haftalık rapor

HAFTALIK RAPOR
03 Kasım 2014
Eylül ayında dış ticaret açığı 6.9 milyar dolar seviyesine geriledi.
TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Eylül ayında dış ticaret açığı 6.9 milyar dolar ile piyasa beklentisinin
altında açıklandı. İhracat Eylül ayında güçlü bir görünüm sergileyerek özellikle Irak’a yapılan ihracat
konusundaki endişelerin hafiflemesine katkıda bulundu. İthalat tarafında ton bazında altın ithalatında belirgin
bir artış yaşansa da altın ithalatının fiyat olarak beklentiler üzerindeki etkisi sınırlı kaldı. İhracatın yıllık bazdaki
artışına karşılık ithalatın yavaşlaması sonucu dış ticaret açığının azaldığı görüldü. Bu haftaki raporumuzda dış
ticaret gelişimine katkıda bulunan kalemleri yakından ele alacağız.
Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $)
Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $)
120
100
80
60
40
20
Eyl.14
Mar.14
Eyl.13
Mar.13
Eyl.12
Mar.12
Eyl.11
Mar.11
Eyl.10
Mar.10
Eyl.09
Eyl.08
Mar.09
Kaynak: TÜİK
Mar.08
Eyl.07
Mar.07
Eyl.06
00
Eylül ayında dış ticaret açığı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %8.4 azalarak 6.9 milyar dolar ile 5.8 milyar
dolar olan beklentimizin üzerinde gerçekleşti (piyasa beklentisi: 7.2 milyar dolar). Bu çerçevede, 12 aylık
kümülatif dış ticaret açığı iyileşmesini Eylül ayında da sürdürerek 2013 yılındaki 95.3 milyar dolar seviyesinden
85.5 milyar dolar seviyesine geriledi. Eylül ayında geçen yılının aynı dönemine göre %4.6 artarak 13.7 milyar
dolar seviyesinde gerçekleşen ihracat, 13.6 milyar dolar olan beklentimizin hafif üzerinde gerçekleşti. İthalat ise
geçen yılın aynı ayına göre %0.2 azalarak 20.6 milyar dolar ile beklentimizin üzerinde gerçekleşti. Eylül ayında
ihracatta bir önceki aya göre %19.7 artış yaşanmasına rağmen ithalat artışının %5.7 ile sınırlı kalması, ihracattaki
artışın dış ticaret açığını azaltıcı rolünü Eylül ayında da sürdürdüğünü gösterdi.
Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı, 2013 yılı boyunca
İhracat (y-y, %)
İthalat (y-y, %)
sürekli olarak artış kaydettikten sonra 2014 yılı Ocak
60
ayından itibaren gerilemeye başlamıştı. 2014 Eylül
ayına gelindiğinde dış ticaret açığında yaşanan bu 40
toparlanmanın yavaş bir ivmeyle de olsa sürdüğü
20
izleniyor. Eylül ayında enerji ve altın ticareti hariç dış
0
ticaret dengesinin aylık bazda 1.1 milyar dolar
seviyesinde açıklanarak uzun bir süreden sonra ilk -20
defa fazla verdiği görülüyor. 12 aylık kümülatif
-40
verilerle enerji ve altın ticareti hariç dış ticaret
açığında bu yılın başında başlayan toparlanmanın -60
Eylül ayında hızlandığı görülüyor. İhracat ve ithalat
kalemlerindeki değişim hızına bakıldığında, ihracattaki
toparlanmanın Ağustos ayına kadar devam ettikten
Kaynak: TÜİK
sonra Eylül ayında daha belirginleştiği; ithalatın ise
Ocak ayından sonra ilk defa geçen ay gördüğü artışın ardından Eylül ayında yeniden azalışa geçtiği görülüyor.
Eyl.14
Nis.14
Kas.13
Haz.13
Ağu.12
Mar.12
Eki.11
May.11
Ara.10
Tem.10
Oca.13
Altın ithalatı (milyar $)
2.8
2.4
2
1.6
1.2
0.8
0.4
0
Kaynak: TÜİK
Dış ticaret dengesinin gelişiminde son yıllarda
önemli rol sahibi olan altın ticareti verilerine
baktığımızda Eylül ayında, altın ithalatının
Mayıs ayından bu yana en yüksek artışı
kaydettiği görülüyor. Eylül ayındaki beklentiler
üzerinde birebir saptırıcı etki yaratmasa da,
altın ithalatındaki artışın önümüzdeki aylarda
da devam etmesi halinde, altın ticaretinin dış
ticaret açığı üzerindeki baskısı tekrar
hissedilebilir.
Geniş ekonomik grupların sınıflandırmasına
göre ithalat alt kalemlerinin yıllık değişim hızı,
Şubat ayından beri gerilemeye devam ederken
40
geçtiğimiz ay ilk defa artış kaydetmişti. Eylül
20
ayında ara malı ithalatının artış oranı %2.0’ye
gerilerken, sermaye malı ithalatında Ağustos’ta
0
yaşanan yıllık %5.3 oranındaki artışın ardından
-20
Eylül’de %3.3 düşüş yaşandı. En belirgin azalış
ise %8.4 oranı ile tüketim malları ithalatında
-40
görüldü. İhracat rakamlarına baktığımızda ise
tüketim malları ihracatının %11.9 oranı ile en
yüksek artış yaşanan kalem olduğu görülüyor.
Ara Malı
Sermaye Malı
İthalatı azalan sermaye mallarında %0.5 oranı
Tüketim Malı
ile sınırlı bir artış yaşanırken, ara malları ihracatı
Kaynak: TÜİK
ithalattaki artışa karşılık yıllık %0.8 geriledi.
İhracat ve ithalat alt kalemleri genel olarak değerlendirildiğinde Eylül ayında TL’deki nispi değer kaybının
ihracatı olumlu etkilediği görülüyor. Ancak ara malı ithalatındaki sınırlı artışa karşılık ihracatın gerilemesi ve
sermaye malları dış ticaretinin de benzer sekilde zayıf görünüm arz etmesi iç talepte azalma yaşandığına işaret
ediyor.
Eyl.14
Tem.14
May.14
Mar.14
Oca.14
Kas.13
Eyl.13
Tem.13
May.13
Mar.13
Oca.13
Kas.12
Eyl.12
Tem.12
Ekonomik Sınıflandırmaya Göre İthalat
Gelişimi
(y-y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış
(Milyar dolar, 3 Aylık Har. Ort.)
Arındırılmış Dış Ticaret Dengesi
Arındırılmamış Dış Ticaret Dengesi
Eyl.14
Haz.14
Mar.14
Ara.13
Eyl.13
Haz.13
Mar.13
Ara.12
Eyl.12
Haz.12
Mar.12
Ara.11
Eyl.11
Haz.11
0
-2
-4
-6
-8
-10
-12
Kaynak: TÜİK
dış ticaret açığı ise 7.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış
verilerle ihracat Eylül ayında bir önceki aya
göre %4.8 artışla 13.2 milyar dolar, ithalat ise
%1 azalışla 19.5 milyar dolar seviyesinde
gerçekleşti. Böylelikle Eylül ayında dış ticaret
açığı arındırılmış verilerle 6.4 milyar dolar ile
ham verinin 500 milyon dolar altında
gerçekleşmiş
oldu.
Yandaki
grafiğe
baktığımızda ise, mevsimsellikten arındırılmış
dış ticaret açığının Haziran ayından beri
gerilemesine devam ettiğini arındırılmamış
verilere göre daha net görüldüğünü
söyleyebiliriz. 3 aylık hareketli ortalamalar
itibarıyla arındırılmış dış ticaret açığı Eylül
ayında 6.7 milyar dolar olurken, arındırılmamış
2
Eylül ayında ülkeler bazındaki ihracat
gelişiminde Almanya’ya yapılan ihracatın
Yıllıklandırılmış (milyar $)
Yıllık değişim, % (sağ eksen)
14
80
geçen yılın aynı dönemine göre %11 artarak
1.3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek
12
60
yine ilk sırada yer aldığı dikkat çekiyor. Bu
10
40
sıralamada 921 milyon dolar ile İngiltere’ye
8
20
yapılan ihracat Almanya’dan sonra ülke
6
0
sıralamasında ikinci yeri aldı. İngiltere’yi ise
4
-20
Irak’a yapılan ihracat takip etti. Jeopolitik
2
-40
riskler sebebiyle Temmuz ayında Irak’a
0
-60 yapılan ihracatımızda %46’lık yıllık bazda
sert bir gerileme yaşanmasının ardından
takip eden Ağustos ayında bu gerileme
Kaynak: TÜİK
%26’ya, Eylül ayında ise %10 seviyelerine
gerileyerek bölgeye dair ihracat performansımızın olumsuz etkilendiği endişelerini ortadan kaldıracak bir tablo
çizdi. Ocak-Eylül ihracat toplamı dikkate alındığında Irak’ın en çok ihracat yapılan ikinci ülke konumunu yeniden
kazandığı görülüyor.
Eyl.14
May.14
Oca.14
Eyl.13
May.13
Oca.13
Eyl.12
May.12
Oca.12
Eyl.11
May.11
Oca.11
Irak'a Yapılan İhracat
Sonuç olarak, Eylül ayında dış ticaret açığı 6.9 milyar dolar ile 5.8 milyar dolar olan beklentimizin üzerinde ve 7.2
milyar dolar olan piyasa beklentisinin altında gerçekleşti. İhracatın Temmuz ve Ağustos aylarına kıyasla yıllık
artışının artması, buna karşılık ithalatın yavaşlaması sonucu dış ticaret açığının azaldığını görüyoruz. Irak’a
yapılan ihracatımızdaki düşüşün kalıcı olmaması Eylül ayında dış ticaret açığının azalmasında önemli rol oynadı.
Öte yandan, altın ithalatının Mayıs ayından bu yana en yüksek artışını keydetmesi söz konusu kalemin dış
ticaret açığının azalmasındaki rolünün yılın geri kalanında da artma ihtimalini gündeme getiriyor. Kurdaki
yükselişin ihracatı artırıcı rolünü gözlemlediğimiz Eylül ayında, petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün devam
etmesi yılın geri kalanında petrol ithalat faturasının azalması halinde 2014 yılı dış ticaret açığının yıl sonu
beklentimizin altında gerçekleşmesine yol açabilir. Diğer yandan, TL’nin Euro karşısında değer kaybının dolara
göre daha az olması kur etkisinin ihracatımıza olumlu katkısını sınırlandırabilecekken, petrol fiyatlarındaki
düşüşün yılın tamamını etkileyecek boyutta olması ise ithalat kanalı ile dış ticaret açığı üzerinde olumlu etki
yaratabilecektir.
Halihazırda 85.5 milyar dolar seviyesinde olan yıllık dış ticaret açığının, önümüzdeki aylarda bir miktar daha
gerileyerek 2014 yılsonunu 83 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz. Beklentimiz üzerindeki en
büyük risklerden biri, Euro Bölgesi ekonomisinde yılın ilk aylarına kıyasla yaşanan ivme kaybı dolayısıyla dış
talepte yılın geri kalanında daralma yaşanması ihtimalidir. Euro’nun uluslararası piyasalarda son aylarda değer
kaybetmesi Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan Avrupa ülkeleri karşısında rekabet gücünün azalmasına
neden olmaktadır. Bu durum iç talepte gözlenen yavaşlama eğiliminin de etkisiyle ithalat ve ihracatın yılın son
çeyreğinde geçen yıla göre azalmasına neden olabilir.
3
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
Haftalık Veri Takvimi (03 – 07 Kasım 2014)
Tarih
03.11.2014
Ülke
Türkiye
ÜFE (Eylül, a-a)
%0.85
--
PMI İmalat Endeksi (Ekim)
50.4
51.5(açıklandı)
PMI İmalat Endeksi (Ekim)
56.2
56.2
ISM İmalat Endeksi (Ekim)
56.6
56.4
Euro Bölgesi
PMI İmalat Endeksi (Ekim)
50.7
50.7
Almanya
PMI İmalat Endeksi (Ekim)
51.8
51.8
İtalya
Bütçe Dengesi (Ekim)
-18.1 Milyar Euro
--
İngiltere
PMI İmalat Endeksi (Ekim)
51.6
51.4
Türkiye
Reel Efektif Döviz Kuru (Ekim)
Dış Ticaret Dengesi (Eylül)
ISM New York Endeksi (Ekim)
Fabrika Siparişleri (Eylül)
06.11.2014
109.41
--
-40.1 Milyar Dolar
-40.0 Milyar
Dolar
63.7
--
-%10.1
-%0.5
-%1.4
-%1.5
Euro Bölgesi
ÜFE (Eylül, y-y)
Japonya
PMI İmalat Endeksi (Ekim)
52.8
--
ABD
PMI Hizmet Endeksi (Ekim)
57.3
--
Euro Bölgesi
Perakende Satışlar (Eylül)
%1.2
-%0.8
PMI Hizmet Endeksi (Ekim)
52.4
52.4
Almanya
PMI Hizmet Endeksi (Ekim)
54.8
54.8
Fransa
PMI Hizmet Endeksi (Ekim)
48.1
48.1
İtalya
PMI Hizmet Endeksi (Ekim)
48.8
49.4
İngiltere
PMI Hizmet Endeksi (Ekim)
58.7
58.5
ABD
Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları
287 Bin Kişi
283 Bin Kişi
Euro Bölgesi
ECB Faiz Toplantısı (Kasım)
--
--
Almanya
Fabrika Siparişleri (Eylül, a-a)
-%5.7
%2.0
İngiltere
Sanayi Üretimi (Eylül, a-a)
%0.0
%0.4
BOE Faiz Toplantısı (Kasım)
--
--
PMI Hizmet Endeksi (Ekim)
52.5
--
104.4
105.5
248 Bin Kişi
228 Bin Kişi
İşsizlik Oranı (Ekim)
%5.9
%5.9
Sanayi Üretimi (Eylül, a-a)
-%4.0
%2.0
Japonya
Öncü Göstergeler Endeksi (Eylül, öncül)
07.11.2014
Beklenti
%1.43
ABD
05.11.2014
Önceki
%0.14
ABD
04.11.2014
Açıklanacak Veri
TÜFE (Ekim, a-a)
ABD
Almanya
Fransa
Tarımdışı İstihdam (Ekim)
Dış Ticaret Dengesi (Eylül)
14.0 Milyar Dolar 19.0 Milyar Dolar
Cari İşlemler Dengesi (Eylül)
10.3 Milyar Dolar 18.0 Milyar Dolar
Sanayi Üretimi (Eylül, a-a)
%0.0
-%0.2
-94.1 Milyar Dolar
--
Dış Ticaret Dengesi (Eylül)
-5.8 Milyar Dolar
-5.2 Milyar Dolar
Dış Ticaret Dengesi (Eylül)
-1,917 £
-2,300 £
Bütçe Dengesi (Eylül)
İngiltere
4
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
TÜRKİYE
Türkiye Büyüme Oranı
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Reel GSYH (y-y, %)
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
20
15
10
15
2.1
5
10
0
-5
5
-10
0
-15
Sanayi
İnşaat
Ticaret
2014-I
2014-II
2013-III
2013-IV
2013-I
2013-II
2012-IV
2012-II
2012-III
2012-I
2011-IV
2011-II
2011-I
1999Ç4
2000Ç2
2000Ç4
2001Ç2
2001Ç4
2002Ç2
2002Ç4
2003Ç2
2003Ç4
2004Ç2
2004Ç4
2005Ç2
2005Ç4
2006Ç2
2006Ç4
2007Ç2
2007Ç4
2008Ç2
2008Ç4
2009Ç2
2009Ç4
2010Ç2
2010Ç4
2011Ç2
2011Ç4
2012Ç2
2012Ç4
2013Ç2
2013Ç4
2014Ç2
Tarım
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
2011-III
-5
-20
Ulaştırma
Sanayi Üretim Endeksi
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
40
20
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (yy, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim
Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
7
30
15
5
20
10
10
5
0
0
-3
-10
-5
-5
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
50
3
Tüketim
Devlet
Yatırım
İhracat
İthalat
Ağu.14
Nis.14
Ara.13
Ağu.13
Nis.13
Ara.12
Ağu.12
Nis.12
Ara.11
-1
Ağu.11
2014-I
2014-II
2013-IV
2013-II
2013-III
2013-I
2012-IV
2012-II
2012-III
2012-I
2011-III
2011-IV
2011-I
2011-II
1
Kaynak: TÜİK
Kaynak: TÜİK
Sanayi Ciro Endeksi
Toplam Otomobil Üretimi
Toplam Otomobil Üretimi (Adet)
(12 aylık Har. Ort.)
Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)
100000
190
80000
170
60000
150
166.5
130
40000
110
20000
90
Kaynak: OSD, VakıfBank
70
May.09
Ağu.09
Kas.09
Şub.10
May.10
Ağu.10
Kas.10
Şub.11
May.11
Ağu.11
Kas.11
Şub.12
May.12
Ağu.12
Kas.12
Şub.13
May.13
Ağu.13
Kas.13
Şub.14
May.14
Ağu.14
Eyl.01
Mar.02
Eyl.02
Mar.03
Eyl.03
Mar.04
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
0
Kaynak:TÜİK
5
Beyaz Eşya Üretimi
Kapasite Kullanım Oranı
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
2500000
2300000
2100000
1900000
1700000
1500000
1300000
1100000
900000
700000
85
80
75
70
65
60
55
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak: TCMB
PMI Endeksi
PMI Imalat Endeksi
60
55
50
45
40
35
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
Nis.14
Eki.14
30
Kaynak:Reuters
6
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
ÜFE
TÜFE (y-y, %)
ÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
25
14
12
10
8
6
4
2
0
20
8.96
15
10.10
10
05
9.04
00
Kaynak: TCMB
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
Nis.14
Eki.14
Eki.04
Nis.05
Eki.05
Nis.06
Eki.06
Nis.07
Eki.07
Nis.08
Eki.08
Nis.09
Eki.09
Nis.10
Eki.10
Nis.11
Eki.11
Nis.12
Eki.12
Nis.13
Eki.13
Nis.14
Eki.14
-05
Kaynak: TCMB
Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)
BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi
2300
2100
1900
1700
1500
1300
1100
900
700
500
Kaynak: Bloomberg
Enerji
TÜFE
Tem.09
Eki.09
Oca.10
Nis.10
Tem.10
Eki.10
Oca.11
Nis.11
Tem.11
Eki.11
Oca.12
Nis.12
Tem.12
Eki.12
Oca.13
Nis.13
Tem.13
Eki.13
Oca.14
Nis.14
Tem.14
Eki.14
28.09.2007
29.02.2008
31.07.2008
31.12.2008
29.05.2009
30.10.2009
31.03.2010
31.08.2010
31.01.2011
30.06.2011
30.11.2011
30.04.2012
30.09.2012
28.02.2013
31.07.2013
31.12.2013
31.05.2014
01.09.2014
260
240
220
200
180
160
140
120
100
Gıda
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
Reel Efektif Döviz Kuru
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
TÜFE Bazlı (2003=100)
24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
135
8
7.54
125
7
120
115
109.41
110
105
Kaynak: TCMB
Eyl.14
Mar.14
Eyl.13
Mar.13
Eyl.12
Mar.12
Eyl.11
Mar.11
Eyl.10
Mar.10
100
Eyl.08
5.5
6.79
Eyl.09
6.5
6
130
Mar.09
7.5
Kaynak: TCMB
7
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
İşsizlik Oranı
İşgücüne Katılım Oranı
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)
İşgücüne Katılma Oranı (%)
İşsizlik Oranı (%)
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
İstihdam Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
Tem.14
Oca.14
Tem.13
Oca.13
Tem.12
Oca.12
Tem.11
Oca.11
Tem.10
Oca.10
Tem.09
Oca.09
Tem.08
53
51
49
47
45
43
41
39
37
35
Kaynak: TÜİK
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
4,700
4,200
3,700
3,200
2,700
2,200
1,700
1,200
700
Kaynak: TOBB
8
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
İthalat-İhracat
Dış Ticaret Dengesi
İhracat (milyon dolar)
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
İthalat (milyon dolar)
25000
0
20000
-2000
15000
-4000
-6000
10000
-8000
5000
-10000
Kaynak: TCMB
-12000
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
0
Kaynak: TCMB
Cari İşlemler Dengesi
Sermaye ve Finans Hesabı
6000
-4000
-14000
-24000
-34000
-44000
-54000
-64000
-74000
-84000
3000
1000
-1000
-3000
-5000
-7000
-9000
-11000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
-10000
-20000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)
Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)
Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)
Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni
Tüketici Güven Endeksi
105
95
85
75
65
55
Kaynak: TCMB
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
130
120
110
100
90
80
70
60
50
40
9
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi
Faiz Dışı Denge
Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
10000
Eyl.14
Eyl.13
-3
Mar.14
-60000
Eyl.12
7
Mar.13
-50000
Eyl.11
17
Mar.12
-40000
Eyl.10
27
Mar.11
-30000
Mar.10
37
Eyl.09
-20000
Eyl.08
47
Mar.09
-10000
Kaynak: TCMB
Kaynak:TCMB
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku
İç ve Dış Borç Stoku
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
10
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2001
200
2007
250
28.1
2006
300
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2005
350
220
200
180
160
140
120
100
80
60
2004
400
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
2003
450
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
2002
Mar.08
57
Eyl.07
0
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
TCMB Faiz Oranı
Reel ve Nominal Faiz
Borç Alma Faiz Oranı (%)
Reel Faiz
Borç Verme Faiz Oranı (%)
Nominal Faiz
25
25
20
20
15
15
10
10
5
5
0
0
Eyl.04
Mar.05
Eyl.05
Mar.06
Eyl.06
Mar.07
Eyl.07
Mar.08
Eyl.08
Mar.09
Eyl.09
Mar.10
Eyl.10
Mar.11
Eyl.11
Mar.12
Eyl.12
Mar.13
Eyl.13
Mar.14
Eyl.14
Eki.14
Eki.13
Nis.14
Eki.12
Nis.13
Eki.11
Nis.12
Nis.11
Eki.10
Eki.09
Nis.10
Eki.08
Nis.09
Eki.07
Nis.08
Nis.07
Eki.06
-5
Kaynak:TCMB, VakıfBank
Kaynak:TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
Reel Büyüme
(y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge/GSYH*
(%)
Merkez
Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici
Güven
Endeksi
ABD
2.3
1.7
-2.26
0.25
94.48
Euro Bölgesi
0.7
0.4
2.88
0.05
-11.10
Almanya
1.2
0.70
7.52
0.05
99
Fransa
0.10
0.40
-1.61
0.05
-23.80
İtalya
-0.60
0.20
-1.99
0.05
101.40
Macaristan
3.90
-0.50
1.05**
2.10
-17.60
Portekiz
0.90
0.00
-2.02**
0.05
-22.20
İspanya
1.60
-0.10
0.70
0.05
-10.00
Yunanistan
-5.50
-1.10
0.68
0.05
-50.90
İngiltere
3.00
1.20
-3.34
0.50
-2.00
Japonya
-0.10
3.20
0.70
0.10
39.90
Çin
7.30
1.60
2.35**
6.00
105.40
Rusya
0.80
8.00
1.56
8.25
--
Hindistan
5.70
6.30
-1.99
8.00
--
Brezilya
-0.87
6.75
-3.63
11.25
112.00
G.Afrika
1.00
5.90
-5.24**
5.75
-1.00
2.10
8.96
8.25
70.30
-7.9
Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir.
**: 2012 verisi.
Türkiye
11
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
2012
2013
En Son Yayımlanan
2014
Yılsonu
Beklentimiz
Reel Ekonomi
GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL)
1 415 786
1 561 510
423 920
(2014 2Ç)
--
GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%)
2.2
4.0
2.1
(2014 2Ç)
3.2
Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd)
2.5
3.4
5.2
(Ağustos 2014)
--
Kapasite Kullanım Oranı (%)
74.2
74.6
74.9
(Ekim 2014)
--
İşsizlik Oranı (%)
9.2
10.0
9.8
(Temmuz 2014)
9.6
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (y-y. %)
6.16
7.40
8.96
(Ekim 2014)
9.3
ÜFE (y-y. %)
2.45
6.97
9.04
(Ekim 2014)
--
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1
167,404
225,331
248,586
(24.10.2014)
--
M2
731,770
910,052
991,695
(24.10.2014)
--
M3
774,651
950,979
1,039,179
(24.10.2014)
--
Emisyon
54,565
67,756
79,477
(24.10.2014)
--
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $)
100,320
112,002
112,362
(24.10.2014)
--
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma)
3.50
3.50
7.50
(31.10.2014)
--
TRLIBOR O/N
5.78
8.05
10.50
(31.10.2014)
--
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Açığı
48,497
65,004
2,768
(Ağustos 2014)
47,000
İthalat
236,545
252,140
20,584
(Eylül 2014)
İhracat
152,462
152,803
13,660
(Eylül 2014)
---
Dış Ticaret Açığı
84,083
99,337
6,924
(Eylül 2014)
83,000
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku
386.5
403.0
408.2
(Eylül 2014)
--
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku
145.7
182.8
194.9
(Eylül 2014)
--
Kamu Net Borç Stoku
240.6
197.6
186.5
(2014 2Ç)
--
Kamu Ekonomisi (Milyon TL)
2012 Eylül
2013 Eylül
Bütçe Gelirleri
23,207
30,122
30,339
(Eylül 2014)
--
Bütçe Giderleri
29,037
34,847
39,550
(Eylül 2014)
--
Bütçe Dengesi
5,830
-4,725
-9,211
(Eylül 2014)
--
Faiz Dışı Denge
-2,561
1,375
-4,578
(Eylül 2014)
--
12
Vakıfbank Ek
V
konomik Araştırmalar ek
konomik.arastirm
malar@vakifbank
k.com.tr
Cem Eroğğlu Müdür cem.eroglu@va
akifbank.com.tr
Nazan Kılıç Müdür Yard
dımcısı [email protected]
Buket Alkkan Uzman buket.alkan@va
akifbank.com.tr
0212‐398 19 03 Fatma Özzlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kan
[email protected] 0212‐398 18 91 Sinem Ullusoy Uzman Yard
dımcısı [email protected] 0212‐398 19 05 Elif Engin
n Uzman Yard
dımcısı [email protected] 0212‐398 18 92 0212‐398 18 98 0212‐398 19 02 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ttarafından güvennilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilggiler kullanılarak h
hazırlanmıştır. Vakıflar Bankası TT.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluuğu hakkında herrhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve için
ndeki bilgilerin Türkiye V
kullanılm
ması nedeniyle do
oğrudan veya dolaylı olarak oluşaacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmem ektedir. Bu rapo
or sadece bilgi vermek aamacıyla hazırlanmış olup, hiçbir kkonuda yatırım önnerisi olarak yoru
umlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. b
bu raporda yer alan bilgilerde daha önced
den bilgilendirme
e yapmaksızın kıs men veya tamam
men değişiklik yap
pma hakkına sahi ptir. Vakkıfbank Ekonom
mik Araştırmalarr