u . ı, im

Danışma Meclisi
B : 46
maliki, kat mülkiyeti vesaireyi söz konusu et­
mektedir. Ancak, bir arsa üzerine muhtelif dairelerden
oluşan bir tek bina yapılması halini öngörmekte idi
mevcut olan Kanun ve 'bu itibarla da memleketimizde
«Dikey kat mülkiyeti» veya «Şakulî kat mülkiyeti»
denen bir kat mülkiyeti gelişmiş bulunmaktadır.
Halbuki bunun yanında, bir de «Ufkî» veya «Ya­
tay» yahut da «Yaygın kat mülkiyeti» denen bir mül­
kiyet daha vardır. Yani, bir arsa üzerine bir tek bi­
nanın muhtelif daireleri değil, bir arsa üzerine muh­
telif binalar da yapılması söz konusu olabilir ve on­
da da kat mülkiyetine geçilmesi arzu edilebilir.
işte 2 nci madde, bir arsa üzerine muhtelif bina­
lar yapılması halini öngördüğü ve burada da kat mül­
kiyetinin kurulmasına müsaade ettiği halde, bunun
ayrıntılarını, düzenlememiş bulunmaktadır. Onun da
ayrıntılarının düzenlenmesi icap ederdi.
Nitekim, memleketimizin birçok yerlerinde, bil­
hassa sahillerde, kıyılarda birçok siteler kurulmak­
tadır ve bu siteler ya müşterek mülkiyet esası üze­
rine yahut da bir kooperatif esası üzerine kurulmak­
tadır; buradan da, «Kat mülkiyetine konu olur mu,
olmaz mı?» şeklinde birtakım ihtilaflar çıkmaktadır.
Bunların düzenlenmesi ücap eder idi. 2 nci maddede
tarifi verdiğine göre, o tarifin gerektirdiği ayrıntıyı
düzenleyecek birtakım hükümler de getirmesi gere­
kirdi; değişiklik tasarısı bu ayrıntı üzerinde durma­
mıştır. Onun üzerinde de durulması lazım geldiği
için, bendeniz ayrıca bir önerge verdim, ayrı bir ek
madde; yani Kanunun tümü içerisinde bir ek madde
konulması suretiyle yaygın veyahut da yatay kat
mülkiyeti denen hususun ne şekilde düzenlenmesi la­
zım geldiğini gösterecek bir madde teklif etmek mecburiyetünde kaldım.
u . ı , im
Ö :i
Diğer taraftan 9 uncu madde, biraz Önce bazı ar­
kadaşların da belirttiği gibi, masrafların paylaştırıl­
ması bakımından bir yenilik getirmektedir. Evvelce;
yani yürürlükte olan madde, tek bir ölçü üzerine
masrafları paylaştırıyordu, o da değer bakımından
arsa payı; yani metrekare bakımından arsa payı de­
ğil de, değer bakımından arsa payı... Gerçi tatbikat­
ta bu da yanlış anlaşılmaktadır. Bazı yerlerde arsa
payı deyince; binanın oturduğu yer, diyelim ki, 500
metredir, 500 metrenin her daireye düşen miktarı di­
ye kabul edilmektedir, tatbikatta böyle yapıldığı da
vakidir; ama Kanunun esas maksadı rakam olarak
binanın inşa edildiği arsamn payı değül, değer ola­
rak arsanın payı üzerinden her dairenin katkısı he­
sap edilmek icap eder. Fakat tek ölçü gerek kalorifer­
ci, kapıcı bakımından, gerek yakıt bakımından, ge­
rek diğer ortak yerlere ait olan masraflar bakımından, ge­
rekse mesela onarım işi; kalorifer tamir edilecek ve­
ya bina eskimiştir, yüzü sıvanacaktır vesaire, bunlar
yeni yapılmış olan binalarda belki pek fazla önemli
sayılmayabilir; ama 10 senesini geçmliş olan binalar­
da büyük rakamlar tutmaktadır. Kat Mülkiyeti Ka­
nununun da 1965'den beri tatbik edildiğine göre, ar­
tık birçok binalar esklimeye yüz tutmuştur ve bu gibi
onarım masrafları büyük yekûn tutmaktadır.
Evvelce tek ölçü vardı; arsa payı. Halbuki şim­
di Komisyon ekseriyetinin kabul etmiş olduğu metne
göre üç ölçü ele alınacaktır.
il. Kapıcı, kaloriferci,
bahçıvan gibi kimseler
için eşit; dairenin gerek arsa payı olarak, gerekse
mesaha olarak büyüklüğü ne olursa olsun, eşit ola­
rak taksim edilecektir bu.
2. Yakıt masrafları dairelerin mesaha-i sathiyyesine, alanına göre, metrekaresine göre hesap edi­
lecektir.
3. Bunun dışındaki diğer şeyler, biraz önce sözü­
nü etmiş olduğum onarım masrafı, vesaire gibi bazı
şeyler de arsa payı üzerinden yapılacaktır.
Halbuki Hükümet 2 nci maddede bunu madem­
ki yaygın kat mülkiyetini tarif olarak kabul etmek­
tedir, onun düzenlenmesini de getirmiş olsa idli, bu­
Evvelce tek ölçü üzerinden yapılması lazım ge­
rada ayrı bir önerge vermeye lüzum kalmayacaktı.
len bu paylaştırma işinde bile ihtilaflar doğduğuna
Hatta o önerge; İçtüzüğün bir maddesi bakımından
ve bunların miktarı da çok büyük olduğuna göre,
da, Komisyonda ele alınabilir mi, alınamaz mı mü­
şimdi üç ölçü ele alınınca bundan doğacak ihtilafla­
nakaşası yapılmıştır. Vaktiyle Genel Kurulun başka
rın ne kadar çok olacağını siz artık hesap edebilirsi­
bir mesele dolayısıyla vermiş olduğu karar gereğin­
ce Komisyonda kabul edilmesi uygun görülmediği niz.
Bu, daire sahipleri veya kat malikleri bakımın­
için, burada ayrıca bir teklifle huzurunuza gelmiş
olacağım. Gayet tabiîdir ki, Komisyon tekrar bu mev- ı dan bir zorluk çıkarabileceği gibi, ihtilaf çıkarabi­
leceği gibi yönetici bakımından da bazı zorlukları
zu üzerinde düşünür veyahut da şimdiye kadar arka­
doğuracaktır. Çünkü, yönetici masrafları üç ölçü
daşlar bu mevzuu düşünmüş olabilirler. Yani, bu
üzerinden taksim etme mecburiyetiyle karşılaşacakbakımdan bir eksiklik vardır.
— 709 —