YENİ TTK’ NIN YÖNETİM KURULUNA GETİRDİĞİ CEZAİ VE HUKUKİ SORUMLULUKLAR İLE GETİRDİĞİ YENİ UYGULAMALAR AHMET YELİS YEMİLİ MALİ MÜŞAVİR 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 13 Ocak 2011 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilmiş ve 14 Şubat 2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile eski kanunda yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğunu belirleyen basiretli iş adamı kıstası yerine tedbirli yönetici kıstası getirilmiştir Yeni TTK’nın 369 uncu Maddesinde “Yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle görevli üçüncü kişiler, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altındadırlar.” denilmiştir Yeni TTK ile yönetim kurulu üyeleri için; “Hukuki ve Cezai Sorumluluk” adı altında yeni bir düzenlemeye gidilmiştir Eski Türk Ticaret Kanunu’nda cezai yaptırıma bağlanan fiillerin sayısı yok denecek kadar azken Yeni TTK ile çok daha fazla fiil için cezai sorumluluk öngörülmüştür Suçlar ve cezalar Yeni TTK’nın 562’nci maddesinde gösterilmiştir. Maddede belirtilen yaptırımlar adli para cezaları olabileceği gibi hapis cezaları da olabilecektir. 6102 sayılı Yeni TTK limited şirketlerin idaresinde görev alacak müdürlerin hukuki ve cezai sorumlulukları ile ilgili olarak ise anonim şirketler ile ilgili bölüme atıf yapılmaktadır. Ayrıca yeni TTK ile müdürlerin devredilemez ve vazgeçilemez görevleri sınırlı sayıda sayılmış ve müdürlerin yetkileri açıkça ortaya konmuştur. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 562’nci maddesinde yer alan hapis ve para cezasını gerektiren suç ve cezalar İkiyüz (200) günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılacak durumlar. Defter tutma getirmemek yükümlülüğünü yerine İşletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamamak Ticari defterlerinin açılış ve kapanış kayıtlarını notere onaylattırmamak Defterleri usulüne uygun tutmamak Kanuna aykırı hileli envanter çıkartmak Belgeleri basılı ortamda ibraz etmemek Anonim şirketin ve topluluğun finansal tablolarını düzenlemekle yükümlü ana şirketin, yönetim kurulu faaliyet raporunu, denetçi raporunu, mali tabloları ve genel kurul kararını ilan ettirtmemesi Üçyüz(300) olmamak cezasıyla durumlar günden az üzere adli para cezalandırılacak Şirket kurucularının bulunmaları gerçeğe aykırı beyanda Şirket kuruluşunda kuruluş denetçisinin gerçeğe aykırı raporu Pay sahiplerinin mutat ticari gerekler dışında şirkete borçlanması Yönetim kurulu üyelerinin kendisinin veya yakınlarının ve bunların ortağı oldukları şahıs şirketleri ile en az yüzde 20’sine iştirak ettikleri sermaye şirketlerinin; şirkete borçlanması veya şirketin bunlar lehine teminat ve garanti vermesi ile kefil olması Diğer Cezai Durum Gerektiren Sebepler ve Ceza Süreleri Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu’nca belirlenmiş standartlara uymayanlar yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Bağlı şirket yönetim kurulunun, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde bağlı şirketleri hakkında gerekli raporu düzenlenmemesi. iki yıla kadar hapis ve adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Şirket denetlemeye yetkili bakanlık görevlilerine şirketin defter, belge ve bilgilerin sunulmaması veya bunların görev yapmalarının engellenmesi üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır Diğer Cezai Durum Gerektiren Sebepler ve Ceza Süreleri Taahhüt olunmamış veya ödenmemiş sermayeyi taahhüt edilmiş ve ödenmiş gibi gösterenler. Üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Diğer Cezai Durum Gerektiren Sebepler ve Ceza Süreleri Görevleri dolayısıyla defter ve belgelerini inceleyenlerin öğrendikleri iş ve işletme sırlarını açıklamaları. Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar. Şirketin kuruluşu sermaye artırımı, azaltılması veya menkul kıymet ihracıyla ile belge ve taahhütnamelerinin Kanuna ve gerçeğe aykırı olması durumunda. bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar. Diğer Cezai Durum Gerektiren Sebepler ve Ceza Süreleri Şirket kurmak veya sermaye artırımı amacıyla SPK’dan izinsiz olarak halktan para toplayanlar altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar. Diğer Cezai Durum Gerektiren Sebepler ve Ceza Süreleri Sermaye taahhüdünde bulunanların ödeme yeterliliği olmadığını bilerek taahhüde onay verenler. Üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılırlar Ayni sermayenin veya devralınacak işletme ile ayınların değerlemesinde emsaline oranla yüksek fiyat biçenler, işletme ve aynın niteliğini veya durumunu farklı gösterenler Üç aydan iki yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar. Diğer Cezai Durum Gerektiren Sebepler ve Ceza Süreleri Anonim, limited ve paylı komandit şirketlerde Kanunun 1524’üncü maddesi uyarıca web sayfası oluşturmayanlar altı aya kadar hapis ve yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Kanunun 1524’üncü maddesi uyarınca web sayfasına konulması gereken bilgileri koymayanlar üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Sonuç… 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu ile Anonim şirket yöneticileri ve limited şirketleri müdürlerine daha önceki kanunda yer almayan birçok konuda adli para ve hapis cezası getiren düzenlemeler yapılmıştır Sonuç… Kanunun uygulama tarihi 1 Temmuz 2012’den önce; olan firmalarımızın Kanun’un getirdiği yeni uygulamalara göre; hem yönetim tarzlarını hem de ana sözleşmelerini yeni kanununa uyarlamalarında fayda olacağı görüşündeyiz. YÖNETİM KURULU YAPISI VE ANLAYIŞI Yönetim kurulu üyelerinin en az dörtte birinin yüksek öğrenim görmüş olması zorunlu tutulmuştur. Yönetim kurulu üyelerinden en az birinin Türk vatandaşı olması ve Türkiye de ikamet etmesi ve şirketi temsil yetkisine sahip olması gerekir. YÖNETİM KURULU YAPISI VE ANLAYIŞI Yönetim yetkisi, yönetim kurulunda yer almayan bir kimseye de devredilebilir. Yeni düzenlemede teşkilat yönergesi ile yetki devrinin içeriği ve sınırları açıklığa kavuşturulmuştur. Teşkilat yönergesi tescil ve ilan edilir. YÖNETİM KURULU YAPISI VE ANLAYIŞI Yönetim kurulu toplantılarının elektronik ortamda yapılmasına imkan tanınmıştır. Toplantı ve karar nisapları değişmiştir. Yönetim kurulu üyelerinin şirkete vereceği Zarar sigorta ettirilebilir YÖNETİM KURULU YAPISI VE ANLAYIŞI önetim kurulu işlerin gidişini izlemek, kendisine sunulacak konularda rapor hazırlamak, kararlarını uygulatmak veya iç denetim amacıyla içlerinde yönetim kurulu üyelerinin de bulunabileceği komiteler ve komisyonlar kurulabilir. (madde 366-2) YÖNETİM KURULU YAPISI VE ANLAYIŞI Tek üyeli yönetim kurulu olabilecektir. Pay sahibi olma şartı kaldırılmıştır. Tüzel kişiler yk. üyesi olabilecektir. YK. Süresi bitse bile genel kurulu toplantıya çağırabilecektir. YÖNETİM KURULU YAPISI VE ANLAYIŞI Basiretli tacir kavramından tedbirli yönetici anlayışına geçilmiştir. Müteselsil sorumluluktan farklılıklaştırılmış teselsüle geçilmiştir. (yönetim kurulu üyesinin kusuru oranında sorumlu olması şekli) TEŞEKKÜRLER AHMET YELİS YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR