KORUMA RÖLELERİ VE MODÜLER HÜCRELER Dersin Modülleri Kuranportör ve Ağ Sistemleri Kazandırılan Yeterlikler Enerji üretim ve trafo merkezi kuranportör ve ağ sistemini seçmek Kısa devre ve kaçak akım koruma Koruma Röleleri 1 röleleri montaj ve bağlantılarını yapmak Aşırı akım ,ısınma koruma, bucholz Koruma Röleleri 2 röleleri montajı ve bağlantılarını yapmak DA Güç Kaynakları ve DA kaynak ve motorları montaj ve Motorları bağlantılarını yapmak OG modüler giriş hücresi montajını OG Modüler Giriş Hücreleri yapmak OG Modüler Ölçüm OG modüler ölçüm hücre montajını Hücreleri yapmak OG modüler çıkış hücre montajını OG Modüler Çıkış Hücreleri yapmak 1 DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı sınıf/yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile kazandırılacak yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı ve Donatım KORUMA ROLELERİ VE MODÜLER HÜCRELER Elektrik-Elektronik Teknolojisi Yüksek Gerilim Sistemleri USTALIK PROGRAMI Toplam 40 ders saati Bu ders ile öğrenci; yüksek gerilim sistemlerine ait koruma roleleri ve modüler hücre sistemleri donanımlarını seçme, montaj ve bağlantılarını yapma yeterlikleri kazandırılacaktır. Bu ders koruma roleleri ve modüler hücre sistemleri ile ilgili bilgi konularının verildiği derstir. Bu dersin ön koşulu yoktur. 1. Enerji üretim ve trafo merkezi kuranportör ve ağ sistemini hatasız olarak seçmek. 2. Kısa devre ve kaçak akım koruma roleleri montajını hatasız olarak yapmak. 3. Aşırı akım, ısıdan koruma ve bucholz roleleri montajını hatasız olarak yapmak. 4. DA kaynak ve motorları montajını hatasız olarak yapmak. 5. OG modüler giriş hücresi montajını hatasız olarak yapmak. 6. OG modüler ölçüm hücresi montajını hatasız olarak yapmak. 7. OG modüler çıkış(trafo koruma) hücresi montajını hatasız olarak yapmak. 1. Kuranportör ve ağ sistemleri 2. Koruma roleleri 1 3. Koruma roleleri 2 4. DA güç kaynakları ve motorları 5. OG modüler giriş hücreleri 6. OG modüler ölçüm hücreleri 7. OG modüler çıkış hücreleri Konularını içermektedir Modüler bireysel eğitim teknikleri, Araştırma, Uygulama, Gözlem,Tartışma, Soru-Cevap, Gösterim gezi ve deney vb Ortam: Elektrik atölyesi, elektrik makineleri laboratuarı, işletme ortamı Donanım:Projeksiyon, bilgisayar, kuranportör, koruma roleleri eğitim seti, d.a.güçkaynağı, O.G modüler hücreleri 2 Ölçme ve Değerlendirme Öğretmen ve Eğitici İşbirliği Yapılacak Kurum ve Kuruluşlar 1. Her faaliyet sonunda kazanılan bilgi ve beceriler ölçülür. 2. Her modülün sonunda kazanılan yeterlikler ölçülür. 3. Dersin sonunda; Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği’nin Mesleki Eğitim Merkezleri ile ilgili maddelerine göre ölçme ve değerlendirme yapılacaktır.. 1. Eğitim almış, alanında sektör deneyimi olan öğretmenler, 2. Gerektiğinde sektörde çalışan ustalık ve usta öğreticilik belgesi olan meslek elemanları Ticaret odaları, Alanla ilgili vakıf, Dernek ve odaları, Üniversiteler, işletmeler, Kütüphaneler vb. 3 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ MESLEK :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ DERS ADI :KORUMA ROLELERİ ve MODÜLER HÜCRELER MODÜL ADI :KURANPORTÖR ve AĞ SİSTEMLERİ KODU : SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, şartnameler, kuvvetli akım, topraklamalar yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, kuranportör, scada, ağ sistemlerini seçebilecektir. AMAÇLAR : 1. Kuranportör sistemi elemanlarının özelliklerini hatasız olarak seçebilecektir. 2. Scada ve ağ sistemlerinin elemanlarının özelliklerini hatasız olarak seçebilecektir. İÇERİK A. KURANPORTÖR SİSTEMİ 1. Kuranportör a. Görevi b. Kullanıldığı yer c. Kuranportör sistemi elemanları ve özellikleri i. Hat tıkaçı(layn trep) ii. Kaplin kapasitör iii. Kuplaj bobini(Tuner) iv. Oto trafosu v. Sızdırma bobini ve parafudur vi. Koaksiyel kablo vii. Kuranportör cihazı d. Kuranportör sistemi çalışma prensibi 2. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 3. Topraklamalar yönetmeliği 4 B. SCADA ve AĞ SİSTEMLERİ 1. Scada sistemleri a. Scada sistemlerinin görevi b. Sistemin yapısı c. Scada sistemlerinin temel elemanları d. Örnek bir scada sisteminin incelenmesi (enerji üretim ve dağıtım merkezlerinin) 2. Ağ sistemleri a. Bilgisayar ağ sisteminin görevi b. Sayısal iletişim c. Kullanıcı/ sunucu (CLIENT/SERVER) d. Ağ çeşitleri i. LAN (Yerel alan ağları) ii. MAN (Metropolitan ağlar) iii. WAN (Geniş alan ağları) e. Ağ topolojileri (yerleşim şekli) özellikleri 3. Ağ donanım elemanları görevleri a. Ağ kartları b. HUB (ağ elemanlarını birbirine bağlayan bağdaştırıcı) c. RJ-45 konnektörü d. Tekrarlayıcı (REPEATER) e. Köprü(BRIDGE) f. Anahtar(SWITCH) g. Yönlendirici (ROUTER) h. Geçit yolu (GATEWAY) i. Modemler i. Dial UP ii. ADSL iii. VDSL j. Ağlarda kullanılan kablolar i. Koaksiyel kablo ii. Bükümlü çift kablo iii. Fiber optik kablo 4. Enerji üretim, dağıtım ve kontrol merkezlerindeki ağ sistemlerinin incelenmesi 5. Topraklamalar yönetmeliği 6. Haberleşme şartnameleri KONULAR: Yüzde (%) Kuranportör 30 Scada sistemi 35 Ağ sistemi 30 Yönetmelikler 5 Toplam 100 5 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ MESLEK :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ DERS ADI :KORUMA ROLELERİ ve MODÜLER HÜCRELER MODÜL ADI :KORUMA ROLELERİ 1 KODU : SÜRE :40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, kuvvetli akım yönetmeliğine, standartlara uygun hatasız olarak, kısa devre koruma rolelerini ve toprak kaçağı koruma rolelerini seçebilecek ve montaj ile bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Kısa devre koruma rolelerini hatasız olarak seçebilecektir. 2. Kısa devre koruma role montaj ve bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. 3. Toprak kaçağı koruma rolelerini hatasız olarak seçebilecektir. 4. Toprak kaçağı koruma role montaj ve bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A. KISA DEVRE KORUMA ROLELERİ 1. Trafolarda meydana gelen arızaların nedenleri 2. Alternatörlerde meydana gelen arızaların nedenleri a. İç arızalar b. Dış arızalar 3. Korumanın önemi 4. Kısa devre koruma roleleri çeşitleri ve özellikleri a. Sargı kısa devresi koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri 6 b. Ters akım(vatmetrik) rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri c. Mesafe(empedans) rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri B. KISA DEVRE KORUMA ROLE MONTAJ ve BAĞLANTILARI 1. Kısa devre koruma role montaj(kullanılma) yerleri a. Trafolarda b. Hatlarda c. Alternatörlerde 2. Kısa devre koruma role yerine montajı a. Montaj araç, gereçleri b. Koruma role yardımcı elemanları c. Montaj yapma işlem sırası d. Montajda dikkat edilecek hususlar 3. Kısa devre koruma role bağlantı şemaları 4. Kısa devre koruma role bağlantıları a. Bağlantı iletkenleri özellikleri b. Bağlantı işlem sırası c. Bağlantıda dikkat edilecek hususlar C. TOPRAK KAÇAĞI KORUMA ROLELERİ 1. Trafolarda meydana gelen toprağa kaçak arızaların nedenleri 2. Alternatörlerde meydana gelen toprağa kaçak arızaların nedenleri 3. Toprak kaçağı koruma roleleri çeşitleri ve özellikleri a. Faz toprak kaçağı koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri b. Rotor toprak kaçağı koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri c. Sargı kaçağı koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri D. TOPRAK KAÇAĞI KORUMA ROLELERİ MONTAJ ve BAĞLANTILARI 1. Toprak kaçağı koruma role montaj(kullanılma) yerleri a. Trafolarda b. Alternatörlerde 7 2. Toprak kaçağı koruma role yerine montajı a. Montaj araç, gereçleri b. Koruma role yardımcı elemanları c. Montaj yapma işlem sırası d. Montajda dikkat edilecek hususlar 3. Toprak kaçağı koruma role bağlantı şemaları 4. Toprak kaçağı koruma role bağlantıları a. Bağlantı iletkenleri özellikleri b. Bağlantı işlem sırası c. Bağlantıda dikkat edilecek hususlar 5. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 6. Topraklamalar yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR: Yüzde (%) Kısa devre koruma roleleri yapısı 25 Kısa devre koruma roleleri montaj ve bağlantıları Toprak kaçağı koruma roleleri yapısı 25 Toprak kaçağı koruma roleleri montaj ve bağlantıları Toplam 25 25 100 8 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ MESLEK :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ DERS ADI :KORUMA ROLELERİ ve MODÜLER HÜCRELER MODÜL ADI :KORUMA ROLELERİ 2 KODU : SÜRE :40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, kuvvetli akım, topraklamalar yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, aşırı akım, ısıdan koruma rolelerini, bucholz rolesini seçebilecek ve montajı ile bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Aşırı akım koruma rolelerini hatasız olarak seçebilecektir. 2. Aşırı akım koruma role montaj ve bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. 3. Isıdan koruma rolelerini hatasız olarak seçebilecektir. 4. Isıdan koruma role montaj ve bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. 5. Bucholz rolesi bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A. AŞIRI AKIM KORUMA ROLELERİ 1. Trafolarda meydana gelen aşırı akımların nedenleri 2. Alternatörlerde meydana gelen aşırı akımların nedenleri 3. Aşırı akım koruma roleleri çeşitleri ve özellikleri a. Sekonder aşırı akım koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri b. Diferansiyel aşırı akım koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi 9 iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri B. AŞIRI AKIM KORUMA ROLELERİ MONTAJ ve BAĞLANTILARI 1. Aşırı akım koruma role montaj(kullanılma) yerleri a. Trafolarda b. Alternatörlerde 2. Aşırı akım koruma role yerine montajı a. Montaj araç, gereçleri b. Koruma role yardımcı elemanları c. Montaj yapma işlem sırası d. Montajda dikkat edilecek hususlar 3. Aşırı akım koruma role bağlantı şemaları 4. Aşırı akım koruma role bağlantıları a. Bağlantı iletkenleri özellikleri b. Bağlantı işlem sırası c. Bağlantıda dikkat edilecek hususlar C. ISIDAN KORUMA ROLELERİ 1. Trafolarda meydana gelen aşırı ısıların nedenleri 2. Alternatörlerde meydana gelen aşırı ısıların nedenleri 3. Isıdan koruma roleleri çeşitleri ve özellikleri a. Temperatür (ısı kontrol) koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri b. Yatak ısınma koruma rolesi i. Yapısı ii. Çalışma prensibi iii. Özelliği iv. Kullanılma yerleri D. ISIDAN KORUMA ROLELERİ MONTAJ ve BAĞLANTILARI 1. Isıdan koruma role montaj(kullanılma) yerleri a. Trafolarda b. Alternatörlerde 2. Isıdan koruma role yerine montajı a. Montaj araç,gereçleri b. Koruma role yardımcı elemanları c. Montaj yapma işlem sırası d. Montajda dikkat edilecek hususlar 3. Isıdan koruma role bağlantı şemaları 4. Isıdan koruma role bağlantıları a. Bağlantı iletkenleri özellikleri b. Bağlantı işlem sırası c. Bağlantıda dikkat edilecek hususlar E. BUCHOLZ ROLE ve BAĞLANTILARI 1. Bucholz rolesi a. Yapısı b. Özelliği 10 c. Çalışma prensibi d. Bağlantı şeması e. Kullanıldığı yerler 2. Bucholz role bağlantıları a. Bağlantı yardımcı elemanları b. Bağlantı iletkenlerinin özelliği c. Bağlantı işlem sırası d. Bağlantıda dikkat edilecek hususlar e. Çalışma testinin yapılması 3. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 4. Topraklamalar yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR: Yüzde (%) Aşırı akım koruma roleleri yapıları 25 Aşırı akım koruma roleleri montaj ve bağlantıları Isıdan koruma roleleri yapıları 10 Isıdan koruma roleleri montaj ve bağlantıları 10 Bucholz roleleri Kuvvetli akım tesisleri ve topraklamalar yönetmeliği 25 5 Toplam 25 100 11 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ MESLEK :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ DERS ADI :KORUMA ROLELERİ ve MODÜLER HÜCRELER MODÜL ADI :DA GÜÇ KAYNAKLARI ve MOTORLARI KODU : SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, kuvvetli akım,TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, doğru akım güç kaynağı ve motorlarını seçebilecek, YG tesislerinde montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Doğru akım güç kaynağı ve motorlarını hatasız olarak seçebilecektir. 2. Doğru akım güç kaynağı, D.A motor montaj ve bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A- DOĞRU AKIM GÜÇ KAYNAĞI ve MOTORLARI 1. Doğru akım güç kaynakları a. Doğrultucular i. Doğrultucu devre elemanları 1. Transformatörler 2. Diyotlar 3. Tristörler ii. Doğrultucu devre çeşitleri 1. Bir fazlı doğrultucu devreler 2. Üç fazlı doğrultucu devreler iii. Filtre devreleri iv. Gerilim regüle devreleri 12 v. Akümülatör şarj redresörü b. Akümülatörler(batarya) i. Görevi ii. Çeşitleri ve yapıları 1. Açık tip aküler (Kurşun-asit) 2. Yarı açık tip aküler 3. Kapalı tip aküler c. Bakımsız akü ve redresör grubu i. Şarj ünitesi ii. Bakımsız akü grubu 2. Doğru akım motorları a. Doğru akım motorlarının yapıları i. Endüktör ii. Endüvi iii. Kollektör iv. Fırçalar v. Yatakları ve diğer parçaları b. Çalışma prensibi i. İndüksiyon prensibi ii. Manyetik alan içinde kalan iletkenin durumu iii. Zıt e.m.k. ve önemi iv. Komitasyon etkileri v. Endüvi reaksiyonu vi. Devir sayısı ve ayarı vii. Doğru akım makinalarında kayıplar viii. Doğru akım makinalarında verim c. Doğru akım motor çeşitleri ve bağlantı şekilleri i. Şönt motorlar ii. Seri motorlar iii. Kompunt motorlar iv. Doğru akım motorlarının devir yönünün değiştirilmesi d. Fırça ve kollektörsüz doğru akım motorları e. Step motorlar f. Servo motorlar B- DOĞRU AKIM GÜÇ KAYNAĞI ve MOTORLARI MONTAJI 1. Akü ve redresör montajı a. Akü ve redresör montaj yerinin özelliği b. Akü şarj redresörü montajı c. Akü montajı d. Çalışma testi 2. Bakımsız akü ve redresör grubu cihazı montajı a. Cihazın yerine montajı b. Cihaz bağlantıları ve işletmeye alma 3. Doğru akım motorları montajı 4. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 5. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği 13 KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR: Doğru akım güç kaynak yapıları Doğru akım güç kaynak montaj ve bağlantıları Konu Alanlarının Ağırlıkları (%) 20 20 Doğru akım motorları 30 Doğru akım motor montaj ve bağlantıları 20 Kuvvetli akım ve iş güvenliği yönetmeliği 10 100 Toplam 14 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ MESLEK :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ DERS ADI :KORUMA ROLELERİ ve MODÜLER HÜCRELER MODÜL ADI :OG MODÜLER GİRİŞ HÜCRELERİ KODU : SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, standartlar ve kuvvetli akım, topraklamalar yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, OG modüler giriş hücrelerini seçebilecek, yerine montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Orta gerilim modüler giriş hücresinin yerine montajını hatasız olarak yapabilecektir. 2. Orta gerilim modüler giriş hücresinin giriş, çıkış bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A. OG MODÜLER GİRİŞ HÜCRELERİ 1. Modüler hücreler a. Görevi b. Açık tip sistem ile metal muhafazalı modüler hücrelerin karşılaştırılması c. Yapım gereçleri d. Üretim standartları e. Yapısal özellikleri f. Kullanım yerleri g. Anma değerleri h. Kilitleme fonksiyonları 2. Modüler giriş hücreleri a. Görevi b. Çeşitleri ve yapıları, bağlantı şemaları i. Yük ayırıcılı giriş hücresi 1. Bara düzeneği 15 2. SF6 gazlı yük ayırıcısı 3. Toprak ayırıcısı 4. Kapasitif gerilim göstergesi 5. Yük Ayırıcı –toprak kilidi 6. Açma-kapama bobini 7. Termostat kontrollü ısıtıcı 8. Yardımcı role, kontaklar 9. Arıza gösterge düzeni(isteğe bağlı) 10. Kurma motoru 11. İç aydınlatma ii. Ayırıcılı giriş hücresi 1. Bara düzeneği 2. SF 6 gazlı Ayırıcı 3. Toprak ayırıcısı 4. Kapasitif gerilim göstergesi 5. Ayırıcı-toprak kilidi 6. Yardımcı role, kontaklar 7. Termostat kontrollü ısıtıcı 8. Arıza gösterge düzeni(isteğe bağlı) 9. İç aydınlatma 3. Modüler giriş hücresi yerine montajı a. Montaj zemini özelliği b. Yerleşim mesafeleri c. Montaj yeri hazırlanması d. Modüler hücreyi montaj yerine getirmede dikkat edilecek hususlar e. Yerine montajı yöntemi i. Montaj işlem sırası ii. Montajda dikkat edilecek hususlar f. Hücreler arası montajı yapma i. Montaj işlem sırası ii. Montajda dikkat edilecek hususlar 4. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 5. Tedaş teknik şartnamesi 6. Topraklamalar yönetmeliği B. OG MODÜLER HÜCRELERİNİN BAĞLANTILARI 1. Kablolarda izin verilen en küçük bükülme yarıçapları 2. Kablo kanalının özelliği a. Kanal standart derinliği b. Kanal standart en ölçüleri 3. Giriş kablosu bağlantıları a. Giriş kablosu özelliği b. Kablo başlığı hazırlama c. Giriş kablosu bağlama işlem sırası d. Giriş kablosu bağlantısında dikkat edilecek hususlar 4. Çıkış bara bağlantısı a. İşlem sırası b. Dikkat edilecek hususlar 5. Giriş hücresi topraklama bağlantısı 16 a. İşlem sırası b. Dikkat edilecek hususlar 6. Giriş hücresini devreye almak a. İşlem sırası b. Dikkat edilecek hususlar c. Emniyet önlemleri 7. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 8. Tedaş teknik şartnamesi 9. Topraklamalar yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR: Yüzde (%) OG modüler hücreleri yapı özellikleri 45 OG modüler hücrelerin yerine montajı 25 OG modüler giriş hücrelerin bağlantıları(girişçıkış) Yönetmelikler 20 Toplam 10 100 17 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ MESLEK :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ DERS ADI :KORUMA ROLELERİ ve MODÜLER HÜCRELER MODÜL ADI :OG MODÜLER ÖLÇÜM HÜCRELERİ KODU : SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, standartlara, kuvvetli akım, topraklamalar yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, OG modüler ölçüm hücrelerini seçebilecek, yerine montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Orta gerilim modüler ölçüm hücresinin yapısını seçebilecek ve yerine montajını hatasız olarak yapabilecektir. 2. Orta gerilim modüler ölçüm hücresinin giriş,çıkış bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A. OG MODÜLER ÖLÇÜM HÜCRELERİ 1. Modüler ölçüm hücreleri a. Görevi b. Yapıları ve kullanılan elemanlar i. Bara düzeneği ii. Gazlı yük ayırıcısı iii. Topraklama ayırıcısı iv. AG kesiciler v. Aktif-reaktif(kombi) enerji sayacı vi. Yardımcı role vii. Buton viii. OG sigorta ix. Akım trafosu x. OG gerilim trafosu 18 xi. Voltmetre xii. Voltmetre komütatörü xiii. Ampermetre xiv. Isıtıcı rezistans xv. Termostat xvi. İç aydınlatma düzeneği xvii. AG terminalleri c. Bağlantı şemaları 2. Diğer tipte ölçü hücreleri özellikleri a. Gerilim trafosu hücresi b. Akım ve gerilim ölçü hücresi c. Akım ölçü, bara yükseltme hücresi d. Akım ölçü hücresi 3. Modüler ölçüm hücresi yerine montajı a. Zemin özelliği b. Yerleşim mesafeleri c. Montaj yeri hazırlama d. Modüler hücreyi montaj yerine getirmede dikkat edilecek hususlar e. Yerine montajı yöntemi i. Montaj işlem sırası ii. Montajda dikkat edilecek hususlar 4. Ölçüm hücresinin diğer hücrelere birbirine montajını yapma a. Montaj işlem sırası b. Montajda dikkat edilecek hususlar 5. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 6. Tedaş teknik şartnamesi 7. Topraklamalar yönetmeliği B. OG MODÜLER ÖLÇÜM HÜCRELERİ BAĞLANTILARI 1. Modüler hücre(metal muhafazalı) ölçüm hücresi bağlantıları a. Ölçüm hücre giriş, çıkış bağlantı yerinin özellikleri b. Bağlantı araç gereç özellikleri c. Bağlantı standartları d. Giriş çıkış bağlantı yapımı i. Bağlantı yapımı işlem sırası ii. Bağlantıda dikkat edilecek hususlar 2. Ölçüm hücre topraklaması yapımı a. Bağlantı işlem sırası b. Bağlantıda dikkat edilecek hususlar 3. Ölçüm hücresini devreye almak a. İşlem sırası b. Dikkat edilecek hususlar c. Emniyet önlemleri 4. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 5. Topraklamalar yönetmeliği 6. Tedaş teknik şartnamesi 19 KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR: Yüzde (%) OG modüler ölçüm hücreleri yapı özellikleri 45 OG modüler ölçüm hücreleri yerine montajı 25 OG modüler ölçüm hücreleri bağlantıları 20 Yönetmelikler 10 Toplam 100 20 MODÜL BİLGİ SAYFASI MESLEK :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ DERS ADI :KORUMA ROLELERİ ve MODÜLER HÜCRELER MODÜL ADI :OG MODÜLER ÇIKIŞ HÜCRELERİ KODU : SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında,standartlara, kuvvetli akım,topraklamalar yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, OG modüler çıkış hücrelerini seçebilecek, montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Orta gerilim modüler çıkış (trafo koruma)hücresini seçebilecek ve yerine montajını hatasız olarak yapabilecektir. 2. Orta gerilim modüler çıkış(trafo koruma) hücresinin giriş,çıkış bağlantılarını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A. OG MODÜLER ÇIKIŞ HÜCRELERİ 1. Modüler çıkış(trafo koruma) hücreleri a. Görevi ve kullanıldığı yerler b. Çeşitleri ve yapıları, bağlantı şemaları i. Kesicili çıkış hücreleri(trafo koruma) 1. Bara düzeneği 2. O.G SF 6 gazlı ayırıcısı 3. Toprak ayırıcısı 4. O.G SF6 gazlı kesici 5. Kapasitif gerilim göstergesi 6. Ayırıcı-toprak kilidi 7. OG koruma akım trafosu 8. AG kesiciler(1 ve 2 kutuplu) 9. Aşırı akım koruma rölesi 10. İhbar role kombinasyonu 11. Yardımcı role, kontaklar(24 V DA) 12. Termostat kontrollü ısıtıcı(220 V AA) 21 13. İç aydınlatma 14. AG terminalleri 15. Lamba test modülü(24 v DA) 16. Butonlar(Push ve normal) 17. Işıklı ihbar tablosu 18. Sinyal lambaları(24 V DA) ii. Kesicili bara bölme hücresi(yandan çıkışlı) 1. OG SF 6 gazlı ayırıcı 2. Toprak ayırıcısı 3. OG kesici 4. Kapasitif gerilim göstergesi 5. Ayırıcı,toprak kilidi 6. OG koruma akım trafosu 7. Aşırı akım koruma rolesi 8. Termostat kontrollü ısıtıcı 9. Yardımcı role 10. Açma kapama bobini 2. Modüler çıkış hücresi yerine montajı a. Zemin özelliği b. Yerleşim mesafeleri c. Montaj yeri hazırlama d. Modüler hücreyi montaj yerine getirmede dikkat edilecek hususlar e. Yerine montajı yöntemi i. Montaj işlem sırası ii. Montajda dikkat edilecek hususlar 3. Giriş hücresinin diğer hücre ile birbirine montajını yapma i. Montaj işlem sırası ii. Montajda dikkat edilecek hususlar 4. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 5. Tedaş teknik şartnamesi 6. Topraklamalar yönetmeliği B. OG MODÜLER ÇIKIŞ HÜCRELERİ BAĞLANTILARI 1. Kablolarda izin verilen en küçük bükülme yarıçapları 2. Kablo kanalının özelliği a. Kanal standart derinliği b. Kanal standart en ölçüleri 3. Çıkış kablosu bağlantıları a. Çıkış kablosu özelliği b. Kablo başlığı hazırlama c. Çıkış kablosu bağlama işlem sırası d. Çıkış kablosu bağlantısında dikkat edilecek hususlar 4. Giriş bara bağlantısı a. İşlem sırası b. Dikkat edilecek hususlar 5. Çıkış hücresi topraklama bağlantısı a. İşlem sırası b. Dikkat edilecek hususlar 6. Çıkış hücresini devreye alma 22 a. İşlem sırası b. Dikkat edilecek hususlar c. Emniyet önlemleri 7. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 8. Tedaş teknik şartnamesi 9. Topraklamalar yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: Yüzde (%) KONULAR: OG modüler çıkış hücreleri yapı özellikleri 45 OG modüler çıkış hücreleri yerine montajı 25 OG modüler çıkış hücre bağlantıları 20 Yönetmelikler 10 Toplam 100 23