6. Ulusal Afinite Teknikleri Kongresi, Aksaray Üniversitesi, 26-29 Mayis 2010, Aksaray P-47 HİSTİDİN İÇEREN POLİMERİK MİKROKÜRELERİN HAZIRLANMASI VE İNSÜLİN ADSORPSİYONUNDA KULLANILMASI Müfrettin Murat SARI, Nilay BERELİ, Lokman UZUN, Adil DENİZLİ Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye. İnsülin hormonu, iki polipeptid zinciri üzerindeki toplam 51 amino asitten oluşan ve pankreatik hücrelerden salgılanan 6 kDa molekül ağırılığına sahip küçük bir proteindir. Hücre zarına uygun konformasyonda yerleşen insülin molekülü kandaki glikozu kendine bağlayıp, glikojene çevirerek hücre içine alımını sağlar ve bu şekilde kandaki glikoz oranınının düzenlenmesine yardımcı olur. İnsüline bağlı glikoz hemeostazındaki herhangi bir düzensizlik, başta şeker hastalığı olarak da bilinen birtakım ciddi diabetik rahatsızlıklara yol açmaktadır. 2025 yılı itibariyle dünya genelinde yaklaşık 150 milyon kişinin diyabet hastası olacağı öngörülmektedir. Bu çalışmada alternatif bir yöntem olarak, proteinlerin karakterizasyonu ve saflaştırılmalarında sıklıkla kullanılan afinite adsorpsiyonu tekniği ile insülin saflaştırılması hedeflenmiştir. Bu amaçla, poli(etilenglikol dimetakrilat-N-metakroil-L-histidin metil ester) [poli(EGDMA-MAH)] mikroküreleri sentezlenmiş ve bunların insüline afinitesi incelenmiştir. Adsorpsiyon deneylerinde çözelti pH’sı, sıcaklık, insülin başlangıç derişimi ve çözeltinin iyonik şiddeti gibi farklı değişkenlerin etkileri incelenmiştir. Maksimum insülin adsorpsiyonu pH 6.5’da 24.7 mg insülin/g mikroküre’dir. Poli(EGDMAMAH) mikroküreleri ile karşılaştırıldığında, MAH içermeyen poli(EGDMA) mikrokürelerinin 1.3 mg insülin/g mikroküre’lik non-spesifik adsorpsiyonu ihmal edilecek kadar küçük bir değerdir. Sonuçlar insülinin mikrokürelere olan adsorpsiyon davranışının Langmuir adsorpsiyon modeli ile uyumlu olduğunu göstermiştir. Mikrokürelerinin 10 kez kullanımı sonucunda sadece % 10 civarında bir kapasite kaybı gözlenmiştir. Deneysel verilerin ışığı altında, poli(EGDMA-MAH) mikrokürelerinin insülin saflaştırılmasında potansiyel bir adsorbent olarak kullanılabileceğini belirlenmiştir. KimyaKongreleri.org