İL : YOZGAT TARİH:24.07.2015 KONU:TİCARET AHLAKI
advertisement
İL : YOZGAT TARİH:24.07.2015 KONU:TİCARET AHLAKI ِ َّللاِ الرهحم ِن الر هحيم ِب ْس ِم ه َْ ِ ِ يا أَي ه ه ون ِت َج َارًة َعن ُ آمُنوْا الَ تَأ َ ْكُلوْا أ َْم َواَل ُك ْم َب ْيَن ُك ْم ِباْلَباط ِل ِإال أَن تَ ُك َ ُّها الذ َ ين َ َ ِ ِ َ َّللا َك ِ ٍ تََر يما ُ نك ْم َوالَ تَْقُتُلوْا أ ُ اض ِهم َ َنف َس ُك ْم إ هن ه ً ان ب ُك ْم َرح Muhterem Müslümanlar! sordu sualini. “Ey Allah’ın elçisi! Ben ticaretle uğraşan bir kadınım. Bir şeyi satın almak istediğim zaman verebileceğim miktardan daha düşük bir fiyat teklif ediyorum. Sonra yavaş yavaş artırarak düşündüğüm fiyata çıkıyorum. Bir şeyi satacağım zaman da, önce satabileceğim fiyattan daha yüksek bir fiyat teklif ediyor, sonra yavaş yavaş inerek arzuladığım fiyata geliyorum, bu uygulamaya ne dersin? Bakın nasıl veriyor Hz. Resul cevabını: “Kayle, böyle yapma. Bir şey satın almak istediğin zaman, sana verilse de verilmese de, düşündüğün fiyatı söyle.” Diye karşılık verdi ve sözlerine şöyle devam etti: “Bir malı satmak istediğin zaman, versen de vermesen de yüksek fiyat değil satmak istediğin fiyatı söyle.” 5 diyerek Kutlu Nebi (sav) asırlar öncesinden Kayle (r.anha) üzerinden tüm insanlığa seslenmektedir. Ne mutlu bu nebevi nidaya kulak vererek haramdan uzaklaşıp, helalinden rızık arayanlara! Okuduğum ayet-i kerimede Yüce Rabbimiz, “Ey İnananlar! Mallarınızı aranızda haksızlıkla değil, karşılıklı rıza ile yapılan ticaretle yiyin, şüphesiz ki Allah size merhamet eder.”1 Buyurmaktadır. Hadis-i Şerifte ise Peygamber (sav) mescidin yanında alışveriş yapan insanları gördüğünde “Ey tüccar topluluğu” diye seslendi. Onlar da Resululaha’a karşılık verdiler. Başlarını kaldırıp gözlerini ona çevirdiler. Bunun üzerine Resulullah (sav), “Allah’tan sakınan, iyilik yapan ve dürüst davrananlar hariç, tüccarlar! kıyamet günü günahkârlar olarak diriltileceklerdir.”2 Buyurdu. Değerli Kardeşlerim! Ticaret, sözlük manası itibariyle mal alım satımı veya mal alım satımı sonucu elde edilen kazanç, kar manalarına gelmektedir.3Ticaretin olmadığı bir toplum ve ticaretten etkilenmeyen bir birey düşünülemez. Sevgili peygamberimiz (sav)’in de Risâlet görevinden sonra dahi şahsi ihtiyacını karşılamak maksadıyla yaptığı ticaret, ekonomik hayatın en önemli can damarlarındandır. Çok önemli kazanç kollarından biri olan ve toplumum bütün bireylerini ilgilendiren ticaret, doğruluk zemininde icra edildiğin de ticaret olur. Zira doğruluktan yoksun bir ticaret, kısa vadede kazançlı gibi görünse de aslında en büyük bir iflastır. Muhterem Mü’minler! Aslında en karlı ticaret adalet terazilerinin kurulacağı günün heyecanı ve bilinciyle yalandan, yeminden, hileden uzak doğrulukla iç içe olan bir ticarettir. Bugün alış-verişimizin nasıl olması gerektiği hususunu -Asrısaadette vuku bulan ve daima tazeliğini koruyan- şu hadise ne kadar güzel öğretmektedir. Ümmü Beni Enmar diye bilinen Kayle, ticaretle uğraşan yaşlı hanım bir sahabi. Fakat bilmiyordu yaptığı ticaretin yanlış mı, doğru mu nedir hali? Aldı bastonunu vardı hemen Resule şöyle 4 Aziz Müslümanlar! Ölçü ve tartıda hileye başvuranlara, aldatmayı kendilerine bir kar sananlara Yüce Rabbimiz, “ Ölçüde ve tartıda hile yapanlara yazıklar olsun. Onlar insanlardan bir şey ölçüp aldıklarında tam, fakat onlara vermek için ölçüp tarttıklarında ise eksik ölçer ve tartarlar. Onlar tekrar diriltileceklerini hiç düşünmezler mi ki!” 6 Şeklinde bizlere hitapta bulunmaktadır. Ticaretine fesat karıştırmayıp terazisini düzgün tutanlara ise peygamberimiz duasında “ Ya Rabbi, bunların ölçü ve tartılarını bereketli kıl.” 7Diye yer vermiştir. Kıymetli Kardeşlerim! Meşru olmayan yollardan elde edeceğimiz gelirin, ziyanı sadece ekonomik hayatımızla sınırlı kalmayıp dünyevi ve uhrevi tüm hayatımızı kuşatmaktadır. Rabbimiz helal olmayan kazancımız sebebiyle duamıza dahi icabet etmemektedir. 8 O halde kardeşlerim! Gelin hep beraber doğruluk yoluna revan olan, sadıklar olalım. İstikamet üzere kalalım. sattığımız malın kusurunu gizlemekten daima Allah’ın gazabına9 uğramaktan kendimizi koruyalım. Ticaretimize yalan, yemin, hile katarak, değişmeyecek olan helal rızkımızı harama çevirmeyelim. Dünya pazarından darı bekaya gitmeden hayırlı, temiz, helal ve bereketli, kazançlar için gayret edelim. Unutmayalım ki: Etse de zarar söyler doğruyu tacirin eri Katamaz asla kazancına haram zehri Var mıdır kefenimizin tek bir cebi? Yoktur hiç aldatanın, Allah katında yeri. HAZIRLAYAN: Erdoğan ALTUNTAŞ Kadışehri İlçe Vaizi 5 Hadislerle İslam, 5,25 (ibn Mace, Ticaret, 29.) Mutaffifin, 83/1-4 7 Buhari, Büyu’,53 8 Hadislerle İslam, 5,29.(Müslim, Zekat,65; Tirmizi, Tefsiru’lKur’an, 2) 9 Hadislerle İslam, 5,29.(İbn Mace, Ticaret, 45) 6 1 Nisa, 4/29. Hadislerle İslam, 5,23. (Tirmizi, Büyu’,4) 3 D. Mehmet DOĞAN, Büyük Türkçe Sözlük, syf.1639 4 Enbiya, 21/47. 2
