Lemi GÜNGÖRDÜ Kaizen, Poka-Yoke

8 Kasım 2014 - Bursa
• Yalın Düşünce – Yalın Teknikler
• Kaizen
• Poka Yoke
Lemi Ali Güngördü
14 Şubat 1951’de Ankara’da doğdu. 1973 yılında elektrik mühendisi olarak Boğaziçi Üniversitesi’nden
mezun oldu. ELMS-Eskişehir Lokomotif ve Motor Sanayinde (şimdiki adıyla TÜLOMSAŞ) iki yıl çalıştıktan
sonra askerlik görevini tamamladı.
Arçelik AŞ-Eskişehir Buzdolabı İşletmesinde 16 yıl elektrik şefi (ilk 4 yıl) ve bakım müdürü olarak çalıştı.
1991 eylülünde TEE (Arçelik’in mamüllerine motor üreten şirket, şu anda Arçelik bünyesine doğrudan
bağlandı) Topkapı Fabrikasında Teknik Müdür (ilk 6 yıl) ve Üretim Müdürü pozisyonlarında toplam 8 yıl
bulundu. Mayıs 1999’da fabrika hayatından emekliye ayrıldı, İdea’da, eğitmen ve danışman olarak
çalışmaya başladı.
Eğitim ve danışmanlığını verdiği konular, Toplam Kalite Yönetimi ve Yalın Üretim Anlayışının içerdiği temel
ögelerden olan ön saf çalışanlarının “katılımı”na ilişkin metod ve tekniklerdir. Bu bağlamda, Kaizen,
Hoshin Kanri – Politikaların Açılımı, Görsel Fabrika, SMED-Hızlı Kalıp/Model Değişimi, TPM-Toplam
Üretken Bakım, Poka Yoke, Planlı Bakım, Otonom Bakım ve bunların içerdiği tüm temel konularda eğitim
ve danışmanlık hizmeti vermekte.
Ekim 2003’de İdea’nın faaliyetlerini durdurması ile birlikte aynı eğitim ve danışmanlık faaliyetlerine, Yalın
Enstitü Derneğinde devam ediyor.
Yalın Hizmet,
- Hizmetin, çeşitli türlerin birbirinin akışını
kesmemesini sağlayarak , sürecin içindeki israfları
yok ederek, hızla hastaların sağlıklarını
kazanmalarına yönlendirmek
- Tedavi süresini kısaltmak
- Hasta ihtiyaç ve konforuna yanıt verme esnekliği
kazanmak
- Sadece maliyetleri azaltarak, verimi yükselterek
değil, müşteriye sunulan değeri de arttırarak,
sürekliliği ve karlılığı sağlamak
Temel Amaç
Yönetimin ilgi merkezini, Değer’in İsraf’tan (MUDA) ayırt
edilmesini sağlayacak şekilde değiştirmek.
Organizasyonlar, Teknolojiler ve Sabit Kıymetler üstünde
odaklanmak yerine, sunulan hizmetler üstüne
odaklanarak, kaynakları hastaların sağlığını etkileyecek
çalışmalara kaydırmak.
İsraflardan arınarak refahın arttırılmasını sağlamak.
Ana Prensipler
1. DEĞER: Hizmet türü bazında değerin -müşteri gözüyletanımını yap,
2. DEĞER AKIŞ YOLLARI: Hizmet türü bazında değer akış
yollarını belirle,
3. AKIŞ: Tarif edilen değerin kesintiye uğramadan akmasını
sağla,
4. ÇEKME: Hastalarımızın bizden sadece değeri çekmelerini
sağla,
5. MÜKEMMELLİK: Mükemmelliğe doğru yol al.
Sağlık sektöründe değer sizce nedir?
Kaizen, Japoncada “iyiye doğru değişim” anlamına gelir.
Kai
Zen
İyi Değişim
Aslında Budistlerin ‘‘Kalbin iyi yönde yenilenmesi’’
diye bir sözü vardır. Bu yüzden, kaizen anlayışı iş
dünyamızın ‘‘kalbinin iyi yönde yenilenmesi’’ni icap
ettirmektedir. Kaizen tarzının kuruluşun vizyon ve
politikaları ile tüm iş süreçlerine sindirilmiş olması
söz konusudur.
Kaizen olgusu, batı dünyasında – Türkiye de dahil olmak üzere, sürekli iyileştirme olarak anlaşılır.
Bazı yazarlar, Japonların 1950’lerin başından itibaren gösterdiği sanayideki büyük başarıyı kaizen
olgusuna bağlarlar.
Aniden ortaya çıkabilecek devrimci, büyük gelişme beklentilerinin aksine, Kaizen sürekli, bitmek
tükenmek bilmeyen küçük geliştirme çalışmalarının bileşkesinde büyük ve muhteşem hedeflere
ulaşabilmek demektir. Kaizen’de sürekli daha iyisini arama ve elde etme inancı vardır.
Kaizenleri iyiye doğru, yalına doğru gidiş sürecidir…
Kaizen’leri uygulayacak ekipte bir maliyet bilinci olmalıdır,
kayıpların ve tasarrufun iş sonuçlarına yansıtacağı parasal
boyutu sunumda açıklanmalıdır
Kaizenler yapıldıkları yerde, gerçek cisimler üzerinden
sunulmalıdır
Sunumlar renkli, canlı ve neşeli olmalıdır
Az yazı, çok çizim ve grafik olmalı, görselliğe ağırlık verilmelidir.
Hataların Yalıtımı – Error Proofing
Hatalar Kaçınılmazdır...
İnsanoğlu unutkandır ve hata yapmaya
eğilimlidir. Bizler insanları hata yaptıkları
için çok sık suçlarız.
Özellikle iş ortamında bu davranış sadece
çalışanların heveslerini kırıp morallerini
bozmakla kalmaz, sorunları da çözmez.
“Poka Yoke” iş sürecinde insan hatalarının
kusurlu ürüne/hizmete dönüşmesini
önleyen fiziksel araçlardır.
İnsan hatalarının kusura
dönüşmemesi için çare Poka Yoke
Araçlarıdır.
“Poka Yoke” konsepti uzun süredir farklı formlarda var olmasına rağmen,
bu fikri geliştiren, bu araçla sıfır kusuru oluşturan ve dolayısıyla kalite
kontrol denetimlerine ihtiyaç bırakmayan kişi, bir Japon üretim mühendisi
olan Shigeo Shingo’dur. Savunduğu yöntemler ‘‘fool proofing - aptallığın
önlenmesi” olarak adlandırılır. Daha sonralarda Shingo bu tanımlamanın
operatörleri rahatsız ettiğini farkedince, “Poka Yoke” kavramını ortaya
çıkarmıştır. “Poka Yoke” istenmeyen hatalardan (Poka) kaçınmak (Yokeru)
için genellikle “hatadan-kaçınma” veya “hatadan-korunma” olarak
çevrilmiştir.
“Poka Yoke”nin arka planındaki düşünce, çalışanların zekasına saygı
duymaktır. “Poka Yoke”, hafıza veya ezbere dayanan ve çalışanlar
tarafından devamlı tekrarlanan görev ve işlemleri ele alarak, onlara serbest
zaman yaratır ve daha yaratıcı ve değer katan işler yapma imkanı verir.
Yalın Enstitü Derneği
Hizmet sektöründe kalite kaybının sonuçlarının büyümesi
Anormallik
(Abnormality)
Hata
(Error)
Kusur
(Defect)
Müşteri
memnuniyetsizliği
Oluşabilecek hataların anormallik
seviyesinde tespit edilerek
önlem alınması esastır.
Yalın Enstitü Derneği
Hizmet sektöründe kaybın sonuçlarının
büyümesi
Daha kötüsü
Bu kötüye gidişi mümkün olan en erken
evresinde durdurmamız gerekmektedir…
Hastamızın
kaybı
Yalın Enstitü Derneği
Kalite kaybının sonuçlarının
büyümesi,
10’lar Kuramı
1
Hizmet noktasında tespit edilen ve
önleyici faaliyetle ortadan kaldırılan
kusurlar
10
Hizmet noktasından sonra fakat
tatbikattan önce fark edilen kusurlar
100
Müşteriye (hastaya) yansıyan kusurlar
Yalın Enstitü Derneği
Herkes, kaliteden sorumlu olduğu halde; neden
hata yapıyorlar?
Çünkü; ellerinde değil...
Yalın Enstitü Derneği
Kalitenin çalışana bağlı olduğu işlemler,
onun,
- bilgi seviyesinden,
- işine gösterdiği özenden
etkilenirler.
-Çalışanın işini iyi yapabilmesi için,
konusunda eğitilmiş ve deneyim
sahibi olması;
- Ürettiği her parçaya özen
göstermesi beklenir.
Yalın Enstitü Derneği
Kalitenin çalışana bağlı olduğu işlemler,
onun,
- bilgi seviyesinden,
- işine gösterdiği özenden
etkilenirler.
Örneğin:
-Çok iyi araba kullanıyor olabilirim
(bilgi ve deneyim tam)
- Arabanın anahtarını içeride
unutabilirim (dikkat ve özen yok)
Yalın Enstitü Derneği
Ne Yapmalı?
Eğer hata yapma
olasılığımız daima varsa;
hataların kusurlu hizmete
dönüşmesi % 100
engelenemeyecek ise;
müşterilerimize daima
kusursuz hizmeti
vermeyi nasıl
garanti edeceğiz?
İlk olarak hatanın hiç
oluşmamasını
sağlamalıyız...
Eğer kusur,
bir türlü ortaya çıkmışsa
bunun iş akışı yönünde
ilerlemesine mani
olmalıyız
Yalın Enstitü Derneği
Hata erken algılanıp, kusurlu işlemin hiç
yapılmaması ilk tercihimizdir
Çalışan zaman geçirilmeden uyarılmalı, anormalliğin
tespit edilip ortadan kaldırılmasına çalışılmalıdır
Kusur oluştuysa onu
durdurmak son çaremizdir...
Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim.
Öğleden sonra çalıştayda buluşmak
üzere…