uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Mayıs 2012
TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2012 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
1
-2012 Yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2012 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
5
-2012 Yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2012 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2012Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2012 Aylık
2
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2011-2012 Mart)
3
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (20112012)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2011-2012)
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2011-2012 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2011-2012)
5
Tablo-5:
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2011-2012)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2011-2012)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20112012)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20112012)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2012
Aylık)
4
4
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2011 – 2012)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2007 2011)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2012 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
2012 Yılı Mart ayında 2.839 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2012 Aylık
(Milyon $)
Ocak
Şubat
Mart
939
788
2.839
761
627
2.621
686
587
2.616
Giriş
686
612
2.622
Çıkış
0
-25
-6
Diğer Sermaye*
75
40
5
Gayrimenkul (Net)
178
161
218
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2012 Mart
ayında 2.622 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 1.923 milyon
doları imalat sektöründen gelmiştir (Tablo-2).
T a b l o 2 - U l u s l a r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a t ı r ı m G i r i şl e r i n i n S e k tö r l e r e G ö r e D a ğ ı l ı m ı ( 2 0 1 2 A y l ı k )
( M i ly o n $ )
S ek tö r l e r
O cak
Ş u b at
5
14
135
51
15
8
1
19
5
36
28
21
32
4
1
41
126
230
49
686
T a r ım , O r m a n c ılı k ve B a l ık ç ı lık
M a d e n c i lik v e T a şo c a k ç ı lığ ı
İ m a l a t S a n a yi i
G ıd a Ü r ü n le r i, İ ç e c e k v e T ü tü n İ m a la t ı
T e k s ti l Ü rü n l e r i İ m a la t ı
K im y a s a l M a d d e v e Ü r ü n l e r in İ m a la t ı
B .Y .S . M a k in e v e T e ç h iz a t İ m a la t ı
E l e k t ri k li O p t ik A le tle r İ m a la t ı
M o to r lu K a ra T a ş ıtı , R ö m o r k v e Y a r ı- R ö m o rk İ m a l a tı
D iğ e r İ m a la t
E le k tr ik , G a z v e S u
İ n şa a t
T o p t a n v e P e r a k e n d e T ic a r e t,
O t e ll e r v e L o k a n ta la r
U l a ş tır m a , H a b e r l e ş m e v e D e p o la m a H iz m e tle r i
M a li A r a c ı K u r u lu ş la r ı n F a a li ye tle r i
G a y r im e n k u l K i r a la m a v e İ ş F a a l iy e t le r i
S a ğ lık İ ş le r i v e S o s ya l H iz m e tl e r
D i ğ e r T o p lu m s a l, S o s y a l v e K i şi se l H iz m e t F a a l iy e t le r i
T o pl a m
M ar t
4
7
21 8
6
5
37
1
6
1
16 2
44
10
33
5
1
17 5
9
43
63
61 2
3
8
1 .9 2 3
1 .8 6 2
12
11
0
5
13
20
1 05
80
18
45
6
3 80
14
0
40
2 .6 2 2
G eç i ci V e ri l er, K ay n ak : T .C . M e rk e z B a n k a s ı
2.622 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 2.216 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
T a b lo 3 - U lu s la ra ra s ı D o ğ r u d a n Y a t ır ım G ir işle rin in Ü lk eler e G ö re D a ğ ılım ı - 2 0 1 2 A y lık
(M i ly o n $ )
Ü lk e le r
A B Ü l ke le ri
A lm an y a
F ra n sa
H olla nd a
İ ng i lt e re
İ ta ly a
D iğ e r A B Ü lk e le ri
D iğ e r A vr u pa Ü lke l e ri ( A B H a r iç )
A f ri k a Ü lk e le r i
A . B .D .
K an a d a
O r ta -G ün e y A m e r ika v e K a ra y ip l e r
A s ya
Y a k ın ve O rt a D o ğu Ü lk e l er i
K ö rf e z Ü lk e le ri
D iğ e r Y a k ın v e O rta do ğ u Ü lk e l e ri
D iğ e r A sy a Ü l k e le r i
D iğ e r Ü l ke le r
T op la m
O ca k
Şu ba t
349
50
4
200
8
21
66
31
0
35
1
3
267
14
14
0
253
0
686
G eç ici V eriler, K ay n ak : T . C. M erk ez Ba n k ası
2
38 4
29
5
18 6
29
9
12 6
20
0
32
2
5
16 8
15 9
7
15 2
9
1
61 2
M a rt
2. 21 6
50
21
44
1. 86 3
47
19 1
4
0
21
3
0
37 7
36 9
10
35 9
8
1
2. 62 2
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2012 yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
2012 yılı Ocak-Mart döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 4.566
milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2012 yılının ilk üç
ayında toplam 3.920 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2011 -2012/Mart)
(Milyon $)
Ocak-Mart
%Değişim
2011
2012
4.222
4.566
8,1
3.761
4.009
6,6
3.779
3.889
2,9
Giriş
5.544
3.920
-29,3
Çıkış
-1.765
-31
-98,2
-18
120
-766,7
461
557
20,8
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2012 yılı Ocak-Mart döneminde 3.920 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 2.276 milyon doları imalat sanayii sektöründen kaynaklanmıştır (Tablo 5).
T a b lo 5 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a t ır ım G ir işle r in in S e k tö r le r e G ö r e D a ğ ılım ı ( 2 0 1 1 -2 0 1 2 /M a r t)
( M i ly o n $ )
(O c ak -M ar t )
S e k t ö r le r
2 0 11
2 0 12
4
T a r ım , O r m a n c ılı k ve B a l ık ç ı lık
İm a l at S an a yi i
12
10
29
267
2 .2 7 6
M a d en c i lik v e T a şo c ak çı lığ ı
6
1 .9 1 9
Te ks til Ü r ü n le ri İm a la tı
22
32
K im ya s a l M a d d e ve Ü r ü n le ri n İ m a l a tı
48
56
B .Y .S . M a ki n e ve Te ç h i za t İm a l a tı
18
2
E le k tr ik li O p ti k A let ler İ m a la tı
79
30
M o to r lu K a r a T a şı tı , R ö m o rk ve Y a r ı-R ö m o r k İ m a la t ı
10
19
D i ğ er İm a la t
84
218
E le k tr ik , G a z v e S u
430
177
İn şa at
101
111
T o p t a n v e P er ak en d e T ic a re t,
85
83
O t ell e r v e L o k an ta la r
82
54
U l aş tır m a, H ab e r l e ş m e v e D e p o la m a H izm e tle r i
24
8
M a li A r ac ı K u ru lu ş la rı n Fa ali ye tle r i
4 .4 0 8
596
G a y rim e n k u l K i r ala m a v e İ ş F a al iy et ler i
Sa ğ lık İ ş le ri v e S o s ya l H iz m e tl er
D i ğ er T o p lu m s a l, S o s y al v e K i şi se l H iz m e t F aa l iy et ler i
T o pl a m
20
1
112
5 .5 4 4
149
273
152
3 .9 2 0
G ı d a Ü rü n l e r i, İ çe ce k ve Tü t ü n İ m a la tı
G eç i ci V eri l er, K ay n ak : T . C . M e rk ez B an k as ı
2012 yılı Ocak-Mart döneminde nakit sermaye girişinin %75,2’si AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
T a b l o 6 - U l u s l a r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a t ı r ı m G i r i şl e r i n i n Ü l k e l e r e G ö r e D a ğ ı l ı m ı ( 2 0 1 1 -2 0 1 2 / M a r t)
( M ily o n $ )
O cak-M a rt
Ü lk ele r
20 1 1
A B Ü l k e l e ri
A lm a n y a
F ra nsa
H o l la n d a
İn g i l t e r e
İt a l y a
D i ğ er A B Ü l k e le r i
D i ğ e r A v r u p a Ü l k e l e ri ( A B H a r iç )
A f ri k a Ü l k e le r i
A . B .D .
K an a d a
O r t a -G ü n e y A m e r i k a v e K a ra y ip l e r
A s ya
Y a k ı n v e O rt a D o ğ u Ü lk e l er i
K ö r f e z Ü l k e le r i
D i ğ er Y a k ı n v e O r t a d o ğ u Ü lk e l e r i
D i ğ e r A s y a Ü l k e le r i
D iğ e r Ü lke le r
2 0 12
5. 23 5
14 7
76 0
46 6
38
17
3. 80 7
12 3
0
85
5
54
39
27
27
0
12
3
5. 54 4
T o pl a m
G eç i c i V eri l e r, K a y n ak : T .C . M e rk ez B a n k as ı
4
2 .9 4 9
129
30
430
1 .9 0 0
77
383
55
0
88
6
8
812
542
31
511
270
2
3 .9 2 0
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2
2012 Yılı Mart Ayı Gelişmeleri
2012 Yılı Mart ayında 59 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 5 adet yerli
sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2011-2012 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2011
2012/(Ocak-Mart)
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
289
302
306
291
289
300
271
322
327
313
220
253
3.483
42
45
47
59
50
72
39
54
49
47
49
52
605
Şube
7
10
7
9
15
6
6
7
12
2
5
5
91
Toplam
Yeni
338
357
360
359
354
378
316
383
388
362
274
310
4.179
İştirak
151
87
59
---------297
15
15
5
---------35
Şube
Toplam
1
0
0
---------1
167
102
64
---------333
-50,6
-71,4
-82,2
-----------
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2012 yılı Ocak-Mart Dönemi Gelişmeleri
2012 Yılı Mart ayı sonu itibariyle 298 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 35 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8).
T ablo 8- K uruluş Tür ler ine G öre U luslarar ası Se rm aye li Şirketle r - (2011 - 2012 /Mar t)
( Şirket Sayısı)
O cak -M art
201 1
% Değişim
2 012
Yeni
8 97
2 97
-6 6,9
İştirak
1 34
35
-7 3,9
24
1
-9 5,8
1 .0 55
3 33
-6 8,4
Şu b e
To plam
Geç ici Veriler, Kaynak: Ekonom i B akanlığı
2
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
5
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2012 yılı Ocak-Mart döneminde; 333 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile ulaştırma,
haberleşme ve depolama hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9).
İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde motorlu kara taşıtı imalatı
birinci sırada yer alırken bunu makine ve teçhizat imalatı izlemektedir.
2012 yılı Ocak-Mart döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 34 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin 8
adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 7 adedi imalat ve 5 adedi ise gayrimenkul kiralama ve
iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2011-2012/Mart)
( Şirket Sayısı)
2011
Sektörler
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
50.000$ 200.000$
2012/(Ocak-Mart)
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
29
33
148
12
9
24
10
4
89
62
156
595
39
186
14
426
125
27
37
171
16
13
15
17
1
109
42
178
635
45
199
3
239
55
6
14
50
7
5
4
7
1
26
9
53
127
7
42
2
35
8
6
13
74
10
4
14
3
6
37
19
41
108
8
42
11
44
16
68
97
443
45
31
57
37
12
261
132
428
1.465
99
469
30
744
204
3
0
16
1
1
0
1
2
11
5
7
38
3
25
0
45
5
4
4
5
0
0
0
0
0
5
4
19
36
8
21
1
16
4
0
0
2
0
0
0
0
0
2
1
5
13
0
3
0
2
4
1
0
7
0
0
1
1
2
3
2
3
8
0
3
2
5
3
8
4
30
1
1
1
2
4
21
12
34
95
11
52
3
68
16
1.813
1.631
353
382
4.179
147
122
30
34
333
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
6
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2012 yılı Ocak-Mart döneminde kurulan 333 adet uluslararası sermayeli şirketin, 136 adedi
AB ülkeleri, 125 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 30 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2011 - 2012/Mart)
( Şirket Sayısı)
2011
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
868
292
87
108
57
324
201
40
17
94
81
13
12
444
70
43
201
130
120
17
1.813
512
184
54
50
24
200
175
45
7
62
50
12
5
696
94
76
384
142
121
8
1.631
2012(Ocak-Mart)
200.000$>500.000$
500.000$
128
47
8
15
13
45
28
7
0
11
10
1
0
143
21
24
50
48
36
0
353
180
51
24
9
15
81
41
8
1
13
12
1
4
87
21
14
19
33
40
8
382
Toplam
1.688
574
173
182
109
650
445
100
25
180
153
27
21
1.370
206
157
654
353
317
33
4.179
<50.000$
64
19
6
10
1
28
10
0
1
4
3
1
0
60
2
1
18
39
8
0
147
50.000$ 200.000$
200.000$>500.000$
500.000$
41
16
5
1
4
15
17
0
1
5
2
3
1
47
3
8
21
15
8
2
122
12
4
1
3
0
4
1
2
0
2
2
0
0
10
3
2
2
3
2
1
30
Toplam
19
7
2
2
1
7
2
0
0
2
2
0
1
8
1
2
2
3
2
0
34
136
46
14
16
6
54
30
2
2
13
9
4
2
125
9
13
43
60
20
3
333
Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2012 Yılı Mart ayı sonu itibariyle 24.497 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 5.380 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 29.887 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
T a b l o 1 1 - Y ı l l a r İ t i b a r i y l e K u r u l u ş T ü r l e r i n e G ö r e U l u s l a r a r a s ı S e r m a y e l i Ş i r k e tl e r i n S a y ı sı
( Ş i r k e t S a y ıs ı)
Y ıl
1 9 5 4 - 2 0 0 6 ( B ir ik im li )
Y en i
İ ş ti r a k
Şub e
To pla m
1 0 .1 5 2
2 .4 3 0
37 5
1 2 .9 5 7
200 7
2 .5 5 3
610
63
3 .2 2 6
200 8
2 .3 8 4
612
61
3 .0 5 7
200 9
2 .2 1 3
554
66
2 .8 3 3
201 0
2 .6 7 7
534
81
3 .2 9 2
201 1
3 .4 8 3
605
91
4 .1 7 9
2 97
35
1
3 33
2 3 .7 5 9
5 .3 8 0
73 8
2 9 .8 7 7
2 0 1 2 /M ar t
G en el T o p la m
G eç i ci V eri l er, K ay n ak : H a zi n e M ü s teş a rlı ğ ı
7
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2012 Yılı Mart ayı sonu itibariyle Türkiye’de faaliyette bulunan 29.877 adet uluslararası
sermayeli şirketin %78,1’i limited şirketlerden, %19,6’sı anonim şirketlerden, geri kalan %2,3’lük
bölümü ise diğer şirket tiplerinden oluşmaktadır.
29.877 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı ve
tekstil ürünleri imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2011 - 2012/Mart)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Mart
Sektörler
2011
18
34
140
13
10
26
13
3
75
22
113
351
34
109
6
179
49
1.055
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
8
(1954-2012/Mart)
2012
Genel Toplam
8
4
30
1
1
1
2
4
21
12
34
95
11
52
3
68
16
333
478
632
4.781
508
468
527
401
250
2.627
694
2.825
9.263
1.820
2.739
325
4.809
1.511
29.877
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
29.877 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 15.515 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.862 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.357 adet) ve Hollanda (2.003 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2011-2012/Mart)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Mart
(1954-2012/Mart)
Ülkeler
2011
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2012
434
137
43
49
17
188
108
34
53
45
8
4
330
64
39
158
69
78
11
5
62
14
1.055
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
9
Genel Toplam
136
46
14
16
6
54
30
4
13
9
4
2
125
9
13
43
60
20
2
6
12
3
333
15.515
4.862
2.003
2.357
928
5.365
3.361
609
1.435
1.223
212
159
6.339
1071
912
2245
2.111
2.130
439
188
1.503
329
29.877
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
29.877adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
16.905 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.531 adet), Ankara
(1.987 adet) ve İzmir (1.723 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
T ablo 14- Uluslar arası Serm a yeli Şirke tlerin Say ılarının İller e G öre D ağılım ı (İlk 10 İl)
İl
Şirket Sa yısı
(19 5 4-2 01 2/M art)
İS TA NB UL
1 6.905
AN T AL YA
3.531
AN KA RA
1.987
İZ M İR
1.723
M UĞ LA
1.424
B UR SA
578
M E RSİN
532
AY DIN
504
KO CA E Lİ
344
AD AN A
228
Diğ er İller
2.121
T oplam
2 9.877
Geç ici Veriler, Kaynak : Ekonomi B aka nlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 16.905 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (6.125 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.788 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (2.599 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2012/Mart)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
130
250
86
28
25
123
61
57
21
10
2.788
249
316
352
237
100
1.534
214
29
5
20
8
0
152
270
24
8
18
35
10
175
402
59
25
38
37
18
225
56
5
4
1
2
0
44
386
35
143
43
2
1.121
6.125
632
1.632
644
535
573
399
232
544
76
106
128
562
74
113
209
117
282
192
277
2.599
965
9
833
175
10
322
136
9
197
77
7
489
39
16.905
3.531
1.987
1.723
1.424
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
10
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri3
2012 Mart ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 14 adet
proje kapsamında yaklaşık 86,9 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2012 yılının ilk üç aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 43 adede, belge
kapsamındaki yatırımların tutarı ise 827,5 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16).
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2012 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Mart
12
17
14
58,5
682,1
86,9
107,8
1.199,3
155,5
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
Şubat
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
43 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 31 adedi imalat, 5 adedi hizmetler, 3 adedi madencilik ve
taşocakçılığı, 3 adedi elektrik, gaz ve su, 1 adedi ise tarım ve ormancılık sektörlerinde
düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
2007
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
2008
2009
2010
2011
Ocak-Mart
2011
2012
22.047
19.504
8.411
9.038
15.876
4.222
4.566
19.121
16.567
6.629
6.544
13.863
3.761
4.009
18.394
14.712
6.170
6.203
13.868
3.779
3.889
Giriş
19.137
14.747
6.252
6.238
15.859
5.544
3.920
Çıkış
-743
-35
-82
-35
-1.991
-1.765
-31
Diğer Sermaye*
727
1.855
459
341
-5
-18
120
Gayrimenkul (Net)
2.926
2.937
1.782
2.494
2.013
461
557
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
2007
2008
2009
2010
2011
9
336
41
145
48
89
80
135
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
4.131
691
3.971
1.252
1.642
221
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
231
187
1.111
Sektörler
Ocak-Mart
2011
2012
32
145
4
10
12
29
923
123
3.413
650
267
6
2.276
1.919
78
94
158
22
32
199
337
120
343
48
56
0
266
226
237
219
59
64
177
78
434
18
79
2
30
64
1.768
71
1.799
224
504
38
307
68
1.682
10
84
19
218
570
287
1.070
337
2.158
209
1.826
314
4.272
315
430
101
177
111
234
2.088
390
435
702
85
83
679
96
230
182
233
82
54
33
25
54
113
47
24
8
11.717
6.136
817
1.620
6.006
4.408
596
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
448
453
210
241
216
20
149
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
176
147
105
112
232
1
273
Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
517
238
300
257
246
112
152
19.137
14.747
6.252
6.238
15.859
5.544
3.920
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
2007
2008
12.601
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
11.076
1.237
679
1.343
1.335
249
6.233
291
82
868
23
60
2.345
2.184
1.963
96
161
2
14.747
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2009
4.928
498
617
718
350
314
2.431
306
2
260
52
19
673
361
209
78
312
12
6.252
2010
4.719
597
623
486
245
25
2.743
201
0
323
55
7
928
473
388
45
455
5
6.238
2011
11.254
605
986
1.594
917
98
7.054
1.086
0
1.403
20
61
2.028
1.522
205
1.313
506
7
15.859
Ocak-Mart
2011
5.235
147
760
466
38
17
3.807
123
0
85
5
54
39
27
27
0
12
3
5.544
2012
2.949
129
30
430
1.900
77
383
55
0
88
6
8
812
542
31
511
270
2
3.920
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2011 - 2012/Mart)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
2012/Ocak-Mart
2011
Yeni
İştirak
Şube
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
57
85
366
32
25
45
34
11
219
114
359
1.231
88
365
20
629
169
10
10
69
11
6
11
2
1
38
18
62
199
11
91
7
96
32
1
2
8
2
0
1
1
0
4
0
7
35
0
13
3
19
3
Toplam
3.483
605
91
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
Toplam
68
97
443
45
31
57
37
12
261
132
428
1.465
99
469
30
744
204
7
4
30
1
1
1
2
4
21
11
29
87
11
43
2
60
13
1
0
0
0
0
0
0
0
0
1
5
8
0
9
1
7
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
8
4
30
1
1
1
2
4
21
12
34
95
11
52
3
68
16
4.179
297
35
1
333
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2006
2007
2008
2009
2010
2011
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
19542012/Mart
Ocak-Mart
2011
2012
Toplam
193
46
49
53
61
68
18
8
478
218
2.615
280
333
75
453
34
45
85
441
33
20
71
375
51
16
82
424
64
22
97
443
45
31
34
140
13
10
4
30
1
1
632
4.781
508
468
285
213
169
1.335
52
43
19
260
44
47
21
276
37
30
17
224
51
29
8
250
57
37
12
261
26
13
3
75
1
2
4
21
527
401
250
2.627
134
990
4.230
1.015
68
431
747
192
104
332
735
197
123
292
885
165
121
318
1.106
141
132
428
1.465
99
22
113
351
34
12
34
95
11
694
2.825
9.263
1.820
1.099
180
1.681
602
264
41
749
160
272
41
600
201
248
15
451
155
335
15
516
173
469
30
744
204
109
6
179
49
52
3
68
16
2.739
325
4.809
1.511
12.957
3.226
3.057
2.833
3.292
4.179
1.055
333
29.877
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
17
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2006
2007
2008
2009
2010
2011
2011
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
7.276
2.259
1.016
1.187
456
2.358
1.363
226
693
622
71
75
2.321
297
352
735
937
842
232
94
516
161
12.957
Ocak-Mart
1.900
500
228
403
76
693
363
44
148
118
30
18
469
114
100
95
160
251
36
22
193
33
3.226
1.680
538
255
222
98
567
427
44
125
107
18
14
513
123
81
130
179
215
42
13
160
39
3.057
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
18
1.418
480
141
190
90
517
328
67
142
111
31
16
612
155
103
169
185
225
40
20
165
25
2.833
1.417
465
176
157
93
526
405
99
134
103
31
13
929
167
106
419
237
260
41
18
201
35
3.292
1.688
574
173
182
109
650
445
125
180
153
27
21
1.370
206
157
654
353
317
46
15
256
33
4.179
434
137
43
49
17
188
108
34
53
45
8
4
330
64
39
158
69
78
11
5
62
14
1.055
2012
136
46
14
16
6
54
30
4
13
9
4
2
125
9
13
43
60
20
2
6
12
3
333
19542012/Mart
Toplam
15.515
4.862
2.003
2.357
928
5.365
3.361
609
1.435
1.223
212
159
6.339
1071
912
2245
2.111
2.130
439
188
1.503
329
29.877
Mayıs 2012
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2007-2012/Mart)
2007
Belge Adedi
2008
2009
2010
2012
(Ocak-Mart)
2011
179
206
180
218
229
43
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
3.578,2
5.358,7
9.455,3
5.301,7
5.961,0
827,5
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
4.731,5
7.106,5
14.525,3
7.961,4
9.859,6
1.462,6
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
19