OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK(OKB) VE

OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK(OKB) VE NÖROTERAPİ
Çoğu kez depresyon,davranış bozukluğu ya da şizofreni ile karıştırılan OKB çok karmaşık
nörofizyolojik bir bozukluktur.OKB iki bileşenden oluşur:OBSESYON ve KOMPULSİYON
Obsesyon takıntı demektir.İrrasyonel,mantık dışı,belirgin anksiyeteye yol açan,davetsiz,ısrarlı
fikir,düşünce,dürtü ve imgelemlerdir.İstenmediği halde akla giren,çoğunlukla anlamsız,irrasyonel
olduğunu bildiğiniz,sık tekrarlayan,normal olmadığını bildiğiniz için sizi korkutan,kurtulma
çabalarınız boşa çıktığı için sizi yoğun bir kaygıya sürükleyerek hayatınızı çekilmez kılan her tür
takıntı bu sınıfa girer.
Kompulsiyon ise bir obsesyona reaksiyon,tepki olarak eşlik eden,tekrarlayıcı,belirli bir amaca
yönelik,stereotipik hareketlerdir.Davranışsal olanların dışında zihinsel tipleri de vardır.Korkulan
durumdan kaçınmaya sebep olan el sıkışmamak,çizgilere basmamak gibi ritüellerdir.
Obsesyon çeşitleri;
Bulaşma,kirlenme takıntısı: Mikrop kapıp hastalanma,idrar,gaita gibi vücut atıklarından korkma,
Saldırganlık takıntısı:Kendine veya yakınlarına zarar geleceği,hatta bizzat kendisinin bu zararı
vereceği gibi irrasyonel korkular
Cinsel takıntılar:Yasak ,sapkın düşünceler,eşcinsellik dürtüsü taşıdığı korkusu
Biriktirme-saklama takıntısı:Malını ,mülkünü kaybetme korkusu,eşyaların ruhu olduğu düşüncesi
ile bunları atamama
Büyü,ayin kökenli takıntı: Uğurlu sayı,renk,sözcük,eşya ile kadere hükmetme çabası
Mistik-dini takıntı:Dinsel objelere saygısızlık veya dine küfür anlamına gelecek edimlerden aşırı
kaçınma
Kompulsiyon çeşitleri ise;
Sürekli kontrol isteği:Kendi veya başkasına zarar gelmemesi amacı ile sürekli koşulları optimize
etmeye çalışma,dönüp dönüp yanlış yapıp yapmadığını kontrol etme,dua etme,özür dileme,tekrar
tekrar yazma,silme,aynı kapıdan defalarca girip çıkma,nesne ,sayı ve kelimeleri sürekli
sayma,başkalarını da bu ritüele katma,özellikle ana-babadan istediği cevabı almak için aynı soruyu
defalarca sorma,liste yapma,yapacaklarını dakika dakika planlama
Bir iki örnek vaka verelim; daha önce sınıfın en çalışkan çocuğu,öğretmenlerin gözbebeği olan
çocuk okula geç gitmeye bile tahammül edemezken aniden eşyalarının kirli olduğunu,mikroplu
olduğunu düşünmeye başlıyor,sürekli siliyor,yıkıyor,annesinin bile dokunmasını istemiyor,ard arda
ellerini yıkıyor,cebinden ıslak mendil düşmüyor,evden kirlenirim korkusu ile dışarı çıkmak
istemiyor…Bir diğer vaka; erkek çocuk,annesi hamile kalıyor,tesadüfen bir yerde kürtajla ilgili bir
konuşma duyuyor,annesinin kardeşine zarar vereceği,doğunca kendisinin onu yastıkla
boğacağı,mikrodalga fırına atacağı kaygısına kapılıyor,bunlar gözünün önünden görüntü olarak
gitmiyor…Bir başka vakada kadın evleniyor çocuk eve geldikten sonra loğusa şerbeti
veriliyor,şekere karşı tiksinti geliştiriyor.Bisküvi arabası evin karşısına park etse bile kokunun eve
TavsiyeEdiyorum.com Makale Kütüphanesi
sindiğini düşünüyor,evi ordan taşımaya karar veriyor bu aşamada bile taşıma arabasının daha önce
şeker taşıyıp taşımadığını sorguluyor;ilginç olan ise bu arada şeker kullanıyor,şekerli şeyler yiyor
ama kokusuna tahammül edemediğini söylüyor.2 yıl içinde eşinden boşanıyor…
Yapılan araştırmalarda OKB tedavisinde Kognitif-Bilişsel ve Davranışçı terapinin etkinliği
kanıtlanmıştır.İnsanların duygu ve davranışları,olaylar hakkında nasıl düşündüklerinden
etkilenir.Yani,insanların neler hissettiğini belirleyen şey,olayın kendisi değil,olayla ilişkili zihinsel
anlamdır.EVENT RELEATED=olay bağlantılı bu yaklaşım EMDR ve Neurofeedback uygulamalarında
başarılı biçimde kullanılmaktadır.
N.Dr Hakan DURU,Psikolog Meltem KIRMIZI
TavsiyeEdiyorum.com Makale Kütüphanesi