ULUSAL TEKSTİL SANAYİİNDE MESLEKİ VE TEKNÎK ÖĞRETİMİN

ULUSAL TEKSTİL SANAYİİNDE MESLEKİ VE TEKNÎK ÖĞRETİMİN ÖNEMİ,
TEKSTİL MESLEK LİSESİNİN GEREĞİ
Üner BAŞOGLU
Hepinizin bildiği üzere Türkiye kalkınma planları ile hızlı sanayileşme yolunu seçmiş ve benimsemiştir. Sanayide öncelik verilmesi' üretimin gelişmesini sağlamış ve.her alanda meslekî ve teknik öğrenim görmüş insan gücüne olan talebidş
birlikte arttırmıştır.
Günümüzde Mesleki Teknik Eğitim görmüş eleman teminindeki güçlükler, Türki«
ye'nin hızlı şekilde kalkınması ve özellikle arzulanan hacım ve ölçüde sanayileşmesi bakımından en önemli darboğazlardan birini teşkil etmektedir*
Sanayileşme hareketlerinin, istenilen seviyeye ulaşabilmesi, milli sanayi
sosyo-ekonomik yönden süratle gelişen yarının Türkiye'sini cevap verecek« gelişme
göstermesi, ancak ihtiyaç duyulan sayı ve nitelikteki insanın planlı ve programlı
bir şekilde yetiştirilmesine bağlıdır.
Bunun içinde Mesleki ve Teknik Öğretim, ekonominin ihtiyaçlarına vt teknolojinin gelişmelerine ayak uyduracak yapıya kavuşturulması, insangücü ihtiyaçlarına cevap verecek bir mesleki ve teknik öğretimi geliştirme plan ve programının yapılması zorunlu hale gelmiştir.
Sayın meslektaşlarım, gerek kalkınma planlarında ve gerekse hükümet programların da eğitim sistemimiz içersinde mesleki ve teknik öğretime her kademede
ağırlık verileceği esas alınmıştır.
Mesleki ve Teknik öğretimin sorumluluğunu üzerinde taşıyan teşkilatımız, bu
hedefleri dikkate almak suretiyle çalışmalarını sürdürmektedir,
Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temel felsefesi, Anayasamız da İlke ye İnkılaplarına dayalı ATATÜRKÇÜLÜKTÜR. Atatürk«çü eğitimde Millilik esastır. Eğitimde
Milliliğin temel kaynağı ise Atatürk Milliyetçiliği oluşturur.
Eğitimde başarıya ulaşma, her şeyden Önce öğretmen meselesidir, Eğitim için
lüzumlu her türlü fiziki ihtiyaçlar temin edilebilir, Ancak, öğretmen bunlardan
yeteri kadar faydalanamazsa eğitimde beklenen sonucu almak mümkün değildir,.
Bu bakımdan öğretmen; Türk insanının hizmetinde, Türkiye'nin kalkınmasında
ruh, kafa, gönül ve irade seferberliğini hissetmeli ve duymalıdır* *
Türkiye'nin Çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmasının yolu, öğretmenin bunları
bir inanç ve iman haline getirmesiyle olur*
Çünkü öğretmen herşeyden önce insana şekil ve yön veren kişidir,
ülkemizin planlı dönemde kalkınma hedeflerine bir an Önce ulaşabilmesi için,
lüzumlu teknik bilgi ve beceriye sahip insan gücüne olan ihtiyacın önemi büyüktür*
Mesleki ve Teknik öğretim Okullarımızda, makina ve teçhizat bakımından istenilen hedeflere ulaşması ne kadar önemliyse yetiştirmek sorumluluğunu yüklendiğimiz öğrencilerimizinde, her hususta iyi yetişmeleri o kadar önemlidir.
Zira, sadece nazari bilgilerle doldurulmuş, pratikten yoksun, kendine mesleki bilgi tecrübesine güveni olmayan bir teknik elemanın ülkemiz tekstil sanayii
için faydalı olamayacağı tabidir.
Okullarımızda, teorik öğretimin yanısıra, bilhassa yapılan atelye çalışmaları teknik eğitimin temeli olduğuna göre öğrencilerimizi, imalat gücüne sahip yetenekle yetiştirmeye daha çok özen göstermeliyiz.
Teknik lise ve Endüstri meslek lisesi öğrencilerinin iş ve üretim- hayatına
uyumlarını, daha kısa sürede ve daha az masrafla üretime yönelik yararlı işler üzerinde çalışmalarını sağlayarak» endüstri kuruluşlarının istediği nitelikte yetişmeleri için okullarımızda uygulanan programın dışında atelye ve meslek dersleri
gurubunun bir bütün, genel kültür derslerinin de diğer bir bütün olarak alınıp,
çevrenin ve okulların olanaklarına göre sanayi kuruluşlarında veya okullarda atelye çalışmalarının yapılabileceğinin yararına inanılmaktadır.
Bu kcnuda problemlerimiz şöyle sıralanabilir.
1- Okullarımızda yapılan atelye öğretimi yetişen öğrencilerin sanayii kuruluşlarının istediği nitelikleri taşımamaları,
2~ Yetiştirilen öğrencilerin sanayiye intibak edememeleri ve bu nedenle sanayi kuruluşlarının ikinci bir eğitim yapma zorunluluğunu duymaları.
3- öğrenciler için iş yeri, iş yerleri için kaliteli eleman bulma güçlükleri,
4- Gelişen teknikler ve teknolojilere okullardaki eğitim ve öğretimle uyum sağlanmadığı, sanayii kuruluşlarının ise bunun aksine bilgi transferlerini seri ve hızlı
yaptıkları izlenmektedir,
Çözüm önerilerimiz şunlardır:
1) Okullarımızda yapılan atelye öğretimi ile sanayii kuruluşlarının istediği nitelikteki elemanların yetiştirilmesi, atelye eğitim ve öğretiminin üretim yapan sanayi kuruluşlarınmda yapmasını zorunlu kılmaktadır.
Çevredeki çeşitli kamu ve özel sektörlerde atelye öğreniminin yapılmasının
sağlanması için, Bakanlığımızın üst düzeylerde gerekli girişimlerde bulunması gerekmektedir,
2« Okullarımızda yapılan temrin çalışmaları malzeme israfından öteye gitme«
mektedir, Yapılan işlerin bir yerde kullanılmamasınin verdiği umursamazlık nedeniyle öğrenciye iş sorumluluğu verilmemekte, ayrıca okullarımızdaki öğretimin fabrika veya işyerlerinin çalışma düzeni (mesayi saati, iş disiplini kişisel münasebetler) bakımından farklılıkları yapılan endüstri çalışmaları ile kaldırılmaktadır.
3* Fabrika ve işyerlerinde yapılan atelye öğretimi tarafların birbirlerinin
daha iyi anlamaları bakımından öğrencilere işyeri bulma kolaylığı, fabrika ve işyerlerine de ihtiyaçlarına göre yetişmiş eleman bulma olanağı sağlamaktadır.
4- Bir görevin yerine getirilmesi veya para kazanma amacı ile kurulan kamu
ve özel sektörün olanakları çok geniştir. Okulların ise, sınırlı olan olanakları
île bu görevleri yürütmesi olanaksızdır. Müşterek çalışmaların bu yönü ile de yararlı olacağı görüşündeyiz.
Tekstil Sanayinin bilimsel yönden geliştirilmesi için bakanlığımız Tekstil
Meslek Lisesine ihtiyaç duyulmuştur» İstanbul'un Topkapı semtinde altmışüç dönüm»
lük arsa üzerine Türkiye'nin ilk meslek lisesi 1967 yılında faaliyete başlamıştır,
İstanbul Tekstil Meslek Lisesinde 1984-1985 öğretim yılında 1000 öğrenciyle öğrenimine devam etmektedir.
Okulumuzun iplik bölümü şefliği ve buna bağlı olarak pamuk iplikçiliği, yün
iplikçiliği atelyeleri bulunmaktadır, Ayrıca Dokuma bölüm şefliğine bağlı dokuma
îhsar yani hazırlık bölümü, pamuklu dokuma atelyesi yünlü dokuma atelyesi ve eldokuma atelyeleri mevcuttur* Boya bölüm şefliğine bağlı olarak pamuklu boya yün boya
ve geliştirilmiş boya laboratuvarı ile basmacılık bölümümüzde kurulmak üzeredir.
Okulumuz Osonor - METÊP projesine göre eğitim yapmaktadır, Istanbul içinde
yetmiş adet tekstil firmasında 200 öğrencimiz 4,5 ay aralıksız günde 8 île 10.saat
çalışmaktadır,
öğrencilerimiz sanayii yaşamını sürdürebilmek için yeni makinalar yeni teknikler peşinde koşmak ve bunları kullanmak zorundadır. Okulumuzdaki bulunan makina
cihazlarımız sanayiinin gerisinde kalmıştır. Okul ile sanayii arasındaki ara "gittikçe açılmaktadır. Bunun giderilmesi için okul sanayii iş birliğinin gerçekleşmesi zarureti doğmuştur. Ülkemizde teknik liseler ile işveren ve diğer ilgili kuruluşlar arasında iletişim ve koordinasyon eksikliği bulunmaktadır. Her kuruluş çabalarını tekbaşına sürdürmektedir, Bu ise yaptıkları çalışmalar kaynakların verimsiz olarak kullanılmasına sebep olmaktadır*
Toplum olarak kalkınma çabası içinde bulunduğumuz şu sıralarda kalkınmanın
temel öğesi ve güç kaynağı olan gerekli insan gücünü hazırlamakla sorumlu bulunan
mesleki ve teknik eğitimin önemi ilgililerce daha gerçekçi bir görüşle değerlendirilmelidir*
Yöneticilik çok önemli bir meslektir kişiye doğuştan gelen bir şey değildir
kişinin kendini yetiştirmesi gerekir buda eğitimle, okumakla olur. Hizmet, yapacak
kimsenin asgari bilgilere sahip olması gerekir.
Çalışmalarımızın Türk Milli Eğitim Sistemine yararlı olmasını diler, hepinize saygılar sunarım.