püf noktalar

PÜF NOKTALAR
8. Sınıf 1. Ünite
www.fendersi.gen.tr
Hücre Bölünmesi
( Büyümek, gelişmek, yenilenmek, üreme hücresi oluşturmak )
Mitoz Bölünme
Mayoz Bölünme
* Kromozom sayısı sabit kalır.
* Birbirinin aynısı 2 hücre oluşur.
* Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi 1 defa gerçekleşir.
* Kalıtsal çeşitlilik görülmez.
* Vücut hücrelerinde gerçekleşir.
* Kromozom sayısı yarıya iner.
* Birbirinden farklı 4 hücre oluşur.
* Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi 2 defa gerçekleşir.
* Parça değişimi sayesinde kalıtsal çeşitlilik görülür.
* Üreme ana hücrelerinde görülür.
Hayvan Hücresinde Sitoplazma Bölünmesi
Bitki Hücresinde Sitoplazma Bölünmesi
Boğumlanarak bölünür.
Ara lamel oluşturarak bölünür.
Eşeysiz Üreme
( Mitoz bölünme geçirerek aynı kalıtsal yapıda yeni canlı oluşur. )
Bölünerek Çoğalma
* Amip
* Paramesyum (terliksi)
* Öglena
* Bakteri
Tomurcuklanma
* Bira mayası
* Hidra
* Sünger
* Mercan
* Deniz Anası
Canlı kendini enine ya da
boyuna bölerek yeni canlıyı
oluşturur.
Vejetatif Üreme
* Gül
* Söğüt
* Patates
* Kavak
Bitkiden kesilen parçadan
yeni canlı oluşur.
Ana canlıdan oluşan çıkıntı
büyüyerek yeni canlıyı oluşturur.
Dişi
Erkek
Yumurta ana hücresi (2n)
Kertenkele kopan kuyruğunu
tamamlar.
(Yenilenme)
Deniz yıldızı ve yassı solucan
kopan parçaların tamamından
yeni canlılar oluşturur.
(Yenilenme ile üreme)
mayoz
yumurta hücresi (n)
bölünme
Sperm ana hücresi (2n)
Mitoz bölünmede kardeş kromatidler ayrılır.
Mayoz bölünmede homolog kromozomlar ayrılır.
Mitoz bölünmede DNA eşlenmesi görülür.
Mayoz-1 de DNA eşlenmesi görülür.
Mayoz-2 de DNA eşlenmesi görülmez.
Yenilenme
(Rejenerasyon)
* Kertenkele (üreme yok)
* Yassı solucan
* Deniz yıldızı
mayoz
bölünme
sperm hücresi (n)
NOTLARIM:...............................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
Kromozom
DNA
Nükleotid ( Şifre : KoDGeN )
Gen
Nükleotid = Fosfat (P) + Şeker + Organik Baz
(
DNAnın en küçük
yapı birimi.
)
Adenin - Timin
(Guanin
- Sitozin)
DNA Çift sarmallıdır. Daima Adenin Timin ile eşleşir, Guanin Sitozin ile eşleşir.
Mutasyon
Vücut hücrelerinde ise kalıtsal değildir.
Eşey hücrelerinde ise kalıtsaldır.
Van kedisinin göz renkleri, altı parmaklılık, hemofili, orak hücreli anemi,
down sendromu, yapışık parmaklılık, albinoluk
Modifikasyon
Çevre etkisiyle vücut hücresinde gerçekleşir.
Kalıtsal değildir.
Arı sütü ile beslenirse KRALİÇE ARI, Bal özü ile beslenirse İŞÇİ ARI
Çuha çiçeği; 15-20 C de KIRMIZI ÇİÇEK, 30-35 C de BEYAZ ÇİÇEK
Himalaya tavşanında kazınmış yere buz konulursa SİYAH TÜY çıkar
Spor yapanlarda kas oluşumu, Yazın ten rengimizin değişmesi
Adaptasyon
Canlıların üreme ve yaşama şansını artırmak için çevre koşullarına karşı sağladıkları uyumdur.
Deve uzun kiplikleri ile kumdan korunur.
Kutup ayısı beyaz kürkü sayesinde kolay avlanır.
Çöl tilkisi, çöl faresi ve çöl tavşanının ısı kaybını artırmak için kulaklarının uzun, vücutlarının geniş olamsı.
Aynı ekosistemde yaşayan canlılar benzer adaptasyon geliştirir.
Evrim
Canlıların uzun zaman içerisinde uğradıkları değişimdir.
LAMARCK
* Kullanılan organlar gelişir,
kullanılmayan organlar körleşir.
* Canlının hayatı boyunca kazandığı
davranışlar kalıtsaldır.
DARWİN
* Aynı tür içinde sayısız varyasyon
(çeşitlilik) vardır.
* Ortama uyum sağlayan canlılar doğal
seçilime uğrar ve yaşamaya devam eder.
NOT: Modifikasyonun kalıtsal olduğunu
söylediği için çürütülmüştür.
NOT: Doğal seçilim sonucu yeni türler
ortaya çıkabilir.
Baskın Gen : Etkisini her zaman gösterir (A)
Çekinik Gen : Baskın genin olmadığı yerde etkisini gösterir. (a)
Saf Döl (Homozigot) : Aynı özellikte gen çiftidir. (AA, aa)
Melez Döl (Heterozigot) : Farklı özellikte gen çiftidir. (Aa)
Fenotip : Dış görünüşteki özelliklerdir.
Genotip : Genetik yapıdaki özelliklerdir.
Alel Gen : Biri anneden biri babadan gelen gen çiftidir.
X Kromozomu ile taşınan kalıtsal hastalıklar:
Y Kromozomu ile taşınan kalıtsal hastalıklar:
Vücut kromozomları ile taşınan kalıtsal hastalıklar:
PÜF NOKTALAR
* Hemofili
NOT: Taşıyıcı erkek olamaz.
* Renk körlüğü
* Kulak kıllılığı
NOT: Taşıyıcı erkek olmaz..
* Balık pulluluk
Kadınlarda hiçbir şekilde
* Yapışık parmaklık
görülmez.
* Orak hücreli anemi NOT: Cinsiyet bağlantısı yok..
* Down sendromu
www.fendersi.gen.tr