23-24-Noropatik kanser

Nöropatik Kanser Ağr›s›
Kanserli hastalarda ağr› çok önemli bir sorundur. Kanserde ağr› birçok nedene bağl› olabilir, bunlar›n tan›nmas› tedavi başar›s›n› art›r›r. Nöropatik ağr›, kanserli
hastalarda s›k rastlanan bir komplikasyondur (1).
3. Nöropatik ağr› kanserle ilişkili ama infiltrasyona
bağl› değilse (örn. multipl mononörit, kemoterapi
sonras› polinöropati, postmastektomi ağr› sendromu,
postherpetik nevralji vb.) erken dönem;
PATOFİZYOLOJİ
• Antikonvülzan (gabapentin/pregabalin) veya
Nöronal hasarlar›n çoğu klinik olarak önemli bir ağr›ya yol açmaz, ancak bazen düşük derecede bir doku hasar› bile şiddetli ağr› oluşturabilir. Kanserli hastalarda görülen nöropatik ağr›n›n mekanizmalar› tam
anlaş›lamamakla birlikte başl›ca nedenleri aras›nda
tümör ile ilişkili pleksus kompresyonu, tümörün sinir
dokusuna invazyonu, tümörün spinal korda invazyonu, kemoterapiye bağl› nöropati ve radyasyonun indüklediği sinir hasar›, tedavi amaçl› cerrahi girişimler ve immünsüprese hastalarda s›k olarak ortaya ç›kan postherpetik nevralji say›labilir (2,3).
EPİDEMİYOLOJİ
Kanserli hastalar›n üçte birinde nöropatik ağr› görülmekte ve genellikle geleneksel analjeziklere daha az
yan›t vermektedir (4). Bu sorun, akut palyatif tedavi
ünitelerindeki hastalar›n %15’ini, ağr› kliniklerindeki hastalar›n ise %25-50’sini etkilemektedir (5). Ancak kanser infiltrasyonuna bağl› ağr›lar, nöropatik
ağr›da daha az araşt›r›lm›şt›r (4). Oysa kanser hastalar›nda ağr› ve spinal kord kompresyonu, yaşam kalitesini en çok etkileyen ve maluliyete yol açan sorunlard›r (6).
TANI ve HASTAYA YAKLAŞIM
Kanserli hastalar›n nöropatik ağr›s› genellikle yan›c›,
iğne batmas› şeklinde, elektrik çarpmas› veya hissizlik olarak tarif edilmektedir. Ağr› genellikle dermatom boyunca yay›labilir.
TEDAVİ
Nöropatik kanser ağr›s›nda tedavi protokolü:
1. Optimal opioid kullan›m›,
2. Ağr›n›n sinir kompresyonundan kaynakland›ğ› düşünülüyorsa, steroid ve/veya radyoterapi,
a
• NA (noradrenalin) ve 5HT (5-hidroksi triptamin) üzerine kombine etkili antidepresan kullan›m›.
4. Tümör invazyonuna sekonder nöropatik ağr› (örn.
lumbosakral pleksopati, brakiyal pleksopati) durumunda erken dönem;
• Antikonvülzan (gabapentin/pregabalin, lamotrijina),
• NA ve 5HT üzerine kombine etkili antidepresan (duloksetina, venlafaksina),
• Opioid rotasyonu (fentanil, morfin, oksikodonb),
• Devaml› subkütan opioid infüzyonu kombinasyonu kullan›m›.
5. Diğer adjuvanlar;
• Membran stabilize edici antiaritmikler (lidokain, meksiletinb),
• GABAB agonistleri (baklofen).
Ağr› tedavisi konusunda uzman hekim varsa:
1. Spinal/Epidural analjezi;
• Opioid
• Opioid + lokal anestezik
• Opioid + lokal anestezik + klonidinb
2. Özel durumlar;
• Persistan nöropatik ağr› için nörolitik/sempatik
blok (çölyak, splanknik, ganglion impar, süperior hipogastrik blok).
3. NMDA (N-metil-D-aspartat) reseptör antagonistleri (ketamin);
• Parenteral bolus vs. devaml› infüzyon.
4. TENS (Transkütanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu), nörostimülasyon7, kannabinoidlerb
Ülkemizde ağr›/nöropatik ağr› endikasyonu yoktur. b Ülkemizde bulunmamaktad›r.
23
Nöropatik Ağrı Tanı ve Tedavi Kılavuzu
KAYNAKLAR
1.
2.
3.
24
Caraceni A, Zecca E, Bonezzi C, Arcuri E, Yaya Tur
R, Maltoni M, et al. Gabapentin for neuropathic cancer pain: A randomized controlled trial from the Gabapentin Cancer Pain Study Group. J Clin Oncol
2004; 22: 2909-17.
Christo PJ, Mazloomdost D. Cancer pain and analgesia. Ann N Y Acad Sci 2008; 1138: 278-98.
Farrar JT, Portenoy RK. Neuropathic cancer pain:
The role of adjuvant analgesics. Oncology 2001; 15:
1435-45.
4.
Abrahm JL. Management of pain and spinal cord
compression in patients with advanced cancer. American College of Physicians-American Society of Internal Medicine. Ann Intern Med 1999; 131: 37-46.
5.
Núñez Olarte JM. Oxycodone and the challenge of
neuropathic cancer pain: A review. Oncology 2008;
74: 83-90.
6.
George RM, Ahmedzai SH. The management of neuropathic pain in cancer: Clinical guidelines for the
use of adjuvant analgesics. Indian J Cancer 2000;
37: 4-9.