ااا يََٓا اَيُّهَا ال َذ۪ينَ اٰمَنُّوا اَنْفُّسَكُّمْ وَاَهْ

Kasım-1984
ÇOCUK TERBİYESİNDE KİTABIN ROLÜ
Alişen BAŞGÖNÜL
‫يََٓا اَيُّهَا الَ ۪ذينَ ٰا َمنُّوا قَُّٓوا اَنْ ُّف َسكُّ ْم َواَ ْه ۪لي كُّ ْم نَااا‬
َ ‫َوقُّودُّهَا‬
ُّ‫اس وَالْ ِحجَا َاة‬
ُّ ‫الن‬
Muhterem Müslümanlar!
Allahü Teala, dünya hayatımızda bizlere sayısız
nimetler ihsan etmiştir. Bunlardan bir tanesi de
çocuklarımızdır.
Çocuk evlilik ağacının bir meyvesi, toplumların
yarınlarının güven kaynağıdır. Onun iyi ya da kötü
ruhlu bir insan olması aile, okul ve çevresinden
aldığı terbiyeye bağlıdır.
Çocuk, bedeni, ruhi, ahlaki ve fikri gelişmesi
bakımından
korunması
gereken
değerli
bir
emanettir. Onun dünyası büyüğünkinden farklıdır.
Çocuk, zihni durumu itibarıyla bir fotoğraf
makinasına benzer. Çevre, okul, aile çocuğa ne
vermişse, neyi aşılamışsa, benlik ve şahsiyet
peteğini onunla örmeye çalışır. Bir tarihin bir
toplumun, bir vatanın kaderini omuzlayacak yarının
büyüklerinin küçük dünyalarını korumak ve her
zaman temiz tutabilmek, bugünün büyüklerinin en
mühim vazifeleridir.
Bir baba, çocuklarının maddi ihtiyaçları ve
dünyevi istikballerinin hazırlanmasında gösterdiği
hassasiyeti, onların manevi ihtiyaçlarının temini
hususunda da göstermiyorsa vazifesini tam yapmış
sayılmaz. Onların iman ve ahlaklarıyla ilgilenmeyip,
sadece, vitrin bebekleri gibi süsleyip giydiren, yeme
ve içmelerini yegâne gaye telakki eden anne baba
Allah katında mesuldür. Zira "Hiçbir baba evladına,
güzel terbiyeden daha üstün bir hediye vermiş
olamaz".1
Bir çocuk için ilk terbiye ocağı ailedir. Temiz ve
berrak bir yaratılışta olan çocukların, fıtratlarındaki
ilahi cevheri koruma görevi, evvela anne babaya
düşer. Peygamber Efendimiz Hadisi şeriflerinde
"Her çocuk, İslam Dinini kabul edecek bir
kabiliyetle yaratılmıştır. Ancak, anne ve babası
çocuğu
Hristiyanlaştırır,
Yahudileştirir
veya
Mecusileştirir" buyuruyor.
Aziz Müminler!
Anne ve baba çocuk için canlı bir kitaptır. Her
türlü
hareketinde
onlara
nümûne olduklarını
unutmamalıdırlar.
Çocuğun cinsiyeti, aralarında bir tercihe sebep
olmamalıdır. Erkek evlatlarımıza verdiğimiz değeri
kız çocuklarımıza da vermeliyiz. Onların eğitimini
ihmal etmemeliyiz. Unutmayalım ki kız çocuğunu
hor ve hakir görmek Müslüman olmadan evvelki
cahiliye Araplarının yanlış adetlerindendir.
Muhterem kardeşlerim!
Çocukların eğitim ve terbiyesinde en tesirli
araçlardan bir tanesi de kitaptır. Her şeyden önce
çocuklarımıza kendi inanç, duygu ve düşüncemizi
sevdirmek,
İslam'ı
anlatmak,
büyük
kahramanlarımızı
tanıtmak,
onların
yüreklerine
sevgi, fedakârlık ve yiğitlik duygularını aşılamak
zorundayız.
Çocuklarımızı
zararlı
neşriyattan
korumalı ve onlara seviyelerine uygun, manevi
yapılarını geliştirecek; onu iyiye, doğruya ve güzele
yönlendirecek kitap ve dergi bulup okutmalıyız.
Kitaplıklarımızda
onların
da
okuyabilecekleri
kitaplar
bulundurmalıyız.
Çocuğun
okuduğu
kitaplar, onda iyi ya da kötü tesirler bırakır. İçi boş,
dışı renkli, milli karakterimize uymayan macera
hikaye, roman ve gazete, onları maceraperest,
şahsiyetsiz, taklitçi ve kaba bir kimse yapabilir.
Bunları alıp evimize getirmekten kaçınmalı, onlara,
bu tür kitapları okumanın zararlarını anlatmalıyız.
Son zamanlarda, Diyanet İşleri Başkanlığı
çocuklarla ilgili birbirinden güzel ve faydalı çocuk
kitapları neşretmiştir. Diyanet İşleri Başkanlığı
ayrıca,
çocukların
ilgisini
çekip
zevkle
okuyabilecekleri
bir
Çocuk
Dergisi
de
çıkarmaktadır. Bunları alıp çocuklarımıza okutmalı
ve onların ahlaken olgunlaşmalarına, kültürel açıdan
gelişmelerine katkıda bulunmalıyız.
Hutbeme Cenabı Hakk'ın bizi ikaz eden ve
sorumluluğumuzu hatırlatan konumuzla ilgili bir
ayetin mealiyle son vermek istiyorum:
"Ey
iman
edenler!
Kendi
nefislerinizi,
hanımlarınızı ve çocuklarınızı yakacağı insanlar ve
taşlar olan Cehennem ateşinden koruyunuz".2 Bu
koruma, onlara Allah'ın emrettiği şeyleri yaptırmak,
yasakladıklarından da kaçındırmakla mümkündür.
***
1 Seçme Hadisler; H. No: 46, D.I.B. Yayını.
2 T ahrim, 66/6.