PLASTİK VE KAUÇUK İŞLEME MAKİNALARI ve AKSAM

1
PLASTİK VE KAUÇUK İŞLEME MAKİNALARI ve AKSAM VE PARÇALARI
SEKTÖRÜNÜN 2008 YILI DEĞERLENDİRME RAPORU
Barbaros Demirci
Genel Sekreter
PAGEV / PAGDER
FİRMA SAYISI :
PAGEV bilgi bankası kayıtlarına göre, Türk plastik ve kauçuk işleme makineleri sektöründe 808 firma
faaliyet göstermektedir. Bu firmaların 209’u birden çok mamul üretmektedir. Firmaların % 29’u kalıp, %
16’sı plastik işleme makineleri imal ederken, yardımcı ekipman ve ambalaj makineleri imal eden
firmaların oranı % 12 dir. Firmaların % 69’u ise plastik ön işleme ve geri dönüşüm, son işlem, ölçme,
finisaj, kaynak makineleri ile aksam ve parçalar imal etmektedir.
Makine ve Ekipman Bazında Firma Sayısı
Üretilen Makine Adı
Firma Sayısı
% Dağılım
Kalıplar
298
29
Plastik İşleme
159
16
Yardımcı Ekipmanlar
127
12
Ambalaj makineleri
125
12
Plastik ön işleme ve geri dönüşüm
65
6
Son İşlem
65
6
Ölçme
57
6
Finisaj
51
5
Parça ve komponentler
51
5
Kaynak
19
2
Kaynak : PAGEV Bilgi Bankası
İTHALAT :
2008 yılında 37,638 ton plastik ve kauçuk işleme makineleri ile aksam ve parçaları ithal edilmiş olup,
miktar bazında ithalat % 14 azalmıştır. Püskürtme, kesme, yarma ve biçim verme makineleri ile aksam
ve parça ithalatı miktar bazında artarken diğer tüm makinelerde ithalatın miktar bazında azaldığı
görülmektedir. Plastik ve kauçuk işleme makinelerinde miktar bazında ithalatın % 53’ünü enjeksiyon,
% 11’ini Ekstrüzyon makineleri oluşturmuştur. Aksam ve parça ithalatının payı % 22 düzeyindedir.
Plastik İşleme Makineleri Aksam ve Parçaları İthalatı1
( KG )
% Artış
% Dağılım
847710
GTİP
Enjeksiyon Mak.
24.645.827
2007
2008 ( T )
19.890.371
-19
52,8
847720
Ekstrüzyon Mak.
5.062.791
4.111.789
-19
10,9
847730
Püskürtme Mak.
565.858
748.972
32
2,0
847740
Dış lastiğin dökümüne mahsus mak.
1.467.460
1.287.529
-12
3,4
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
1.566.059
1.322.431
-16
3,5
847759
Presler
2.750.570
1.085.773
-61
2,9
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
6.787.748
8.181.581
21
21,7
847790
Aksam ve Parçalar
964.072
1.010.363
5
2,7
8477
Toplam
43.810.385
37.638.809
-14
100,0
Kaynak : OAİB - TUİK
1
2008 yılı gerçekleşmesi, 10 aylık ithalat rakamlarına göre tahmin edilmiştir.
2
Plastik ve kauçuk işleme makineleri ile aksam ve parçaları ithalatı 2008 yılında ABD doları bazında %
9 artmıştır. Miktar bazında % 14 azalırken dolar bazında ithalatın % 9 artması, Türkiye’nin giderek
daha ileri teknolojik, karmaşık ve katma değeri büyük makineleri ithal ettiğini göstermektedir. 2008
yılında plastik ve kauçuk işleme makineleri ile aksam ve parçaları ithalatı 528,4 milyon $ olarak
gerçekleşirken toplam ithalatın % 27’sini enjeksiyon, % 21 ‘ini ektrüzyon makineleri oluşturmuştur.
Kesme, yarma ve biçim verme makinelerinin payı % 29’dur.
Plastik İşleme Makineleri Aksam ve Parçaları İthalatı ( ABD $ ) 2
GTİP
2007
% Artış
% Dağılım
847710
Enjeksiyon Mak.
140.392.865
2
27,0
847720
Ekstrüzyon Mak.
97.223.819
11
20,5
847730
Püskürtme Mak.
72.218.737
-67
4,5
847740
Dış lastiğin dökümüne mahsus mak
62.810.569
-49
6,0
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
52.932.936
-72
2,8
847759
Presler
12.483.551
-36
1,5
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
46.007.337
233
29,0
847790
Aksam ve Parçalar
2.426.260
1.773
8,6
8477
Toplam
9
100,0
486.496.074
Kaynak : OAİB - TUİK
ORTALAMA BİRİM İTHAL FİYATLARI :
2008 yılında ortalama ithal fiyatları 14,04 $ / Kg olarak gerçekleşmiş ve 2007 yılına kıyasla % 26
artmıştır. En yüksek fiyat artışı aksam ve parçalarda, ektrüzyon ve püskürtme makinelerinde
görülmektedir.
Plastik İşleme Makineleri Aksam ve Parçaları Ortalama Birim İthal Fiyatları ( ABD $ / KG )
GTİP
2007
2008 ( T )
%
Artış
847710
Enjeksiyon Mak.
5,70
7,19
26
847720
Ekstrüzyon Mak.
19,20
26,33
37
847730
Püskürtme Mak.
127,63
32,00
-75
847740
Dış lastiğin dökümüne mahsus mak
42,80
24,78
-42
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
33,80
11,02
-67
847759
Presler
4,54
7,36
62
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
6,78
18,74
176
847790
Aksam ve Parçalar
2,52
44,99
1.688
8477
Toplam
11,10
14,04
26
Kaynak : OAİB - TUİK
2008 yılında % 61’i AB ülkeleri olmak üzere Avrupa’nın ithalatımızdan aldığı pay % 67 olarak
gerçekleşmiş ancak 2007 yılına göre Avrupa’nın payı % 3 azalmıştır. Buna karşılık başta Çin ve
Tayvan olmak üzere ithalattaki payı artış gösteren uzak doğu ülkelerin paylarındaki artış nedeniyle
Uzak Doğu ülkeleri 2007 yılında % 26 olan paylarını 2008 yılında % 29’a yükseltmişlerdir. Başka bir
değişle, AB’nin kaybettiği % 3 Pazar payını Çin ve Tayvan almıştır.
2
2008 yılı gerçekleşmesi, 10 aylık ithalat rakamlarına göre tahmin edilmiştir.
3
Plastik İşleme Makineleri Aksam ve Parçaları İthalatının
Ülke Gruplarına Dağılımı ( % )
ÜLKE ADI
2007
2008 ( T )
AB ÜLKELERİ TOPLAM
64
61
DİĞER AVRUPA
3
5
AVRUPA TOPLAM
70
67
AMERİKA TOPLAM
4
4
UZAK DOĞU ASYA
26
29
2008 yılında 80 ülkeden ithalat yapılmış olmasına rağmen ilk 20 ülke toplam ithalattan % 98 pay
almıştır. Almanya, İtalya ve Çin, plastik ve kauçuk işleme makineleri ithal ettiğimiz ilk 3 ülkeyi
oluştururken bu ülkelerden yaptığımız ithalat, toplam ithalatın % 61’ini oluşturmaktadır.
Plastik ve Kauçuk İşleme Makineleri İthalatında İlk 20 Ülke
ÜLKE ADI
2007
ÜLKE ADI
2008 ( T )
ALMANYA
144.851.154
ALMANYA
156.659.000
İTALYA
90.038.650
İTALYA
87.693.643
ÇİN HALK CUM.
75.833.074
ÇİN HALK CUM.
73.888.603
TAYVAN
32.045.926
AVUSTURYA
34.792.224
AVUSTURYA
31.939.930
JAPONYA
34.709.964
FRANSA
14.191.343
TAYVAN
33.034.162
JAPONYA
13.220.518
İSVİÇRE
25.367.975
İSVİÇRE
13.151.230
A.B.D.
15.482.275
KANADA
10.716.261
FRANSA
13.314.658
10.433.938
GÜNEY KORE CUM.
10.297.463
HOLLANDA
A.B.D.
9.466.864
KANADA
6.256.643
HİNDİSTAN
7.766.920
İNGİLTERE
6.213.012
GÜNEY KORE CUM.
6.949.843
LÜKSEMBURG
5.904.811
İNGİLTERE
6.125.566
HİNDİSTAN
4.945.488
BELÇİKA
4.300.896
İSPANYA
3.533.386
İSPANYA
2.847.360
HOLLANDA
3.288.054
İSRAİL
1.413.881
BELÇİKA
2.914.949
POLONYA
1.378.818
POLONYA
1.045.810
HIRVATİSTAN
1.263.700
İSRAİL
1.001.708
LÜKSEMBURG
1.145.701
DANİMARKA
871.172
Kaynak : OAİB - TUİK
İHRACAT :
Türkiye’nin 2008 yılında plastik ve kauçuk işleme makineleri ile aksam ve parçaları ihracatı, KG
bazında 2007 yılına kıyasla % 7 artarak 8.144 ton’a çıkmıştır. Toplam ihracatın KG bazında % 17’sini
enjeksiyon, % 17 sini ekstrüzyon makineleri oluştururken % 40’ını kesme, yarma ve biçim verme
makineleri teşkil etmiştir.
4
Plastik İşleme Makineleri Aksam ve Parçaları İhracatı ( KG ) 3
GTİP
NAKİNA, AKSAM VE PARÇA GRUPLARI
2007
% Artış
% Dağılım
847710
Enjeksiyon Mak.
1.057.457
34
17
847720
Ekstrüzyon Mak.
1.657.244
-16
17
847730
Püskürtme Mak.
847740
Dış lastiğin dökümüne mahsus mak
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
847759
Presler
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
847790
Aksam ve Parçalar
Toplam
8477
1.640
-100
0
314.686
10
4
0
-
0
164.466
10
2
3.226.097
2
40
1.469.608
4
19
7.891.198
3
100
Kaynak : OAİB – TUİK
Plastik ve kauçuk işleme makineleri ile aksam ve parçaları ihracatı döviz bazında 2007 yılına kıyasla
% 33 artmıştır. Döviz bazında en yüksek artış % 151 ile enjeksiyon makinelerinde, % 69 ile aksam ve
parçaların ihracatında gerçekleşmiştir. Döviz bazında toplam ihracattan kesme, yarma ve biçim verme
makineleri % 49 pay alırken, enjeksiyon ve ektrüzyon makineleri toplam olarak % 30 pay almıştır. Bu
durum, Türkiye’nin 2008 yılında daha yüksek katma değeri olan makineleri ihraç ettiğini
göstermektedir
Plastik İşleme Makineleri Aksam ve Parçaları İhracatı 4
( ABD $ )
GTİP
MAKİNA, AKSAM VE PARÇA GRUPLARI
2007
% Artış
%
Dağılım
847710
Enjeksiyon Mak.
4.361.265
151
12
847720
Ekstrüzyon Mak.
18.733.229
-8
18
847730
Püskürtme Mak.
14.885
-100
0
847740
Dış lastiğin dökümüne mahsus mak
33
5
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
-
0
847759
Presler
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
847790
Aksam ve Parçalar
8477
Toplam
3.494.018
0
1.636.056
-19
1
34.798.665
33
49
8.590.313
69
15
71.628.431
33
100
Kaynak : OAİB - TUİK
ORTALAMA BİRİM İHRAÇ FİYATLARI:
2008 yılında Türkiye’nin plastik ve kauçuk işleme makineleri ile aksam ve parçaları ihracatında,
ortalama birim ihraç fiyatı 2007 yılına kıyasla % 29 artmış ve 11.7 $ / Kg olarak gerçekleşmiştir. Birim
ihraç fiyatı Enjeksiyon makinelerinde % 88, aksam ve parçalarda % 63 artış göstermiştir.
3
4
2008 yılı gerçekleşmesi, 10 aylık ithalat rakamlarına göre tahmin edilmiştir.
2008 yılı gerçekleşmesi, 10 aylık ithalat rakamlarına göre tahmin edilmiştir.
5
Plastik İşleme Makineleri Aksam ve Parçaları Ortalama Birim İhraç Fiyatları ( ABD $ / KG )
GTİP
MAKİNA, AKSAM VE PARÇA GRUPLARI
2007
2008 ( T )
847710
Enjeksiyon Mak.
4,12
7,74
847720
Ekstrüzyon Mak.
11,30
12,47
847730
Püskürtme Mak.
9,08
847740
Dış lastiğin dökümüne mahsus mak
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
847759
Presler
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
847790
8477
-
11,10
% Artış
88
10
13,42
-
-
21
-
9,95
7,30
-27
10,79
14,07
30
Aksam ve Parçalar
5,85
9,52
63
Toplam
9,08
11,67
29
Plastik ve kauçuk Makineleri İhracatının Ülke Gruplarına Dağılımı ( % )
ÜLKE ADI
2007
2008
AB ÜLKELERİ
29
31
DİĞER AVRUPA
14
13
AVRUPA TOPLAM
43
44
AMERİKA TOPLAM
1
2
ASYA TOPLAM
48
41
AFRİKA TOPLAM
9
12
SERBEST BÖLGELER
9
5
100
100
TOPLAM
Türkiye’nin plastik ve kauçuk makineleri ile aksam ve parçaları ihracatının % 31’i AB olmak üzere
toplam % 44’ü Avrupa ülkelerine yönelik olarak yapılmaktadır. 2008 yılında Avrupa Birliği’nin payı %
31’e çıkarken, Asya’nın payı % 12’ye Afrika ülkelerinin payı da % 12’ye yükselmiştir. 2008 yılında 125
ülkeye ihracat yapılmış olmasına rağmen ilk 20 ülke toplam ihracattan % 67 pay almıştır. Rusya
Federasyonu, İran ve Romanya’ya yönelik ihracatımız, toplam ihracatımızın % 27’sini oluşturmaktadır.
Plastik ve Kauçuk İşleme Makineleri İhracatında İlk 20 Ülke
ÜLKE ADI
2007
RUSYA FEDERASYONU
13.171.782
ÜLKE ADI
2008 / 10
RUSYA FEDERASYONU
9.876.341
İRAN
6.313.499
İRAN
8.361.807
ROMANYA
5.769.136
ROMANYA
4.615.468
KAZAKİSTAN
4.842.555
BULGARİSTAN
3.857.108
BULGARİSTAN
3.651.708
ALMANYA
3.486.400
UKRAYNA
3.092.433
UKRAYNA
3.422.856
ALMANYA
3.059.959
FAS
2.280.504
AZERBAYCAN-NAHÇ.
2.515.093
YUNANİSTAN
2.014.258
FAS
2.473.826
AZERBAYCAN-NAHÇ.
1.953.017
YUNANİSTAN
2.082.787
ÖZBEKİSTAN
1.919.197
ÖZBEKİSTAN
1.937.692
İSPANYA
1.887.146
MAKEDONYA
1.266.581
ARUBA
1.639.762
SLOVAK CUMHUR.
1.138.209
MISIR
1.570.912
İTALYA
1.081.148
LÜKSEMBURG
1.488.400
SURİYE
1.019.923
KAZAKİSTAN
1.472.183
GÜRCİSTAN
831.178
SUUDİ ARABİSTAN
1.409.471
CEZAYİR
828.606
POLONYA
1.273.161
MISIR
673.653
FRANSA
1.172.299
ÇEK CUMHURİYETİ
601.398
AVUSTURYA
1.125.594
MOLDOVYA
594.540
FİLİPİNLER
1.089.615
Kaynak : OAİB - TUİK
6
DIŞ TİCARET AÇIĞI:
Türkiye plastik ve kauçuk işleme makineleri ile bunların aksam ve parçaları dış ticaretinde net ithalatçı
ülke konumundadır. 2007 yılında 415 milyon dolar olan net dış ticaret açığı, 2008 yılında 433 milyon
dolar olarak gerçekleşmiş olup, enjeksiyon ve ekstrüzyon makineleri ile kesme, yarma ve biçim verme
makineleri en yüksek dış ticaret açığı veren makineleri oluşturmuştur.
Plastik ve Kauçuk İşleme Makineleri Dış Ticaret Açığı
( ABD $ )
GTİP
2007
2008 ( T )
847710
Enjeksiyon Mak.
-136.031.600
-131.997.702
847720
Ekstrüzyon Mak.
-78.490.590
-90.987.152
847730
Püskürtme Mak.
-72.203.852
-23.964.726
847740
Dış lastiğin dökümüne mahsus mak
-59.316.551
-27.259.312
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
-52.932.936
-14.567.388
847759
Presler
-10.847.495
-6.671.310
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
-11.208.672
-106.989.265
847790
Aksam ve Parçalar
8477
Toplam
6.164.053
-30.951.469
-414.867.643
-433.388.324
Kaynak: OAİB - TUİK
PLASTİK SEKTÖRÜNÜN MAKİNE – TEÇHİZAT YATIRIMI:
Plastik sektörü, işleme kapasitesindeki artışa paralel olarak her yıl artan ölçüde makine ve teçhizat
yatırımı yapmaktadır. Sektörün 2007 yılında 558 milyon dolar olan yatırımı 2008 yılında 623 milyon
ABD $ ‘a çıkmıştır.
Plastik Sektörünün Makine ve Teçhizat Yatırımı ve Proses Kapasitesi
2005
2006
2007
2008 ( T )
Sektörün Proses Kapasitesi
Milyon Ton
3,7
4,3
4,9
5,1
Sektörün Makine Yatırımı
Milyon $
478
525
558
623
Kaynak: OAİB - TUİK
Plastik Sektörü Makine Teçhizat Yatırım ı
700
Milyon $
600
500
400
300
200
100
0
Makine Yatırım ı
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2.008
187
279
441
478
525
558
623
7
ARZ ve TALEP DENGESİ:
2008 yılında plastik ve kauçuk işleme makineleri ile aksam ve parçaları sektöründe, üretim 190 milyon
$, ithalat528 milyon $, ihracat 95 milyon $ ve iç pazar satışları ( plastik sektörünün makine ve teçhizat
yatırımı ) 623 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Plastik ve Kauçuk İşleme Makineleri ve Aksam ve Parçaları Sektöründe
Arz – Talep Dengesi ( ABD $ )
GTİP
MAKİNA GRUBU
Üretim
İthalat
İhracat
İç Satış
Dış Ticaret
Açığı
İthalat / İç
Satış
847710
Enjeksiyon Mak.
22
143
11
154
-132
93
847720
Ekstrüzyon Mak.
35
108
17
126
-91
86
847730
Püskürtme Mak.
0
24
0
24
-24
100
847740
Dış lastiğin döküm mak
9
32
5
37
-27
87
847751
Sırt kaplama ve şekil verme mak
0
15
0
15
-15
100
847759
Presler
8
31
4
35
-27
89
847780
Kesme, yarma, biçim verme mak.
87
130
44
174
-86
75
847790
Aksam ve Parçalar
29
45
15
60
-31
76
8477
Toplam
190
528
95
623
-433
85
PLASTİK KALIP SEKTÖRÜ
2008 yılında, plastik kalıp sektörü arz ve talep dengesi aşağıdaki tabloda verilmiş olup,
2008 yılında plastik kalıp üretimi 4.946 ton ve 86 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Üretim
2008 yılında, 2007’ye kıyasla ton bazında % 12, ABD doları bazında ise % 45 artmıştır.
2008 yılında Türkiye, 8.160 ton plastik kalıp ithal etmiş ve ithalata 246 milyon dolar döviz
ödemiştir. 2008 yılında plastik kalıp ithalatı ton bazında % 10 azalmış, ABD doları bazında ise
% 18 artmıştır.
Türkiye 2008 yılında 2.473 ton plastik kalıp ihraç ederek 43 milyon ABD doları döviz
kazanmıştır. İhracat ton bazında % 12, ABD doları bazında % 45 artmıştır.
2008 yılında iç pazara 10.632 ton plastik kalıp satılmış ve satış hacmi 289 milyon dolar olarak
gerçekleşmiştir. Bu miktar, plastik sektörünün 2008 yılında yapmış olduğu kalıp yatırımını
göstermektedir. İç satışlar ( kalıp yatırımı ) 2007 yılına kıyasla ton bazında % 5 azalırken,
dolar bazında % 21 artmıştır.
Türkiye plastik kalıp dış ticaretinde net ithalatçı ülkedir. Dış ticaret açığı 2008 yılında 5ç687
ton ve 203 milyon dolar olarak gerçekleşmiş ve açık ton bazında % 17 azalırken dolar bazında
% 13 artmıştır.
2008 yılında, plastik kalıp iç Pazar satışlarının ( plastik sektörünün kalıp yatırımı ) ton bazında
% 77’si dolar bazında da % 85’i ithalatla karşılanmıştır
Plastik Kalıplarda Arz - Talep Dengesi
Üretim - Ton
Üretim - Milyon ABD $
İthalat - Ton
İthalat - Milyon ABD $
2007
2008
% Artış
4.401
4.946
12
60
86
45
9.045
8.160
-10
209
246
18
2.201
2.473
12
30
43
45
11.245
10.632
-5
İç Satış - Milyon ABD $
239
289
21
Dış Ticaret Açığı - Ton
- 6.844
- 5.687
-17
- 179
- 203
13
İç Satışlar İçinde İthalatın Payı ( % - Ton )
80
77
İç Satışlar İçinde İthalatın Payı ( % - $ )
88
85
İhracat - Ton
İhracat - Milyon ABD $
İç Satış - Ton
Dış Ticaret Açığı - Milyon ABD $
8
Türkiye 74 ülkeden plastik kalıp ithalatı yapmıştır. 2008 yılında 1 milyon $’ın üzerinde ithalat yaptığı 17
ülke, toplam plastik kalıp ithalatımız içinden % 96 pay almıştır.
Plastik Kalıp İthalatında İlk 10 Ülke
ÜLKE ADI
JAPONYA
ÇİN HALK CUMHUR.
İTALYA
ALMANYA
FRANSA
GÜNEY KORE CUM.
İSVİÇRE
AVUSTURYA
LÜKSEMBURG
PORTEKİZ
2007
11.483.302
27.356.910
59.080.235
19.620.358
20.070.834
19.340.722
3.508.056
4.215.070
6.219.193
2.564.162
2008 ( T )
39.859.862
36.004.523
30.964.222
26.954.280
25.740.143
23.299.098
11.766.726
10.633.403
8.727.994
5.935.123
Türkiye 108 ülkeye plastik kalıp ihraç etmektedir. 2008 yılında ilk 10 ülkeye yapılan ihracat toplam
ihracatın % 70’ini oluşturmuştur.
Plastik Kalıp İhracatında İlk 10 Ülke
ÜLKE ADI
2007
ALMANYA
RUSYA FEDERASYONU
İNGİLTERE
A.B.D.
İTALYA
ROMANYA
LÜKSEMBURG
FRANSA
AVUSTURYA
BELÇİKA
3.402.549
5.055.899
967.882
337.850
2.531.567
2.009.949
329.180
2.470.449
1.245.879
876.334
2008 ( T )
6.932.000
6.423.394
3.679.387
2.665.654
2.320.439
2.274.198
2.215.637
1.317.740
1.150.729
1.113.208
2009 YILI BEKLENTİLERİ - SEKTÖRÜN BAŞLICA SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:
Plastik ve kauçuk işleme makineleri ile bunların aksam ve parçaları sektöründeki gelişmeler büyük
ölçüde plastik sektörünün 2009 yılında göstereceği performansa bağlı olacaktır.
Plastik sektörü için 2009 yılında öngörülen büyüme hızı, iyimser senaryoya göre % 5 pozitif büyüme,
kötümser senaryoya göre ise % 15 negatif daralmadır. Plastik sektörünün büyüme hızı ve dış
pazarlardaki pozitif / negatif gelişmeler, plastik işleme makineleri sektörünü doğrudan etkileyecektir.
Plastik işleme makineleri, genel makine sektör alt grubunda yer aldığı için, sorunları, genel makine
sanayinin sorunları ile örtüşmektedir.
Küresel krizin olumsuz etkileri ile geleneksel dış pazarlarda büyük ölçüde daralma mevcuttur.
2009 yılında bu daralmanın artması beklenmektedir. Firmaların yeni pazar bulmaları
güçleşmektedir.
Akreditif ile mal satmanın mümkün olmadığı Afrika pazarları son derece risklidir.
Büyük fabrika yatırımı yapan işletmeler çeşitli ve avantajlı krediler ile gelişmiş ülkelerden 5 yıl
vadeli makine alabilirken, ülkemize daha düşük fiyatlı tek makine siparişleri kalmaktadır.
Siparişin boyutu az olduğu için yeterince indirim yapılamadığından bu siparişler de Çin –
Tayvan gibi ülkelere kaptırılmaktadır.
9
Yatırım kredilerinde faizler % 25’lerin üzerindedir. İçinde bulunulan dönemde bazı devlet
bankalarının kredi faizlerini iki katına çıkarması ve ihracat gelirlerini de kredi için bloke etmesi
nedeniyle firmalar makine yatırımı yapamamaktadır.
Bu dönemde denk bütçe politikasının bir miktar gevşek tutularak yatırımlara öncelik vermesi,
kamu kesimi ve yerel yönetimlerin yerli ürünlere yönelmesi beklenmektedir.
İthal edilen makine ve aksamlarının % 80’i ülkemizde üretilebilmektedir. Kamu yatırımlarında
yerli imalat oranı artırıldığı takdirde, üretimin artması sağlanabilecektir.
Uzun vadeli ihracat satışlarında ihracatçıya kur ve vade garantisi getirilmelidir.
Dünyada gümrükler azaltılmakta, fakat ülkeler çeşitli standartlar ile kendi sanayicilerini
korumak için başarılı tedbirler uygulayarak ithalatı düzenlemektedirler. Bu uygulamalara
benzer şekilde gümrüklerimizde de denetim mekanizmaları geliştirilmelidir.
Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin yeterli düzeye çıkarılması, standardizasyon
kontrollerinin tavizsiz gerçekleştirilmesi sağlanmalıdır.
etkilenmeye başlamıştır.
Makine üreticilerine proje bazında özel teşvikler verilmelidir.
Ankara’daki kamu ortaklığı olan risk sermaye şirketi KOBİ GİRİŞİM A.Ş. daha işlevsel hale
getirilmelidir. Bu amaçla, risk sermaye şirketlerinin gücü artırılmalı, sayıları çoğaltılmalı ve
binlerce makine firması ile ortaklıklar geliştirilmelidir.
Kredi Garanti fonu geliştirilmelidir.
Makine ihracatının geliştirilmesi için Almanya’daki Hermes kredi sisteminin bir benzeri
kurulmalıdır.
Exim Bank Kredileri makine üreten KOBİ firmalarının kolayca ulaşabileceği kaynaklar haline
getirilmelidir.
Makine ve yatırım mallarında yerli üretim için KDV indirimi yapılmalıdır.