İş arayan çok yetenekli yok Pek çok insan iş arıyor ancak firmalar yetenekli çalışan peşinde koşuyor. Bu nedenle de yetenek yönetimi ön plana çıkıyor. Son yılların moda söylemi. yetenek yönetimine önem veren firmaları daha yüksek karlılık, rekabet avantajı, performans artışı gibi avantajlar bekliyor. Ama yetenekli çalışanları çekmek için de cazip işveren olmak gerekiyor. GAYE DELEN REKABETTE FARK YARATIR Dinçer Atlı KARİYER Yetenek yönetimi son yıllarda insan kaynaklarının moda söylemlerinden biri... Pek çok insan iş ararken firmalar da yetenekli çalışan bulamamaktan şikayetçi. Bu nedenle büyük firmaları hemen hepsi yetenek yönetimine önem veriyor. Herkes potansiyeli yüksek, yaratıcı, dil bilen insanlarla çalışmak istiyor. Yetenek yönetimi, yetenekli insanları şirkete çekme, bunun için cazip işveren olma, yetenekli insanların potansiyelini performansa çevirme ve elde tutma çalışmalarını içeren bir insan kaynakları uygulaması olarak tanımlanıyor. Bazı şirketlerde kariyer geliştirmenin popüler bir hali olarak görülüyor. Bazılarında ise, işe eleman alırken seçim sürecindeki yenilikçi birtakım faaliyetleri ifade ediyor. Bazen de popüler ve karizmatik sözcüklerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Yetenekli çalışanları çekmek için de cazip işveren olmak gerektiği ise kesin. Yetenek yönetim uzmanı ve İstanbul Aydın Üniversitesi İİBF Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Dinçer Atlı, yetenek yönetiminin tüm insan kaynakları fonksiyonlarının kalbinde yer aldığını vurguluyor. Ona göre yetenek yönetimi, çalışan motivasyonuna bakmayı zorunlu kılan, yetenekli çalışanları cezbetmeyi, ge- 34 İSMMMO YAŞAM liştirmeyi ve bağlı hale getirmeye odaklanan, insan kaynakları yönetiminin yeni bir aşaması. Yetenek yönetimi dünyada ve Türkiye’de daha çok küresel şirketlerin gündeminde olan bir konu. Atlı, yerel şirketler özellikle de KOBİ’lere indirgendiğinde yetenek yönetiminin lüks bir yaklaşım olarak görüldüğünü belirtiyor: “Maalesef Türk şirketlerinin birçoğu kısa vadeli ve kar odaklı bir bakış açısına sahipler. İnsan yeteneklerine dayalı bir şirket stratejisi ve kurum kültürü geliştirmeniz gerekli. İnsanlar ve onların yaratıcı fikirleri, tecrübeleri ve yetenekleri işletmeleri ileriye taşır. Artık insan kaynağını değil bilgiyi ve insan yeteneklerini yönetmek gerekiyor. Çünkü rekabette fark yaratmak, yaratıcılık ve inovasyonla mümkün. Türk kültüründe yetenek yönetimi yaklaşımının benimsenmesi ve yürütülmesinde birtakım engeller de bulunuyor. Türk toplumu olarak genellikle ataerkil ve gücü paylaşmayı sevmeyen bir yapıdayız. Gücü tek elde toplamış otokratik ve hiyerarşik yönetim yapıları ile yeteneği çekemez, geliştiremez ve koruyamazsınız. Türk toplumunun gücünü kişiliğinden değil koltuğundan alan içi boş yönetici profili için ise ‘yetenek’ korkulan bir meziyet olarak görülüyor. Bunun için de yetersiz yönetici yetenekli çalışanları sindirmek ve kurum dışına çıkarmak için mobbing’i kullanıyor. Çünkü potansiyeli olan ve gelecek vaat eden bir çalışanın kendi koltuğunu ele geçirecek biri olarak değerlendiriyor.” EYLÜL-EKİM 2012 YETENEK GELİŞTİRİLEBİLİR EYLÜL-EKİM 2012 KARİYER Peki, yetenek yönetiminin şirketlere ne gibi faydaları oluyor? Atlı, yetenek yönetiminin finansal göstergeler üzerinde pozitif yönde etkileri bulunduğunu aktarıyor. Yeteneğe önem vermenin firmalara katkılarını da; “Daha yüksek karlılık, Şirketlerin aradığı, yetenekli insan olmak için neler yaprakiplere karşı rekabet avantajı, piyasanın en iyileriyle çalışma olanağı, çalışanların mak gerekiyor? Araştırmalar, her insanın bir ya da birden fazla motivasyon ve bağlılığında artış, daha yaratıcı çalışanlar, çalışanların performansında yetenek alanına eğilim gösterdiğini ortaya koyuyor. Dinçer artış, geleceğin liderlerinin erken tanınması, işten ayrılmaların azalması, cazip Atlı’ya göre, doğuştan getirilen yetenek ancak bilgi ve deneyimşirket imajı” şeklinde sıralıyor. Yetenek yönetimi sektörlere göre de değişiklik le işlenip performansa dönüştüğünde iş dünyasında anlam bulugösteriyor. Atlı, yetenek yönetimine önem veren sektörlerin başında finansın yor. Bu nedenle önümüzdeki dönemde kişinin kendi gelişimine geldiğini söylüyor. Ayrıca bilişim ve telekom, ilaç, gıda ve kozmetik sektöründe odaklanması potansiyelini maksimum seviyede kullanmasının de en iyi uygulamalara dair örnekler görülüyor. Türkiye’de de yetenek yönetimi önemi daha da artacak. Şirket içinde en hızlı öğrenen ve kendikonusunda en iyi uygulamalar finans ve bilişim ve telekom sini en hızlı geliştiren kişi olmak, sektörlerinde görülüyor. diğer çalışanlardan ayrılmanızı ve fark yaratmanızı sağlayacakYETENEK KITLIĞI tır. Peki, kendinize nasıl yatırım Günümüzde iş arayan çok olsa da şirketler bilgi, yeyapabilirsiniz? Atlı, şu bilgileri vetenek, eğitim ve deneyim açısından istedikleri elemanları buriyor: “Bu süreçte hedeflediğiniz lamamaktan şikayetçi. Atlı’ya göre bu alanda küresel bir yealanda ihtiyaç duyulan teknik ve tenek kıtlığı yaşanıyor. Atlı, şunları söylüyor: “Bu yetenek yetkinlik temelli becerileri iyi ankıtlığı bir savaş olarak adlandırılırken yetenek yönetimi kavlayıp bunları en uygun fiyatlı ve ramının ortaya çıkmasına da zemin hazırlamış durumda. Bukaliteli bir şekilde nerelerden alagün yetenek kıtlığı sadece yönetim pozisyonları ile sınırlı debilirimi araştırmalı. Bütçenin yetğil. Her seviyeden farklı uzmanlık alanları için de geçerli. Yetiği oranda ilgili eğitim, seminer tenek kıtlığının yaşandığı uzmanlık alanları daha çok müve kurslara katılmaya çalışılmalı. hendislik, bilişim, satış, finans, muhasebe ve üretime yönelik Bunun dışında kendi seçtiğiniz bir belirli zanaat alanlarında karşımıza çıkıyor. Bu pozisyonların zaman aralığında, her gün en az doldurulamamasının nedenleri ise; çalışanların teknik bilgi bir saat okumak, imkân bulduğuve becerileri ile yetkinliklerinin yetersiz olması, yabancı dil nuzda da bu sürenin üzerine çıkbilmeme, tecrübe eksikliği, kişiler arası iletişim yeteneklemak. Kişinin kendisine yaptığı yarinin zayıflığı, adayların beklediği ücretin sunulan ücretin tırım, yetenek çağında yapılabilealtında kalması, coğrafi koşulların uygunsuzluğu…” cek en iyi yatırımdır.” İSMMMO YAŞAM 35