çevre mevzuatı ve uygulamaları - TMMOB Makina Mühendisleri

ÇEVRE MEVZUATI VE
UYGULAMALARI
Selma AKDOĞAN
Çevre Mühendisi
Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
2017
Ülkemizde ise Çevre hakkı ile ilgili
gelişmeler, 1982
Anayasamızda
da yer bulmuştur.
Anayasamızın 56. Maddesi’nde
“ Herkes sağlıklı ve dengeli bir
çevrede
yaşama
hakkına
sahiptir. Çevreyi geliştirmek,
çevre sağlığını korumak ve
çevre kirlenmesini önlemek
devletin
ve
vatandaşın
ödevidir.” hükmü yer almıştır.
NORMLAR HİYERARŞİSİ
Anayasa
Kanun – KHK
Uluslararası
Antlaşmalar
Tüzük
Yönetmelik

09.08.1983 tarihinde 2872 sayılı
Çevre Kanunu yayımlanmıştır.
1-Amaç
2-Kapsam
3-İlkeler
4-Yükümlülükler - Yasaklar
5-Sorumluluk
6-Yaptırımlar
Kirletenin … gerekli önlemleri almaması
veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan
alınması nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarınca
yapılan gerekli harcamalar 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre kirletenden tahsil edilir…
KİRLETEN ?
Faaliyetleri sırasında veya sonrasında,
doğrudan veya dolaylı olarak çevre
kirliliğine, ekolojik dengenin ve çevrenin
bozulmasına neden olan gerçek ve tüzel
kişi
6
Entegrasyon(Bütünleyicilik) İlkesi
Arazi ve kaynak kullanım kararlarını veren ve proje
değerlendirmesi yapan yetkili kuruluşlar, karar alma
süreçlerinde sürdürülebilir kalkınma ilkesini gözetirler.
Yapılacak ekonomik faaliyetlerin faydası ile doğal
kaynaklar üzerindeki etkisi sürdürülebilir kalkınma
ilkesi çerçevesinde uzun dönemli olarak değerlendirilir.
7
İşbirliği İlkesi
Çevrenin korunması, çevrenin bozulmasının
önlenmesi ve kirliliğin giderilmesi alanlarındaki
her türlü faaliyette; Bakanlık ve yerel yönetimler,
gerekli hallerde meslek odaları, birlikler ve sivil
toplum kuruluşları ile işbirliği yaparlar.
8
Katılım İlkesi
Çevre politikalarının oluşmasında katılım
hakkı esastır.
Bakanlık ve yerel yönetimler; meslek odaları,
birlikler, sivil toplum kuruluşları ve
vatandaşların çevre hakkını kullanacakları
katılım ortamını yaratmakla yükümlüdür.
9
Önleme İlkesi
Kirlenme
ihtimalinin
bulunduğu
durumlarda ilgililer kirlenmeyi önlemekle;
kirlenmenin meydana geldiği hallerde
kirleten,
kirlenmeyi
durdurmak,
kirlenmenin etkilerini gidermek veya
azaltmak için gerekli tedbirleri almakla
yükümlüdürler.
10
Kirliliğe sebep olunursa karşılaşılacak durumlar?
 Masraf ve harcamalardan sorumluluk
 İdari para cezası
 İzin ve lisans iptali
 Faaliyetin durdurulması
 Zararların tazmini- zararlardan sorumluluk
 Adli cezalar – Hapis cezası
11
4- Çevre Korunmasına İlişkin Önlemler ve
Yasaklar
Kirletme yasağı:
Madde 8 – Her türlü atık ve artığı, çevreye
zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde
belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak
doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek,
depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri
faaliyetlerde bulunmak yasaktır.
Çevresel etki değerlendirilmesi:
Madde 10 – (Değişik: 26/4/2006 – 5491/7
md.)
Gerçekleştirmeyi plânladıkları faaliyetleri
sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek
kurum, kuruluş ve işletmeler, Çevresel Etki
Değerlendirmesi Raporu veya proje tanıtım
dosyası hazırlamakla yükümlüdürler.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu
Kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi
Gerekli Değildir Kararı alınmadıkça bu
projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve
kullanım ruhsatı verilemez; proje için yatırıma
başlanamaz ve ihale edilemez.
İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü
(1)
Madde 11 – (Değişik: 26/4/2006 – 5491/8 md.)
Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri sonucunda oluşan
atıklarını alıcı ortamlara doğrudan veya dolaylı vermeleri
uygun görülmeyen tesis ve işletmeler ile yerleşim birimleri
atıklarını yönetmeliklerde belirlenen standart ve
yöntemlere uygun olarak arıtmak ve bertaraf etmekle veya
ettirmekle ve öngörülen izinleri almakla yükümlüdürler.
Denetim, bilgi verme ve bildirim yükümlülüğü
Madde 12 – (Değişik: 26/4/2006 – 5491/9 md.)
İlgililer, Bakanlığın veya denetimle yetkili diğer mercilerin
isteyecekleri bilgi ve belgeleri vermek, yetkililerin
yaptıracakları analiz ve ölçümlerin giderlerini karşılamak,
denetim esnasında her türlü kolaylığı göstermek
zorundadırlar.
İlgililer, çevre kirliliğine neden olabilecek
faaliyetleri ile ilgili olarak, kullandıkları
hammadde, yakıt, çıkardıkları ürün ve atıklar ile
üretim şemalarını, acil durum plânlarını, izleme
sistemleri ve kirlilik raporları ile diğer bilgi ve
belgeleri talep edilmesi halinde Bakanlığa veya
yetkili denetim birimine vermek zorundadırlar.
5- İdari Nitelikteki Cezalar
26.04.2006 tarihinde 5491 sayılı Kanun
ile revize edilen Çevre Kanununda idari
yaptırımlar,
“Faaliyetlerin Durdurulması”
“İdari Nitelikteki Cezalar” ve
“Seyrüseferden Men” olarak düzenlenmiştir.
Faaliyetlerin Durdurulması Madde 15:
(Değişik: 26/4/2006 – 5491/12 md.)
“Bu Kanun ve bu Kanun uyarınca yayımlanan
yönetmeliklere aykırı davrananlara söz konusu aykırı
faaliyeti düzeltmek üzere ….bir defaya mahsus olmak
üzere esasları yönetmelikle belirlenen ve bir yılı
aşmamak üzere süre verilebilir.
Faaliyet; süre verilmemesi halinde derhal, süre
verilmesi durumunda, bu süre sonunda
aykırılık
düzeltilmez ise ….kısmen veya tamamen, süreli veya
süresiz olarak durdurulur. Çevre ve insan sağlığı
yönünden tehlike yaratan faaliyetler süre verilmeksizin
durdurulur.”
İlgililer, çevre kirliliğine neden olabilecek
faaliyetleri ile ilgili olarak, kullandıkları hammadde,
yakıt, çıkardıkları ürün ve atıklar ile üretim
şemalarını, acil durum plânlarını, izleme sistemleri
ve kirlilik raporları ile diğer bilgi ve belgeleri
talep edilmesi halinde Bakanlığa veya yetkili
denetim birimine vermek zorundadırlar.
Çevresel
Etki
Değerlendirmesi
incelemesi
yapılmaksızın başlanan faaliyetler Bakanlıkça, proje tanıtım
dosyası hazırlanmaksızın başlanan faaliyetler ise mahallin
en büyük mülkî amiri tarafından süre verilmeksizin
durdurulur. Süre verilmesi ve faaliyetin durdurulması, bu
Kanunda öngörülen cezaların uygulanmasına engel teşkil
etmez.” hükmü yer almaktadır.
Süre verilmesi bir yaptırım değildir. Tespit edilen
ihlal için sadece süre verilmesi, tespit edilen suçun
yaptırımsız bırakılması anlamına gelir.
İdari nitelikteki cezalar:
Madde 20 – (Değişik: 26/4/2006 – 5491/14 md.)
2872 Sayılı Kanunun
20 inci maddesinin;
Kanundaki
ceza miktarı
1/1/2016 - 31/12/2016
(ı)maddesinin 6.
bendi
24.000 TL
49.095 TL
Bu Kanun ve bu Kanun uyarınca çıkarılan
yönetmeliklere aykırı olarak ülkenin egemenlik
alanındaki denizlere ve yargılama yetkisine tâbi
olan deniz yetki alanlarına, içme ve kullanma suyu
sağlama amacına yönelik olmayan sulara atık
boşaltanlara,
İdari nitelikteki cezalar-Madde 20
2872 Sayılı
Kanunun
20 nci
maddesinin;
Kanundaki
ceza
miktarı
01/01/2015
31/12/2015
Kurum,
kuruluş ve
işletmelere
(r) bendi;
24.000 TL
60.000 TL
46.501 TL
116.261 TL
136.503 TL
348.783 TL
Bu Kanunda ve yönetmeliklerde öngörülen usûl ve esaslara,
yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak atık toplayan, taşıyan, geçici ve
ara depolama yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar
kullanan veya bertaraf edenlere 24.000 Türk Lirası, ithal edenlere
60.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
NOT: 20. madde hükmü “Bu maddenin (k), (l), (r), (s), (t), (u), (v) ve (y) bentlerinde öngörülen idarî para
cezaları kurum, kuruluş ve işletmelere üç katı olarak verilir.”
23
Kanunda Alt ve Üst Sınırı Verilen Cezalar
Kanunda, idari para cezasının alt ve üst
sınırların verildiği hallerde, uygulanacak idari para
cezasının miktarını belirlemede takdir yetkisi,
idari yaptırım kararını veren merciye aittir.
Alt ve üst sınırlar arasında idari para
cezasının miktarı belirlenirken, işlenen kabahatin
içeriği, failin kusuru ve ekonomik durumu göz
önünde bulundurularak ceza takdir edilecektir.
(5326 / Madde 17)
24
Fiillerin Tekrarı
Madde 23: (Değişik : 26/4/2006 – 5491/15
md.)
Bu Kanunda belirtilen idarî para cezaları, bu
cezaların verilmesini gerektiren fiillerin
işlenmesinden itibaren üç yıl içinde birinci
tekrarında bir kat, ikinci ve müteakip
tekrarında iki kat artırılarak verilir.
İdari cezalarda yetki:
Madde 24 – (Değişik: 26/4/2006 – 5491/16 md.)
Bu Kanunda öngörülen idarî yaptırım kararlarını
verme yetkisi Bakanlığa aittir.
Bu yetki, 12 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca
denetim yetkisinin devredildiği kurum ve merciler
tarafından da kullanılır.
Bu Kanunda öngörülen idarî yaptırım kararları
Bakanlık merkez teşkilâtında genel müdürler, taşra
teşkilâtında İl Çevre ve Şehircilik Müdürlerince verilir.
İdari Nitelikteki Para Cezalarına
İtiraz Mercii ve Süresi
İdari Nitelikteki Para Cezalarına itiraz mercii ve
itiraz süresi 2872 sayılı Çevre Kanununun 25.
Maddesinde belirtilmiştir.
Söz konusu maddede Çevre Cezalarına karşı,
cezanın tebliğ tarihini takiben en geç 30 gün
içerisinde İdare Mahkemesine itiraz edilebileceği,
ancak itirazın tahsilatı durdurmayacağı, idari para
cezalarının Kabahatler Kanunu hükümlerine göre
tahsil edileceği belirtilmiştir.
27
Adlî nitelikteki cezalar
Madde 26 – (Değişik: 26/4/2006 – 5491/18 md.)
Bu Kanunun 12 nci maddesinde öngörülen bildirim ve bilgi verme
yükümlülüğüne aykırı olarak yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler, altı aydan bir
yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu Kanunun uygulanmasında yanlış ve yanıltıcı belge düzenleyenler ve
kullananlar hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümleri uygulanır.
Bu maddeye göre yargıya intikal eden çevresel etki değerlendirmesine
ilişkin ihtilaflarda çevresel etki değerlendirmesi süreci yargılama sonuna
kadar durur.
Diğer kanunlarda yazılı cezalar
Madde 27:
Bu Kanunda yazılı fiiller hakkında verilecek idari
nitelikteki cezalar, bu fiiller için diğer kanunlarda
yazılı cezaların uygulanmasına engel olmaz.
Kirletenin Sorumluluğu
Madde 28:
“Çevreyi kirletenler ve çevreye zarar verenler
sebep oldukları kirlenme ve bozulmadan
doğan zararlardan dolayı kusur şartı
aranmaksızın sorumludurlar.
Kirletenin, meydana gelen zararlardan ötürü
genel hükümlere göre de tazminat
sorumluluğu saklıdır..”
ÇED YÖNETMELİĞİ
ve
UYGULAMALARI
Bu Yönetmeliğin amacı;
Gerçekleştirmeyi planladıkları faaliyetleri sonucu
çevre sorunlarına yol açabilecek kamu veya özel
sektöre ait işletmelerin yatırım kararlarının
çevre üzerinde yapabilecekleri tüm etkilerin
belirlenerek değerlendirilmesi, tespit edilen
olumsuz etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar
vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi ve
alternatiflerin
değerlendirilmesi
amacıyla
gerçekleştirilecek
Çevresel
Etki
Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve
teknik esasların düzenlenmesidir.
32
ÇED Süreci;

Çevreye önemli etkileri olabilecek faaliyetlerle ilgili projelerin
planlama aşamasından başlayarak

faaliyetin inşaat, işletme ve işletme sonrasında meydana
gelebilecek etkilerinin

proje hakkında karar alınmadan önce bilimsel yöntem ve
tekniklerle incelenmesi

varsa olumsuz etkilerinin önlenmesi ve gerekli önlemlerin
belirlenmesi

projenin tüm uygulama aşamalarında bu
önlemlerin izlenmesi ve denetlenmesi sürecidir
etkilerin
ve
33
ÇED Yönetmeliğinin Gelişimi
ÇED Yönetmeliği;

07.02.1993 tarihinde Yönetmelik olarak uygulamaya geçilmiştir.

23.06.1997 revize

06.06.2002 revize

16.12.2003 revize

17.07.2008 revize

03.10.2013 revize

25.11.2014 tarihinde revize edilerek bugünkü şeklini almıştır.
34
ÇED Raporu ve Proje Tanıtım Dosyası
(PTD)
ÇED Yönetmeliğinin Ek-I ve Ek-II Listesinde faaliyet türlerine
göre projeler belirtilmiştir. Bu çerçevede ;

EK-I ‘de yer alan projeler için
ÇED RAPORU hazırlanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan
ÇED OLUMLU kararı

EK-II ‘de yer alan projeler için
PROJE TANITIM DOSYASI hazırlanarak ilgili Valilikten ‘’ÇED
GEREKLİ DEĞİLDİR’’ kararının alınması
zorunludur.
35
MADDE 6 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
bir projeyi gerçekleştirmeyi planlayan gerçek
veya tüzel kişiler; Çevresel Etki
Değerlendirmesine tabi projeleri için; ÇED
Başvuru Dosyasını, ÇED Raporunu, Seçme
Eleme Kriterleri uygulanacak projeler için ise
Proje Tanıtım Dosyasını, Bakanlıkça yeterlik
verilmiş kurum/kuruluşlara hazırlatmak, ilgili
makama sunulmasını sağlamak ve proje
kapsamında verdikleri taahhütlere
uymakla yükümlüdürler.
36
(3) Bu Yönetmeliğe tabi projeler için "Çevresel Etki
Değerlendirmesi Olumlu" kararı veya "Çevresel
Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararı
alınmadıkça bu projelerle ilgili teşvik, onay, izin,
yapı ve kullanım ruhsatı verilemez, proje için
yatırıma başlanamaz ve ihale edilemez.
(4) Bu Yönetmelik hükümlerine göre karar tesis
edilmeden önce, projenin gerçekleştirilmesinin
mevzuat bakımından uygun olmadığının
tespiti halinde, aşamasına bakılmaksızın
süreç sonlandırılır.
37
Çevresel etki değerlendirmesine tabi
projeler
MADDE 7 – (1) Bu Yönetmeliğin;
a) Ek-1 listesinde yer alan projelere,
b) "ÇED Gereklidir" kararı verilen projelere,
c) Kapsam dışı değerlendirilen projelere ilişkin
kapasite artırımı ve/veya genişletilmesinin
planlanması halinde, mevcut proje kapasitesi ve
kapasite artışları toplamı ile birlikte projenin yeni
kapasitesi ek-1 listesinde belirtilen eşik değer veya
üzerinde olan projelere,
ÇED Raporu hazırlanması zorunludur.
38
Seçme, Eleme Kriterleri Uygulama
Yöntemi
Seçme, eleme kriterlerine tabi projeler
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmeliğin;
a) Ek-2 listesinde yer alan projeler,
b) Kapsam dışı değerlendirilen projelere
ilişkin kapasite artırımı ve/veya
genişletilmesinin planlanması halinde, mevcut
proje kapasitesi ve kapasite artışları toplamı
ile birlikte projenin yeni kapasitesi ek-2
listesinde belirtilen projeler,
seçme, eleme kriterlerine tabidir.
39
14.MADDENİN
(4) "ÇED Olumlu" kararı verilen proje için yedi
(7) yıl içinde mücbir sebep bulunmaksızın
yatırıma başlanmaması durumunda "ÇED
Olumlu" kararı geçersiz sayılır.
(5) "ÇED Olumsuz" kararı verilen projeler için
"ÇED Olumsuz" kararı verilmesine neden olan
şartlarda değişiklik olması durumunda yeniden
başvuruda bulunulabilir.
40
17. MADDENİN
(3) “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen proje
için beş (5) yıl içinde mücbir sebep
bulunmaksızın yatırıma başlanmaması
durumunda “ÇED Gerekli Değildir” kararı
geçersiz sayılır.
(4) "ÇED Gereklidir" kararı verilen projeler için
bir (1) yıl içerisinde Bakanlığa başvuru
yapılmaması durumunda karar geçersiz sayılır.
41
Yatırımın izlenmesi ve kontrol
edilmesi
MADDE 18 – (1) Bakanlık, "ÇED Olumlu" kararı veya
"ÇED Gerekli Değildir" kararı verilen projelerle ilgili
olarak, Nihai ÇED Raporu ve/veya “ÇED Gerekli Değildir”
kararına esas Proje Tanıtım Dosyasında taahhüt edilen
hususların yerine getirilip getirilmediğini izler ve kontrol
eder.
(3) Proje sahibi, "ÇED Olumlu" kararını aldıktan sonra
yatırımın başlangıç, inşaat dönemine ilişkin izleme
raporlarını Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlara
yaptırmakla, Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar
da bu raporları Komisyonca belirlenen periyotlarda,
Bakanlığa sunmakla yükümlüdür.
42
(4) Proje sahibi "ÇED Olumlu" veya "ÇED
Gerekli Değildir" kararını aldıktan sonra
projede yapılacak bu Yönetmeliğe tabi
değişiklikleri Bakanlığa veya Valiliğe bildirmekle
yükümlüdür.
43
Olağanüstü durumlar ve özel hükümler
MADDE 24 – (1) Aşağıdaki projeler için
uygulanacak ÇED sürecine ilişkin yöntem
Bakanlıkça belirlenir:
a) Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi
işlemleri, doğal afetler sonucu yıkılan, bozulan,
tahrip olan veya hasar gören herhangi bir yatırımın
bulunduğu yerde kısmen veya tümü ile yeniden
gerçekleştirilmesi planlanan projeler,
b) ÇED Yönetmeliğine tabi olmayan veya
Seçme Eleme Kriterlerine tabi olduğu halde
proje sahibinin ÇED Raporu hazırlanması
talebi üzerine Bakanlıkça uygun görülen
projeler,
44
c) Organize Sanayi Bölgeleri, İhtisas Organize Sanayi
Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri, Serbest Bölgeler ile
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde kurulması
planlanan projeler,
ç) Stratejik Çevresel Değerlendirme yapılan
alanlarda kurulması planlanan projeler,
d) Teknoloji değişikliği uygulamak suretiyle, verim
artırımına, doğal kaynak kullanımını azaltmaya
ve/veya çevre kirliliğini azaltmaya yönelik yapılmak
istenilen değişiklikler veya prototip üretim yapan
projeler,
e) Ek-1 listesi veya Ek-2 listesinde olup, eşik değeri
olmayan projelerde yapılacak her türlü değişikliği
içeren projeler,
45

f) “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir”
kararı bulunan projelerde yapılacak kapasite
artışı ve/veya genişletilmesi planlanan projeler.
46
Kapsam dışı projeler
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliğinin ilk yayım
tarihi olan 7/2/1993 tarihinden önce üretime
ve/veya işletmeye başladığı belgelenen
projeler Çevresel Etki Değerlendirmesi
kapsamı dışındadır.
47
Kanuni kapsam dışı projeler
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) 23/6/1997
tarihinden önce kamu yatırım programına
alınmış olup, 29/5/2013 tarihi itibariyle
üretim veya işletmeye başlamış olan projeler
ile bunların gerçekleştirilmesi için zorunlu
olan yapı ve tesisler Çevresel Etki
Değerlendirmesi kapsamı dışındadır.
48
2015 ÇED RAPORU VE PTD FORMAT BEDELLERİ
GELİR KOD
NO.
HİZMETİN ADI
112
ÇED Raporu Format Bedeli /Proje Bedeli 0 TL - 1 Milyon TL arası
112
2015 YILI
BİRİM
FİYAT(TL)
(K.D.V. HARİÇ)
K.D.V. (%18)
2015 YILI
BİRİM
FİYAT(TL)
(K.D.V. DAHİL)
6.059,32
1.090,68
7.150,00
ÇED Raporu Format Bedeli /Proje Bedeli 1 Milyon TL - 10 Milyon TL
arası
11.652,54
2.097,46
13.750,00
112
ÇED Raporu Format Bedeli /Proje Bedeli 10 Milyon TL - 100 Milyon TL
arası
17.245,76
3.104,24
20.350,00
112
ÇED Raporu Format Bedeli /Proje Bedeli 100 Milyon TL - 1 Milyar TL
arası
23.305,08
4.194,92
27.500,00
112
ÇED Raporu Format Bedeli /Proje Bedeli 1 Milyar TL - 10 Milyar TL
arası
37.288,14
6.711,86
44.000,00
112
ÇED Raporu Format Bedeli /Proje Bedeli 10 Milyar TL ve üzrei
130.508,47
23.491,53
154.000,00
SEÇME ELEME KRİTERLERİNE TABİ PROJE BAŞVURU BEDELİ
112
Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Proje Başvuru Bedeli/Proje Bedeli 0 TL 1 Milyon TL arası
6.059,32
1.090,68
7.150,00
112
Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Proje Başvuru Bedeli/Proje Bedeli 1
Milyon TL - 10 Milyon TL arası
11.652,54
2.097,46
13.750,00
112
Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Proje Başvuru Bedeli/Proje Bedeli 10
Milyon TL - 100 Milyon TL arası
17.245,76
3.104,24
20.350,00
112
Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Proje Başvuru Bedeli/Proje Bedeli 100
Milyon TL - 1 Milyar TL arası
23.305,08
4.194,92
27.500,00
112
Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Proje Başvuru Bedeli/Proje Bedeli 1
Milyar TL - 10 Milyar TL arası
37.288,14
6.711,86
44.000,00
112
Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Proje Başvuru Bedeli/Proje Bedeli 10
Milyar TL ve üzrei
130.508,47
23.491,53
154.000,00
49
ÇEVRE DENETİMİ
YÖNETMELİĞİ
Çevre Denetimi
 Çevreye
kirletici etkisi olan/olabilecek
faaliyet veya tesislerin:
◦ Mevzuat hükümlerine, yasak ve sınırlamalara
uygun faaliyet gösterip göstermediğini kontrol
etmek
◦ Çevresel etkileri ile alıcı ortama verdikleri
kirlilikleri ölçmek, tespit etmek ve
değerlendirmek
◦ İzin ve lisans gerekliliklerini sağlayıp
sağlamadığını tespit etmek
51
Çevre Denetimi
 Mevzuata
uyumu teşvik etmek
 Mevzuat ihlalinin tespiti durumunda
yaptırım uygulamak
◦ İdari yaptırım
◦ Adli yaptırım
52
Düzenleyici Döngü
Mevzuat
Yaptırım
Çevre
İzin
Denetim
53
Amaç
 Çevrenin
korunması için tesis veya
faaliyetin çalışmaya başlamasından sona
erdirilmesine kadar olan süreçte
 Çevre denetiminin usul ve esaslarını,
 Denetim yapacak personeli,
 Çevre Yönetim Birimi/Çevre Görevlisi,
 Çevre Hizmeti konusunda yetkilendirilmiş
firmaların nitelikleri ile yükümlülüklerini
düzenlemektir.
54
Kapsam
 Çevre
denetimiyle ilgili iş ve işlemler
 Çevre denetim görevlisinin nitelikleri
 Faaliyet veya tesis sahiplerinin
yükümlülükleri
 Denetimle ilgili birimlerin görev ve
yetkileri
55
 Yönetmeliğin
Kısmında,
(4.maddesi) Tanımlar
 c)
Birleşik denetim: Tesis veya
faaliyetlerin, çalışmalarının Çevre Kanunu
ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe giren
hava, su, toprak, atık, kimyasallar, deniz ve
gürültüye ilişkin tüm yönetmeliklere
uygunluğunun bir arada ele alındığı
denetimleri,
56

ğ) Çevre görevlisi: Faaliyetleri sonucu çevre
kirliliğine neden olan ve/veya neden olabilecek ve
Çevre Kanununa göre yürürlüğe konulan
düzenlemeler uyarınca denetime tâbi kurum,
kuruluş veya işletmelerin faaliyetlerinin mevzuata
uygunluğunu, alınan tedbirlerin etkili olarak
uygulanıp uygulanmadığını değerlendiren, tesis içi
yıllık iç tetkik programları düzenleyen tesiste veya
çevre yönetim hizmeti veren firmada çalışan
görevliyi,
57
 h)
Çevre yönetim birimi: Faaliyetleri
sonucu çevre kirliliğine neden olan ve/veya
neden olabilecek ve Çevre Kanununa göre
yürürlüğe konulan düzenlemeler uyarınca
denetime tâbi kurum, kuruluş veya
işletmelerin
faaliyetlerinin
mevzuata
uygunluğunu, alınan tedbirlerin etkili
olarak
uygulanıp
uygulanmadığını
değerlendiren, tesis içi yıllık iç tetkik
programları düzenleyen birimi,
58
İç tetkik: Tesis veya faaliyetlerin, Çevre
Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak
yürürlüğe
giren
yönetmeliklere
uygunluğunun, alınan tedbirlerin etkili
olarak uygulanıp uygulanmadığının çevre
yönetim birimi, çevre görevlisi veya
yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmaları
aracılığı ile değerlendirilmesini ve rapor
haline getirilmesini,
 j)
59
 m)
Ortam bazlı denetim: Tesis veya
faaliyetlerin Çevre Kanunu ve bu Kanuna
dayanılarak yürürlüğe giren hava, su,
toprak ortamları ile atıklara, kimyasallara
ve gürültüye ilişkin mevzuattan birinin
uygunluğunun ele alındığı denetimleri,
60
Denetime Tabi Tesis/Faaliyetler
 Türkiye
Cumhuriyeti sınırları içerisinde
kalan serbest ve münhasır ekonomik
bölgeler dâhil egemenlik ve yargılama
sahaları içerisindeki tüm kara ve deniz
alanlarında 2872 sayılı Çevre Kanunu ve
ilgili mevzuat hükümleri kapsamındaki her
türlü kirlilik kaynağı ve ihlaller denetime
tabidir.
61
Denetime Tabi Tesis veya
Faaliyetlerin Yükümlülükleri
 Ölçüm
ve analizleri yetkili laboratuvarlara
yaptırmak
 Denetim için gerekli kolaylıkları sağlamak,
gerekli güvenliği almak, personel ve
ekipman desteği sunmak
 Gerekli
hallerde ölçüm ve analiz
giderlerini karşılamak
 Bilgi ve belgeleri öngörülen sürede ve
eksiksiz olarak sağlamak
62

Çevre
yönetimi
hizmeti
konusunda
yetkilendirilmiş
çevre
danışmanlık
firmalarından çevre danışmanlığı hizmet satın
alımı sözleşmesi yapılması durumunda en geç
bir ay içerisinde ilgili valiliğe bildirmekle,

Çevre
yönetimi
hizmeti
konusunda
yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarıyla
yapılmış olan çevre danışmanlığı hizmet satın
alım sözleşmelerinin iptal edilmesi durumunda
en geç bir ay içerisinde ilgili valiliğe
bildirmekle,
63

Çevre
yönetimi
hizmeti
konusunda
yetkilendirilmiş
çevre
danışmanlık
firmalarıyla yapılmış olan çevre danışmanlığı
hizmet alım sözleşmelerinin iptal edildiği
tarihten itibaren en geç iki ay içerisinde
diğer bir yetkilendirilmiş firma ile yeni bir
anlaşma yapmakla veya çevre yönetim birimi
kurmak ya da çevre görevlisi istihdam
etmekle,
yükümlüdürler.
64
Tesis veya Faaliyetlerin Kendini
İzlemesi ve İç Tetkik;
Tesis veya faaliyetlerin kendini izlemesi ve iç
tetkikin gerçekleştirilmesi çevre yönetim
birimi veya çevre görevlisi yada Çevre
danışmanlık
Hizmeti
alınan
firmalar
vasıtasıyla yapılır.
65
Denetim Planı
Ülkenin çevre politikası ve stratejisi
çerçevesinde Bakanlığın çevre denetimi
konusundaki önceliklerini, genel amaç ve
hedeflerini belirlemek üzere Bakanlık
Denetim Birimi tarafından Denetim Planı
hazırlanır.
 Bu plan veya planlar ulusal, bölgesel ve yerel
ölçekte oluşturulabilir.
 Denetim planı hazırlanırken, önceki denetim
faaliyetlerinden elde edilen verilerden
yararlanılır.

66
Yıllık Denetim Programı
İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü
ve il çevre ve şehircilik müdürlüklerinin
işbirliği ile bir önceki yılın Aralık ayında
hazırlanır ve Bakan tarafından onaylanarak
yürürlüğe girer.
 Yıl içinde Bakanlığın merkez ve taşra
teşkilatınca
birleşik
denetim
gerçekleştirilecek tesis veya faaliyetler
belirlenir.
 ÇED,
67
Yıllık Denetim Programı
 Ortam
bazlı denetimler konusunda
Bakanlık ve Bakanlığın yetki verdiği kurum
ve kuruluşlar, denetimleri kendilerinin
belirlediği
programlar
çerçevesinde
gerçekleştirir.
 Kaza, ihbar, şikâyet gibi durumlarda veya
Bakanlıkça gerek görüldüğü hallerde
denetim programına bağlı olmaksızın
birleşik ve/veya ortam bazlı denetim
yapılır.
68
Bildirim ve Haber Verme
 Yıllık
denetim programına alınan tesis veya
faaliyetlere, denetimlerin haberli yapılacak
olması durumunda en az bir hafta önce
yıllık denetim programına alındıkları
bildirilir.
 Kaza, ihbar, şikâyet gibi durumlarda, ortam
bazlı denetimlerde veya Bakanlığın
program dışı denetime gerek gördüğü
hallerde denetimin haberli yapılması
zorunlu değildir.
69
Denetim Görevlileri
 En
az dört yıllık üniversite mezunu
 Bakanlık merkez veya taşra personeli
 Puanlama
◦ Çevre denetimi eğitimi (60puan)
◦ Denetim deneyimi (her bir denetim 1
puan)(en fazla 25 puan)
◦ İş tecrübesi (her bir yıl 1 puan)(en fazla 15
puan)
 Çevre
denetim görevlisi  70 puan
 Çevre baş denetim görevlisi  80 puan
70
Tanıtım Kartı
 Denetçi
olma koşullarını sağlayan
personele tanıtım kartı verilir
71
Denetim Yetkisi
 ÇED, İzin
 Çevre
 Yetki
ve Denetim Genel Müdürlüğü
ve Şehircilik İl Müdürlükleri
devri yapılan kurum ve kuruluşlar
72
Görevlendirme
 En
üst amir tarafından yapılır
 En
az iki personel görevlendirilir
 Birleşik
denetimlerde baş denetim
görevlisinin bulunması zorunludur
 Denetim
görevlisi adayları da denetimlere
katılabilir
73
Denetim Tutanağı
Çevre Kanununa Göre Verilecek
İdarî Para Cezalarında İhlalin
Tespiti Ve Ceza Verilmesi ile Tahsili
Hakkında Yönetmelik
 En az üç nüsha düzenlenir
 Mürekkepli veya tükenmez
kalemle tam ve eksiksiz
doldurulur
 Düzenleyenlerin her biri
tarafından ve ihlale neden olan
sorumlu kişi tarafından imzalanır

74
Denetim Raporu
 Kırk
iş günü içerisinde hazırlanır
 Raporda
◦ Denetim sırasında tespit edilen eksiklikler ve
uygunsuzluklar
◦ Cezai müeyyide uygulanmasını gerektiren
durumlarda önerilen cezalar ile yasal
dayanaklar
yer alır.
 Denetlenene,
Bakanlık
müdürlüğüne gönderilir
ve/veya
il
75
Yaptırımlar
 İhlal
durumunda Çevre Kanununun 20.
maddesinde
belirtilen
yaptırımlar
uygulanır
 Kanunda alt ve üst sınır olarak belirtilen
cezalarda ise alt sınırdan ayrılarak ceza
verilmesi hâlinde alt sınırdan ayrılarak ceza
verilmesinin gerekçeleri de idari yaptırım
karar tutanağında ayrıca belirtilir
 Süre verilmesi ve faaliyetin durdurulması
 Adli nitelikteki cezalar
76
ÇEVRE İZİN LİSANS YÖNETMELİĞİ
(10.09.2014 tarihinde yeni yönetmelik yayımlandı)
ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE
LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
(Resmi Gaz. No: 27214 / tarih 29.04.2009; Son Rev. Tar.: 03..12.2011)
AMACI;
Olumsuz çevresel etkileri olan faaliyet ve tesisler için bütüncül
yaklaşım çerçevesinde
kirliliğin önlenmesi
azaltılması
kontrolü
amacıyla tek bir çevre izni verilmesine ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir.
Çevre izni
: Çevre Kanunu uyarınca alınması gereken;
emisyon, deşarj, gürültü kontrol ve derin deniz
deşarjı konularından en az birini içeren izin.
Çevre lisansı : Atıkların toplanması, geri kazanılması, geri
dönüşümü ve bertaraf edilebilmesine ilişkin
teknik yeterlilik.
ÇEVRE İZİNLERİ
HAVA
EMİSYONU
ÇEVRESEL
GÜRÜLTÜ
ATIK SU
DEŞARJ
DERİN DENİZ
DEŞARJ
ÇEVRE LİSANSLARI
GERİ
KAZANIM







Tehlikeli Atık
Tehlikesiz Atık
Atık Yağ
Bitkisel Atık Yağ
Atık Pil ve
Akümülatör
Ömrünü
Tamamlamış
Lastik
Ambalaj Atığı
ARA
DEPOLAMA
BERTARAF
İŞLEME



Atık Yakma
ve Birlikte
Yakma
Düzenli
Depolama


Tehlikeli
Atık





Ömrünü Tamamlamış Araç
Ambalaj Atığı
Toplama/Ayırma
Tanker Temizleme
Hurda Metal
Atık Elektrikli ve
Elektronik Eşya
Atık Kabul Tesisi
Tıbbı Atık
Sterilizasyon
ARINDIRMA
PCB
Arındırma
Çevre İzni/Lisansı Alma Süreci
Çevre izin/Lisansına Tabi Bir Tesis
Eksiklik var
(60 gün ek süre)
1 kereliğe mahsus
Ek-3A ve Ek-3B’de belirtilen bilgi, belge ve raporları
içeren dosya hazırlanarak Elektronik Başvuru yapılır.
İnceleme (1 Ay)
Başvuru
Uygun mu?
İnceleme (20 gün)
Geçici Faaliyet Belgesi (1 yıl süreli)
İzin/lisans Dosyasının
Hazırlanması
6 AY
İlgili Yönetmelikler
Kapsamında İnceleme
90 GÜN
Ek Süre
Ek-3C’de belirtilen bilgi, belge ve raporları içeren
dosya hazırlanarak sisteme veri girişi yapılır.
60 GÜN (ilk inceleme)
Uygun Bulundu mu?
HAYIR
HAYIR
EVET
ÇEVRE İZNİ /
LİSANSI
5 SENE
GFB Geçerlilik Süresi Sona Erdiğinden Dolayı;
-Bir kereliğe mahsus, belge bedelini n 2 katı
ödeyerek
müracaatta
bulunabilir.
Yine
alamadığında 3 ay GFB başvurusu yapamaz.
-Faaliyetini sürdürmesi durumunda 2872 sayılı
Çevre Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Ek-3A GEÇİÇİ FAALİYET BELGESİ BAŞVURU FORMU
1.
2.
Tesisin/Faaliyetin Adı
Tesisin/Faaliyetin Adresi
:
:
3.
4.
5.
İli
İlçesi
Ada, Parsel Ve Pafta Numarası
:
:
:
6.
Koordinat Bilgileri
:
7.
8.
9.
10.
Vergi Dairesi ve Numarası
SGK İş Yeri Sicil No
Ticaret/Sanayi Odası No
Tesis Sahibinin/Yetkilisinin TC Kimlik Numarası
Tesis Genel Müdürünün TC Kimlik Numarası
:
:
:
:
:
11
Kurum / Kuruluş veya İşletmenin İktisadi Faaliyet
Alanı (NACE kodu)
:
121
Üretim Konusu
:
131
Yıllık Üretim Kapasitesi
:
Tel :
Faks :
Web :
e-posta:
Ada :
Parsel :
Pafta (Kadastro Paftası) :
Sağa Değer (Y) : .... (m)
Yukarı Değer (X) : ..... (m)
Dilim Numarası :
Pafta (1/25.000’lik harita) :
Not: Koordinatlar ED-50 datumunda UTM dilimleri esasına
göre 1/25.000 ölçekli topoğrafik haritalara uygun girilecektir.
……………… (Lütfen seçiniz)
Ürün Cinsi
.........................
Kapasitesi
........................
141
Tesisin/Faaliyetin
:
15.
Tesisin/Faaliyetin Kurulu Olduğu Bölge
:
Sanayi Bölgesi
Yerleşim Alanı
Gürültüye Duyarlı Bölge (Hastane, Okul vb.)
Mücavir Alan Sınırları İçinde
Mücavir Alan Sınırları Dışında
Korunan Alan (Koruma Statüsü Mevzuatla
Belirlenmiş Alan)
Organize Sanayi Bölgesi
İhtisas Sanayi Bölgesi
Diğer (belirtiniz) ...............………………
16.
ÇED Yönetmeliği Kapsamında Alınmış İzinler
:
ÇED Olumlu Kararı
ÇED Gerekli Değildir Kararı
ÇED Kapsamı Dışında
A. Toplam Alanı (m2):
B. Kapalı Alanı (m2) :
C. Vardiya Sayısı
:
Ç. Çalışan Kişi Sayısı:
D. Günde Ortalama Çalışma Süresi (Saat):
Toplam Çalışma Süresi (İşgünü/Yıl):
E. Çalışma Şekli:
Sürekli
Kesikli
Kesikli ise günde ortalama çalışma süresi: .......
Ek-3B
GEÇİCİ FAALİYET BELGESİ BAŞVURU FORMU
EKLERİ
ÖZEL BELGELER
ORTAK BELGELER




ÇED Belgesi
Ticaret Sicil Gazetesi
İş Akım Şeması ve Proses
Özeti
Kapasite Raporu

Atıksu Arıtma Tesisi Proje Onayı

Derin Deniz Deşarjı Proje Onayı

Atık Kabul Tesisi Onay Belgesi

Acil Durum/Müdahale Planı

İl Müdürlüğü Uygunluk Yazısı

Sterilizasyon Cihazı Uygunluk Belgeleri

Sanayi Sicil Belgesi

Düzenli Depolama Tesisi Onay Belgesi

Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi
| LİSANS
| Geri
| Tehlikeli Atık
| 1Teknik
|
| KONULARI | Kazanım |
| Uygunluk Raporu
|
|
|
|---------------------|----------------------|
|
|
| Tehlikesiz Atık
|
1Teknik
|
|
|
|
| Uygunluk Raporu
|
|
|
|----------------------|----------------------|
|
| Atık Yağ
| 1- Teknik
|
|
|
|
|
| Uygunluk Raporu
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 2- Enerji
|
|
|
|
| Piyasası Düzenleme |
|
|
| Kurumun'dan Alınan |
|
|
|
|
| Madeni Yağ Lisansı |
|
|
|
| veya Uygunluk Yazısı |
|
|
|----------------------|----------------------|
|
|
| Bitkisel Atık Yağ
| 1Teknik
|
|
|
| Uygunluk Raporu
|
|
|
|
|----------------------|----------------------|
|
|
| Atık Pil ve
| 1Teknik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Akümülatör
| Uygunluk Raporu
|
|
|----------------------|----------------------|
|
| Ömrünü Tamamlamış
| 1Teknik
|
|
| Lastik
| Uygunluk Raporu
|
|
|----------------------|----------------------|
|
| Ambalaj Atığı
| 1Teknik
|
|
|
| Uygunluk Rapor
|
|--------|----------------------|----------------------|
|Bertaraf| Atık Yakma ve
| 1- Onaylı Deneme |
|
| Birlikte Yakma
| Yakması Planı
|
|
|
| 2- Deneme
|
|
|
| Yakması Sonuç Raporu |
|
|----------------------|----------------------|
|
| İleri Termal İşlem
| 1- Teknik
|
|
| Tesisleri(Piroliz,
| Uygunluk Rapor
|
|
| Gazlaştırma)
|
|
|
|
| 2- Onaylı Deneme |
|
|
| Yakması Planı
|
|
|
|
|
|
|
| 3- Deneme
|
|
|
| Yakması Sonuç Raporu7|
|
|----------------------|----------------------|
|
| Düzenli Depolama
| 1- İzleme
|
|
|
| Raporları
FİRMA UYGULAMALARI
•
EVRAK KONTROLÜ (ÜNVAN, ADRES vb)
• YASAL UYGUNLUK İRDELEMESİ ( Tüm Mevzuat İrdelemesi)
http://www.csb.gov.tr/gm/ced/index.php?Sayfa=haberdetay&I
d=13856
•
BEYANLARIN KONTROLÜ (TABS, ATIK YAĞ, JENARATÖR
KULLANIM SAATİ , KİMYASAL KULLANIM VE
DEPOLAMA MİKTARLARI vb)
online.cevre.gov.tr
•
PROSES İRDELEMESİ /ÇEVRESEL RİSK ANALİZİ
•
YÖNETİM SİSTEMLERİ BELGELENDİRME ÇALIŞMALARI
• ARGE ÇALIŞMALARI ( Atık Azaltma Yatırımları/ Maliyet Analizleri
vb)
YASAL UYGUNLUK TABLOSU
YASAL UYGUNLUK DEĞERLENDİRME TABLOSU
KANUN/TÜZÜK/YÖNETMELİK/TEBL
REVİZYON TARİHİ
İĞ
ÇEVRE KANUNU (11.8.1983)
_
Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak
Sorumluluk Sigortaları Hakkında
Karar (11.03.2010)
Ambalaj Atıklarının Kontrolü
Yönetmeliği (24.08.2011)
PARAMETRE
Sigorta
24.08.2011
YASAL ŞART
İZLEME
SORUMLU
MADDE İZLEME
İZLEYECE
METOD
BİRİM /
NO SIKLIĞI
K OLAN
KİŞİ
U
KAYIT
SON SON
YASAL ŞARTIN
İZLEME DURU KARŞILANMASI İLE
TARİHİ M
İLGİLİ NOTLAR
Çevre Kanunu çevre mevzuatı ile ilgili aşağıda sıralanan tüm yönetmelikleri içeren ve genel yükümlülükleri tarif eden bir Kanun olduğundan,
uygunluk değerlendirmesi için her bir Yönetmelik için hazırlanan değerlendirmeleri dikkate almak gerekir.
Hertürlü yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve yakıcı
maddelerin üretimi, depoalanması,
taşınması,satımı ve kullanımı faaliyetlerinde
bulunanlar söz konusu mesleki faaliyetlerinin
icrasında meydana gelebilecek kazalar
sonucu, kusurları olsun veya olmasın üçüncü
kişilerin uğrayacakları maddi ve bedeni
zararlara karşı, her faaliyeti için ilgisine göre
tehlikeli maddeler ve tehlikeli atık mali
sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır.
1
Her yıl Kontrol
ÇİSİG
Satın Alma
Yönetim
Müdürü
Temsilcisi
Sigorta 05.05.201
Uygun
poliçesi 1
17
1 yıl
ÇEVKO ile
Kalite
Kalite
sözleşme
Şubat,201
Kontrol Güvence Güvence ve internet
Uygun
2
Sorumlusu Sorumlusu ortamı
kayıtları
11
1 yıl
Kontrol
Kalite
Kalite
Güvence Güvence
Sorumlusu Sorumlusu
Şubat,
2012
Uygun
Her yıl Şubat ayı sonuna kadar, bir önceki yıl
piyasaya sürülen ürünlerde kullanılan
ambalajların cinsi, satış miktarları, ithal ve
Piyasaya Süren
ihraç edilen miktarları ve stok miktarlarının
Müracaat Formu
Bakanlığa gönderilmesi, çıktısının alınarak
imzalı ve kaşeli Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü'
ne sunulması
18
1 yıl
Kontrol
Kalite
Kalite
Şubat,
Güvence Güvence Yazışmalar
2012
Sorumlusu Sorumlusu
Uygun
Ambalajların üretim aşamasında üreticiler,
dolumu veya paketlenmesi aşamasında
piyasaya sürenler, ambalajlarında veya
İşaretli ambalajlar etiketlerinde Ek-3 te yeralan Ambalajların
Üzerinde Kullanılacak Sembol ile bu sembolün
altında Bakanlığın verdiği kod numarasını
bulundurur.
20
Ambalaj atığı geri Sene içinde piyasaya sürülen satış, dış,
kazanım oranı nakliye ambalaj miktarının 37% si geri
(2010)
toplatılmalı.
Yetki devri
Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini
yerine getirmek üzere yetkilendirilmiş kuruluşla
sözleşme yapılabilir.
Sürekli Kontrol
-
_
Sözleşme,
internet
ortamı
kayıtları
_
Sürekli
Uygun
YILLIK BİLDİRİMLER
6) EEE Beyanı : Elektrikli ve elektronik eşya üretenler her yıl Şubat ayı sonuna
kadar UYGUNLUK BEYAN FORMU doldurmak , İç piyasaya sürülen EEE
miktarını sistemde beyan etmekle
Atık Yönetimi ve Uygulamaları
ATIKLAR
ATIK
Herhangi bir faaliyet sonucunda oluşan, çevreye atılan veya bırakılan
herhangi bir maddeye “atık” denir.
ATIK YÖNETİMİ
Atığın toplanması, taşınması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi,
bertaraf sahalarının kapatılma sonrası bakımı ve bu tür faaliyetlerin
gözetim, denetim ve izlenmesini,
ATIK ÜRETİCİSİ
Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişileri,
ATIKLAR
Atık Yönetimi Hiyerarşisi
En Öncelikli Seçenek
ATIK
ÖNLEME
AZALTMA
TEKRAR KULLANIM
GERİ DÖNÜŞÜM
ENERJİ GERİ KAZANIMI
BERTARAF
En Son Seçenek
GERİ KAZANIM İLE


Doğal kaynaklarımız korunur

Enerji tasarrufu sağlanır

Ekonomiye katkı sağlanır
Çöp sahasına giden atık miktarı azalır
Mevzuat ve Yönetmelikler
2872 sayılı Çevre Kanunu
 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu
 5393 sayılı Belediye Kanunu
 14/3/1991 tarihli ve 20814 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği,
 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Atık Yönetimi Yönetmeliği
 30.07.2008 tarihli ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği

Mevzuat ve Yönetmelikler





24.08.2011 tarihli ve 28035 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
17.06.2011 tarihli ve 27967 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanım Tebliği
25.11.2006 tarihli ve 26357 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği
22.02.2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Tibbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
31.08.2004 tarihli ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği
ATIK YÖNETİMİ
KATI ATIK
Üreticisi tarafından atılmak istenen ve
toplumun huzuru ile özellikle çevrenin
korunması bakımından, düzenli bir şekilde
bertaraf edilmesi gereken katı maddeler ve
arıtma çamuru
EVSEL KATI ATIK (ÇÖP)
Günlük faaliyetler sonucunda konutlarda
oluşan ve düzenli olarak uzaklaştırılması
gerekli olan katı atıklardır.
Yiyecek atıkları, kağıt, karton, plastik, ısınma
atıkları (kül), kırılan eşyalar (porselen vb.),
eskiyen ve kullanılmayacak durumdaki eşyalar
(tekstil, ayakkabı, ev eşyaları vb.)
Katı Atıkların Sınıflandırılması
 Evsel
Katı Atıklar (Çöpler)
 Ambalaj Atıkları
 Tehlikeli Atıklar
 Tehlikesiz Atıklar
 Tıbbi Atıklar
 Madeni Atık Yağlar
 Bitkisel Atık Yağlar
 Elektronik Atıklar
 Atık Pil ve Akümülatörler
 İnşaat ve Moloz Atıkları
 Ömrünü Tamamlamış Lastikler
EVSEL ATIK (ÇÖP)
AMBALAJ ATIKLARI

Ambalaj atıkları kaynağında ayrı
toplanması gereken, geri kazanılabilen
atıklardır.
Katı Atıklar
• Plastik
• Metal
• Cam
• Kağıt
Belediye
Ambalaj
üreticisi
Ayırma Tesisi
Ambalaj Atığı Yaşam
Döngüsü
Toplama-Taşıma
Piyasaya
süren
ithalatçı
Geri Dönüşüm
Tesisi
Son kullanıcı
Biriktirme
“CAM” (Ambalaj Atığı)
Su Şişeleri
 Soda Şişeleri
 Kavanozlar
Geri Kazanılabilir Niteliktedir Ayrı
Toplayınız!

“PLASTİK” (Ambalaj Atığı)
İçecek Şişeleri
 Plastik Kutular
Geri Kazanılabilir Niteliktedir Ayrı
Toplayınız!

“METAL” (Ambalaj Atığı)
İçecek Kutuları
 Teneke Kutular
Geri Kazanılabilir Niteliktedir Ayrı
Toplayınız!

“KOMPOZİT” (Ambalaj Atığı)
İçecek Kutuları
 Cips, Çerez Ambalajları
Geri Kazanılabilir Niteliktedir Ayrı
Toplayınız!

HER TÜRLÜ TEMİZ AMBALAJ ATIĞINI
AŞAĞIDAKİ MAVİ KUTULARA ATABİLİSRSİNİZ !
KAĞIT-KARTON
CAM
KOMPOZİT
METAL
PLASTİK
Ambalaj atıkları diğer atıklardan ayrı toplanarak,
ambalaj atığı geri dönüşüm tesislerine gönderilmektedir.
Yönetmelikle Tanımlanmış Olan Toplama
Sistemi
Diğer
Atıklar
Ambalaj
Atıkları
ATIKLAR
TEHLİKELİ ATIKLAR
111
112
TEHLİKELİ ATIK NEDİR ?
İnsan
sağlığına ve çevreye zarar verebilecek,
Tutuşabilen
Enfeksiyon
Tahriş
yapıcı
edici,
Zararlı,
Toksik,
Kanserojen,
Korozif
gibi tehlikeli kabul edilen özelliklerden birini
veya birden fazlasını gösteren atıklara “tehlikeli atık”
denir.
TEHLİKELİ ATIK NEDİR ?
Yönetimleri özel yöntemler
gerektiren;
• atık yağ,
• tıbbi atıklar,
• PCB/PCT içeren atıklar,
• atık akü-pil
• elektronik atıklar gibi tehlikeli
atıklar “Özel Atık” olarak
tanımlanmaktadır.
Tehlikeli Atıklar Sanayi Tesislerinde Bertaraf/Geri Kazanıma
Gönderilmeden Önce Yönetmeliklere Uygun Bir Şekilde Geçici
Olarak Depolanmalıdır….

Kötü Örnekler
Geçici Depolama
İyi Örnekler
Ayda bin kilograma kadar atık üreten
üretici biriktirilen atık miktarını altı bin
kilogramı geçmemek kaydı ile valilikten izin
almaksızın atıklarını en az fazla 180 gün
geçici depolayabilir.
TEHLİKELİ ATIKLAR
1.KONTAMİNE AMBALAJ
-Kimyasal Madde Bidonları, IBC Tanklar
-Kimyasal Madde İle Temas Etmiş Her Türlü Ambalaj
2.KONTAMİNE BEZ-ELDİVEN
-Kimyasal Madde Bulaşmış Eldivenler, Bezler,
Üstübüler, Yağlı Bezler
3.ATIK YAĞLAR
-Makine Bakım Yağları, Hidrolik Yağlar, Dop Yağı
KONTAMİNE AMBALAJ
• Kimyasal Madde Bidonları, IBC Tank
• Kimyasal Madde Bulaşmış Ambalaj
KONTAMİNE BEZ

Kimyasal Madde-Yağ Bulaşmış Eldivenler,
Bezler, Üstübüler…
KÖTÜ ÖRNEKLER
KONTAMİNE BEZ
KÖTÜ ÖRNEKLER
TIBBİ ATIK

Revir ve Sağlık Hizmetleri Sonucu Oluşan
Atıklardır.
TIBBİ ATIK
Sağlık ünitelerinden kaynaklanan
patolojik ve patolojik olmayan,
enfekte,
kimyasal
ve
farmasotik atıklar ile kesici-delici
malzemeler ve sıkıştırılmış kaplar.
ATIK YAĞ
Kullanılmış taşıt yağları, endüstriyel
yağlar,
özel
müstahzarlar
(kalınlaştırıcı, koruyucu, temizleyici
vb.) ve kontamine olmuş yağ
ürünleri.
ATIK MOTOR YAĞLARI
124
MADENİ ATIK YAĞ
•
Makine Bakım Yağları, Hidrolik Yağlar, Dop Yağı.
Madeni Atık Yağlar Ayrı Toplanarak
Geri Kazanımı Sağlanmaktadır.
BİTKİSEL ATIK YAĞLAR
Kullanılmış bitkisel yağlar (kızartma yağları),
evsel atıklardan ve kanalizasyon sisteminden
ayrı olarak toplanması, taşınması, geri
kazanımı gerekmektedir.
Bu atıklar “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği” ne tabidir ve ayrı toplanarak geri
kazanımı esastır.
BİTKİSEL ATIK YAĞ
Yemekhane ve Mutfaklarda Oluşan Bitkisel Atık
Yağlar Ayrı Toplanmalıdır.
 Lavaboya Dökülen 1 Litre Bitkisel Atık Yağ,
1 Milyon Litre Suyu Kirletmektedir.

ELEKTRONİK ATIK
Ömrünü Tamamlamış Her Türlü Elektronik
Ekipman Elektronik Atık Olarak
Değerlendirilmektedir.
 Cep Telefonları, Bilgisayar, Klavye, Mouse…v.b.
Elektronik atıklar çöp değildir, geri
kazanılabilir!

ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLER
Yeniden kullanılabilecek durumda olmayan,
evsel atıklardan ayrı olarak toplanması,
taşınması, bertaraf edilmesi gereken
kullanılmış pil ve akümülatörlerdir.
Bu atıklarda tehlikeli atık sınıfına girdiği için
ayrı olarak toplanıp bertaraf edilmesi
gerekmektedir. Bu atıklar “Atık Pil ve
Akümülatörleri Kontrolü Yönetmeliği” ne
tabidir ve evsel atıklarla beraber toplanması
yasaktır.
ATIK PİL
Atık Piller, içermiş olduğu kimyasallar nedeniyle
çevre ve insan sağlığına zarar vermektedir.
 Atık Piller çöpe atılmamalı ayrı toplanmalıdır.

ATIK PİLLER
ATIK PİLLERİ NE YAPMALI / NE YAPMAMALIYIZ!
132
133
ATIKLAR
ATIK AKÜMÜLATÖRLER
NE YAPILMALI!
Sızdırmaz tavalar içinde, yağmura
korunaklı bir şekilde geçici olarak
depolanır.
Yeni akü alınırken satıcıya teslim edilir
veya atık akü toplayan yetkili kuruluşlara
verilir.
ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLER
Lastikler araç altından söküldükten sonra ya "kullanılmış lastik" ya da "ömrünü tamamlamış
lastik" olurlar.
Lastiklerin diş derinliği belirli bir milimetreye düştüğü zaman lastiklerin araç altında
kullanımı tehlikelidir. Fakat bazı lastikler araç altından söküldükten sonra, kaplanarak
yeniden araç altında kullanıma uygun hale getirilebilir.
Kaplamaya
uygun
olmayan
ve
ömrünü
tamamlamış
lastik
statüsünde
değerlendirebileceğimiz lastikler, ya enerji geri kazanımı veya malzeme geri dönüşümü için
kullanılırlar.
Bu tür lastikler her ne sebeple olur ise olsun kesinlikle vadi veya çukurlara gömülmemelidir.
Her yıl Türkiye'de yaklaşık olarak 180.000 ton lastik ömrünü tamamlamış lastik oluştuğu için
bu lastiklerin geri kazanım/geri dönüşümünün sağlanması çok önemlidir.
Yeni lastik satın alınması durumunda, kullanmaktan vazgeçilen lastiklerin ücretsiz olarak
satın alınan bayiine iade edilmesi gerekmektedir. Kullanılmış lastiklerin bunun dışında bir
yöntemle ortadan kaldırılmaya çalışılması yasaktır.
TEHLİKESİZ ATIKLAR
Tehlikesiz atık: Karışık metal atıklarının oluşturduğu hurdalar, ahşap
atıkları, kırılmış seramikler veya tuğlalar, kırılmış pencere camları,
toprak ve taşlar sayılabilir.
Sanayi tesislerinde büyük hacimde
oluşabilen
tehlikesiz
atıklar,
hurda
malzemelerdir. Hurda çeşitleri;
çelik
hurdası ve paslanmaz çeşitleri, demir
hurdası ve çeşitleri, saç hurdası ve
çeşitleri, aliminyum hurdası ve çeşitleri,
bakır hurdası ve çeşitleri, krom hurdası
ve nikel hurdası, plastik hurdası, kağıt
hurdası, çinko hurdası, kablo hurdasıdır.
TEHLİKESİZ ATIKLAR
Atıkların ayrı
toplanması için
uygun sahanın
oluşturulması
Atıkların
Kaynağında
Ayrıştırılması
Tehlikesiz atık
geri kazanım
lisanslı firma
İkincil
malzemelerden
yapılmış ürün
Sizce hangi tür atıklar geri kazanılabilir?
Kağıt ve Karton
Cam
Plastik
Tekstil
Metal
Kauçuk ve Lastik
Tahta
Bahçe Atıkları
Uygun Atık Yağlar
ATIK TOPLAMA NOKTALARI
ATIK GEÇİCİ DEPOLAMA ALANI
Çevre Yönetim Sistemi
Genel yönetim sisteminin; çevre politikasının
geliştirilmesi, uygulanması, başarıya
ulaştırılması, gözden geçirilmesi ve idamesi
amacını güden, kuruluş yapısı, planlama
faaliyetleri, sorumluluklar, uygulamalar, usuller,
işlemleri de içine alan parçasıdır.
-Doğal kaynakların hızla tükenmesi,
-Atıkların artması,
-Ozon tabakasının delinmesi,
-Sera etkisi nedeniyle iklim dengesizlikleri,
-Yağmur ormanlarının yok olması,
-Zehirli atıkların doğaya verilmesi
çevre bilincinin yükselmesine neden olmuştur.
Bu nedenle gönüllü olarak pek çok kuruluş
“üretirken çevreyi korumayı” ilke haline
getirmişlerdir.
Bu hedefe ulaşmak için 3 temel ilke bulunmaktadır ;
-Kuruluşun çevreye verdiği etkilerin farkında olması,
-Bu etkilerin sorumluluğunu kabul etmesi,
-Zararlı etkilerin azaltılması yada bertaraf edilmesi.
Çevreyi etkileyen faktörler ;
-Tasarım
-Üretim süreçleri
-Dağıtım süreçleri
-Satınalma
-Enerji
-Gürültü
-Koku
-Görüntü kirliliği
-Eğitim
-Atıklar
-Ekipmanlar
-İletişim
-Tehlikeli malzemeler
TANIMLAR
Çevre ;
Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü; hava,
su, toprak, doğal kaynaklar, bitki (flora) ve
hayvan (fauna) topluluğu, insanlar ve bunlar
arasındaki etkileşimi içine alan ortamdır.
Bu çerçevede ortam, kuruluştan başlayarak
bütün arzı içine alacak şekilde genişletilebilir.
Çevre politikası :
Kuruluşun kendi çevresel performansı ile
bağlantılı, üst yönetim tarafında resmi olarak ifade
edilen tüm niyet ve yönleridir.
Kirliliğin Önlenmesi :
Olumsuz çevresel etkileri azaltmak amacıyla,
herhangi bir atığın veya kirleticinin oluşumunu,
emisyonunu veya boşaltımını önlemek, azaltmak
veya kontrol etmek için süreçlerin, uygulamaların,
tekniklerin, malzemelerin, ürünlerin, hizmetlerin
veya enerjinin kullanılması.
Sürekli iyileştirme :
Kuruluşun çevre politikası ile uyumlu,
tüm çevresel performansında
iyileştirme sağlamak amacıyla tekrar
eden ÇYS geliştirme sürecidir.
Çevresel performans :
Kuruluşun kendi çevresel boyutlarının
yönetimi ile ilgili ölçülebilir sonuçlarıdır.
Uygunsuzluk :
Bir şartın yerine getirilmemesi..
Düzeltici Faaliyet :
Saptanan bir uygunsuzluğun sebebinin yok
edilmesi için yapılan faaliyet.
Önleyici Faaliyet :
Potansiyel bir uygunsuzluğun sebebinin yok
edilmesi için yapılan faaliyet.
İç tetkik :
Tetkik delilini (kanıtını) elde etmek ve bunu,
kuruluş tarafından belirlenen çevre yönetim
sistemi tetkik kriterlerinin ne dereceye kadar
yerine getirildiklerini tayin etmek amacıyla
objektif olarak değerlendirmek için, sistematik,
bağımsız ve dokümante edilmiş süreçtir.
Tetkikçi :
Bir tetkiki yapmak için yetkin olan kişi.
Çevre Boyutu;
Kuruluşun faaliyetlerinin, ürünlerinin
veya hizmetlerinin çevre ile
etkileşime giren unsurlarıdır.
Çevre Etkisi;
Çevrede, kısmen veya tamamen
kuruluşun faaliyet, ürün ve hizmetleri
dolayısıyla ortaya çıkan, olumlu veya
olumsuz her türlü değişikliktir.
Boyut ve Etki
ÇEVRE BOYUTU
YOL
yağın depolanması sızıntı
ÇEVRE ETKİSİ
kirlenme
İlgili Taraflar
Kuruluşun Çevre performansı ile ilgilenen, ya da
bu performanstan etkilenen grup veya şahıstır.
MÜŞTERİLER
YASAMA
KAMUOYU
KURULUŞ
ÇALIŞANLAR
ZİYARETÇİLER
YATIRIMCILAR
TEDARİKÇİLER
ÇYS Modeli:
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi
Yönetimin gözden
geçirilmesi
Kontrol
•İzleme ve ölçme
•Uygunluğun
değerlendirilmesi
•Uygunsuzluklar,
düzeltici ve önleyici
faaliyet
•Kayıtların kontrolü
•İç tetkik
Sürekli
gelişme
Uygulama ve işlem
•Kaynaklar,görevler,
sorumluluklar ve yetkiler
•Yetkinlik, eğitim ve
bilinçlendirme
•İletişim
•Dokümantasyon
•Doküman kontrolü
•işlem kontrolü
•Acil duruma hazırlık ve
tepkİ
Çevre politikası
Planlama
•Çevre
boyutları(yönleri)
•Yasal ve diğer
yükümlülükler
•Amaçlar, hedefler ve
programlar
•Çevre yönetim
programı
Çevre yönetim sisteminin yararları ;





Şirket faaliyetlerinin çevreye olan etkisi ve çevre riskleri
belirlenerek kontrol edilebilir ve bu sayede çevreyi olumsuz
etkileyen unsurlar azaltılır.
Hammadde ve enerji kullanımındaki azalma ve atık giderim
maliyetlerindeki düşüşle beraber toplam maliyetin azalması,
Çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetler düşer.
Çevre ile ilgili yasalara ve mevzuata uyum sağlanır.
Uygunsuzluklar ve riskler önlenir,
Acil durumlarda meydana gelebilecek çevre etkileri azaltılır
veya tamamıyla ortadan kaldırılır

Gerek ulusal, gerekse uluslararası arenada tanınmışlık
sağlanarak kuruluşa prestij kazandırır.

Şirket personeline verilen eğitimler sayesinde çalışanlarda çevre
bilinci artar.

Çevreye zarar vermeyen bir işletmede çalışmak, çalışanları
motive eder.

Tüketicinin çevre ile ilgili beklentilerine cevap verilir ve bilinçli
tüketicilere erişebilme ve onları kazanma sansı artar.

Kaynaklar etkin kullanılır (enerji, su, vb. tasarrufu sağlanır).

Çevreye bırakılan atıklar azalır.

Uluslararası ticarette rekabet edebilirliğin artması sağlanır.
Etkin Çevre Yönetimi Nasıl Olmalı?
o Uygulanması kolay,
o Yüksek yatırım ve işletme maliyeti gerektirmeyecek,
o Firmaların öz kaynaklarıyla hayata geçirebilecekleri,
o Firmanın kendi çevresel önceliklerini belirlemesine ve öz
denetim yapmasına olanak verecek,
o Kısa vadede hem çevresel hem ekonomik fayda sağlayacak,
o Sorunlardan çok eylemlerin sonucunda elde edilecek olumlu
sonuçları vurgulayacak,
o Firmanın piyasadaki konumunu
sağlayacak tarzda olmalıdır.
güçlendirecek
gelişmeler
ÇYS ’nin Kurulma Aşamasında Yapılması
Gerekenler ve Hastane Örneği
1.Çevre Politikasının Belirlenmesi:
“Çevrenin doğal dengesini bozmadan çevre yönetim prensiplerini
benimseyip, uygulayarak, çevrenin korunması için tüm imkanların
kullanılması, sürekli gelişme sürecinde kanunların takibi ve
uygulanması, doğal kaynakların korunması ve enerjinin daha
tasarruflu kullanılması, imkanlar ölçüsünde geri dönüşüm ve
yeniden değerlendirme, çalışanların çevre konusunda eğitilmesi
amacıyla faaliyetlerde bulunulması”
amacıyla bir politika belirlemeli ve benimsemelidir.
2. Planlama:
Planlama aşamasında hastanenin, etkinlikler, ürünleri ve hizmetleri ile ilgili
geleceğe yönelik çevre yönlerine bakış gerçekleştirilir. Başlangıç
mahiyetinde gözden geçirmeye esas teşkil edecek çevre kaynakları ve
boyutları belirlenir.
Çevre boyutları;
 Çevre boyutlarının tanımlanması
Faaliyet: Tıbbi atıkların muhafazası
Çevre Yönü: Yanlış depolama ya da taşıma aracına aktarılırken dökülme
Çevre Etkisi : Çevrenin kirlenmesi
 Çevre etkisinin önem derecesi belirlenmeli,
 Yazılı hale getirilmeli ve sürekli güncel tutulmalı,
 Önemli çevre boyutları dikkate alınmalı ve incelenmelidir.
Çevre yönleri;
 Tıbbi atıklar
 Hava kirleticileri
 Atıksu kaynakları
 Gürültü
 Katı atıklardır.
3.Uygulama:
Çevre yönlerinin ve etkilerinin uygunsuzluklarının ortadan
kaldırılması için bir çevre eylem planı gerçekleştirilmelidir. Çevre
Eylem Planı öncelikleri belirleyen dinamik kısa vadeli bir
çalışmadır. Çevre kirliliğinde yüksek riske neden olan noktalar için
gerekli önlemler alınmalı, insan ve finans kaynakları
sağlanmalıdır.
4. Kontrol ve Düzeltici Faaliyetler:
Hastane personeli içerisinden bir temsilci seçilerek gelişmelerin
izlenmesi ve potansiyel uygunsuzluklar ve düzenleyici faaliyetlerin
belirlenmesi sağlanır.Böylece herhangi bir acil durumda ya da
uygunsuzlukta bir problem yaşanmaz.
4. Kontrol ve Düzeltici Faaliyet
Uygulama ve Çalıştırma
Tetkik
Kontrol ve Düzeltici Faaliyet
Yönetimin Gözden Geçirmesi
Performans
Ölçümünden
Geri Besleme
5. Yönetimin Gözden Geçirmesi:
Kuruluşun üst yönetimi, uygunluğunun, yeterliliğinin ve
etkinliğinin devam ettiğini teminat altına almak için kendisinin
tayin ettiği aralıklarla ÇYS’ni gözden geçirmelidir. Yönetimce
yürütülen gözden geçirme işlemi yönetimi iyi bir değerlendirme
yapabilmesi için gerekli bilgilerin toplanmasını sağlamalıdır. Bu
gözden geçirme işlemi belgeye bağlanmalıdır.
5.Yönetimin Gözden Geçirilmesi
Kontrol ve Düzeltici Faaliyet
İç Faktörler
Yönetimin Gözden Geçirmesi
Politika
Dış Faktörler
ÇEVRESEL RİSK ANALİZİ
ÇEVRESEL RİSK
ANALİZİ
Doküman Kodu
ÇEVRE BOYUT VE ETKİ DEĞERLENDİRME FORMU
Yayın Tarihi
15,01.2014
OLASILIK
ŞİDDET
RİSK DEĞERİ
1
GÜRÜLTÜ
YAŞAM KALİTESİNE OLUMSUZ ETKİ
Ofis ortamında oluşan gürültü etkileşim alanında bulunan
kişilerin sağlığını olumsuz etkileyecektir.
Gürültü Yönetmeliği(İSG)
1
1
1
X
2
KAĞIT VE KULLANILMIŞ PET ATIKLARI
DOĞAL KAYNAK TÜKETİMİ, TOPRAK
KİRLİLİĞİ
Doğal kaynakların tüketilmesi ve atık kağıtlar, pet atıklar
nedeniyle de kirliliğe neden olmaktadır.
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
1
2
X
x
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
GERİ KAZANIM TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
GÖRSEL KİRLİLİK, TOPRAK KİRLİLİĞİ
Ofis cihazlarında kullanılmış atık toner, plastik/metal parçalar
doğa tarafından yok edilememekte, kirliliğe neden olmaktadır.
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
x
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
BERTARAF TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
Atık pillerde meydana gelebilecek sızıntılar bitki ölüsüne zarar
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
verecektir. Ayrıca bunların ateşle teması patlayıcı nitelik
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
kazanmalarına neden olarak insan sağlığına zarar verecektir.
YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
x
Tehlikeli Durum
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
BERTARAF TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
1
1
1
X
x
Tehlikeli Durum
ÇÖP VARİLLERİNDE BİRİKTİRİLEREK
KATI ATIK DEPO ALANINA
GÖNDERİLİR.
1
1
1
X
x
Tehlikeli Davranış
HAREKETE DUYARLI SENSÖR
KULLANILARAK TÜKETİM MİNİMİZE
EDİLMELİDİR.
1
1
1
X
x
Tehlikeli Durum
ÇERKEZKÖY OSB ORTAK ATIKSU
ARITMA TESİSİNE KAPALI KANAL
YAPISI İLE İLTİLMEKTEDİR.
1
2
2
X
Tehlikeli Davranış
ÇALIŞMA ORTAMLARI GÜNLÜK
OLARAK TEMİZLENMEKTEDİR.
OFİSLER
FOTOKOPİ MAKİNESİ / BİLGİSAYAR /
3 YAZICI TONER, KARTUŞ VE KULLANILMIŞ
KALEM ATIKLARI(TEHLİKELİ ATIK)
X
ACİL
YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER
NORMAL
ÇEVRE ETKİLERİ
ANORMAL
ETKİ AÇIKLAMASI
ÖNEMLİ
BOYUT AÇIKLAMASI
ÖNEMSİZ
NO
FAALİYET
Revizyon No
RİSK KAYNAĞI
AÇIKLAMASI
KONTROL / ÖNLEME
UYGULAMALARI
Tehlikeli Davranış
4
GÜÇ KAYNAKLARI, PİL VE ATIKLARI
TOPRAK KİRLİLİĞİ
5
EVSEL KATI ATIKLAR
ÇEVRE KİRLİLİĞİ, GÖRSEL KİRLİLİK
Çevre kirliliğine neden olmaktadır.
6
ELEKTRİK TÜKETİMİ
DOĞAL KAYNAK TÜKETİMİ
Doğal kaynakların tüketilmesine neden olmaktadır.
7
SU TÜKETİMİ VE ATIKSU
DOĞAL KAYNAK TÜKETİMİ, SU KİRLİLİĞİ,
TOPRAK KİRLİLİĞİ
8
ÇALIŞMA ORTAMI
HİJYEN VE SANİTASYON
İnsan sağlığına zarar verecektir.
9
KLİMALAR & HAVALANDIRMA SİSTEMİ
HAVA KALİTESİNİN BOZULMASI
Ozon tabakasına olumsuz etkisi mevcuttur.
OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN
AZALTILMASINA DAİR YÖNETMELİK
1
3
3
X
x
Tehlikeli Durum
PERİYODİK BAKIM/ONARIMLARI
YAPILMAKTA AYRICA KLİMALAR
BELİRLİ PERİYOTLARDA FİLTRE
DEĞİŞİMİ TEMİZLİĞİ
YAPILMAKTADIR.
10
FLÜORESAN ATIKLARI
ÇEVRE KİRLİLİĞİ, TOPRAK KİRLİLİĞİ
Montaj esnasında çıkan flüoresan atıkları çevre kirliliğine ve
toprağa karışması halinde toprak kirliliğine neden olmaktadır.
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
X
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
BERTARAF TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
11
REVİR ATIKLARI
ÇEVRE KİRLİLİĞİ, TOPRAK KİRLİLİĞİ
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
İlk Yardım v.b. Operasyonlardan çıkan tıbbi atıkları toprak
YÖNETMELİĞİ
kirliliğine ve çevre kirliliğine sebep olur. İnsan sağlığına etkisi
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
büyüktür.
TIBBİ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
X
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
BERTARAF TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
12
TEDARİKÇİLER
SU KİRLİLİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ
GÖRSEL KİRLİLİK
Üretim ekipman tedarikçileri, güvenlikçiler, çalışanları
kullandıkları malzemelerden (kağıt, deterjan, atık elektronik
malzeme vb.) çeşitli atıklar çıkarabilirler.
1
2
2
X
X
Tehlikeli Davranış
BELİRLİ NOKTALARDA İLGİLİ ATIK
KONTEYNIRLARI
BULUNDURULMAKTADIR.
KATI ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
Doğal kaynakların tüketilmesine/ atıksu kirliliğine neden
SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
olmaktadır. Atık suyun taşınması halinde toprak kirliliği oluşur. TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
x
KONTROL /
ÖNLEME İÇİN
İHTİYAÇ
DUYULAN
UYGULAMALAR
RİSK
GÜRÜLTÜ
YAŞAM KALİTESİNE OLUMSUZ ETKİ
Lokasyonlarda makine/ekipmandan oluşan gürültü etkileşim
alanında bulunan kişilerin sağlığını olumsuz etkileyecektir.
Gürültü Yönetmeliği(İSG)
1
1
1
X
2
GÜÇ KAYNAKLARI, PİL VE ATIKLARI
TOPRAK KİRLİLİĞİ
Atık Pillerde meydana gelebilecek sızıntılar bitki örtüsüne zarar
verecektir. Ayrıca bunların ateşle teması patlayıcı nitelik
kazanmalarına neden olarak insan sağlığına zarar verecektir.
1
2
2
X
3
YAĞ İLE KONTAMİNE OLMUŞ AMBALAJ,
BEZLER VE İŞ KIYAFETLERİ
ÇEVRE KİRLİLİĞİ, TOPRAK KİRLİLİĞİ
Gelişigüzel atıldıklarında toprak ve çevre kirliliğine sebep
olmaktadır.
1
2
2
X
4
MOTOR YAĞI VE ŞANZUMAN YAĞI,
HİDROLİK YAĞLAR
TOPRAK KİRLİLİĞİ
Araç ve makinelerin yağ değişimi, bakım ve onarımları
sırasında oluşan yağların gelişigüzel atılması ile toprağa
sızması/dökülmesi bitki örtüsüne zarar verecektir.
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
X
Tehlikeli Durum
5
PLASTİK, DEMİR VE METAL ATIKLAR
TOPRAK KİRLİLİĞİ
GÖRSEL KİRLİLİK
Operasyonlar sırasında atık olarak çıkan doğa tarafından yok
edilememekte kirliliğe neden olmaktadır.
TOPRAK KİRLİLİĞİ YÖNETMELİĞİ
1
1
1
X
X
Tehlikeli Durum
6
YAKIT TÜKETİMİ
HAVA KİRLİLİĞİ
DOĞAL KAYNAK TÜKETİMİ
Doğal kaynakların tüketilmesine neden olmaktadır.
HAVA KİRLİLİĞİ KONTROL YÖNETMELİĞİ
1
1
1
X
X
Tehlikeli Davranış
7
ÇALIŞMA ORTAMI
HİJYEN VE SANİTASYON
İnsan Sağlığına zarar verecektir.
X
Tehlikeli Davranış
ÇALIŞMA ORTAMI GÜNLÜK OLARAK
TEMİZLENMEKTEDİR.
Tehlikeli Durum
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
DEPOLAMA TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
1
2
2
X
ACİL
ŞİDDET
1
NORMAL
YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER
OLASILIK
ANORMAL
ÇEVRE ETKİLERİ
ÖNEMSİZ
ETKİ AÇIKLAMASI
ÖNEMLİ
NO
FAALİYET
MAGNEZYUM METAL TOZLARI İMALATI
BOYUT AÇIKLAMASI
X
X
X
RİSK KAYNAĞI
AÇIKLAMASI
KONTROL / ÖNLEME
UYGULAMALARI
Tehlikeli Davranış
GÜRÜLTÜ SEVİYELERİ UYGUN
DEĞER ARALIĞINDA OLMASI
HEDEFLENMEKTE VE
Tehlikeli Durum
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
BERTARAF TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
BERTARAF TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
YETKİLİ SERVİS TARAFINDAN
GEREKLİ ARAÇ, MAKİNE/EKİPMAN
İŞLEMLERİ YAPILMAKTADIR.
BÜNYEMİZDEN ÇIKANLAR AYRI BİR
YERDE BİRİKTİRİLEREK GERİ
KAZANIM TESİSLERİNE GÖNDERİLİR.
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
GERİ KAZANIM TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
EMİSYON İZNİ GEREKTİRMEYECEK
ÖLÇÜDE DOĞALGAZ KULLANIMI
GERÇEKLEŞTİRİLMEKTEDİR.
8
AKÜ ATIKLARI
TOPRAK KİRLİLİĞİ
Araç ve makinelerde kulanılan atık akülerde meydana
gelebilecek sızıntılar bitki örtüsüne zarar verecektir.
ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
9
KLİMALAR & HAVALANDIRMA SİSTEMİ
HAVA KALİTESİNİN BOZULMASI
Ozon tabakasına olumsuz etkisi mevcuttur.
OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN
AZALTILMASINA DAİR YÖNETMELİK
1
2
2
X
10
ATIK YAKIT VE YAĞ FİLTRESİ
ÇEVRE KİRLİLİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ
Makinelerden çıkan atık yakıt ve yağ filtreleri çevre kirliliğine
ve toprağa karışması haline toprak kirliliğine neden
olmaktadır.
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
X
Tehlikeli Durum
11
KABLO ATIKLARI
ÇEVRE KİRLİLİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ
Montaj, bakım ve onarım esnasında çıkan kablo atıkları çevre
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
kirliliğine ve toprağa karışması halinde toprak kirliliğine neden
YÖNETMELİĞİ
olmaktadır.
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
X
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
GERİ KAZANIM TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
12
FLÜORESAN ATIKLARI
ÇEVRE KİRLİLİĞİ, TOPRAK KİRLİLİĞİ
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
2
2
X
X
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
BERTARAF TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
13
MAKİNE PARÇALARI, METAL AKSAMLAR
VB. ATIKLARI(BAKIM-ONARIM)
TOPRAK KİRLİLİĞİ
GÖRSEL KİRLİLİK
Kullanılmış makine parçaları, metal aksamlar gibi atıkları doğa
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
tarafından yok edilememekte, kirliliğe neden olmaktadır.
1
2
2
X
X
Tehlikeli Davranış
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
GERİ KAZANIM TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
14
SU TÜKETİMİ VE ATIKSU
DOĞAL KAYNAK TÜKETİMİ, SU KİRLİLİĞİ,
TOPRAK KİRLİLİĞİ
Doğal kaynakların tüketilmesine/ atıksu kirliliğine neden
SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
olmaktadır. Atık suyun taşınması halinde toprak kirliliği oluşur. TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
1
1
X
x
Tehlikeli Durum
SU TÜKETİMİ VE ATIKSU
MİKTARLARI KAYIT ALTINA ALINIR.
15
YANGIN
ÇEVRE KİRLİLİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ
GÖRSEL KİRLİLİK
Toprak kirliliğine, çevre kirliliğine ve görsel kirliliğe sebep olur. TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
İnsan sağlığına etkisi büyüktür.
YANGINDAN KORUNMA YÖNETMELİĞİ
1
5
5
X
X
Tehlikeli Durum
YILDA İKİ KEZ YANGINLA İLGİLİ
TATBİKAT YAPILMAKTADIR.
ACİL EYLEM PLANINA GÖRE
HAREKET EDİLECEKTİR.
16
DEPREM
ÇEVRE KİRLİLİĞİ
SU KİRLİLİĞİ
TOPRAK KİRLİLİĞİ
GÖRSEL KİRLİLİK
Toprak kirliliğine, çevre kirliliğine, su kirliliğine ve görsel kirliliğe
sebep olur. İnsan sağlığına etkisi büyüktür.
Ölümlere neden olabilir.
TOPRAK KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
1
5
5
X
X
Tehlikeli Durum
ACİL EYLEM PLANINA GÖRE
HAREKET EDİLECEKTİR.
Montaj esnasında çıkan flüoresan atıkları çevre kirliliğine ve
toprağa karışması halinde toprak kirliliğine neden olmaktadır.
X
x
Tehlikeli Durum
PERİYODİK BAKIM/ONARIMLARI
YAPILMAKTA AYRICA KLİMALAR
BELİRLİ PERİYOTLARDA FİLTRE
DEĞİŞİMİ TEMİZLİĞİ
YAPILMAKTADIR.
AYRI BİR YERDE BİRİKTİRİLEREK
GERİ KAZANIM TESİSLERİNE
GÖNDERİLİR.
KONTROL /
ÖNLEME İÇİN
İHTİYAÇ
DUYULAN
UYGULAMALAR
Teşekkürler…