ihd olağan üstü genel kurulu çalışma raporu

2005 Yılı Türkiye Đnsan Hakları Đhlalleri Bilançosu
I. YAŞAM HAKKI ĐHLALLERĐ
Yargısız Đnfazlar
Faili Meçhul Cinayetler
Gözaltında Ölümler
Cezaevleri
*Çatışmalar
Güvenlik görevlisi
Silahlı Militan
Siviller
Mayın Ve Serbest Patlayıcı
Çocuklara Yönelik Şiddet
Namus Gerekçeli Saldırılar
Kuşkulu Ölümler
Kadın
Erkek
Resmi Hata Ve Đhmal
Toplumsal Gösterilere Müdahalede Aşırı Güç
Kullanımı
Ev Đçi Şiddete uğrayan kadınlar
TOPLAM *
*çatışma bilançosunda yer alan 46 ölü ile 95 yaralı
mayın bilançosu ile ortaktır
Asker ve Polis Đntiharları
Ölü
45
1
5
13
499
316
182
1
70
62
78
39
28
11
48
Yaralı
21
2
251
240
2
9
161
183
28
7
116
937
330
99
996
16
17
NAMUS GEREKÇELĐ SALDIRILAR
a-Kadın
b-Erkek
*KADININ ĐNSAN HAKLARINA YÖNELĐK
ĐHLALLERĐ
Şiddete Uğrayan Kadın Sayısı
Kadına yönelik şiddet sonucu
a- Ev içi şiddete uğrayanlar
b- Toplumsal alan (Đşyeri, sokak, okul vb)
c- Güv. Güç. Şiddete Uğrayan kadınlar
Đntihar / Đntihara teşebbüs
Ölüm
44
34
319
ölüm
116
37
30
Yaralı
15
13
yaralı
99
45
7
10
Kişi sayısı
9
Kadınlara yönelik taciz ve tecavüz
a-Ev içi
1
1
b-güvenlik güçleri tarafından gerçekleştirilen
34
c-toplumsal alanda gerçekleşen (işyeri, sokak, okul vb)
33
Zorla Fuhuş Yaptırılan Kadınlar
Kuşkulu kadın ölümleri 28
Kadına Yönelik ayrımcılık erkeklerden daha düşük ücret alan 60
kadınlar- Eşit işe eşit ücret ihlali)
ÇOCUK HAKLARINA YÖNELĐK ĐHLALLERĐ
*Çoçuğa Yönelik şiddet
Đntihar/ Đntihara teşebbüs eden çocuklar
Ölü
62
18
Yaralı
183
10
Çoçuklara yönelik taciz ve tecavüz
Fuhuş Yaptırılan Çocuklar:
Mağdur Çocuk Sayısı
101
11
MAYIN VE SERBEST PATLAYICI OLAYLARI
Ölümler Toplam
Çocuk
Kadın
Erkek
Yaralanmalar Toplam
Çocuk
Kadın
Erkek
Kişi Sayısı
70
10
1
59
161
17
1
143
II. KĐŞĐ GÜVENLĐĞĐ VE ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK ĐHLALLER
Gözaltına alınanlar
Kaçırma tehdit koruculuğa zorlama ve ajanlık tehdidi
Tutuklama
Kişi Sayısı
2702
106
621
ĐŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE
825
Gözaltında işkence, kötü muamele ve cinsel taciz
iddiası
A- Jandarma Tarafından
B- Emniyet Müdürlüğü Görevlileri Tarafından
çocuk
Resmi gözaltı yerleri dışında işkence ve kötü
muamele
çocuk
Geçici Köy korucuları tarafından yapılan işkence ve
kötü muamele
çocuk
Cezaevlerinde işkence ve kötü muamele
309
109
200
7
165
9
14
1
158
2
Eğitim, bakım ve sağlık kurumlarında işkence ve
kötü muamele
179
CEZAEVLERĐNDE HAK ĐHLALLERĐ
Haberleşme Hakkının Đhlali
Sağlık Hakkı ihlali
Disiplin Cezası verilenler
Aile görüşü engellenenler
Avukat görüşü engellenenler
Sevk Uygulamaları
Keyfi ve uygulamalar
Yayın yasağı koyma (kitap, dergi, kaset vb)
412 tutuklu/hükümlü
30 tutuklu/hükümlü
84 tutuklu/hükümlü
367 tutuklu/hükümlü
3 tutuklu/hükümlü
49 tutuklu/hükümlü
35 tutuklu/hükümlü
171 yayın
III: DÜŞÜNCE ĐFADE VE ĐNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK
ĐHLALLER
Düşüncelerini ifade edenler hakkında
verilen cezalar
Siyasi Partiler Yasasını Đhlal
*8 dava sonuçlandı. 22 kişi yargılandı.
*Toplam: 119 ay hapis cezası verildi. ( 53 aylık hapis
cezası para cezasına çevrildi, 6 aylık hapis cezası
ertelendi.)
*verilen para cezası (toplam): 17916,85 YTL
Terörle Mücadele Yasası Madde 7
*1 dava sonuçlandı. 3 ay hapis cezası verildi.
*2 kişi hakkında açılan dava beraat ile bitti.
TCY 159 ve Yeni TCY 301. Maddeler
*sonuçlanan 18 davada 27 kişi yargılandı
*10 kişi beraat etti
* 1 kişi hakkında takipsizlik kararı verildi. 15 kişi için
82 ay 3 gün hapis cezası verildi. (45 ay 3 günlük hapis
cezası para cezasına çevrildi.)
*verilen para cezası (toplam):27594,00 YTL
Düşüncelerini ifade edenlere karşı açılan davalar
TCY 159 ve Yeni TCY 301. Madde
39 kişi hakkında toplam 18 dava açıldı. Davalar 2005
yılında sonuçlanmadı
TCY 215
*4 kişi hakkında açılan 4 davada 31 ay 15 gün hapis
cezası verildi.
hapis cezalarının 1 ay 15 günü 740 YTL para cezasına
çevrildi.
*Açılan 2 davada 2 kişi yargılanıyor.
TCY 312
Sonuçlanan 2 davada 7 kişi yargılandı.
Sonuçlanan 2 davada toplam 3 kişi beraat etti.
6 kişiye toplam 44 ay hapis cezası verildi. Hapis
cezaları toplam 14760 YTL. Para cezasına çevrildi.
Toplam 65 davada:
192 kişi yargılandı.
27 kişi beraat etti.
1 kişi hakkında
takipsizlik kararı
verildi
105 kişi hakkında açılan
dava 2005’te devam etti
59 kişi hakkında toplam 266 ay hapis cezası
verildi (çoğunlukla para cezasına çevrildi):
Toplam 264000 YTL para cezası verildi
3
TCY 168 ve 169
Toplam 4 davada 12 kişi yargılandı. 12 kişi de beraat
etti.
5680 sayılı Basın Kanunu
sonuçlanan 1 davada 1 kişi 15900 YTL para cezasına
çarptırıldı.
2911 Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası
*Sonuçlanan 1 davada 9 kişi yargılandı. Toplam 4100
YTL para cezası verildi.
*Açılan 1 davada 61 kişi yargılanıyor.
Atatürk’ün manevi Şahsına Hakaret (5816 sayılı yasa)
Açılan 3 davada 3 kişi yargılanıyor
Yargıtayın onayladığı cezalar
Düşüncelerini ifade edenlere karşı açılan
soruşturmalar
*Yenişafak gazetesi : 133000 YTL para
cezası (Yargıya hakaret-tazminat davası)
*1 kişi hakkında TCY 312 den verilen 20 ay
hapis cezası
*1 kişi hakkında siyasi partiler yasasını
ihlalden verilen 6 aylık hapis cezası
Not: Özgür Gündem gazetesine 50000 YTL
ön para cezası verildi. Azadiye Welat
gazetesinin 7 sayısı hakkında yasadışı örgüt
propagandası yapmaktan dava açıldı.
2640 kişi hakkında soruşturma açıldı
ĐNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK ĐHLALLER
TOPLATILAN VE YASAKLANAN YAYINLAR
Sayı
Toplatılan afis, kitap, roman vs.
Yasaklanan Etkinlikler
Yasaklanan Müzik Kasetleri
Sansür uygulamaları
Kapatılan yayın organları
*1 akademik derginin yayınına son verildi
(Polis Akademisi tarafından yayınlanan Akademik
Başık Dergisi)
Baskına uğrayan yayın organları
Saldırıya uğrayan yayın organları
6
5
23
2
1
1
3
RTÜK UYGULAMALARI
Uyarı verilen Radyo ve Televizyon kanalı
Sayı
191
Para cezası verilen Televizyon kanalı
4
4
Savunma istenilen televizyonlar
Yayın Durdurma
91
1 Radyoya 30 gün yayın durdurma cezası
Toplam durdurulan program sayısı: 46:
27 Televizyona 1 kez program durdurma
cezası
2 Televizyona 2 kez program durdurma
cezası
5 Televizyona 3 kez program durdurma
cezası
Program Durdurma
IV. ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK ĐHLALLER
Güvenlik Güçlerince Müdahaleye uğrayan kuruluş
Hakkında kapatma davası açılan kurumlar
Đdari kararla kapatılan kurumlar
Saldırıya Ugrayan Kurumlar
6
3
1
15
V. TOPLANTI VE GÖSTERĐ ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK ĐHLALLER
Ertelenen ve yasaklanan toplantı ve gösteriler
Dava açılan toplantı ve gösteriler
Güvenlik Güçlerince müdahale edilen toplantı ve
gösteriler
Saldırıya uğrayan toplantı ve gösteriler
34
24
101
9
VI. EKONOMĐK, SOSYAL ve KÜLTÜREL HAKLARA YÖNELĐK
ĐHLALLER
Toplam Đstihdam: 22.197.000 kişi
Kıyıtdışı Đstihdam: %49,8 (11.054.000 kişi
Sosyal Güvenlik Hakkı Đhlalleri
Sosyal Güvenlik hakkından mahrum
(2005 yılı Türkiye nufusu yaklaşık 72 milyon kişi
olacağı
durumdadır.)
tahmin edilmektedir.(Kaynak DPT, 2006 yılı programı) Đşsiz Oranı: %9.7 (2.317.000 kişi)
Đşten Atılanlar
Sürgün edilenler
Đş sağlığı ve Güvenliği ihlalleri
3348
159
ölümler 78
yaralanmalar 266
Sendika kuma ve üyelik hakkı ihlalleri
*sendikalı oldukları için baskıya uğrayanlar
Doğal afetler ve diğer sebeplerle evsiz kalanlar
Gecekondu yıkımı
Yakılan köyler
Mera ve otlak yasağı
Orman ve arazi yakma
Sağlık Hakkı ihlalleri
13
68
175
1
1
3
6519 çocuk 5 yaşına varmadan yaşamını
kaybetti
5
2005 Yılı Temel Sağlık Đstatistikleri
1- Bebek Ölüm Hızı: %025, AB
ortalaması %07
2- 5 yaş atlı çocuk ölüm hızı %037, AB
ortalaması %08
3- Sağlık personelinin hazır bulunduğu
doğumlar %78, AB ortalaması % 100
(Kaynak DPT web sayfası, 2006 yılı
programı)
Temel Eğitim Hakkı Đhlalleri
Zorunlu ilköğretimden Yararlanma Hakkı Đhlalleri
Hakkında soruşturma açılan öğrenciler
Okuldan uzaklaştırma cezası alan öğrenciler
Kınama cezası alan öğrenciler
Okuldan atılan öğrenciler
Zorunlu ilköğretim hakkından 7-14 yaş
grubunda
bulunan 975.149 kişi yararlanmamaktadır.
Bunların yaklaşık % 70'i kız çocuklarıdır.
(Kaynak: DP Web sayfası, 2006 yılı
programı
106
272
6
30
6