Neden Maden Bakanlığı İstiyoruz?
advertisement
değerlendirme Neden Maden Bakanlığı İstiyoruz? ETKB’nın teşkilat şemasına baktığımızda Bakanlığa bağlı 19 adet Genel Müdürlük ve kurumun yer aldığını görmekteyiz. Bu Genel Müdürlüklerin içinde 12 adet Genel Müdürlük ve kurumun ise salt enerji konusu ile ilgili olduğu görülmektedir. Buradan ETKB’nın, enerjisinin %95 ini enerji arz güvenliğine ilişkin konulara harcamak zorunda kaldığı anlaşılabilir. Ümit Akdur Madencilik Sektörü Başkanlar Konseyi Birliği Yönetim Kurulu Başkanı [email protected] Enerji, bütün ülkelerin en öncelikli ve birincil konusudur. Çok kısa süreli bir enerji kesintisi bile bütün ülkede etkisini anında hissettirirken, madenlerin ve metallerin tedarikinde bir sıkıntı yaşandığında, etkisi anında hissedilmez. Madencilik sektöründe yaşanan sorunlar sonucunda ortaya ciddi bir üretim kaybı çıkacak, buna bağlı olarak da sanayiye hammadde arzının yapılamaması nedeniyle zorunlu olarak bu hammadedeler ithal edilmek zorunda kalınacaktır. İthalata ödenecek milyarlarca dolar ülkemizin dış ticaret dengesinde daha çok açık vermesine yol açacaktır. Dış ticaret açığının faturası da vatandaşlarımıza yüksek enflasyon ve döviz kuru olarak yansıyacaktır. durdurmuştur. Mevcut işletilen madenler ise bir süre sonra rezervleri tükenmiş olacağı için kapanacak, arama faaliyeti yapılamadığı için yeni rezervler bulunamayacak ve ithalata bugünkünden daha fazla para harcanacaktır. İşte bu nedenlerle ETKB açısından öncelik hep enerjide olmakta ve madencilik ile ilgili sorunların Bakanlar Kurulu’nda ve diğer önemli ortamlarda yer alması öncelikli olamamakta ve sektörümüzün sorunları sürüncemede kalmaktadır. Orman İdaresinin tahsil etmekte olduğu orman izin bedelleri birçok madenin işletilebilirliğini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu bedellerin dünyadaki benzerleri ile uyumlu hale getirilmesine ihtiyaç vardır. Ülkemiz, ihtiyacı olan maden ve metallerin tedarikinde büyük ölçüde dışa bağımlıdır. Bu malların ithalatına yıllık olarak takriben 40 milyar dolar tutarında ödeme yapılmaktadır. İyi bir planlama ve düzenleme ile bu ithalatın tamamına yakın bir kısmının yerli üretim ile karşılanması mümkündür. Ancak bunun için birinci şart, bir Maden Bakanının mesaisinin tamamını bu tür konulara ayırması ve madencilik sektörü ile birlikte diğer ilgili bakanlıkların da mevzuat ve uygulamalarının bu hedefe uyumlu hale getirilmesidir. Dünyanın hiçbir ülkesinde olmamasına rağmen ülkemizde zeytinliklere 3 km mesafe içinde madencilik faaliyetlerine izin verilmemektedir. Zeytincilik alanında ileri üretim seviyelerinde olan İspanya, İtalya, Yunanistan’da bile böyle bir yasaklama yoktur. Mevcut uygulamalarla istenilen hedefe ulaşmak maalesef mümkün olamamıştır. Orman, tarım, çevre, turizm ve diğer bakanlıkların madenciliğin geliştirilmesi hedefi ile uyumsuz mevzuat ve uygulamaları gitgide artmakta ve madenciliğin gelişmek bir yana sürekli gerilemesine neden olmaktadır. Üzerinde yatırım yapılmış olan madencilik faaliyet alanları bile, sonradan çeşitli koruma alanları olarak ilan edilebilmekte ya da rüzgar enerjisi santrali kurulmasına izin verilmesi nedeni ile madenciliğe kapatılmaktadır. Kurulacak bir Maden Bakanlığı’nın, sektörün çözüm bekleyen ve aşağıda özet olarak belirtilen acil sorunlarına eğilmesi halinde ülkemizin maden ve metal ithalatına her yıl 40 milyar dolar ödeyen değil, bizzat üreten bir ülke olması mümkündür. Haziran 2012 tarihinden bugüne kadar, madencilik faaliyetleri için alınması gereken zorunlu izinlerin ilgili Başbakanlık Genelgesi çerçevesinde yürütülmesi nedeniyle izin alınmasında yaşanan belirsizlikler, maden aramalarını neredeyse tamamen 44 www.madencilik-turkiye.com MSBKB Başkanı Ümit Akdur Bir madenin faaliyete geçirilebilmesi için yaklaşık 18 makamdan izin, onay ve belge alınma zorunluluğu vardır, bu izinlerin alınması aylar ve bazen yıllarca sürebilmektedir. Bu izinlerden bir tanesinin bile alınamaması nedeniyle yatırımlar yapılamamaktadır. Bazı yerel mercilerin keyfiyete varan uygulamaları nedeniyle madencilik faaliyetleri engellenmektedir. Sonuç olarak yukarıda arzettiğimiz sorunların çözümü ve ortaya çıkan çok başlılığın ve karmaşıklığın giderilmesini teminen; enerjisinin tamamını madencilikle ilgili konulara harcayacak bir Maden Bakanlığı kurulması çok önemli bir ihtiyaç haline gelmiştir. Bu ihtiyacın acilen karşılanmaması halinde, ülkemiz maalesef yakın bir gelecekte kendi yer altı kaynaklarını arayamayan ve değerlendiremeyen bir ülke durumuna düşecektir. 15 Ekim 2015
