kavala`da müslüman mezarlıkları sorunu
advertisement
KAVALA’DA MÜSLÜMAN MEZARLIKLARI SORUNU BAKİ SARISAKAL KAVALA’DA MÜSLÜMAN MEZARLIKLARI SORUNU Selamet 28 Temmuz 1921 Kavala’da Müslüman Mezarlıkları meselesinde belediye İslam ve Hıristiyan azaları arasında meydana gelen ihtilaf İslam azalarının istifasına yol açmıştır. Belediye Kavala İslam mezarlıklarını zapt etmek istemiş. Bunun üzerine resmi ve hususi bir ittifak akdedilmiş ve mezarlıkların İslamlara terki kararlaştırılmıştı. Hatta mebus Gavdas’da bu ittifak’ın şahididir. Belediye Reisi Mösyö Kalatini daha riyasete geçmezden evvel İslamlara bu hususta bir teminatname bile vermek lüzumu hissedilmişti. Fakat bu gün kim bilir nasıl bir hisse tabi olarak kendi imzasını tatbik etmek istememiş ve Hıristiyan azaların iştirakiyle İsla m kabristanlarını zapta teşebbüs etmiştir. Bunun üzerine İslam azaları hemen istifa ederek ahaliye istifa sebeplerini izah için aşağıdaki beyannameyi tertip eylemişlerdir: Beyanname “ Muhterem Ahali. Bilirsiniz ki bundan tahminen iki ay kadar evvel Cemaati İslamiye dairesinde şehrin ve civarın mutebaranından oluşan bir umumi toplantı akdedilmiş ve bu toplantıda Kavala’da Müslüman Mezarlıkları meselesinin herkesçe malum olan şerait dahilinde halledilmesi için Umumi valiliğe müracaat edilmişti. Cemaat heyeti bu müracaattan evvel Belediye Heyeti namına belediye reisi Kalatini Efendi ile meselenin malum şerait dahilinde vatandaşçasına hallolunacağında tamamen mutabık kalmış ve bu mutabakata mebus Mösyö Gavdas’da şahit olmuştu. Artık bundan sonraki müracaatlar ve teşebbüsler şekil kanuniyi muhafazadan ibaret kalıyordu. Çünkü Reis Kalatini Efendice bu hak bu defa değil zirde aynen sureti münderiç bir kıta mektubundan dahi anlaşılacağı vecihle çoktan tasdik edilmiş, yalnızteslim ve teslim muamelesi kalmıştı. Halbuki Kalatini Efendi evvelce tahriren ve sonra da şifahen hallini tahaüt ettiği bu meselede heyeti şahsiyesi ve mevkiyesi ile hiçte münasip olamayacak bir maksat ile şimdi tesliminde tereddüt gösterdiğinden hem Cemaati İslamiyeyi üzmüş ve hem de refikai mesaiyesi olan belediye Müslüman azalarının istifalarına sebep olmuştur. İşte her Müslüman ferdi için ehemmiyetle takip olunan Mezarlık Meselesinin bu güne kadar geçirdiği safahat bundan ibarettir. Binaen aliye ahden ve kanunen Müslümanlara ait olan bir hakkın öyle hissiyata tamaen tesliminden kaçınmak kanunun adaleti karşısında kanuni değildir. Halkımıza hükümetin adaleti sayesinde pek yakın bir atide mazhar olacaklarından emin bulunmaları lüzumu beyan olunur. 19 Temmuz 1921 Drama Livası Mebuslarından Mehmet Sadık – Şerafettin “ İstifanı bir sureti de Şarki Makedonya Umumi Valiliği’ne gönderilmiş, Dahiliye Nezareti’de Drama Mebuslarından Şerafettin ve Mehmet Beyler vasıtasıyla meseleden haberdar edilmişlerdir: “ Drama’da şarki Makedonya Umumi Valiliğine Belediyenin Müslüman Mezarlıkları üzerindeki hukuku İslamiyeyi dinlememesinden müteessiren Müslüman azaların istifa ettiklerini haber aldık. Ahden ve kanunen masun taarruz olması lazım gelen hukukumuzun devletin teşkilatı dahiliyesine nazaran idarei hükümetin bir cuzi olması lazım gelen Belediye tarafından düçar tecavüz olmasını protesto eder ve adalet bekleriz. Drama Mebusları Mehmet Sadık – Şerafettin “ Serahaten bir hakkım imhası olan bu husus gerek Şarki Makedonya Umumi valiliğinin ve gerek Dahiliye Nezareti’nin ehemmiyetle nazari dikkate alınacağını ümit eder ve şimdilik fazla söz söylemeye lüzum görmüyoruz. İdare eylediği vilayette mutat şikayetlere sebebiyet veren ve bila tefrik Şarki Makedonya’da takip eylediği siyasetle kimseyi mennun edemeyen Umumi Vali Mösyö Valinças Balodaki ve vakaya inzimam eden hususatı saireden dolayı istifa mecburiyetinde kalmış ve istifanamesini Nezarete dün göndermiştir. 1 Kavala 1 Selamet 28 Temmuz 1921
