uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Mayıs 2011
YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2011 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
1
-2011 Yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2011 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
5
-2011 Yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2011 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2011 Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2011 Aylık
2
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2010-2011 Mart)
3
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (20102011)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2010-2011)
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2010-2011 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2010-2011)
5
Tablo-5:
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2010-2011)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2010-2011)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20102011)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20102011)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2011
Aylık)
4
4
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2010 – 2011)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2006 2011)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1
2011 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
2011 yılı Mart ayında 2.792 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2011 Aylık
(Milyon $)
Ocak
Şubat
Mart
470
691
2.792
329
548
2.615
427
529
2.593
Giriş
431
529
4.354
Çıkış
-4
0
-1.761
Diğer Sermaye*
-98
19
22
Gayrimenkul (Net)
141
143
177
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2011 Mart
ayında 4.354 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 4.033 milyon
doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen gelmiştir (Tablo-2).
T a b l o 2 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a t ır ı m G ir i ş le r in i n S e k t ö r l e r e G ö r e D a ğ ı lı m ı ( 2 0 1 1 A y lı k )
( M i ly o n $ )
S e k t ö r le r
O c ak
Şub at
0
0
2
10 8
0
11
0
11
68
8
10
80
41
31
0
8
10 2
58
0
1
43 1
T a r ı m , A v c ıl ı k v e O r m a n c ı l ı k
B a l ı k ç ı lı k
M a d e n c i l ik v e T a ş o c a k ç ı lı ğ ı
İ m a la t S a n a y i i
G ıd a Ü r ü n le r i , İ ç e c e k v e T ü t ü n İ m a l a t ı
T e k s ti l Ü r ü n l e r i İ m a l a tı
K i m y a s a l M a d d e v e Ü r ü n le r i n İ m a l a tı
B . Y .S . M a k in e v e T e ç h i z a t İ m a l a t ı
E l e k t r ik l i O p ti k A le t l e r İ m a l a t ı
M o t o r lu K a r a T a ş ıt ı , R ö m o r k v e Y a r ı - R ö m o r k İ m a l a tı
D iğ e r İ m a la t
E l e k tr i k , G a z v e S u
İ nşa a t
T o p t a n v e P e r a k e n d e T ic a r e t,
O t e l l e r v e L o k a n ta l a r
U l a ş tı r m a , H a b e r l e ş m e v e D e p o l a m a H i z m e t le r i
M a l i A r a c ı K u r u l u ş la r ın F a a li y e t l e r i
G a y r im e n k u l K i r a l a m a v e İ ş F a a li y e t l e r i
S a ğ l ı k İ ş l e r i v e S o s y a l H iz m e t l e r
D i ğ e r T o p l u m s a l , S o s y a l v e K i ş i s e l H iz m e t F a a li y e t l e r i
T o p la m
1
0
3
57
4
2
12
1
6
0
32
2 25
38
23
1
64
1 07
8
0
2
5 29
M ar t
2
0
4
24
1
6
2
6
1
2
6
143
36
9
22
3
4 .033
26
1
51
4 .354
G e ç i c i V e ri l e r , K ay n a k : T . C . M e r k e z B a n k a s ı
4.354 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 4.307 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
T a b l o 3 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tır ı m G ir i ş le r in i n Ü l k e le r e G ö r e D a ğ ıl ım ı -2 0 1 1 A y l ık
( M ily on $ )
Ü lk e le r
A B Ü lk e le r i
A lm a n ya
F r a n sa
H o lla n d a
İ n g ilte r e
İ ta lya
D iğ e r A B Ü lke le r i
D iğ e r A v r u p a Ü lk ele r i ( A B H ar iç )
A f r ik a Ü lk ele r i
A .B . D .
K a na da
O r ta - G ü n e y A m er i k a v e K ar a y ip ler
A sya
Y a k ın v e O r ta D o ğ u Ü lk e le r i
K ö r fe z Ü lk ele r i
D iğ e r Y a k ın ve O r ta d o ğ u Ü lke le r i
D iğ e r A s y a Ü lk el er i
D iğ e r Ü lk ele r
T o p la m
O ca k
Şu b at
3 39
96
70
76
5
6
86
2
0
21
3
54
11
10
9
0
1
1
4 31
G e ç ic i V e rile r , K ay n a k : T . C . M e rk e z B a n k a sı
2
31 0
23
80
97
7
9
94
41
0
16 4
1
0
12
9
8
0
3
1
52 9
M ar t
4 .3 0 7
23
5 65
66
23
4
3 .6 2 6
10
0
23
1
0
12
10
9
0
2
1
4 .3 5 4
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2011 yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
2011 yılı Ocak-Mart döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 3.953
milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2011 yılının ilk üç
ayında toplam 5.314 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2010 -2011/Mart)
(Milyon $)
Ocak-Mart
%Değişim
2010
2011
1.554
3.953
154,4
1.048
3.492
233,2
995
3.549
256,7
Giriş
998
5.314
432,5
Çıkış
-3
-1.765
--
53
-57
--
506
461
-8,9
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2011 yılı Ocak-Mart döneminde 5.314 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 4.242 milyon doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen
kaynaklanmıştır (Tablo 5).
T a b l o 5 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tır ı m G ir i ş le r in i n S e k tö r l e r e G ö r e D a ğ ı lı m ı ( 2 0 1 0 -2 0 1 1 / M a r t)
(M i ly o n $ )
(O ca k -M ar t)
S ek t ö rle r
201 0
201 1
9
0
59
271
17
10
47
4
4
6
183
161
147
80
3
61
128
50
1
28
998
T ar ı m , A v c ıl ı k v e O r m a n c ı l ı k
B a l ı k ç ı lı k
M a d e n c i l ik v e T a ş o c a k ç ı lı ğ ı
İ m a la t S a n a y i i
G ı d a Ü r ü n l e r i, İ ç e c ek v e T ü t ü n İm a la t ı
T e k s t il Ü r ü n le r i İ m a l a t ı
K i m y a s a l M a d d e v e Ü r ü n l e r in İm a l a t ı
B .Y . S . M a k i n e v e T eç h i z a t İm a la t ı
E le k t r i k li O p t ik A le t l e r İ m a l a tı
M o t o r l u K a r a T a ş ı tı , R ö m o r k v e Y a r ı- R ö m o r k İm a l a t ı
D i ğ e r İm a l a t
E l e k tr i k , G az v e S u
İ nşa a t
T o p t a n v e P e r a k e n d e T ic a r e t,
O t el l e r v e L o k a n ta l a r
U l aş tı r m a , H a b e rl e ş m e v e D e p o l a m a H i z m e t le r i
M a l i A r a c ı K u r u l u ş la r ın F a a li y et l e ri
G a y r im en k u l K i ra l a m a v e İ ş F a a li y e t l e ri
S a ğ l ı k İ ş l e ri v e S o s y a l H iz m et l e r
D i ğ e r T o p l u m s a l , S o s y a l v e K i ş i s e l H iz m e t F a a li y e t l e ri
T o pla m
3
0
9
189
5
19
14
18
75
10
48
448
115
63
23
75
4 .242
92
1
54
5 .314
G e ç ic i V e rile r , K ay n a k : T . C . M e r k e z B a n k a s ı
2011 yılı Ocak-Mart döneminde nakit sermaye girişinin %93,3’ü AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
T a b l o 6 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tır ı m G ir i ş le r in i n Ü l k e le r e G ö r e D a ğ ıl ım ı (2 0 1 0 -2 0 1 1 / M a r t)
( M ily on $ )
O ca k - M a r t
Ü l k e le r
20 10
A B Ü lk e le r i
A lm a n y a
F ransa
H o lla n d a
İ n g ilte r e
İ ta l ya
D i ğ e r A B Ü l ke le ri
D iğ e r A v r u p a Ü lk ele r i ( A B H ar iç )
A f r ik a Ü lk ele r i
A .B.D .
K a na da
O r ta - G ü n e y A m er i k a v e K ar a y ip ler
A sya
Y a k ın v e O r ta D o ğ u Ü lk e le r i
K ö r fe z Ü lke le r i
D i ğ e r Y a kı n ve O r ta d o ğ u Ü l ke le ri
D iğ e r A s y a Ü lk el er i
D iğ e r Ü lk ele r
2 01 1
776
51
202
105
116
12
290
36
0
34
55
0
97
79
56
11
18
0
998
T o pla m
G e ç ic i V e rile r , K ay n a k : T . C . M e r k e z B a n ka sı
4
4.95 6
14 2
71 5
23 9
35
19
3.80 6
53
0
20 8
5
54
35
29
26
0
6
3
5.31 4
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı 2
2011 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
2011 yılı Mart ayında 323 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 42 adet yerli
sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2010-2011 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2010
2011/(Ocak-Mart)
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
198
197
247
218
252
213
217
207
206
264
235
270
2.724
49
46
41
43
49
56
43
56
38
42
37
43
543
Şube
6
7
8
6
5
5
5
12
6
5
5
7
77
Toplam
Yeni
İştirak
291
303
316
---------910
253
250
296
267
306
274
265
275
250
311
277
320
3.344
40
42
42
---------124
Şube
Toplam
7
10
7
---------24
338
355
365
---------1.058
33,6
42,0
23,3
-----------
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2011 yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
2011 yılı Mart ayı sonu itibariyle 934 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 124 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8).
T ab lo 8- K u ru lu ş T ü rlerin e G öre U lu s lararas ı S erm ayeli Ş irk et ler - (2010 - 2011/M art )
( Şir ke t Sa y ıs ı)
O ca k-M ar t
2 01 0
% D e ğişim
2 011
Y e ni
642
9 10
4 1,7
İştira k
136
1 24
-8,8
21
24
1 4,3
799
1 .0 58
3 2,4
Ş ube
To pla m
Geçici V eriler, K ay nak: H azin e M üsteşarlığı
2
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
5
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2011 yılı Ocak-Mart döneminde; 1.058 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile imalat sanayi
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan
uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken,
bunu gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı ile tekstil ürünleri imalatı izlemektedir.
2011 yılı Ocak-Mart döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 71 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
23 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 11 adedi inşaat, 10 adedi ise ulaştırma, haberleşme
ve depolama hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2010-2011/Mart)
( Şirket Sa yısı)
2010
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
26
41
163
25
5
16
10
3
104
51
134
557
86
170
7
344
109
1.688
19
21
139
27
10
16
6
1
79
34
121
420
47
121
2
131
41
1.096
2011/(Ocak-Mart)
200.000$ >500.000$
500.000$
11
4
49
2
2
7
2
2
34
8
33
87
11
30
1
31
12
277
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6
7
13
64
10
3
13
5
1
32
33
31
57
10
23
4
26
15
283
Toplam
63
79
415
64
20
52
23
7
249
126
319
1.121
154
344
14
532
177
3.344
<50.000$
9
12
61
4
6
15
5
1
30
15
49
149
17
50
2
108
34
506
50.000$ 200.000$
8
17
62
7
3
8
5
0
39
6
47
142
14
44
1
54
12
407
200.000$ 500.000$
1
2
13
1
2
3
1
0
6
1
9
21
2
9
0
14
2
74
>500.000$
1
4
8
1
1
1
1
0
4
2
11
23
3
10
1
6
2
71
Toplam
19
35
144
13
12
27
12
1
79
24
116
335
36
113
4
182
50
1.058
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2011 yılı Ocak-Mart döneminde kurulan 1.058 adet uluslararası sermayeli şirketin, 394
adedi AB ülkeleri, 329 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 142 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri
ortaklı şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2010 - 2011/Mart)
( Şirket Sayısı)
2010
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
738
269
78
84
46
261
268
27
18
83
69
14
10
398
72
28
176
122
128
18
1.688
368
128
48
54
33
105
165
31
10
29
17
12
2
390
74
56
187
73
97
4
1.096
2011(Ocak-Mart)
200.000$>500.000$
500.000$
93
32
13
10
7
31
45
5
1
7
5
2
2
99
18
16
37
28
20
5
277
144
42
29
14
10
49
35
4
0
17
15
2
0
55
6
8
21
20
22
6
283
Toplam
1.343
471
168
162
96
446
513
67
29
136
106
30
14
942
170
108
421
243
267
33
3.344
<50.000$
235
80
19
28
11
97
62
8
3
29
26
3
2
117
28
10
50
29
31
19
506
50.000$ 200.000$
111
38
14
16
5
38
60
16
4
16
13
3
1
168
24
19
95
30
30
1
407
200.000$500.000$
22
7
1
3
1
10
7
0
0
6
5
1
0
31
6
6
12
7
6
2
74
>500.000$
26
9
5
1
0
11
13
3
0
3
3
0
2
13
3
3
5
2
9
2
71
Toplam
394
134
39
48
17
156
142
27
7
54
47
7
5
329
61
38
162
68
76
24
1.058
Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2011 yılı Mart ayı sonu itibariyle 22.067 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 4.939 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir. Toplamda
27.006 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
7
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2011 yılı Mart ayı sonu itibariyle Türkiye’de faaliyette bulunan 27.006 adet uluslararası
sermayeli şirketin %77,4’ü limited şirketlerden, %20,4’ü anonim şirketlerden, geri kalan %2,2’lik
bölümü ise şubelerden ve komandit, kolektif, adi şirket, iş ortaklığı ve adi komandit şirketlerden
oluşmaktadır.
27.006 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı ve
tekstil ürünleri imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2010 - 2011/Mart)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Mart
Sektörler
2010
2011
10
13
101
19
4
17
6
1
54
38
64
251
51
98
1
116
56
799
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
8
(1954-2011/Mart)
19
35
144
13
12
27
12
1
79
24
116
335
36
113
4
182
50
1.058
Genel Toplam
430
578
4.513
481
452
511
369
240
2.460
592
2.532
8.182
1.791
2.396
303
4.326
1.363
27.006
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
27.006 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 13.976 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.460 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.286 adet) ve Hollanda (1.911 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2010-2011/Mart)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Mart
(1954-2011/Mart)
Ülkeler
2010
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2011
344
115
49
49
20
111
121
26
30
26
4
4
206
45
27
76
58
60
9
3
48
8
799
394
134
39
48
17
156
142
34
54
47
7
5
329
61
38
162
68
76
11
5
60
24
1.058
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
9
Genel Toplam
13.976
4.460
1.911
2.286
842
4.477
3.590
518
1.314
1.126
188
141
5.252
937
792
1.720
1.803
1.897
410
175
1.312
318
27.006
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
27.006 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
15.062 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.295 adet), Ankara
(1.762 adet) ve İzmir (1.573 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermay eli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl)
İl
Şirket Sayısı
(1954-2011/Mart)
İSTANBUL
ANTALYA
ANKARA
15 .062
3 .295
1 .762
İZMİR
1 .573
M UĞLA
BURSA
1 .384
528
AYDIN
472
M ERSİN
KOCAELİ
ADANA
459
324
197
Diğer İller
1 .950
Toplam
27 .006
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 15.062 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (5.378 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.630 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (2.269 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağ ılımı (1954-2011/Mart)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
T arım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve T aşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünler i, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünler in İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römor k, Yar ı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
T optan ve Perakende T icaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaş tırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluş ların Faaliyetleri
Gayrim enkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İsta nbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
112
224
2.630
236
304
337
224
94
1.435
335
954
5.378
603
1.440
259
2.269
858
83
28
204
28
6
18
6
-146
31
607
481
569
342
8
780
162
26
110
248
20
8
17
32
10
161
123
210
475
74
82
8
283
123
57
57
387
71
25
41
33
17
200
40
119
495
72
99
7
171
69
17
10
50
5
4
1
1
-39
1
201
110
283
181
6
484
41
15.062
3.295
1.762
1.573
1.384
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
10
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri 3
2011 Mart ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 18 adet
proje kapsamında yaklaşık 202,7 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2011 yılının ilk üç aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 57 adede, belge
kapsamındaki yatırımların tutarı ise 2,1 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16). Söz konusu
yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım tutarının (2,1 milyar ABD Doları) %64,6’sı
uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır.
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2011 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Şubat
Mart
21
18
18
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
1.032,0
836,2
202,7
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
1.588,7
1.336,4
321,9
94,9
29,6
61,1
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
57 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 37 adedi imalat, 8 adedi hizmetler, 3 adedi madencilik ve
taşocakçılığı, 6 adedi elektrik, gaz ve su, 3 adedi ise tarım ve ormancılık sektörlerinde
düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
2007
2008
20.185
22.047
19.504
8.411
9.071
1.554
3.953
17.263
19.121
16.567
6.629
6.577
1.048
3.492
16.982
18.394
14.712
6.170
6.494
995
3.549
Giriş
17.639
19.137
14.747
6.252
6.529
998
5.314
Çıkış
-657
-743
-35
-82
-35
-3
-1.765
Diğer Sermaye*
281
727
1.855
459
83
53
-57
Gayrimenkul (Net)
2.922
2.926
2.937
1.782
2.494
506
461
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
2009
2010
Ocak-Mart
2006
2010
2011
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2006
2007
2008
2009
2010
5
1
122
1.866
608
26
601
54
53
63
461
112
222
1.166
23
6.696
6.957
99
265
105
17.639
6
3
337
4.211
766
232
1.109
48
117
70
1.869
568
285
165
33
1.117
11.662
560
177
13
19.137
23
18
151
3.955
1.252
189
200
226
236
77
1.775
1.068
336
2.085
24
170
6.069
641
149
58
14.747
48
1
89
1.565
196
77
336
220
59
225
452
2.126
208
389
54
391
666
560
106
49
6.252
79
4
196
867
149
82
102
64
167
39
264
2.063
365
389
113
210
1.630
368
114
131
6.529
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Ocak-Mart
2010
9
0
59
271
17
10
47
4
4
6
183
161
147
80
3
61
128
50
1
28
998
2011
3
0
9
189
5
19
14
18
75
10
48
448
115
63
23
75
4.242
92
1
54
5.314
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
2006
2007
2008
14.489
357
439
5.069
628
189
7.807
85
21
848
121
33
1.927
1.910
1.783
3
17
115
17.639
12.601
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
11.076
1.237
679
1.343
1.335
249
6.233
291
82
868
23
60
2.345
2.184
1.963
96
161
2
14.747
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2009
4.928
498
617
718
350
314
2.431
306
2
260
52
19
673
361
209
78
312
12
6.252
2010
4.903
598
600
491
240
56
2.918
256
0
320
56
5
984
539
442
46
445
5
6.529
Ocak-Mart
2010
776
51
202
105
116
12
290
36
0
34
55
0
97
79
56
11
18
0
998
2011
4.956
142
715
239
35
19
3.806
53
0
208
5
54
35
29
26
0
6
3
5.314
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2010 - 2011/Mart)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2010
2011/Ocak-Mart
Yeni
İştirak
Şube
50
70
334
50
18
40
22
6
198
96
250
940
134
258
11
438
143
2.724
13
6
70
12
2
11
1
1
43
30
60
161
19
71
3
77
33
543
0
3
11
2
0
1
0
0
8
0
9
20
1
15
0
17
1
77
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
Toplam
63
79
415
64
20
52
23
7
249
126
319
1.121
154
344
14
532
177
3.344
Yeni
İştirak
Şube
18
32
127
9
10
21
12
1
74
22
96
281
31
91
4
161
47
910
1
3
14
3
1
5
0
0
5
2
17
38
5
22
0
19
3
124
0
0
3
1
1
1
0
0
0
0
3
16
0
0
0
2
0
24
Toplam
19
35
144
13
12
27
12
1
79
24
116
335
36
113
4
182
50
1.058
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2005
2006
2007
2008
2009
2010
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Ocak-Mart
2010
2011
19542011/Mart
Toplam
156
182
2.237
244
290
254
164
157
1.128
97
624
3.579
849
867
138
1.104
440
39
45
412
42
45
40
51
15
219
40
386
717
182
256
46
626
171
46
77
463
34
46
54
44
19
266
69
444
757
196
270
42
779
161
52
87
454
34
21
45
46
23
285
108
344
760
203
282
42
635
204
55
73
388
50
18
39
29
18
234
128
299
913
171
264
17
468
160
63
79
415
64
20
52
23
7
249
126
319
1.121
154
344
14
532
177
10
13
101
19
4
17
6
1
54
38
64
251
51
98
1
116
56
19
35
144
13
12
27
12
1
79
24
116
335
36
113
4
182
50
430
578
4.513
481
452
511
369
240
2.460
592
2.532
8.182
1.791
2.396
303
4.326
1.363
10.273
2.920
3.304
3.171
2.936
3.344
799
1.058
27.006
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2005
2006
2007
2008
2009
2010
2010
(Birikimli)
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
5.431
1.777
806
789
371
1.688
1.242
188
573
520
53
63
1.965
220
295
637
813
695
211
84
400
116
10.273
Ocak-Mart
1.832
513
249
435
90
545
335
39
126
107
19
12
377
80
62
98
137
152
22
12
118
47
2.920
1.896
521
243
413
78
641
437
46
146
117
29
18
474
116
99
96
163
253
38
21
194
34
3.304
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
18
1.681
552
259
237
101
532
504
47
133
114
19
12
533
127
83
133
190
220
43
13
164
41
3.171
1.399
492
147
202
89
469
417
68
146
115
31
17
632
163
107
173
189
234
42
21
171
23
2.936
1.343
471
168
162
96
446
513
96
136
106
30
14
942
170
108
421
243
267
43
19
205
33
3.344
344
115
49
49
20
111
121
26
30
26
4
4
206
45
27
76
58
60
9
3
48
8
799
2011
394
134
39
48
17
156
142
34
54
47
7
5
329
61
38
162
68
76
11
5
60
24
1.058
19542011/Mart
Toplam
13.976
4.460
1.911
2.286
842
4.477
3.590
518
1.314
1.126
188
141
5.252
937
792
1.720
1.803
1.897
410
175
1.312
318
27.006
Mayıs 2011
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2006-2011/Mart)
2006
Belge Adedi
2007
2008
2009
2011
(Ocak-Mart)
2010
142
179
206
180
218
57
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
1.715,9
3.578,2
5.358,7
9.455,3
5.301,7
2.070,9
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
2.508,6
4.731,5
7.106,5
14.525,3
7.961,4
3.247,0
35,2
44,2
49,9
50,1
40,8
64,6
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
19