ACİL KARDİYOLOJİ Prof. Dr. İbrahim KELEŞ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı 5. Baskı İstanbul 2016 NOBEL TIP KİTABEVLERİ © 2016 Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti. ACİL KARDİYOLOJİ Prof. Dr. İbrahim KELEŞ ISBN: 978-605-335-232-7 1. Baskı 2013 2. Baskı 2013 3. Baskı 2014 4. Baskı 2015 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası hükümleri gereğince herhangi bir bölümü, resmi veya yazısı, yazarların ve yayınlayıcısının yazılı izni alınmadan tekrarlanamaz, basılamaz, kopyası çıkarılamaz, fotokopisi alınamaz veya kopya anlamı taşıyabilecek hiçbir işlem yapılamaz. UYARI Yayıncı, editör ve yazarlar bu kitaptan dolayı meydana gelebilecek hastaya veya ekipmanlara ait zarar ve hasarlardan sorumlu değildir. Tıbbi bilgiler son yıllarda hızla değişmektedir. Tedavi ve ilaç uygulamaları sürekli değiştiği için standart güvenlik uygulamaları ve standart ilaç dozları her zaman başvurulacak ana kaynak olma özelliğini korumalıdır. NOBEL TIP KİTABEVLERİ TİC. LTD. ŞTİ. www.nobeltip.com Millet Cad. No: 111 Çapa-İstanbul Tel : (0212) 632 83 33 Faks : (0212) 587 02 17 DAĞITIM Tel : (0212) 771 52 11 - (0212) 771 33 09 Faks : (0212) 771 52 03 - (0212) 771 06 18 Yayımcı : Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti. Millet Cad. No:111 34104 Fatih-İstanbul Yayımcı Sertifika No : 15710 Baskı / Cilt : No-bel Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. Ömerli mah. İhsangazi cad. Tunaboyu sk. No. 3 Arnavutköy – Hadımköy – İstanbul Matbaa Sertifika No : 12565 Sayfa Tasarımı - Düzenleme : Nobel Tıp Kitabevleri Kapak Tasarım : Nobel Tıp Kitabevleri Baskı Tarihi : Temmuz 2016 - İstanbul İÇİNDEKİLER Ani Kardiyak Ölüm......................................................................... 1 Uz. Dr. Hasan Ali Barman*, Prof. Dr. İbrahim Keleş** *Bulanık Devlet Hastanesi, Muş **İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Acilde Akut Göğüs Ağrısına Yaklaşım .......................................... 9 Prof. Dr. İbrahim Keleş İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Akut Kalp Yetersizliği .................................................................. 17 Prof. Dr. İbrahim Keleş İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Akut Koroner Sendromlar .......................................................... 32 Prof. Dr. İbrahim Keleş İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Akut Miyokardit .......................................................................... 50 Uz. Dr. Hasan Ali Barman*, Yrd. Doç. Dr. Özge Özden Tok** *Bulanık Devlet Hastanesi, Muş ** Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Acil Kapak Hastalıkları ................................................................ 54 Dr. Tuğba Kemaloğlu Öz, Doç. Dr. Hülya Kaşıkçıoğlu Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Kardiyak Aritmiler ....................................................................... 63 Dr. Elif İjlal Çekirdekçi*, Prof. Dr. İbrahim Keleş** * Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul ** İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Pacemaker ve ICD Komplikasyonları ....................................... 113 Dr. Elif İjlal Çekirdekçi, Doç. Dr. Nazmiye Çakmak Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Kardiyojenik Şok ....................................................................... 122 Dr. Tuğba Kemaloğlu Öz, Doç. Dr. Hülya Kaşıkçıoğlu Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Kardiyak Tamponat ................................................................... 133 Uz. Dr. Hasan Ali Barman*, Prof. Dr. İbrahim Keleş** *Bulanık Devlet Hastanesi, Muş **İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Akut Aort Diseksiyonu .............................................................. 138 Yrd. Doç. Dr. Servet Altay*, Doç. Dr. Nihat Özer** * Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Edirne ** Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Akut Perikardit........................................................................... 152 Uz. Dr. Hasan Ali Barman Bulanık Devlet Hastanesi, Muş Hipertansif Aciller ..................................................................... 157 Uz. Dr. Sait Ertuğrul, Prof. Dr. İbrahim Keleş İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Akut Pulmoner Emboli ............................................................. 168 Yrd. Doç. Dr. Servet Altay*, Yrd. Doç. Dr. Özge Özden Tok** * Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Edirne ** Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Solunum Yetmezliği .................................................................. 194 Uz. Dr. Sait Ertuğrul İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Senkop........................................................................................201 Uz. Dr. Hasan Ali Barman Bulanık Devlet Hastanesi, Muş Hipotansiyon ve Kardiyojenik Şok ........................................... 214 Uz. Dr. Hüseyin Altuğ Çakmak Kemalpaşa Devlet Hastanesi Kardiyoloji Bölümü, Bursa Derin Ven Trombozu .................................................................. 223 Yrd. Doç. Dr. Özge Özden Tok Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Kardiyak Travma ........................................................................ 232 Dr. Elif İjlal Çekirdekçi, Doç. Dr. Mehmet Eren Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Gebelikte Acil Kalp Sorunları.................................................... 240 Uz. Dr. Burcu Dinçgez Çakmak*, Doç. Dr. Ayşe Ender Yumru** *Yüksek İhtisas Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, Bursa **Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, İstanbul Kalp Transplantasyonunda Acil Sorunlar ................................ 252 Yrd. Doç. Dr. Servet Altay*, Doç. Dr. Mehmet Eren** * Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Edirne ** Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Temel Yaşam Desteği ................................................................ 261 Dr. Tuğba Kemaloğlu Öz Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Acil Serviste Ekokardiyografi ................................................... 268 Prof. Dr. İbrahim Keleş İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Kardiyak Acil Durumlarda Karşılaşılabilecek Elektrolit Bozuklukları ve Tedavileri ........................................................ 273 Yrd. Doç. Dr. Özge Özden Tok Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Akut Sağ Ventrikül Miyokard İnfarktüsü ................................. 285 Yrd. Doç. Dr. Özge Özden Tok*, Prof. Dr. İbrahim Keleş** * Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul **İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Akut Kardiyorenal Sendrom ..................................................... 297 Uz. Dr. Hasan Ali Barman*, Prof. Dr. İbrahim Keleş** *Bulanık Devlet Hastanesi, Muş **İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Acil Kardiyoloji Biriminde Vakalarla EKG Örnekleri................ 306 Dr. Adil Gündoğan, Prof. Dr. İbrahim Keleş *Başiskele Karşıyaka Aile Sağlığı Merkezi, Kocaeli **İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Pulmoner Hipertansiyona Acil Yaklaşım.................................. 333 Dr. Fuat Polat, Prof. Dr. İbrahim Keleş İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul Yazarlar Prof. Dr. İ İbrahim KELEŞ Doç. Dr. Nazmiye ÇAKMAK Doç. Dr. Mehmet EREN Doç. Dr. Hülya KAŞIKÇIOĞLU Doç. Dr. Nihat ÖZER Doç. Dr. Ayşe Ender YUMRU Yrd. Doç. Dr. Servet ALTAY Yrd. Doç. Dr. Özge ÖZDEN TOK Uz. Dr. Hasan Ali BARMAN Uz. Dr. Hüseyin Altuğ ÇAKMAK Uz. Dr. Burcu Dinçgez ÇAKMAK Uz. Dr. Sait ERTUĞRUL Dr. Elif İjlal ÇEKİRDEKÇİ Dr. Adil GÜNDOĞAN Dr. Tuğba KEMALOĞLU ÖZ Dr. Fuat POLAT Haklarını hiçbir zaman ödeyemeyeceğim sevgili anne ve babamın aziz hatıralarına... Prof. Dr. İbrahim Keleş ÖNSÖZ 3. 5. Baskı Baskı Büyük bir ihtiyacı karşılayan kitabımızın 5. baskısını yeni bir bölüm ilave ederek gerçekleştirmiş bulunuyoruz. Güncel bir konu olan pulmoner hipertansiyon olgularına acil yaklaşımı kitabımıza ilave ettik. Faydalı olacağını umar, emeği geçen değerli meslektaşlarıma ve yayınevine teşekkür ederim. Prof. Dr. İbrahim KELEŞ Güzelce, 2016 ÖNSÖZ 3. 4. Baskı Baskı Kitabımızın 4. baskısını yapmakla ülkemizde ulaşılmadık yer kalmayacağını ummaktayız, böylece büyük bir ihtiyacı karşılamış olacağız. Bu baskımıza Acil Kardiyoloji biriminde rastlayabileceğimiz orijinal vakaları kullanarak EKG örneklerini ilave ettik. Büyük faydası olacaktır. Emeği geçenlere teşekkür ederim. Prof. Dr. İbrahim KELEŞ Merkezefendi, 2015 ÖNSÖZ 3. Baskı Kardiyoloji bilimindeki hızlı gelişmeler kitabımızın 3. Baskı’sını yapmamızı zorunlu kıldı. Bu baskıya dört yeni bölüm daha ilave ettik. Özellikle Acil Kardiyolojideki Elektrolit Bozuklukları ve oldukça aktüel bir konu olan Akut Kardiyo-Renal Sendrom bu baskının önemli ilave konularını teşkil etmektedir. Gelecek baskılarda buluşmak dileğiyle, tüm emeği geçenlere sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Prof. Dr. İbrahim KELEŞ Seyitnizam, 2014 ÖNSÖZ 2. Baskı Alanında büyük bir boşluğu dolduran Acil Kardiyoloji kitabının kısa zamanda 2. Baskıya geçmesi ben ve emeği geçen tüm meslektaşlarımı gururlandırmıştır. Bu mutluluk verici durumun ilerleyen yıllarda süreceğini umar, kitabımızdan yararlanan tüm hekimlerimize meslek hayatlarında başarı ve kolaylıklar dilerim. Prof. Dr. İbrahim Keleş İstanbul, 2013 ÖNSÖZ 1. Baskı Gerek yurtdışında ve gerekse yurtiçinde acil birimlerde çalışan biri olarak hızla müdahale edilmesi gereken olgularda, çabuk karar verebilmek ve etkili tedaviyi ilk elden uygulamak adına önemi nedeniyle Acil Kardiyoloji kitabı hazırlamayı hep planlamıştım. Meslek hayatımdaki iniş-çıkışlı süreçle boğuşmalarım nedeniyle kitabımız bugünlere kadar sarktı. Sık karşılaştığımız kardiyoloji alanındaki tüm sorunları kitabımızda bulundurmaya çalıştık. Bunu yaparken kılavuzlardan ve aktüel tedavi yaklaşımlarından yararlandık. Birbirinden değerli meslektaşlarımla birlikte hazırladığımız bu kitabın acil birimlerde çalışan tüm sağlık elemanlarının bir cep kitabı olarak yararlanmasını umar, emeği geçen meslektaşlarıma ve yayınevine teşekkür ederim. Prof. Dr. İbrahim Keleş Malatya, 2013