Ö : Öl 20.2 \. 1950 0 : 2

Ö : Öl
20.2\. 1950
Orgl. ÎZZEDDlN ÇALIŞLAR (Balıkesir) —
Sayın arkadaşlar, her sene Bayındırlık Bütçe­
sinde söz alırım ve evvelâ Bayındırlık Bakanlı­
ğının,, Cumhuriyet Hükümetlerinin memleketi­
mizde bu uğurdaki himmetlerini takdirle yâdederim. Bu sene de yine bu Bakanlığın çalış­
malarını, memleketin her yerinde vücuda getir­
dikleri büyük bayındırlık işlerini düşünerek
takdirlerimi sunarım. Ben, 9 - 10 sene Şarkta
yaşamış bir arkadaşınızım. Henüz demiryollarımızm Kayseri'de bulunduğu sırada, bütün o ha­
valiyi dolaşıp gezdim. O günler hatırıma geliyor
ve bugün denıiryollarımızm Hasankale, Kurta­
lan 'a ulaştığını görürken memleketin Şark böl­
gelerinin bayındırlık kalkınması hususunda bü­
yük istifadeler ettiklerini de şükranla ifade et­
mek isterim.
Elâzığ'dan Malatya'ya giderken Fırat neh­
rini kayıkla, Diyarbakır'dan Bitlis'e giderken
Garzan nehrini kelekle ve Munzur suyunu ke­
lekle geçtiğim günleri hatırlıyorum. Ve bugün
oralarda muhteşem köprülerin kurulduğu da
hepimizin gözünün önündedir.
Bâzı arkadaşlar Cumhuriyet devrinde ba­
yındırlık nimetlerinden Şark vilâyetlerimizin
müstefit olmadıklarını söylemeleri belki ora­
nın evvelki hallerini bilmediklerinden olacak­
tır.
BAŞKAN — Paşam müsaade eder misiniz?
istanbul Teknik Üniversitesi tasarısına oy
veremiyen var mı?
Oy toplama muamelesi bitmiştir.
Orgl. ÎZZEDDlN ÇALIŞLAR (Devamla) —
Garpta da öyledir. 10 - 15 sene evvel Antalyadan Muğlaya gitmek için birçok suları atla ya­
hut da kayıkla geçmek ihtiyacında idik. Bugün
o sularımız üzerinde de muhteşem köprüler ku­
rulmuştur.
Her halde Bayındırlık işlerimizde de, Cum­
huriyetin ilk kuruluşunda çok harap olan bu
memlekette çok büyük işler ,iftihar edilecek hiz­
metler yapılmıştır. Buna hiç şüphe yoktur.
(Sağdan bravo sesleri)
Ben bu sene Bayındırlık Bütçesini tetkik
ederken 152 milyon lira tahsisattan küçük su­
lar için hemen hemen şayanı dikkat bir para ay­
rılmamış olduğunu gördüm.
Arkadaşlar, küçük sular da birçok arkadaş­
ların gerek vermiş oldukları soru önergeleri ile
0:2
ve gerekse muhtelif vesilelerle buradan kürsü­
den ifade ettikleri gibi memlekette çok büyük
zararlar getiren sulardır. Hakikaten birçok top­
raklar su altında kalıyor, mezru arazi harap olu­
yor. Bundan sonra da hastalıklar baş gösteriyor
ve saire.
Devlet Bütçesinde her sene görüyoruz ki
bütün Bakanlıklar bütçesinde bir fazlalık var­
dır. Yani Devlet Bütçesinden şu Bakanlık işini
geri bırakarak diğer bir Bakanlığın bütçesinin
yükselmesine gidilmiyor.
O halde Bayındırlık Bakanlığı da memleke­
tin nafıa işlerini göz önünde bulundurarak bu
küçük suların yaptığı tahriplerin bir an evvel
önüne geçmesini sağlamalıdır. Bunu
plânına
koymasını zaruri bulmaktayım. Bu hususta bir­
çok şikâyetler duymaktayız. Memleketi gezme­
ye ne zaman gitsek, halkımız bu küçük suların
tahribatından eleman diye bağırmaktadır.
Seçim çevrem olan Balıkesir ilinin köfez
mıntakasında bu neviden birçok küçük sular
vardır. Havran, örencik, Altınova, dereleri gi­
bi. Bunların ıslahı için seneler geçiyor, hiç el
sürülmemektedir. Keşifleri yapılmıştır. İki üç
milyon lira içerisindedir. 152 milyon liradan
küçük sular için ayrılacak olan paradan bu iki
üç milyon lira i]e bunların ele alınıp ıslah edil­
mesi zamanı gelmiştir. Ben öyle umarım ki,
Körfez mıntakasma iki üç ekskavatör gön­
dermek suretiyle mecraları temizlenerek bu
mahzurlar bertaraf edilmiş olacaktır. Manyas
Gölünün yaptığı zararlardan arkadaşım Çeliköz
beyanatta bulundular. Her s-ene uğradığımız
bâzı köyler vardır ki, âdeta ağlamaktadırlar.
Bizim arazimiz mütemadiyen tahribata uğra­
maktadır. diyorlar. Onların gördükleri bu za­
rarı tetkik edip bertaraf etmek zamanı gelmiş­
tir. Bu köylerden biri Manyas yolu üzerinde
Ergili Köyüdür.
Bir de Manyas Sulama Kanalı vardır. Bunu
da biraz daha ıslah ve tevsi etmek zarureti var­
dır. Köylülerin anlattıklarına göre bu kanal
biraz daha tevsi edilirse orada on köy daha bu
sulama işinden istifade edeceklerdir. On köyün
istifadesi için yapılacak masraf da her halde
yerinde olur.
Arkadaşlar, Marmara'nın en mühim bir li­
manı da Bandırma'dır. Bugün ithalât ve ihra­
cat iskelesi olarak çok işlek bir limanımızdır.
Hububat, maden ihracı buradan yapılmaktadır.