reform izleme grubu`nun 22`nci toplantısı gerçekleştirildi

REFORM İZLEME GRUBU’NUN 22’NCİ TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİRİLDİ
Reform
İzleme Grubu’nun 22’nci Toplantısı, 17
Eylül 2010 tarihinde Devlet Bakanı ve
Başmüzakereci Egemen Bağış’ın ev sahipliğinde
İstanbul’da gerçekleştirildi. Toplantıya İçişleri
Bakanı Beşir Atalay, Adalet Bakanı Sadullah Ergin
ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nu temsilen
Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Büyükelçi Feridun
Sinirlioğlu katıldılar.
Toplantıda ayrıca, TBMM AB Uyum, İnsan Haklarını İnceleme ile Türkiye-AB Karma
Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı ve Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala ile ABGS, Adalet
Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve İnsan Hakları Başkanlığı’nın üst düzey
yöneticileri de hazır bulundular.
Türkiye-AB ilişkilerinde yaşanan son gelişmeler ile 12 Eylül 2010 tarihinde düzenlenen
referandum sonuçlarının ağırlıklı olarak tartışıldığı toplantıda ele alınan konular şu şekilde
özetlenebilir:
Toplantıda, 12 Eylül 2010 tarihinde düzenlenen referandum sonrasında onaylanan Anayasa
değişikliği ile Türkiye’nin AB müzakere sürecinde elinin güçlendiği ifade edilirken
referandum sonrasında özellikle siyasi reformlar alanında hızlı ilerlemenin kaydedileceği
belirtildi. Anayasa Paketi’nde yer alan birçok düzenlemenin, 12 Eylül askeri rejiminin
getirdiği kısıtlamaları kaldırmak suretiyle daha demokratik bir sistemde Türk halkının temel
haklardan daha iyi yararlanmasının yolunu açtığının vurgulandığı toplantıda, bunun müzakere
sürecinin 23’üncü başlığını oluşturan “Yargı ve Temel Haklar” başlığının müzakerelere
açılmasında büyük avantaj sağladığı ifade edildi.
Reform İzleme Grubu’nun 22’nci Toplantısı’nda Anayasa Değişiklik Paketi’nin
onaylanmasının ardından yapılması öngörülen yasal düzenlemeler gözden geçirildi ve bu
doğrultuda çıkarılması söz konusu yasalar ele alındı. Bu kapsamda, gerekli mevzuat
değişikliklerinin yer aldığı bir “Eylem Planı”nın, ABGS koordinasyonunda hazırlanmasına ve
ilk Bakanlar Kurulu toplantısında ele alınıp, kamuoyuna sunulmasına karar verildi.
Toplantıda Anayasa Değişiklik Paketi’nde yer alan hususlar doğrultusunda, insan hakları
alanında başlatılan kurumsallaşma çalışmalarına ek olarak, Kamu Denetçiliği Kurumu’na
ilişkin yasal çalışmanın da hızla tamamlanması konusu ele alındı. Bu çerçevede, İçişleri
Bakanlığı başkanlığında çalışmaları yürütülen ve Başbakanlığa sevk edilmiş olan
“Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu Kanun Taslağı” kapsamında kurulacak olan
“Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu”nun ve TBMM’ye sunulmuş olan “Türkiye Ulusal
İnsan Hakları Kurumu Kanun Tasarısı”nın önemine dikkat çekildi. Ayrıca, BM İşkenceyle
Mücadele Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokol’ün (The Optional Protocol to the Convention
against Torture- OPCAT) onaylanmasına ilişkin kanun tasarısıyla öngörülecek denetim
mekanizması ile Kolluk Gözetim Komisyonu Kurulması’na yönelik çalışmaların da büyük
önem taşıdığı ifade edildi.
Toplantıda, ABGS başkanlığında hazırlıkları devam eden Temel Haklar Ulusal Eylem
Planı’nın ilk taslağı üzerindeki çalışmaların devam ettiği belirtildi. Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi kararlarının uygulanabilmesi amacıyla gereken mevzuat ve uygulamaya ilişkin
değişikliklerin ele alındığı toplantıda, İstinaf Mahkemelerinin 2010 yılı sonundan önce
faaliyete geçmesi öngörüldüğü ifade edildi.
Reform İzleme Grubu’nun 22’nci Toplantısı’nda 2007 yılında uğradığı suikast sonucu
hayatını kaybeden gazeteci Hrant Dink ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)
tarafından alınan karar da ele alındı. Hatırlanacağı üzere Strazburg’daki Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi, 14 Eylül 2010 tarihinde, Hrant Dink’in kendisi tarafından, ölümünden birkaç gün
önce Mahkemeye taşınan dava hakkında, Türk hükümeti tarafından sunulan hiçbir tezi kabul
etmezken, davayı Ankara’nın aleyhine sonuçlandırmış, Türk Hükümetini, Dink ailesine
manevi tazminat olarak 105.000 Avro, mahkeme masrafı olarak ise 28.595 Avro ödemeye
mahkum etmişti. Mahkeme’nin yedi yargıçlı İkinci Dairesi tarafından oybirliğiyle
alınan kararda, Hrant Dink’e “Türklüğü aşağıladığı” gerekçesiyle Türk mahkemeleri
tarafından verilen cezanın, resmi makamların Dink’in yaşama hakkını koruyamamasının ve
Dink cinayetiyle ilgili yeterli ve etkin soruşturma yapılmamasının, Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi’nin yaşama hakkı, ifade özgürlüğü ve mahkemeler önünde etkin başvuruyla ilgili
maddelerine aykırı olduğu sonucuna varılmıştı. Reform İzleme Grubu’nun 22’nci
Toplantısı’nda ise, karar aleyhine AİHM Büyük Daire’ye itiraz başvurusunda bulunulmaması
yönünde verilmiş olan karar çerçevesinde, gelecekte benzer ihlallerin tekrarlanmasını da
engelleyecek mümkün olan her önlemin alınmasına karar verildi.
Toplantıda ayrıca 15 Ağustos 2010 tarihinde Trabzon’un Maçka ilçesinde 88 yıldan beri
kapalı olan tarihi Sümela Manastırı’nda Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos tarafından
yönetilen ayin; Van’ın Akdamar Adası’ndaki Surp Haç Ermeni Kilisesi’nde 19 Eylül 2010
tarihinden gerçekleştirilen dini tören; ders kitaplarında herhangi bir ayrımcılık olmaması
amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar ile Roman Açılımı konuları
ele alındı. Roman vatandaşlarının sorunlarına yönelik olarak, sivil toplum temsilcileri ve
yabancı uzmanların da katılacağı geniş katılımlı uluslararası bir seminerin ABGS
koordinasyonunda aralık ayında gerçekleştirilmesine karar verildi.
Toplantıda ayrıca Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulaması, vize muafiyeti ve Geri Kabul
Anlaşması konuları da ele alındı. Bu kapsamda Türkiye ile AB arasında Ankara Anlaşması,
Katma Protokol ve Gümrük Birliği’nden kaynaklanan hukuki taahhütler de göz önüne
alınarak, Schengen üyesi AB ülkelerinin Türk vatandaşlarına yönelik vize muafiyeti
sağlamasına doğru giden sürecin başlatılmasına yönelik girişimlerin sürdürüldüğü ifade
edildi. Müzakereleri tamamlanan Geri Kabul Anlaşması ile ilgili olarak ise Anlaşmanın
imzalanma sürecinin, Avrupa Komisyonu’nun Türk vatandaşlarına yönelik vize muafiyetine
ilişkin çalışmaları yürütmek üzere üye devletlerden alacağı yetkiye bağlı olduğunun altı
çizildi. Yine bu konuya ilişkin olarak, Türkiye’nin kara ve deniz sınırlarının daha etkin
korunması, kontrolünü ve yönetimini sağlayacak entegre sınır yönetimi oluşturmaya yönelik
çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.
Toplantıda ayrıca Reform İzleme Grubu’nun 23’üncü Toplantısı’nın Kasım 2010’da İçişleri
Bakanı Beşir Atalay’ın ev sahipliğinde yapılmasına karar verildi.
Reform
İzleme
Grubu’nun
22’nci
Toplantısı
ile
ilgili
ayrıntılı
bilgi
http://www.abgs.gov.tr/files/BasınMusavirlik/haberler/22_RIG.pdf adresinden edinilebilir.