1 PLASTİK VE KAUÇUK İŞLEME MAKİNALARI ve AKSAM VE PARÇALARI SEKTÖRÜNÜN 2008 YILI İLK 6 AYLIK DEĞERLENDİRME RAPORU Barbaros Demirci Genel Sekreter PAGEV / PAGDER FİRMA SAYISI : PAGEV bilgi bankası kayıtlarına göre, Türk plastik ve kauçuk işleme makinaları sektöründe 808 firma faaliyet göstermektedir. Bu firmaların 209’u birden çok mamul üretmektedir. Firmaların % 29’u kalıp, % 16’sı plastik işleme makinaları imal ederken, yardımcı ekipman ve ambalaj makinaları imal eden firmaların oranı % 12 dir. Firmaların % 69’u ise plastik ön işleme ve geri dönüşüm, son işlem, ölçme, finisaj, kaynak makinaları ile aksam ve parçalar imal etmektedir. Makine ve Ekipman Bazında Firma Sayısı Üretilen Makine Adı Firma Sayısı % Dağılım Kalıplar 298 29 Plastik İşleme 159 16 Yardımcı Ekipmanlar 127 12 Ambalaj makinaları 125 12 Plastik ön işleme ve geri dönüşüm 65 6 Son İşlem 65 6 Ölçme 57 6 Finisaj 51 5 Parça ve komponentler 51 5 Kaynak 19 2 Kaynak : PAGEV Bilgi Bankası İTHALAT : 2008 yılının ilk 6 ayında 16.417 ton plastik ve kauçuk işleme makinaları ve aksam ve parçaları ithal edilmiş olup, ithalata 278 milyon ABD $ döviz ödenmiştir. Plastik İşleme Makinaları Aksam ve Parçaları İthalatı ( KG ) GTİP 2007 2008 / 6 Ay % Dağılım 2008 ( T ) 847710 Enjeksiyon Mak. 24.645.827 9.317.461 22.361.906 56,8 847720 Ekstrüzyon Mak. 5.062.791 1.754.962 4.211.909 10,7 847730 Püskürtme Mak. 565.858 374.651 899.162 2,3 847740 Dış lastiğin dökümüne mahsus mak 1.467.460 659.252 1.582.205 4,0 847751 Sırt kaplama ve şekil verme mak 1.566.059 0 0 0,0 847759 Presler 3.904.832 851.219 2.042.926 5,2 847780 Kesme, yarma, biçim verme mak. 5.633.486 3.081.264 7.395.034 18,8 847790 Aksam ve Parçalar 8477 Toplam 964.072 378.300 907.920 43.810.385 16.417.109 39.401.062 2,3 100,0 Kaynak : OAİB - TUİK İthalatın miktar bazında % 86’sı, döviz bazında da % 72’si Enjeksiyon,ektruzyon ve kesme, yarma, biçim verme makinelarından oluşmuştur. 2 Yılın ikinci yarısında da aynı trendin sürmesi halinde ithalat miktar bazında % 10 azalacak ancak döviz bazında % 16 artacaktır. Bu durum, Türkiye’nin giderek daha ileri teknolojik, sofistike ve katma değeri büyük makinalar ithal ettiğini göstermektedir. 2008 yılı sonunda plastik işleme makinaları ithalatının 39.400 ton ve 564 milyon ABD $ olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Plastik İşleme Makinaları Aksam ve Parçaları İthalatı ( ABD $ ) 847710 Enjeksiyon Mak. 140.392.865 76.350.948 152.701.896 % Dağılım 27,1 847720 Ekstrüzyon Mak. 97.223.819 60.973.641 121.947.282 21,6 847730 Püskürtme Mak. 72.218.737 15.139.737 30.279.474 5,4 847740 Dış lastiğin dökümüne mahsus mak 62.810.569 19.299.996 38.599.992 6,8 847751 Sırt kaplama ve şekil verme mak 52.932.936 4.724.297 9.448.594 1,7 847759 Presler 24.051.103 14.061.458 28.122.916 5,0 23,1 GTİP 2007 847780 Kesme, yarma, biçim verme mak. 847790 Aksam ve Parçalar 8477 Toplam 2008 / 6 Ay 2008 ( T ) 34.439.785 65.036.848 130.073.696 2.426.260 22.709.048 52.487.472 9,3 563.661.322 100,0 486.496.074 278.295.973 Kaynak : OAİB - TUİK 2008 yılının ilk 6 ayında 150 ülkeden ithalat yapılmış olmasına rağmen ilk 10 ülke toplam ithalattan % 95 pay almıştır. Almanya, İtalya ve Çin, plastik ve kauçuk işleme makinaları ithal ettiğimiz ilk 3 ülkeyi oluştururken bu ülkelerden yaptığımız ithalat, toplam ithalatın % 60’ını oluşturmaktadır. Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları İthalatında İlk 10 Ülke ÜLKELER ALMANYA 2007 2008/6 % Pay 144.887.762 74.460.040 26,8 İTALYA 90.040.291 49.239.408 17,7 ÇİN HALK CUMHUR. 75.833.074 39.936.268 14,4 JAPONYA 13.220.518 23.075.806 8,3 AVUSTURYA 31.932.037 18.176.252 6,5 İSVİÇRE 13.137.931 17.320.870 6,2 TAYVAN 32.045.926 16.819.144 6,1 9.261.181 10.606.340 3,8 14.191.343 7.996.532 2,9 6.949.843 5.971.750 2,2 A.B.D. FRANSA GÜNEY KORE CUM. Kaynak : OAİB - TUİK İHRACAT : 2008 yılının ilk 6 ayında 3.897 ton plastik ve kauçuk işleme makinaları ihraç edilerek ihracattan 54 milyon ABD $ döviz kazanılmıştır. Plastik İşleme Makinaları Aksam ve Parçaları İhracatı ( Ton ) GTİP 2008 / 6 Ay 2007 2008 ( T ) % Dağılım 847710 Enjeksiyon Mak. 1.057.457 616.838 1.480.411 15,8 847720 Ekstrüzyon Mak. 1.657.244 668.221 1.603.730 17,1 847730 Püskürtme Mak. 1.640 0 0 0,0 847740 Dış lastiğin dökümüne mahsus mak 314.686 176.749 424.198 4,5 847751 Sırt kaplama ve şekil verme mak 0,0 847759 Presler 847780 0 0 0 506.967 148.902 357.365 3,8 Kesme, yarma, biçim verme mak. 2.883.596 1.537.044 3.688.906 39,4 847790 Aksam ve Parçalar 1.469.608 749.503 1.798.807 19,2 8477 Toplam 7.891.198 3.897.257 9.353.417 100,0 Kaynak : OAİB - TUİK 3 İhracatın ton bazında % 58’ini kesme, yarma, biçim verme makinaları ile bunların aksam ve parçaları oluşturmuştur. Döviz bazında ise bu makinalarla aksam ve parçaları ihracatı toplam ihracattan % 61 pay almıştır. Enjeksiyon ve ektrüzyon makine ihracatının payı miktar bazında % 33 iken döviz bazında % 26 dır. Bu durum, Türkiye’nin ithal ettiği makinelardan daha az katmöa değerli makinaları ihraç ettiğini göstermektedir Plastik İşleme Makinaları Aksam ve Parçaları İhracatı ( ABD $ ) GTİP 2007 2008 / 6 Ay 2008 ( T ) % Dağılım 847710 Enjeksiyon Mak. 4.361.265 4.986.704 9.973.408 9,2 847720 Ekstrüzyon Mak. 18.733.229 9.170.318 18.340.636 16,9 847730 Püskürtme Mak. 14.885 106.052 212.104 0,2 847740 Dış lastiğin dökümüne mahsus mak 3.494.018 3.069.028 6.138.056 5,6 847751 Sırt kaplama ve şekil verme mak 0 1.697.399 3.394.798 3,1 847759 Presler 4.899.322 2.231.437 4.462.874 4,1 847780 Kesme, yarma, biçim verme mak. 31.535.399 26.286.249 52.572.498 48,4 847790 Aksam ve Parçalar 8.590.313 6.810.701 13.621.402 12,5 8477 Toplam 71.628.431 54.357.888 108.715.776 100,0 Kaynak : OAİB - TUİK Yılın ikinci yarısında da aynı trendin sürmesi halinde yıl sonunda ihracatın 9.353 ton ve 109 milyon dolar olarak gerçekleşmesi ve ihracatın 2007 yılına kıyasla miktar bazında % 19, döviz bazında da % 52 artması beklenmektedir. 2008 yılının ilk 6 ayında 93 ülkeye ihracat yapılmış olmasına rağmen ilk 10 ülke toplam ihracattan % 54 pay almıştır. Rusya Federasyonu ve İran ihracatımızın % 25’ini geçekleştirdiğimiz ilk 2 önemli dış pazarımız durumundadır. Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları İhracatında İlk 10 Ülke ÜLKE ADI 2008 / 6 Ay % Pay RUSYA FEDERASYONU 7.113.124 13,1 İRAN 6.526.566 12,0 ROMANYA 3.129.521 5,8 MOROCCO 2.124.465 3,9 ALMANYA 2.100.744 3,9 UKRAYNA 1.805.332 3,3 YUNANİSTAN 1.794.996 3,3 BULGARİSTAN 1.723.087 3,2 ARUBA 1.639.762 3,0 MISIR 1.380.797 2,5 Kaynak : OAİB - TUİK ORTALAMA BİRİM FİYATLAR : 2007 yılında 11,10 $ / kg olan ortalama birim ithal fiyatı 2008 yılının ilk yarısında 16,95 $ / Kg’ma çıkmıştır. Buna karşılık 2007 yılında 9,08 $ / Kg olan ortalama birim ihraç fiyatı 2008 yılının ilk 6 ayında 13,95 $ / Kg olarak gerçekleşmiştir. DIŞ TİCARET AÇIĞI : Türkiye plastik ve kauçuk işleme makineları ile bunların aksam ve parçaları dış ticaretinde net ithalatçı ülke konumundadır. 2007 yılında 415 milyon dolar olan net dış ticaret açığı, 2008 yılının ilk 6 ayında 224 milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, dış ticaret açığının 2008 yılında 455 milyon ABD dolarına çıkacağı tahmin edilmektedir. 4 Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları Dış Ticaret Açığı ( ABD $ ) GTİP 2007 2008 / 6 Ay 2008 ( T ) 847710 Enjeksiyon Mak. -136.031.600 -71.364.244 - 142.728.488 847720 Ekstrüzyon Mak. -78.490.590 -51.803.323 - 103.606.646 847730 Püskürtme Mak. -72.203.852 -15.033.685 -30.067.370 847740 Dış lastiğin dökümüne mahsus mak -59.316.551 -16.230.968 -32.461.936 847751 Sırt kaplama ve şekil verme mak -52.932.936 -3.026.898 -6.053.796 847759 Presler -19.151.781 -11.830.021 -23.660.042 847780 Kesme, yarma, biçim verme mak. -2.904.386 -38.750.599 -77.501.198 847790 Aksam ve Parçalar -6.164.053 -15.898.347 -38.866.070 8477 Toplam -414.867.643 - 223.938.085 - 454.945.546 Kaynak : OAİB - TUİK PLASTİK SEKTÖRÜNÜN MAKİNE – TEÇHİZAT YATIRIMI : Plastik sektörü, işleme kapasitesindeki artışa paralel olarak her yıl artan ölçüde makine ve teçhizat yatırımı yapmaktadır. 2007 yılında 550 milyon dolarlık yatırım yapan sektörün, 2008 yılında 672 milyon ABD $ makine teçhizat yatırımı yaparak proses kapasitesini 5,6 milyon tona yükseltmesi beklenmektedir. Plastik Sektörünün Makine ve Teçhizat Yatırımı ve Proses Kapasitesi 2005 2006 2007 2008 ( T ) Sektörün Proses Kapasitesi Milyon Ton 3,7 4,3 4,9 5,6 Sektörün Makine Yatırımı Milyon $ 478 525 550 672 Kaynak : OAİB - TUİK 2008 YILI BEKLENTİLERİ : 2008 yılının ilk 6 aylık verileri ve sektörde üretimin ortalama % 50’sinin ihraç edildiği varsayımı dikkate alınarak yapılan tahminler, 2008 yılında plastik ve kauçuk işleme makinaları ve aksam ve parçalarında üretimin 217 milyon ABD $, ithalatın 564 milyon ABD $, ihracatın 109 milyon ABD $, iç satışların da 672 milyon ABD $ olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. 2008 yılında 672 milyon ABD $ makine yatırımı yapacağı beklenen plastik sektöründe makineların % 84’ünün ithalatla karşılanacağı tahmin edilmektedir. 2008 yılında tüm makinalarda dış ticaret açığı verileceği ve toplam dış ticaret açığının 455 milyon ABD $ na erişeceği tahmin edilmektedir. 2008 Yılı Arz ve Talep Dengesi Tahmini ( ABD $ ) Üretim İthalat İhracat İç Satış Dış Ticaret Açığı İthalat / İç Satış 847710 Enjeksiyon Mak. 19.946.816 152.701.896 9.973.408 162.675.304 -142.728.488 94 847720 Ekstrüzyon Mak. 36.681.272 121.947.282 18.340.636 140.287.918 -103.606.646 87 847730 424.208 30.279.474 212.104 30.491.578 -30.067.370 99 12.276.112 38.599.992 6.138.056 44.738.048 -32.461.936 86 6.789.596 9.448.594 3.394.798 12.843.392 -6.053.796 74 8.925.748 28.122.916 4.462.874 32.585.790 -23.660.042 86 105.144.996 130.073.696 52.572.498 182.646.194 -77.501.198 71 847790 Püskürtme Mak. Dış lastiğin dökümüne mahsus mak Sırt kaplama ve şekil verme mak Presler Kesme, yarma, biçim verme mak. Aksam ve Parçalar 8477 Toplam 847740 847751 847759 847780 Kaynak : OAİB - TUİK 27.242.804 52.487.472 13.621.402 66.108.874 -38.866.070 79 217.431.552 563.661.322 108.715.776 672.377.098 -454.945.546 84