HACETTEPE ÜNVERSİTESİ HALK SAĞLIĞI ENSTİTÜSÜ İZMİR KANSER KAYIT MERKEZİ: KANSER KAYITÇILIĞINDA BÖLGESEL LİDERLİĞE DOĞRU 2 Nisan 2014, Ankara, Ulusal Kanser Haftası Doç.Dr.Sultan ESER, Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü GICR İzmir Bölgesel Hub, PI Bilim Teknik Eki, 20 Ağustos 2005 İzmir Kanser Kayıt Merkezi • • • • • Nüfus tabanlı bir kanser kayıt merkezi 1992 yılında kuruldu Coğrafi alanı İzmir ili Aktif yöntemle veri topluyor Çalışmalarını uluslararası kanser kayıtçılığı standartlarına uygun olarak sürdürüyor • IARC, IACR, ENCR, MECC, ANCR, EuroMED üyesi, USA NCI, SEER, NAACR destek • Türkiye’deki diğer kanser kayıt merkezlerinin çalışmalarına destek veriyor CanReg KANSER KAYITÇILIĞI, KARŞILAŞTIRILABİLİRLİK VE KALİTE KONTROL SÜREÇLERİ Doğruluk (accuracy) TAMLIK (completeness) GEÇERLİLİK (validity) Kalite Kontrolü Çalışmaları Tamlık, Izmir verisi • Yeniden olgu bulma (2001-2005) 96.1% (2006-2007) 97.7 % (2008-2010) 97.6 % • Yakalama-yeniden yakalama (2005 akciğer kanseri) 95 % • Adres doğruluğu (2005 akciğer kanseri) 95.7% Başlık 2001-2005 2006-2007 Tanı tarihi * 95,7 96,8 Topografi * 98,4 96,6 Morfoloji * 95,2 96,3 Davranış * 99,7 99,3 Avarage notification per case 1993-2007, İzmir: 1.36 %19,8 %5,6 %1,7 % 72,9 Bir kaynak Üç kaynak İki kaynak Dört kaynak Tutarsızlık oranları (%) İzmir Kanser Kayıt Merkezi (yeniden özetleme) 99,8 Temel tanı yöntemi * 99,0 Lateralite ** 96,6 98,0 Diferansiasyon** 95,3 96,3 *Major ** Minör Kalite Kontrolü Çalışmaları Avarage notification per case Tamlık, Izmir verisi • Yeniden olgu bulma (2001-2005) 96.1% (2006-2007) 97.7 % (2008-2010) 97.6 % • Yakalama-yeniden yakalama (2005 akciğer kanseri) 95 % • Adres doğruluğu (2005 akciğer kanseri) 95.7% 1993-2007, İzmir: 1.36 %19,8 %5,6 %1,7 % 72,9 Bir kaynak Üç kaynak Başlık 2001-2005 2006-2007 2008-2009 Tanı tarihi * 95,7 96,8 95,1 Topografi * 98,4 96,6 96,0 Morfoloji * 95,2 96,3 91,8 Davranış * 99,7 99,3 99,6 99,8 99,1 Temel tanı yöntemi * 99,0 Lateralite ** 96,6 98,0 95,5 Diferansiasyon** 95,3 96,3 93,1 İki kaynak Dört kaynak Tutarsızlık oranları (%) İzmir Kanser Kayıt Merkezi (yeniden özetleme) *Major ** Minör Eur J Cancer. 2001 Jan;37(1):83-92. Incidence in Izmir in 1993-1994: first results from Izmir Cancer Registry. Fidaner C, Eser SY, Parkin DM. A population-based cancer registry, covering the province of Izmir (population 2.7 million, 1993-1994) in Western Turkey was established in 1992. Results for 1993-1994 are presented. Overall cancer incidence was higher in males than in females (age-standardised rates 157.5 and 94.0 per 100000, respectively), as in previous non-population-based series. The principal cancers in males were tobacco-related - lung (agestandardised incidence rate (ASR) 61.6), bladder (ASR 11.0) and larynx (ASR 10.6), consistent with the high prevalence of smoking, and use of traditional high-tar tobaccos. Skin cancers were also relatively common (ASR 11.5 for cancers excluding melanoma). Gastrointestinal cancers were relatively rare. In women, breast cancer was by far the most common malignancy (ASR 24.4); cervical cancer was relatively rare (ASR 5.4). There is probably an underestimate of incidence, due to an inability to use data from certain sources (e.g. death certificates), resulting in a rather high proportion of histologically verified cases (93.7% overall). Nevertheless, the overall profile is an accurate reflection of incidence in this region of Turkey and provides much of the information required for planning strategies to control cancer. Türkiye’de kanser kayıtçılığı • Bütün ülkede değil, seçilmiş illerde • Pasif yöntem değil, aktif veri toplama • Kanser kayıtçılığının kurumsallaştırılması Kadrolar, yasal düzenlemeler • Veri kalitesinin öncelenmesi Veri tamlığı ve major tutarsızlık oranları (Yeniden olgu bulma, yeniden özetleme çalışmaları) IZMIR Çalışma yılı İncelenen veri Tamlık düzeyi Topografi 2009 20012005 ANTALYA 2010 20062007 96.1% 97.7% 1.6% 3.4% 2006 20032004 81% 5% 2009 20052006 SAMSUN 2006 20032004 2009 20052006 ERZURUM* 2006 2008 2005 2006 95.8% 78.1% 3.3% 11% 75.3% 49.6% 58.3% 8.2% 8.73% 9% 10% 16% 6.35% 35% 23.3% 17% tutarsızlık Morfoloji oranları Tanı tarihi Tanı yöntemi Davranış 4.8% 3.7% 4.3% 3.2% 7% 6.7% 11% 13.5% 57% 45.6% 1% 0.3% 0.7% 0.7% 11% 0% 0 3.3% 46% 0.8% 8.73% 0.8% 11% 9% 31% 20.6% Cancer Incidence in Five Continents Türkiye Nüfus Tabanlı Kanser Kayıt Merkezleri Ağı http://ci5.iarc.fr/ Türkiye Nüfus Tabanlı Kanser Kayıt Merkezleri Ağı CI5C Vol 10’a veri gönderenler CI5C Vol 10’a kabul Cancer Incidence in Five Continents Nüfusun Vol. IX da yer alan KKM’leri tarafından kapsanma oranları (%) (veri sağlayan KKM sayısı/ülke sayısı) 32.5 (100/29) 83.0 (54/2) 4.0 (44/15) 1.1 (5/5) 5.5 (11/7) 11.6 total (225/60) 80.5 (11/2) Demeç 1. Önümüzdeki 5 yıl içinde altı adet IARC bölgesel kayıtçılık ana merkezi (hub) kurulması; 2. Kanser kayıt merkezleri bölgesel ağının, işbirliği girişimlerini kolaylaştıracak şekilde geliştirilmesi; 3. Sağlık bakanlığına kayıtçılığa verilecek desteğin devamlılığının ne derece değerli olduğunun anlatılması; 4. Kanser kayıt merkezleri için birkaç dilde uzaktan eğitim materyalinin üretimi; Gelişmekte Olan Ülkelerde Kanser Kayıtçılığının 5. Kayıtçılık programı CanReg’ in geliştirilmesine devam Gelişimini Desteklemek için Küresel Girişim edilmesi; 6. Kayıt merkezi verisinin hızla yerel, bölgesel ve küresel analizi, yayınlanması ve yayımı; 7. Kanser kayıtçılığı kapsamının genişletilmesindeki ilerlemenin uluslararası izlemi. WHO/IARC GICR GICR Kanser Kayıtçılığı için IARC Bölgesel Hublar Teknik destek Eğitim Araştırma Savunuculuk & İletişim PI: Dr S Eser PI: Dr. G Abriata PI: Dr R Dikshit PI: Dr M Parkin http://gicr.iarc.fr/ İzmir (Kuzey Afrika/Batı Asya) Merkezi Ülkeleri: Kuzey Afrika: Cezayir, Mısır, Libya, Fas, Güney Sudan, Sudan, Tunus, Batı Sahara. Batı Asya: Ermenistan, Azerbeycan, Bahreyn, Kıbrıs, Gürcistan, Irak, Israil, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Filistin Özerk Bölgeleri, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Suriye, Türkiye, BAE, Yemen. MECC ülkeleri Altçizgili ülkeler CI5-IX’da temsil ediliyor; İtalikle yazılmış ülkelerde fonksiyonel NTKKM (nüfus tabanlı kanser kayıt merkezi) mevcut Izmir Hub Region Population Coverage by High Quality Data, CI5C X High-income European countries Country Germany Population Covered Country Population Covered Proportion (%) 26 13 100 100 100 100 100 40 21,271,978 81,890,000 France 8,263,488 65,700,000 Austria 9,280,320 8,462,000 10,478,617 11,140,000 Finland 5,277,000 5,414,000 Iceland 295,864 320,137 Ireland 4,130,700 4,589,000 Italy 23,996,386 60,920,000 Netherlands 17,030,000 16,770,000 241,723 10,530,000 11,145,411 47,270,000 4,280,434 7,997,000 54,522,623 63,230,000 Denmark 5,415,987 5,590,000 Sweden 9,047,752 9,517,000 Norway 4,623,228 5,019,000 100 2.3 24 54 86 100 100 100 189,301,511 404.358.137 46.8 Belgium Portugal Spain Switzerland UK Total Population Country Covered Algeria 1365488 0 Armenia 0 Azerbaijan Bahrain 724638 Cyprus 744013 Egypt 3950794 Georgia 0 Iraq 0 Israel 6930100 Jordan 0 Kuwait 2891000 Lebanon 0 Libya 1632051 Morocco 0 Oman 0 Palestine 0 Qatar 774209 Saudi Arabia 5621761 South Sudan 0 Sudan 0 Syrian Arab Rep. 0 Tunisia 4896600 Turkey 5531230 UAE 0 Western Sahara 0 Yemen 0 Country Population 36485000 2969000 9298000 1359000 1129000 83958000 4512000 32580000 7694000 6318000 2866888 4425000 6469000 32520000 3314000 8500000 1938000 Percentage Covered 3.7 0 0 53 66 4.7 0 0 100 0 100 0 25 0 0 0 40 28705000 20 10840000 37200000 0 0 22400000 10704000 75627000 9206000 0 46 7.3 0 513000 23850000 0 0 35061884 465379888 7.5 Total Hublar (Bölgesel Merkezler) yoluyla kanser kayıtçılığını desteklemek: Bölgesel perspektif PaTKKM: Patoloji tabanlı KKM CI5’a kabul NTKKM HTKKM ya da PaTKKM Henüz KKM kurulmamış A. Veri yok B. Nüfus-tabanlıya dönüşme potansiyeli mevcut durum C. CI5 standardına ulaşma potansiyeli D. CI5 KKM Hub desteğiyle ulaşılacak durum Hublar (Bölgesel Merkezler) yoluyla kanser kayıtçılığını desteklemek: Bölgesel perspektif PaTKKM: Patoloji tabanlı KKM CI5’a kabul NTKKM HTKKM ya da PaTKKM Henüz KKM kurulmamış A. Veri yok B. Nüfus-tabanlıya dönüşme potansiyeli Mevcut durum C. CI5 standardına ulaşma potansiyeli D. CI5 KKM Hub desteğiyle ulaşılacak durum Hublar (Bölgesel Merkezler) yoluyla kanser kayıtçılığını desteklemek: Bölgesel perspektif PaTKKM: Patoloji tabanlı KKM CI5’a kabul NTKKM HTKKM ya da PaTKKM Henüz KKM kurulmamış A. Veri yok B. Nüfus-tabanlıya dönüşme potansiyeli mevcut durum C. CI5 standardına ulaşma potansiyeli D. CI5 KKM Hub desteğiyle ulaşılacak durum Teşekkür ederim….. Bir Buket Hücre [email protected]