18690_Atatürk İlkeleri Ve Devrim Tarihi (Tamamı)

ATATÜRK
İLKE VE İNKILAP
TARİHİ
1. MEŞRUTİYET
Meşrutiyet: Başında bir hükümdarın bulunduğu,
parlamentosu ve anayasası olan sistemdir.
Mithat Paşa ve arkadaşları tarafından hazırlanan
Osmanlı Devletinin ilk anayasası, Kanuni Esasi
ilan edildi. Böylece 23 Aralık 1876’da 1. Meşrutiyet
ilan edilmiş oldu. Bu dönemin temel özelliği
Osmanlı Devletinin Anayasal bir döneme girmiş
olmasıdır.
Trablusgarp Savaşı



İtalya siyasi birliği geç tamamlamıştır. Büyük devlet
olmanın, ancak sömürge elde etmek olduğunu düşünen
İtalya Trablusgarp’ı işgal etti. Aynı zamanda gelişen
sanayileri için hammadde ve pazar olarak da burayı
uygun bulmuşlardı. Trablusgarp onlara yakındı ve
Osmanlı gibi güçsüz bir devletin elinde bulunuyordu.
Mustafa Kemâl Paşa ve Enver Paşa Derne, Tobruk ve
Bingazi’de İtalyanlarla başarılı savaşlar yaptılar.
Bu sırada Balkan Savaşları başladı ve sonucunda 15
Ekim 1912’de Uşi Antlaşması Osmanlı Devleti ve
İtalyanlar arasında imzalandı. Bu savaş Mustafa
Kemâl’in subay olarak bulunduğu ilk savaştır.
I. Dünya Savaşının Nedenleri
-
-
-
İngiltere ile Almanya arasındaki ekonomik yarış
Fransa 1871’de Almanlara yenilmiş ve zengin kömür
yataklarının bulunduğu Alsas-Loren bölgesini
Almanlara kaptırmıştı. Bu yenilginin acısını
unutamıyordu.
1908’de gizlice Ruslarla görüşen İngilizler Balkanlarda
Rusları serbest bırakmışlardı. Onların panistlavist
politikaları bünyesinde pek çok azınlık bulunduran
Avusturya-Macaristan’ı rahatsız ediyordu.
Balkanlarda Rus çıkarlarını koruyan Sırbistan,
Avusturya-Macaristan’daki soydaşlarının bulunduğu
toprakları kendi topraklarına katmak istiyordu.
Mondros Ateşkes Antlaşması 30 Ekim 1918
Maddeleri:
- Boğazlar Anlaşma Devletlerine açılacak ve bu devletlerce işgal edilecekti.
Osmanlı Devleti güvenliğin sağlanması için gerekli olan sayıdan fazla askerlerini
hemen terhis edecekti
Tüm ulaşım, haberleşme gereçlerini ve sistemlerini Anlaşma Devletlerinin dolaysız
denetimine bırakacaktı.
Tersanemize ve donanmamıza el konulacaktı.
Anadolu dışındaki cephelerde savaşan askerlerimiz derhal teslim olacaklar.
Anlaşma Devletleri istedikleri malzemeye el koyabilecek.
Bazı doğu illerinde karışıklık çıkarsa buraları işgal edilecek. (Amaç: Ermenistan
Devleti kurmak)
Osmanlı Devleti savaşta aldığı esirleri hemen bırakacak. Ama düşmana esir düşen
Türkler geri verilmeyecekti.
Milli Varlığa Düşman Cemiyetler
1- Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası
2- Kürt Teali Cemiyeti
3- Teali İslam Cemiyeti
4- İngiliz Muhipler Cemiyeti
5- Rumların Kurduğu Cemiyetler
- Mavri Mira, Etniki Eterya Cemiyeti
- Rum Pontus Cemiyeti
6- Ermenilerin Kurduğu Cemiyetler: Hınçak, Taşnak
Millî Cemiyetler
1-Trakya Paşaeli Cemiyeti
2-İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye
3-Kilikyalılar Cemiyeti
4-Reddi İlhak Cemiyeti
5-Şark Vilayetleri Müdafaa-ı Hukuk-ı Milliye
6-Trabzon Muhafaza-ı Hukuk-ı Milliye
Amasya Genelgesi 22 Haziran 1919
Maddeleri:
-Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı
tehlikededir. İstanbul Hükümeti üzerine aldığı
sorumluluğu yerine getirememektedir.
-Vatanın bütünlüğünü ve milletin bağımsızlığını,
yine milletin azmi ve kararı kurtaracaktır.
Amasya Tamimi, Anadolu’da yayımlanan ilk
ulusal genelgedir.
Erzurum Kongresi
23 Temmuz-7 Ağustos 1919
-Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.
-Manda ve himaye kabul edilemez. (İlk kez mandacılığa
karşı çıkmıştır.)
-Kuvay-i Milliyeyi etkin, milli iradeyi egemen kılmak
esastır. (İlk kez devlet anlayışı doğmuştur.)
-İstanbul Hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine
getiremezse yeni bir hükümetin kurulması gereklidir.
Sivas Kongresi
4-11 Eylül 1919
-Erzurum Kongresi kararları genişletilerek kabul
edildi.
-Manda ve himaye kesin reddedildi.
-Bütün millî cemiyetler Anadolu ve Rumeli
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adıyla birleştirildi.
-İnsancıl değerler esas olmak şartıyla Batının
ekonomik ve teknik yardımları kabul edilebilir.
Misak-ı Millî (28 Ocak 1920)
-Mondros Mütarekesi imzalandığı sıradaki sınırlarımız
bölünmez bir bütündür.
-Millî ve iktisadî gelişmemize engel olan kararlara karşıyız.
-Arap ülkeleri ve Batı Trakya’nın durumunu halkın
vereceği oy belirleyecektir.
-Kars, Ardahan, Batum’un komşu ülkelerdeki
müslümanlara uygulanan haklar kadar hak verilmelidir.
-Güvenliği sağlanırsa Boğazlar uluslararası ticaret ve
ulaşıma açılabilir.
TBMM’nin Açılması ve İlk Anayasa
23 Nisan 1920’de TBMM açıldı.
20 Ocak 1921’de Türkiye Devletinin anayasası
Teşkilat-ı Esasiye kabul edildi.
ERMENİ SORUNU VE SAVAŞ


Ermeniler saldırılara devam ettiler. Burada XV.
Kolordu komutanı Kazım KARABEKİR
komutan olarak ilan edildi.
3 Aralık 1920’de Gümrü Ant. imzalandı.
I. İNÖNÜ ZAFERİ (6-10 Ocak 1921)

iki büyük siyasi sonucu olmuştur.
Londra Konferansı
 Ruslarla imzalanan Moskova Antlaşması

MOSKOVA ANTLAŞMASI



Rus Devleti TBMM Hükümetini tanıdı.
Sovyet Rusya ile yapılan bir antlaşma TBMM
Hükümetinin diplomatik bir zaferidir,
İlk defa büyük bir devlet “TBMM’ni ve onun
kurduğu düzeni” tanımıştır.
Sakarya Meydan Muharebesi


Bu zaferden sonra M.Kemal Paşaya Mareşallik
ve gazilik unvanı verildi.
Doğu sınırımız çizildi.
Fransa ile Ankara Antlaşması



Fransızlar TBMM ile 20 Ekim 1921’de Ankara
Antlaşmasını imzaladılar.
Bugünkü Suriye sınırımız (Hatay ve İskenderun
hariç) çizilmiş oldu.
Fransa Anadolu işgalinde diğer dostlarından
kopmuştur.
Büyük Taarruz ve Başkumandan
Meydan Muhaberesi


30 ağustosta Dumlupınar’da düşman güçleri
yenildi.
İtilaf devletleri ateşkes önerisinde bulundular.
Mudanya Ateşkes Antlaşması



3-11 Ekim 1922
Büyük Taarruzun siyasi sonucudur.
Kurtuluş Savaşının cephe boyutu kapanmıştır.
 Saltanatın

Kaldırılması
1 Kasım 1922’de saltanat kaldırıldı.
Lozan Barış Antlaşması 24 Temmuz 1923











Katılan Devletler: İngiltere,Fransa,İtalya,Yunanistan,Yugoslavya,
Romanya,Japonya,ABD,Rusya ve Bulgaristan.
Maddeler:
Sınırlar
Güney sınırı
Irak Musul Meselesi
Batı sınırı
Kapitülasyonlar
Devlet Borçları
Boğazlar
Azınlıklar
İstanbul’un Boşaltılması
Cumhuriyet’in İlanı 29 Ekim 1923



Devlet Başkanlığı Sorunu Çözülmüştür
Kabine Sistemi Getirilmiştir
Halifelik Kaldırılmıştır
Çok Partili Döneme Geçiş




9 Ağustos 1923’te Türk Devletinin İlk Siyasal
Partisi Halk Fırkasını Kurdu
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
1925’te Şeyh Sait İsyanı Çıktı
4 Mart 1925’te Takrir-i Sükun Kanunu Çıkarıldı
Hukuk’ta Laikliğe Geçiş Aşamaları



Saltanat Kaldırıldı 1 Kasım 1922
Halifelik Kaldırıldı 3 Mart 1924
Tevhid-i Tedrisat 3 Mart 1924
Medeni Kanunun Kabulu 17 Şubat
1926


Türk Kadınlarına 1930’da Belediye Seçimlerine
Katılma Hakkı Tanındı
1934’te milletvekili Seçme ve Seçilme Hakkı
Tanındı
Eğitim ve Kültür Alanında İnkılaplar






Tevhid-i Tedrisat Kanunu Çıkarıldı 3 Mart 1924
Eğitim ve Öğretim Birleştirildi
Eğitim Milli Eğitim Bakanlığına Bağlandı
Harf İnkılabı 1 Kasım 1928
Türk Tarih Kurumu Kuruldu 1931
Türk Dil Kurumunun Kurulması 1932
Toplumsal Yaşayışla İlgili İnkılaplar




Kılık Kıyafet Değişikliği
Tekke ve Zaviyeler Kapatıldı
Takvim,Saat ve Ölçülerde Değişiklik Yapıldı
Soyadı Kanunu Çıkarıldı 1934
Ekonomik Alanda Gelişmeler


18 Şubat 1923’te İzmir’de Türkiye İktisat
Kongresi Toplandı
Kapitülasyonların Kapatılması
Tarım Alanında Gelişmeler




17 Şubat 1925’te Öşür Vergisi Kaldırıldı
Köylüye Ucuz Kredi Sağlandı
Tarım Kredi Kooperatifleri Kuruldu
Yüksek Ziraat Enstitüsü Kuruldu 1933
Ticaret Alanında Gelişmeler


İş Bankası Kuruldu 1924
Kabotaj Kanunu Çıkarıldı 1 Temmuz 1926
Sanayi Alanında Gelişmeler


Teşvik-i Sanayi Kanunu Çıkarıldı
Beş yıllık Kalkınma Planına Geçildi 1933
Bayındırlık,Ulaştırma,Sağlık ve Tıp
Alanında Gelişmeler



Demir Yollarına Öncelik Tanındı 1939
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Kuruldu
Ankara’da Hıfzıssıhha Enstitüsü Kuruldu
Türkiye Cumhuriyeti’nin Dış Siyaseti







Nüfus Mübadelesi
Yabancı Okullar Sorunu
Musul Sorunu
Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne Girişi
Balkan Antantı 9 Şubat 1934
Sadabat Paktı
Hatay Sorunu 1921
Atatürk İlkeleri






Cumhuriyetçilik
Milliyetçilik
Halkçılık
Laiklik
Devletçilik
İnkılapçılık