M. Meclisi B : 44 10 . 2 . 1970 O : 1 IV - GÖRÜ!ŞULEN İŞLER 1. — 1970 yılı Bütçe kanunu tasarısı ve Bilice Karma Komisyonu raporu ile 1970 yı­ lı Bütçe Kanunu tasarısında yayılan değişik­ liğe dair Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı tez­ kereleri ve Bütçe Karma Komisyonu raporu (Millet Meclisi 1/3; Cumhuriyet Senatosu 1/1051) (Millet Meclisi S. Sayısı : 61; Cumhu­ riyet Senatosu S. Sayısı : 1288) (1) BAŞKAN — Muhterem arkadaşlarım, 1970 yılı Bütçe kanunu tasarısı Anayasanın tâyin ettiğ' yolları takibederek Bütçe Karma Komisyo­ nunda ve Cumlhuriyet Senatosunda görüşüldük­ ten sonra yüce huzurlarımıza gelmiş bulunmak­ tadır. Bugünden itibaren, dünkü birleşimde ka­ bul ettiğiniz esaslara ve programa uygun olarak bütçe görüşmelerine başlıyoruz. Bütçenin tümü üzerinde ilk söz Hüküme­ tindir. Hükümet adına Sayın Maliye Bakanı, buyurunuz. (A. P. sıralarından alkışlar). MALİYE BAKANI MEISÎJT EREZ (Kü­ tahya) — Yüce Meclisin Sayın Başkanı, sayın milletvekilleri; 1970 yılı genel ve katma bütçe kanun taşa­ nlarını Yüksek Heyetinize sunmaktan duy­ duğum şerefi ifade etmekle sözlerime başlıyacağım. Bu tasarılar Anayasamızın 94 ncü maddesin­ de yazılı süre içinde Türkiye Büyük Millet Mec­ lisine takdim edilmiş, Karma Bütçe Komisyonu­ nun, Yüce Senatonun irşadedici ve yol göste­ rici tenkidlerinden ve ıslah edici değiştirmele­ rinden sonra huzurunma gelmiş bulunmaktadır. Yüce Heyetinizde yapılacak çalışmalarla ni­ hai şeklini alacak olan tasarıları incelemeleri­ nize arz ediyorum. Sayın milletvekilleri; önce; önümüzdeki yıl Türk ekonomisinin şekillenmesinde çok bü­ yük fonksiyonu ve etkisi olacak olan bu taşa­ nların takdimi vesilesiyle içinde yaşadığımız dönemde dünya ekonomisindeki ve millî ekono- (.1) 61 S. Sayılı basmayazı tutanağın sonu­ na eklidir.. njim'izdeki gelişmelerle önümüzdeki yılın genel durumu hakkındaki görüşlerimizi açıklamak is­ teriz. Bu yıl dünya ekonomisi 20 nci Asrın yeni bir 10 yıllık dönemine başlamış bulunmaktadır. 1970 lerdie gelişmiş batı ülkelerinin toplam gelir­ lerinin % 50 kadar artacağı tahmin olunuyor. Gerçekten teknolojik gelişmenin önümüzdeki yıllarda dünya tarihine gerek nitelik, gerekse mc'elik bakımlarından büyük değişiklikler getirııveye hazırlandığını söylemek doğru olur. Bu avada bâzı çok gelişmiş ülkelerin bir kısım sa­ nayilerini zamanla ötekilere ve bu arada yeni sanayileşmeye haşlıyan ülkelere devredecekleri ve beşerî güçlerini daha çok hizmetler alanında kullanmaya yöneltecekleri anlaşılmaktadır. önü­ müzdeki 10 yıl, gelişmiş ülkelerin gerçek bir hizmet ekonomisine ve hizmet üreten toplum­ lara geçiş devresinin önemli bir aşamasına şahidolacaktır. Buna kargılık bütün dünyada geliş­ menin hızlandırılması gereğinden beşerî arzıı ve ihtiyaçların hızlanarak artmasından, milletle­ rin karşılıklı iktisadi, politik ilişkilerinden do­ ğan enfEsyonist baskıların, sosyo - ekonomik problemlerin daha çok yoğunlaşarak sürüp gide­ ceğini gösteren işaretleri müşahade etmekte­ yiz. Bu yılın bütçesi böyle bir dönemin başına raslamaktadır. Ancak bu dönemin başlangıç yılında dünyanın iktisadi durumu, önceki yakın yıllara oranla daha büyük zorluklar içinde şe­ killenme istidadını arz etmektedir. 1968 v& 19895 yıllarında sanayileşmiş Batı ülkeleri yüksek bi* gelişme vetiresini gerçekleştirmişlerdir. Bu­ nunla birlikte 1969 yılının ikinci yarısında ik­ tisadi ortamda duraklama şartlarının bs'lirdiğini igösteren emareler vardır. 1970 yılı hakkındaki cntaJhmmler ise, bu yıl içinde gelişmenin ABD, Batı Almanya gibi ülkelerde ve bu nedenle top­ lam olarak Batı dünyasında nispî bir durakla­ ma dönemine gireceği yönündedir. öte yandan dünya ekonomisinin varmış ol­ duğu büyüklükler gelişmenin ksndi beraberin­ de önemli ve değişik problemler getirmesine sebü'bolmaktadır. Toplam talep, bütün ülkelerin ekonomileri içinde hızla artmaktadır. Genellikle bütün dünyada toplam talep seviyesinin etkisi