterlilikleri ile ilişkilendirilmesi Program yeterlilikleri 1. Diyetisyen olarak mesleğinin gerektirdiği, temel ve sosyal bilimlere ait bilgileri edinebilme ve bunları yaĢamı boyunca kullanabilme. Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel geliĢmeleri araĢtırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilme. 2. Yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliĢtirebilme. 3. Bireylerin enerji ve besin öğesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, sağlığın korunması, iyileĢtirilmesi ve geliĢtirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliĢtirebilme. 4. Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptayabilme, değerlendirebilme. EdinmiĢ olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaĢam kalitesinin yükseltilmesi için kullanabilme. 5. Hasta bireylerin beslenme durumlarını değerlendirme ve klinik bulgularına dayalı olarak beslenme açısından yorumlayabilme ve hastaya özgü tıbbi beslenme tedavileri geliĢtirebilme. 6. Ġçinde yaĢadığı toplumun temel değerlerini ve kültürünü anlayabilme, bunlara uyum sağlayabilme ve kendisini olumlu yönde değiĢtirebilme. 7. Ürün geliĢtirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapabilme, yorumlara ve yasal düzenlemelere göre değerlendirebilme. 8. Ġnsan sağlığının temelini oluĢturan biyolojik sistemlerin anatomisi, fizyolojisi, iĢleyiĢi ve sürdürülmesine yönelik kavramlara sahip olabilme. 9. Beslenme ve Diyetetik alanında bireysel ve/veya ekip çalıĢmalarındaki uygulamalara katılabilme doğruluğunu göstermek için bilgilerini kullanabilme, gerekçeler ve kanıtlar sunarak düĢünce ve görüĢlerini sözlü ve yazılı olarak açık bir Ģekilde ifade ederek ve tüm ekip elamanlarıyla etik ilkeler doğrultusunda etkili iletiĢim kurabilme. 10. Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileĢtirilmesi ve geliĢtirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliĢtirebilme. 1 2 3 4 5 X X X X X X X X X X Yeterliği Sağlama Düzeyi: 1. DüĢük 2. DüĢük/orta 3. Orta 4. Yüksek 5. Mükemmel 5