Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı Doktora Programı

ĐLKÖĞRETĐM ANABĐLĐM DALI FEN BĐLGĐSĐ EĞĐTĐMĐ BĐLĐM DALI
DOKTORA PROGRAMI 2013–2014 EĞĐTĐM ÖĞRETĐM PLANI
GÜZ YARIYILI DERSLERĐ
Dersin
Kodu
ĐFE 600*
ĐFE 601
ĐFE 603
Dersin Adı
T
P
AKTS
Seminer
Đleri Nicel Araştırma Yöntemleri
Fen Bilimleri Eğitiminde Đleri Đstatistik
Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre I (Elektrik ve Manyetik Alanın
Toplumsal ve Çevresel Etkileri)
0
3
3
3
0
0
6
6
6
3
0
6
ĐFE 607
Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre II (Enerji Çeşitleri ve Çevre)
3
0
6
ĐFE 609
Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre III (Çevre Sorunları)
3
0
6
ĐFE 611
Bilimsel Süreç Becerileri
3
0
6
3
0
6
3
3
3
0
0
0
6
6
6
3
0
6
ĐFE 605
ĐFE 613
ĐFE 615
ĐFE 617
ĐFE 619
ĐFE 621
Fen Bilimleri Eğitiminde Epistemolojik Đnançlar ve Bilimin
Doğası
Yapılandırmacılık ve Fen Bilimleri Öğretimine Uygulanması
Evrim Öğretimi ve Öğrenme
Fen Bilimlerinde Öğretmen ve Öğrenci Kılavuzu Hazırlama
Yapılandırmacı Yaklaşımla Temel Kimya Kavramlarının
Öğretimi
ĐFE 623
Fen Eğitiminde Proje Hazırlama
3
0
6
ĐFE 901**
ĐFE 900***
Uzmanlık Alan Dersi
Tez Danışmanlığı
4
0
0
1
5
25
T
0
3
3
3
P
3
0
0
0
AKTS
6
6
6
6
3
0
6
3
0
6
3
3
3
3
0
0
0
0
6
6
6
6
BAHAR YARIYILI DERSLERĐ
Dersin Kodu
ĐFE 600*
ĐFE 602
ĐFE 604
ĐFE 606
ĐFE 612
ĐFE 614
ĐFE 616
ĐFE 618
Dersin Adı
Seminer
Đleri Nitel Araştırma Yöntemleri
Fen Bilimleri Eğitiminde Araştırma ve Literatür Analizi
Fen Bilimleri Eğitiminde Ölçme Aracı Geliştirme
Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre IV (Genetik Mühendisliği,
Moleküler Biyoloji ve Biyoteknolojinin Toplumsal ve Çevresel
Yansımaları)
Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre V (Astronomik Olayların
Toplumsal ve Çevresel Yansımaları)
Bilimsel ve Teknolojik Okur-yazarlık
Fen Bilimleri Eğitiminde Model ve Analojilerin Kullanımı
Üstbilişsel Düşünme ve Fen Eğitimindeki Uygulamaları
Fen Bilimlerinde Öğretmen Eğitimi ve Yeterlikleri
ĐFE 620
Hizmet içi Eğitim Modellerinin Đncelenmesi
3
0
6
ĐFE 622
Yapılandırmacı Yaklaşımla Temel Fizik Kavramlarının Öğretimi
3
0
6
ĐFE 624
Yapılandırmacı Yaklaşımla Temel Biyoloji Kavramlarının
Öğretimi
3
0
6
ĐFE 626
Fen Bilimleri Öğretiminde Program (Müfredat) Sorunları
3
0
6
ĐFE 901**
Uzmanlık Alan Dersi
4
0
5
ĐFE 608
ĐFE 610
ĐFE 900***
Tez Çalışması
0
1
25
* ĐFE 600 Seminer dersi herhangi bir yarıyılda “Anabilim Dalı Seminer Dersi” olarak alınıp başarılması
zorunludur.
*** ĐFE 901 Uzmanlık Alan Dersi, Enstitü Kurulunun 03.05.2005 tarih ve 03 sayılı kararı doğrultusunda
yürütülür ve kodlanır.
**Tez aşamasındaki her öğrenci tarafından alınır ve danışman tarafından sonucu “Başarılı/ Başarısız” olarak
değerlendirilir.
ĐLKÖĞRETĐM ANABĐLĐM DALI FEN BĐLGĐSĐ EĞĐTĐMĐ BĐLĐM DALI
DOKTORA PROGRAMI DERS ĐÇERĐKLERĐ
GÜZ YARIYILI DERSLERĐ
ĐFE 600* Seminer (0 3 6)
Öğrencilerin seminer verme ve yaptıkları çalışmaları bir topluluk önünde sunma alışkanlığı
edinmelerini sağlamak, öğrencilerin fen eğitimindeki araştırmalarla ilgili ayrıntılı bilgi
edinmelerini ve bilgi alışverişinde bulunmalarını sağlamak.
ĐFE 601 Đleri Nicel Araştırma Yöntemleri (3 0 6)
Nicel araştırmanın felsefi dayanakları, metodoloji, metot, teknik ilişkisi, araştırma türleri
(tanımlayıcı, ilişkisel, karşılaştırma, tek denekli, deneysel, meta-analiz), veri toplama
yöntemleri, geçerlik-güvenirlik, veri analizi yöntemleri (fen eğitimi araştırmalarında
metodolojik ve istatistiksel hatalar), mixed-metot çalışmaları, raporlaştırma.
ĐFE 603 Fen Bilimleri Eğitiminde Đleri Đstatistik (3 0 6)
Đstatistikte temel kavramlar, varyans ve kovaryans Analizi, çoklu regresyon analizi, örneklem
belirleme yaklaşımları, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, path(Yol) analizi, AMOS ve
LISREL uygulamaları, kanonik korelasyon analizi, güç, etki değerliği, güç-etki değerliğiörneklem büyüklüğü etkileşimi.
ĐFE 605 Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre I (Elektrik ve Manyetik Alanın Toplumsal ve
Çevresel Etkileri) (3 0 6)
Elektromanyetizmanın tarihçesi, elektromanyetizmanın temelleri, elektrik ve manyetik alanın
özellikleri, elektrik ve manyetik alanın ölçümü, elektrik ve manyetik alan oluşturan aletler,
elektrik ve manyetik alanın çevreye olan etkileri, elektrik ve manyetik alandan korunma.
ĐFE 607 Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre II (Enerji Çeşitleri ve Çevre) (3 0 6)
Enerjinin tarihçesi ve temel kavramlar, enerji türleri, enerji üretim yolları, enerji dönüşümü,
enerji ölçümü ve günlük hayatta kullanılan enerji tüketen araçlar, enerji ve çevre etkileşimi,
enerjinin toplumsal yaşama olan etkileri, etkili enerji tüketimi
ĐFE 609 Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre III (Çevre Sorunları) (3 0 6)
Çevresel problemlerin tarihçesi, küresel ısınma, asit yağmurları, toprak, hava ve su kirliliği,
gürültü ve ışık kirliliği, ozon tabakası incelmesi, ekosistem dengesinin toplum hayatı için
önemi, çevre kirliliğinin ölçülmesi, çevre kirliliğinden korunma, ekolojik ayak izi, çevresel
konular ve fen bilimleri eğitimi programı.
ĐFE 611 Bilimsel Süreç Becerileri (3 0 6)
Bilimsel süreç becerilerinin tanımı, nedensel süreç becerileri, temel süreç becerileri, deneysel
süreç becerileri, bilimsel süreç becerilerinin önemi ve fen bilimleri eğitimindeki yeri, bilimsel
süreç becerilerinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi, bilimsel süreç becerileri uygulamaları.
ĐFE 613 Fen Bilimleri Eğitiminde Epistemolojik Đnançlar ve Bilimin Doğası (3 0 6)
Epistemoloji ve öğrenme, Epistemolojik inançların fen bilimleri öğretimindeki yeri,
Epistemolojik inançların tanımı ve oluşturulan modeller, Epistemolojik inançların ölçümü,
Epistemolojik inançlarla ilişkili bilişsel ve duyuşsal değişkenler, Epistemolojik inançların
bilimin doğasına ilişkin algıyla ilişkisi,
bilimin doğasının tanımı ve boyutları, bilimin
doğasını öğrenmenin önemi, bilimin doğasına ilişkin yanlış inanışlar, bilimin doğasına ilişkin
anlayışların belirlenmesi, bilimin doğasının öğretiminde kullanılan öğretim stratejileri.
ĐFE 615 Yapılandırmacılık ve Fen Bilimleri Öğretimine Uygulanması (3 0 6)
Bu derste, öğrenciler, ilköğretim beş, altı, yedi ve sekizinci sınıf fen bilgisi müfredatı
kapsamındaki konuların birini, yapılandırıcı öğrenme modeline uygun bir şekilde bireysel
olarak sunacaklardır.
ĐFE 617 Evrim Öğretimi ve Öğrenme (3 0 6)
Giriş, bilim ve evrim öğretimi, Darwin’in yaşamı, doğal seçilimle evrim, evrimsel sentez,
evrimi öğrenmede karşılaşılan sorunlar, fen ve teknoloji dersinde evrim, etkili evrim
öğretiminde kullanılan etkinlikler, evrim öğretme-öğrenmeyle ilgili alanyazın.
ĐFE 619 Fen Bilimlerinde Öğretmen ve Öğrenci Kılavuzu Hazırlama (3 0 6)
Fen Bilimleri ders kitabı, öğrenci kılavuzu ve öğretim araçları hazırlamada çağdaş
yaklaşımlar. Bir Fen dersi ile ilgili ünitenin içeriğini, öğrenci kılavuzunu ve öğretim araçlarını
hazırlama.
ĐFE 621Yapılandırmacı Yaklaşımla Temel Kimya Kavramlarının Öğretimi(3 0 6)
Kimya ve bilim, yapılandırmacılık ve kimya eğitimi, kimyada yaygın olarak karşılaşılan
kavram yanılgıları ve yanlış anlamalar, temel kimya kavramları ve öğretimleri, çoklu öğretim
materyallerinin kimya öğretiminde kullanımları, kimya ve çevre, kimya ve günlük yaşam.
ĐFE 623 Fen Eğitiminde Proje Hazırlama(3 0 6)
Araştırma projelerinin tanımı ve özellikleri, bir araştırma projesinde bulunan temel noktalar,
proje hazırlama süreci ve önemi, TÜBĐTAK projeleri (bilimsel ve teknik araştırma projeleri,
hızlı destek projeleri, bilim kampları/okulları destekleme programı vb.) , üniversite bilimsel
araştırma projeleri, DPT projelerinin hazırlanması ve ilgili kurumlara sunulması.
BAHAR YARIYILI DERSLERĐ
ĐFE 602 Đleri Nitel Araştırma Yöntemleri (3 0 6)
Nitel ve nicel araştırmanın farkları, nitel araştırmanın genel özellikleri ve varsayımları, nitel
araştırmanın temelleri ve fen eğitimi araştırmalarındaki rolü, nitel araştırma yöntemleri ve
desenleri, nitel araştırmada veri toplama teknikler, nitel araştırmada veri analizi yaklaşımları,
nitel araştırmalardaki geçerlik, inandırıcılık ve etik konuları, N-Vivo uygulamaları.
ĐFE 604 Fen Bilimleri Eğitiminde Araştırma ve Literatür Analizi (3 0 6)
Fen Bilimleri eğitiminde, öğretim yöntem ve yaklaşımları, öğretmen eğitimi, ölçme ve
değerlendirme, bilimsel okur-yazarlık, program geliştirme ve değerlendirme, bilişsel ve
duyuşsal değişkenler, bilimsel süreç becerileri, bilim-teknoloji-toplum-çevre konularına
yönelik olarak daha önce yapılmış olan 10 yıldan daha eski olmayan makaleler ve el
kitaplarının güncellik, teorik tutarlılık, yöntem ve kullandıkları analiz yaklaşımları açısından
analiz edilmesi.
ĐFE 606 Fen Bilimleri Eğitiminde Ölçme Aracı Geliştirme (3 0 6)
Test geliştirmenin temel kavramları, soru çeşitleri, test maddelerinin geliştirilmesi, güçlük ve
ayırt edicilik derecelerinin hesaplanması, geleneksel ölçme araçlarının geliştirilmesi, alternatif
ölçme araçlarının geliştirilmesi, örtük özellikler kuramı; klâsik test kuramından farklılıkları,
temel özellikleri, örtük özellikler kuramına dayalı modeller (normal ogive modeli, lojistik
modeller ve Rash modeli). Yeteneğin kestirilmesinde kullanılan en çok olabilirlik ve Bayesian
yöntemi ve test ve madde bilgi fonksiyonları, adaptive testler.
ĐFE 608 Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre IV (Genetik Mühendisliği, Moleküler Biyoloji ve
Biyoteknolojinin Toplumsal ve Çevresel Yansımaları) (3 0 6)
Genetik mühendisliği, moleküler biyoloji ve biyoteknolojinin tarihçesi ve temel kavramlar,
genetik mühendisliği, moleküler biyoloji ve biyoteknolojide güncel konular ve toplumsal
yaşama yansımaları, genetik mühendisliği, moleküler biyoloji ve biyoteknoloji ürünlerinin
çevreye olan etkileri.
ĐFE 610 Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre V (Astronomik Olayların Toplumsal ve Çevresel
Yansımaları) (3 0 6)
Astronominin tarihçesi, astronominin temelleri, astronomik cisimlerin özellikleri, önemli
astronomik olayların temel mekanizmaları, astronomik olaylar ve ölçümleri, astronomik
olayların toplumsal boyutları, astronomik olayların çevreye yansımaları
ĐFE 612 Bilimsel ve Teknolojik Okur-yazarlık (3 0 6)
Bilimsel okur-yazarlığın tanımı, bilimsel okur-yazarlık türleri, bilimsel okur-yazarlığın
önemi, bilimsel okur-yazarlığın ölçülmesi ve değerlendirilmesi, bilimsel okur-yazarlığın fen
bilimleri eğitimindeki yeri, teknolojik okur-yazarlığın tanımı, teknolojik okur-yazarlık türleri,
teknolojik okur-yazarlığın önemi, teknolojik okur-yazarlığın ölçülmesi ve değerlendirilmesi,
teknolojik okur-yazarlığın fen bilimleri eğitimindeki yeri.
ĐFE 614 Fen Bilimleri Eğitiminde Model ve Analojilerin Kullanımı (3 0 6)
Model ve modelleme, modeller nasıl oluştuğu, günlük hayatta modeller ve bilimsel modeller
arasındaki farklar, öğretimde modellere duyulan ihtiyacın nedenleri, fen ve teknoloji
sınıflarında
oluşturulabilecek
model
kurma
etkinlikleri,
model
oluşturma
sonrası
karşılaşılabilecek güçlükler ve alınabilecek önlemler. Analojiksel düşünme türleri, analojilerin
kategorileri, analojik haritalama, analojik öğretim stratejileri, analoji türlerinin fen eğitimine
uyarlanması, fen ve teknoloji ders kitaplarındaki analojiler, eğitimde kullanılan analoji ile
ilgili alan yazının incelenmesi.
ĐFE 616 Üstbilişsel Düşünme ve Fen Eğitimindeki Uygulamaları(3 0 6)
Bu dersi alan öğrenciler günümüze kadar üstbiliş ve özdenetim ile ilgili ortaya konan
kuramsal çevçeveleri karşılaştırırlar Günümüze kadar üstbiliş ve özdenetim ile ilgili ortaya
konan kuramsal çevçevelerin fen eğitimindeki uygulamalarını irdelerler.
ĐFE 618 Fen Bilimlerinde Öğretmen Eğitimi ve Yeterlikleri(3 0 6)
Bu ders sonunda öğrenciler, Öğretmen eğitiminin amacını ve önemini açıklar. Farklı ülkelerin
öğretmen yetiştirme politikalarını karşılaştırır. Standart, yeterlik, performans göstergesi vb.
öğretmen yeterliklerine temel teşkil eden kavramları açıklar. Genel öğretmen yeterliklerini
ulusal ve uluslararası düzeyde karşılaştırır. Fen öğretmenlerinin yeterliklerini ulusal ve
uluslararası düzeyde karşılaştırır.
ĐFE 620 Hizmet içi Eğitim Modellerinin Đncelenmesi(3 0 6)
Bu ders sonunda öğrenciler; Öğretmen eğitiminin amaçları ve önemini kavrar, Öğretmen
eğitiminde hizmet içi eğitiminin önemini açıklar. Yaşam boyu öğrenmede hizmet içi
öğrenmenin rolünü tartışır. Hizmet içi eğitim modellerini açıklar. Hizmet içi eğitim
modellerini ulusal ve uluslararası düzeyde karşılaştırır.
ĐFE 622 Yapılandırmacı Yaklaşımla Temel Fizik Kavramlarının Öğretimi(3 0 6)
Fizik ve bilim, yapılandırmacılık ve fizik eğitimi, fizikte yaygın olarak karşılaşılan kavram
yanılgıları ve yanlış anlamalar, temel fizik kavramları ve öğretimleri, çoklu öğretim
materyallerinin fizik öğretiminde kullanımları, fizik ve çevre, fizik ve günlük yaşam.
ĐFE 624 Yapılandırmacı Yaklaşımla Temel Biyoloji Kavramlarının Öğretimi(3 0 6)
Dersin amacı; öğrencilere biyolojinin temel kavramlarının ve canlılarda metabolizma
olaylarının, canlılarda doku ve sistemlerin kavratılmasıdır. Dersin içeriği biyoloji hakkında
genel bilgiler, bilimsel yöntem, canlıların genel özellikleri, biyolojik moleküller, canlıların
sınıflandırılması ve sınıflandırmanın temelleri, hücre teorisi ve hücre yapısı, DNA’nın
replikasyonu, protein sentezi, hücre solunumu, fotosentez, kalıtım, üreme ve gelişme, mitoz
bölünme, mayoz bölünme, ekoloji, hayvansal dokular, bitkisel dokular, hayvanlarda sistemler.
ĐFE 626 Fen Bilimleri Öğretiminde Program (Müfredat) Sorunları(3 0 6)
Okulda fen öğretiminin etkileri, Fen Bilimlerinde güncel müfredat, TIMMS/PISA, Sputnik
çağı, Ulusal fen programları, üniversitede fen öğretimi programı, yapılandırmacılık ve kavram
yanılgıları, eğitsel teknoloji ve internet kaynakları, çoklu zeka ve program ilişkisi, fen tarihi
ve felsefesi, profesyonel gelişim, alternatif ölçme yöntemlerinin fen programına
entegrasyonu, fen programında cinsiyet eşitliği.
ĐFE 901 Uzmanlık Alan Dersi (3 0 5)
Tez çalışmasına bağlı olarak bilimsel araştırma ve inceleme yöntem ve teknikleri, alan ve
araştırma konusuyla ilgili kaynak belirleme ve tarama, veri toplama ve işleme, değerlendirme
ve sonuç çıkarma, uygulamalı çalışmalar
ĐFE 900 Tez Çalışması (3 0 25)
Kredili derslerini ve seminer dersini başarı ile tamamlayan öğrencilerin, Anabilim Dalı
Başkanlığının önerdiği ve Enstitü Yönetim Kurulunun onayladığı bir konuda ve tez
danışmanının sorumluluğunda yaptıkları çalışmadır.