M. MecÜsi B . 42 31 . İ . 1967 Û : 1 ma" ile eşe dcsta iş

M. MecÜsi
B . 42
31 . İ . 1967
Û : 1
Halbuki ithal edilen gübreler, gayet ka­
ma" ile eşe dcsta iş bulmak mekanizmasına bir
im bir naylon torba içinde bulunmaktadır. Yüz
son vermek gerekir.
kiloluk mallarda, içte naylon ve dışta da çu­
Ayrıca, amenyak üretiminde kullanılan kö­
val kullanılmaktadır. Gübrenin taşlanmasını
mürde, her yıl bir israf müşahede edilmekte­
ve gübre ziyamı önlemek bakımından, fab­
dir. Yüksek Denetleme Kurulunun bu konu­
rikanın kraf kâğıdını ambalaj olarak kullan­
daki ısrarlı tavsiyelerine rağmen, bu hususun
maktan mutlaka vazgeçmesi gerekmektedir.
işletmece göz önüne alınmaması şayanı hay­
Süperfosfat gübresi için de, aynı şey mevzuu-.
rettir. Maliyeti düşürmek yolunda işletme,
bahisti/.
elektrik ve su sarfiyatmdaki israfa
gereken
dikkâti göstermelidir. Maliyet- unsurları ara­
Türk çiftçisinin, amonyum nitrattan pek
sında alçı taşı, anormal bir yer almaktadır.
memnun olmadığını açıklamak isterim.
Alçı taşının bir tonu fabrikaya takriben 78 li­
Çünkü, fabrikanın imal ettiği amonyum nit­
raya mal olmaktadır. Amonyum nitrat maliye­
rat, yağmur ve yazın verilen suya rağmen ko­
ti içinde alçı tara, asgari % 20 gibi, fahiş bir
lay erimemekte ve bir kısmı toprakta ertesi
mevkide bulunmaktadır. Bunun % 80 ni de
yıla kalmaktadır. İşletmenin bu konu üzerin­
nakliye masraflarından gelmektedir. Fabrika­
de gereken dikkati göstermesini talebecleriz.
nın bu fahiş maliyet unsurunu düşürmek ve
mâkul bir hale getirmek yolunda gereken ça­
Malı üretmek önemli, ama yeter bir şart de­
bayı ve dikkati neden göstermediğini anlamak
ğildir. Üretilen malın ucuz ve kaliteli olması,
çek zordur.
ambalajının da alıcıyı memnun etmesi gerek­
mektedir.
Öyle anlaşılıyor-ki, Bakanlar Kurulunun
443 sayılı Kanunun 24 ncü maddesine daya­
Sayın milletvekilleri,
narak gübre fiyatlarını tesbit etmesi ve bu
Şimdi Azot Sanayiindeki işçi ve müstah­
kanun madden dolayısiyle zararların Hazi­
dem meselesine dekunmak isterim. Çünkü fabnece karşıhnması, fabrikayı maliyet unsur­
, rikada işçi ve müstahdem meselesi üzerinde
larını düşürmek yolunda bir çabadan alıkoy­
durulması gereken bir manzara arz etmekte­
makta ve geniş bir atalete mâruz bırakmak­
dir
tadır.
Şirket 1960 işçi alacağını ilân ediyor, ama
Halbuki. Türk çiftçisi ucuz gübreye muh­
ancak 106 kişi eksiğiyle Ü 854 işçi çalıştırıla­
taçtır. Çünkü memleketimiz, gübreyi en az kul­
biliyor. 201 işçi alırken, 162 işçi de işini bıra­
lanan memleketler arasında bulunmaktadır.
kıyor. Başka yıl geliyor, bu sefer türket 1 868
Chriş topraklarımıza rağmen dekar başına
işçi çalıştırmayı programa alıyor, ama 51 kişi
düşük yerim elde eden bir memleketiz, özel­
eksiğiyle ortalama 1 817 işçi istihdam edebili­
likle monokültürün uygulandığı yerlerde, suni
yor ve yıl içinde 171 işçi işe girerken, 158 işçi .
gübre hayati bir önem kazanmaktadır.
de işten çıkıyor.
Onun için fabrikanın, yukarıda saydı­
Burada iki önemli nekta meydana çıkmak­
ğımız, maliyet unsurları üzerinde dikkatle
tadır :.
durması, rasyonel tedbirleri alması, Türk çift­
1. Azot Sanayii, istihdam etmek için her
çisine ucuz gübre sağlaması kendisi için mil­
yıl öngördüğü işçi miktarını bulamamakta­
lî bir görevdir.
dır
2. Her yıl şirkette, gayet kesif bir işçi gi­
Suni gübrelerin ambalajı meselesi üzerin­
riş ve çıkışı vukubulmaktadır.
de durmak isterim. Ambalajda kraft kâğıdı­
nın kullanılması büyük bir hata teşkil etmektedir.
Halbuki, Türkiye'de milyonlarca işsiz ve
Çünkü kraft kâğıdı, gübrelerin nem almasını ve
yarı işsizin mevcudiyeti herkesçe bilinmekte­
bu yüzden de taşlaşmasını önliyememektedir ve
dir. Zaten, Türkiye'deki bu bünyevi işsizlik
ayrıca hammaliyc ve d?po sırasında graft kâ­
dolayısiyle, dış ülkelere 200 bine yakın genç
ğıdı çabuk parçalanmakta ve pek çok gübre
insanı ihracetmiş bir memleketiz. Aynen İş
ziyama scbebolmcktadır. Zirai Donatım Kuru­
ve İşçi Bulma Kurumunun dosyalarında da
mu mensupları ve alıcılar, bu ambalj konuşun­
650 bin şahsa yakın vatandaş, yabancı diya­
da pek çok müşteki durumdadırlar.
ra gitmek için, sıra beklemektedir. Memleket-