Prezentacja programu PowerPoint

Enerji Etkin Bina Tasarım Stratejisi
Gülsu ULUKAVAK HARPUTLUGİL
Giriş
 Enerji etkin bina;
tasarım aşamasında alınan önlemlerle daha az enerjiye
ihtiyaç duyan,
ihtiyaç duyduğu enerjiyi yenilenebilir kaynaklardan
karşılayan,
sağlanan enerjiyi en verimli şekilde kullanarak minimum
salınım yapan
bina olarak tanımlanabilir.
2
Kapsam
Binanın yaşam döngüsünde enerji gerektiren alanlar;
 Binanın yapım enerjisi




Hammadde kazancı
Yapı malzemeleri ve yapı elemanlarının ve yapı bileşenlerinin oluşum enerjisi
Taşıma
Şantiyede çalışma
 Binanın bakımı için enerji;
 Temizleme
 Onarım
 Yenileme
 Binanın kullanım enerjisi;
 Isıtma, iklimlendirme / aydınlatma
 Eve aletleri, pişirme
 Sıcak su temini
 Binanın yıkım enerjisi;
 Geri dönüşüm
3
Kapsam
 Enerji etkinliği bağlamında Çevresel faktörler;
bina katmanları;
Binanın yerleştiği arazi,
 Bina Kabuğu
 Binanın mekansal organizasyonu,
 Binaya hizmet veren servisler,
 Kullanıcı
4
Binanın içinde
bulunduğu mikroklima
İçerik
 Yerleşim Planlaması ve Mikroklima Denetimi
 Yerleşim planlaması ve yönlenme
 Mikroklima denetimi
 Bina Kabuğunun Tasarımı
 Isı yalıtımı
 Hava sızdırmazlık
 Pencere ve gölgeleme elemanlarının tasarımı
 Binada Enerji Kullanımı ve Korunumu
 Form ve Mekansal organizasyon
 Servis sistemleri tasarımı
 Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı
 Kullanıcı Faktörü
 Kullanıcı konforu
 Servis sistemlerinin denetimi
5
Yerleşim Planlaması ve
Mikroklima Denetimi
 Tasarım parametreleri
 Binanın yönlenmesi
 Binanın arazideki konumu
 Form
 Mekansal organizasyon
Yerleşim planlaması ve
mikroklima denetimi ile
 Rüzgar kontrolü
 Güneş kontrolü
 Nem kontrolü
 Gürültü ve kirlilik kontrolü,
yapılabilir.
6
Yerleşim Planlaması ve
Mikroklima Denetimi
 Yerleşim planlaması ve yönlenme
 Mikroklima verileri
 İklim özellikleri: güneşlenme miktarı ve süresi, ortalama sıcaklık,
rüzgar, nem
 Bitki örtüsü özellikleri: bitkilerin türü , sıklığı
 Yakın çevredeki coğrafi elemanlar: tümsek ve çukurlar, su kütlesi
 Yerleşim ve mikroklima denetimini sağlayarak
kullanılabilecek pasif enerji destekleri:
 Doğal havalandırma
 Güneş kontrolü / doğal aydınlatma
7
Güneş Kontrolü /
Doğal Aydınlatma
8
Güneş Kontrolü /
Doğal Aydınlatma
9
Doğal Havalandırma
 Mimari tasarımda doğal havalandırmayı etkileyecek
faktörler:






rüzgara göre pencere konumu,
pencere büyüklüğü,
çapraz havalandırma,
pencerelerin düşeyde konumlanışı,
pencerelerin açılış biçimleri,
iç duvarların organizasyonu
Rüzgar basıncı
10
Baca etkisi
Bina Kabuğunun Tasarımı
•saydamlık oranı
• genlik küçültme faktörü
•geçirgenlik
•emissivite
11
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Isı Transferi
Level 2
12
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Isıl Kütle
13
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Kabuk tasarımında;
 Isıl kütlenin tasarımı;
 dolgu ve kaplama malzemesinin seçimi,
 kabukta hava katmanı kullanımı,
 ısı yalıtımı malzemesi seçimi,
 cam yüzeylerin tasarımı (şeffaf yüzey oranı ve pencere özellikleri)
önemli faktörlerdir.
 Isı yalıtımı, kabuk bileşeninin ısı geçirgenliğinin azalttığı için
binanın ısıl korunumunu yükseltmektedir.
14
Bina Kabuğunun Tasarımı
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Isı yalıtımı stratejileri;
 Isı yalıtımı katmanı duvarda dışa en yakın, buhar kesici
katmanın duvarda içe en yakın yer almalıdır (higrotermik
denetim kuralı),
 Tesisat kanalları ısı yalıtımının sıcak kesiminde yer
almalıdır,
 Çatı, duvar ve döşemede yalıtım miktarı optimum
seviyede olmalıdır,
 Isı köprülerinin oluşması engellenmelidir,
 Uygun yalıtım sistemi ile beraber uygun ısıtma sistemi
kullanılmalıdır.
16
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Isı yalıtımı malzemesi seçiminde göz önüne
alınacak temel faktörler,
 uygulama kolaylığı,
 konstrüksiyon tipi,
 binada kullanılan ısıtma tipinin gereksinimleri,
 kullanılacak yalıtımın tipi,
 enerji geri ödeme miktarı,
 estetik gereksinimler,
 yapının yaşam döngüsüne etkisi,
 bakım-onarım gereksinimleri
17
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Pencerenin
binadaki işlevi:
 Dış ortamla görsel
temas sağlamak
 Gün ışığının içeri
alınmasını sağlamak
 Doğal havalandırmayı
sağlamak
18
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Pencere ve gölgeleme elemanları
Level 2
19
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Hava sızıntısı ve Isı köprüsü
 Hava sızıntısının gerçekleştiği noktalar:




malzemelerin içindeki kılcal boşluklar
pencere-kapı duvar birleşim noktaları
başka malzemelerle birleşim noktaları
mekanik ve elektrik tesisatı gereçleriyle birleşim noktaları
 Hava sızdırmazlık kapasitesini etkileyen en önemli
faktörler:
 prefabrikasyon-işçilik kalitesi,
 malzeme birimlerinin yan yana geldiği ve
 mekanik ve elektrik servis elemanlarıyla çakıştığı detay çözümleri
20
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Hava sızıntısı
21
Bina Kabuğunun Tasarımı
 Isı köprüsü
Level 2
22
Bina Kabuğunun Tasarımı
 TS825 Isı Yalıtım Standardı
23
Bina Kabuğunun Tasarımı
 TS 825 Isı Yalıtım Standardı
24
Binada Enerji Kullanımı ve
Korunumu
 Bina formunun enerji performansına
etkiyebilecek parametreleri,
 plandaki bina uzunluğu/bina derinliği,
 kabuk yüzey alanı/bina hacmi,
 bina yüksekliği,
 çatı türü (düz, beşik, kırma),
 çatı eğimi,
 cephe eğimi
25
Binada Enerji Kullanımı ve
Korunumu
26
Binada Enerji Kullanımı ve
Korunumu
 Level 1
Level 2
27
Binada Enerji Kullanımı ve
Korunumu
 Mekansal organizasyon
 açık, yarı açık ve kapalı alanların kullanım senaryoları,
bu mekanların yönlenmeleri,
mekanların sınırlarını belirleyen iç ve dış yüzeydeki ısı kayıp
ve kazançları mekansal örgütlenmenin enerji kullanımına
olan etkisini belirlemektedir.
28
Kullanıcı Faktörü
 Konfor parametreleri
kullanıcı yoğunluğu
kullanıcı profili
kullanım düzeni
işlev
Kişisel değişkenler
yaş,
cinsiyet,
alışkanlıklar, vb.)
29
BEP Yönetmeliği
• Bina enerji performansı açısından mimari
proje tasarımı
• MADDE 7
Teşekkür Ederim.
Yrd. Doç. Dr. Gülsu ULUKAVAK HARPUTLUGİL
Çankaya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi
[email protected]