Bitki tanıma I

Bitki tanıma I
1
GENUS: LARİX (MELEZLER)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kışın yaprak dökerler.
Dallar gövdeye dağınık dizilir.
Uzun ve kısa sürgünleri vardır.
İğne yapraklar uzun sürgünlerde tek tek
bulunur.
Kısa sürgünlerde çoğu bir aradadır.
Erkek ve dişi çiçekler teker teker kısa
sürgünlerde bulunur.
Polenlerde baloncuk yoktur.
Kozalak 2-4 cm dir, dağımaz
Tohum 3 köşeli ve kanatlıdır.
2
Türler
•
•
•
•
•
Larix decidua
Larix leptolepis
Larix laricina
Larix occidentalis
Larix x eorolepis
3
Larix decidua
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Larix leptolepis
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Larix laricina
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
Larix occidentalis
43
44
45
46
47
48
49
Larix x eurolepis
50
51
52
GENUS: PSEUDOLARİX
(YALANCI MELEZLER)
• Kışın yaprak dökerler.
• Uzun ve kısa sürgünleri vardır.
• Erkek çiçekler kısa sürgünlerde bir
aradadır.
• Dişi kozalaklar tek tek bulunur.
• Polenler baloncukludur.
• Kozalak pulları dağılır.
• Kanat tohumla kaynaşmıştır.
53
Pseudolarix kaempferi
(Syn: Pseudolarix amabilis)
54
55
56
57
58
59
60
GENUS: PİCEA (LADİNLER)
• Sürgün ve dallar çevrel dizilir.
• Sığ köklüdürler (fırtınaya dayanıksız)
• Sürgünler üzerinde törpü gibi odunlaşmış çıkıntı
vardır (yaprak döküldükten sonra kalan izler).
• İki türü hariç (P. omorica ve P. breweriana)
yaprakları 4 köşelidir (parmaklar arasında
yuvarlanır.)
• Dişi kozalaklar olgunlaşınca aşağıya sarkar ve
dağılmaz.
• Her karpelde 2 kanatlı tohum vardır.
• Zehirli gazlardan zarar görürler.
• Önemli süs bitkileridir.
61
Türler
• 1. seksiyon:
- Picea orientalis
- Picea abies
- Picea glauca
• 2. seksiyon:
-Picea sitchensis
-Picea engelmanni
-Picea pungens
• 3. seksiyon:
-Picea omorika
-Picea breweriana
62
Picea abies (avrupa ladini)
• 40-50 m boylanır.
• Kabuk gençlerde açık kahve, yaşlılarda kırmız
açık kahvedir.
• Genç sürgünlerin üstü çıplak yada hafif
tüylüdür.
• Erkek çiçekler önce çilek renkli sonra sarıdır.
• Dişi çiçekler tepede önce dik döllenince
aşağıya sarkıktır.
• 10-15 cm uzunluğundaki kozalaklar silindiriktir.
• Kozalak pullarının kenarları seyrek kaba
dişlidir.
• Nem isteği yüksek ısı isteği azdır.
• Zehirli gazlar ve kurak iklime duyarlıdır.
• Karadenizde iyi gelişir.
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
Picea orientalis (doğu ladini)
• Toprağa kadar dallanır.
• Genç sürgünler açık renkli ve tüysüzdür.
• Doğu ladini diğer ladinlerden kısa iğne
yaprakları ile ayrılır.
• Erkek çiçek karmen kırmızısı, dişi çiçek
viyole renklidir.
• Kozalak 3-9 cm boyunda ve oval silindirik
renklidir.
• Kozalak pullarının kenarları dişsizdir.
• Kafkaslar ve doğu karadenizde yaşar.
• Önemli bir süs bitkisidir.
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
Picea pungens (mavi ladin)
• 30 - 50 m boylanabilir.
• İğne yapraklar 2-3 cm boyunda, dört köşeli, biraz kıvrık,
uçları sivri ve batıcıdır.
• Yeşil, mavi-yeşil, gümüşi renklidir.
• Kabuk önceleri ince, kül grisi veya kahverengi-gri, pullu,
daha sonraları kabuk gri-esmer, kalın ve derin çatlaklıdır.
• Kozalaklar 8-10 cm uzunluğunda 3 cm çapındadır. Taze iken
yeşilimsi olgunlaşınca saman sarısı rengindedir. Kozalak
pulları kağıt gibi ince, kenarları dalgalı, uçları kertiklidir.
• genç sürgünler kalın, çıplak, tomurcuklar konik yuvarlak,
reçinesiz, tomurcuk pullarının uçları geriye doğru kıvrıktır.
• Toprak isteği fazla değildir. Kuru ve fakir topraklarda da
yetişebilir.
• Park ve bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılır. Peyzaj
mimarisinde kullanırken sık dikim yapılmamalıdır. Aksi halde
ağacın gölgede kalan kısımları çıplaklaşır.
• Ülkemizde doğal yayılış göstermez.
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
Picea omorika (Balkan Ladini)
• 30 m'ye kadar boylanabilir.
• Tomurcuk kırmızı esmer renkli ve reçinesizdir.
• İğne yapraklar 8-20 mm uzunluğunda, 2 mm genişliğinde
ve yassıdır.
• Erkek çiçekleri açık kırmızı renktedir.
• Kısa saplı dişi kozalaklar 4-6 cm uzunluğunda, 2-2.5 cm
çapındadır. Taze iken morumsu-kırmızı olan rengi
olgunlaştığında parlak tarçın-kahverengiye dönüşür.
• Kozalak pullarının kenarları yuvarlakça, geniş, dalgalı ve
hafif dişlidir.
• Soğuğa, kara ve rüzgâra, endüstri bölgeleri ve şehir içi
yeşil sahalara dayanıklı bir türdür.
• Değişik topraklarda yetişebilir.
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
GENUS: PSEUDOTSUGA
(DUGLAS GÖKNARLARI)
• Abies ve Picea cinsleri arasında yer alır ve 4-5 türle temsil
edilir.
• Bakir ormanlarda 60 - 85 metre boy, 1.20 - 1.80 metre çap
yapar.
• Douglas Göknarı, iyi gelişmiş, geniş ve yaygın yan kökler yapar.
• Çeşitli tipteki topraklar üzerinde bulunsa da en iyi gelişimini
derin, iyi drenajlı mineralce zenin, geçirgen balçık topraklarda
ve nemi yükse olan yerlerde gösterir.
• Yaprakları, göknar yaprakları gibi yassıdır.
• En Belirgin özelliği tomurcukları; çok sayıda, parlak, kestane
kırmızısı pullar ile örtülü ve büyüktür.
• Bir yılda olgunlaşan dişi kozalaklar sürgün uçlarında terminal
durumlu olup, olgunlaşınca aşağıya sarkar; karpeller açılır,
fakat dağılmaz. Brahte karpellerden uzundur.
• Yassı üç köşeli tohumların üzerinde küçük reçine bezeleri
bulunan sert bir kabuk var. Kanat büyük olup, kısmen tohumu
112
örter.
Pseudotsuga menziesii
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
GENUS: TSUGA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Herdem yeşildir.
10 kadar türü bulunur.
Küçük yumurta biçimli tomurcuklar reçinesizdir.
Pinacaea familyasısın en küçük kozalaklarını taşırlar.
Peyzaj materyali olarak değerli bir ağaçtır. Peyzaj
bahçelerinde çit, rüzgar kesici veya tek başına kullanılabilir.
Güneşli veya orta güneşte gelişirler. Nemli ve rutubetli
yerlerde yetişir. Alkali ve torflu topraklara dikilmelidir.
Yayılıcı kök yapısına sahiptir, bu durum hesaba katılarak
dikim yapılmalıdır. Kaldırımlara dikilirse kökleri taşları
kaldırabilir.
Büyüme döneminde iyi budama yapılmalıdır. Çok gövdeli
olarak büyür budama yapılarak tek bir gövdeye indirilmezse
çok geniş ve heybetli bir ağaç olurlar.
130
Üretimi çelik ve tohumla olur.
Önemli Türleri
•
•
•
•
Tsuga Heterophylla (Batı Sugası)
Tsuga Canadensis (Kanada Sugası)
Tsuga Caroliniana (Karolanya Sugası)
Tsuga Dumosa (Himalaya Sugası)
131
Tsuga Canadensis (Kanada tsugası)
Genel Özellikleri:
• Narin gövdesinin kabuğu koyu-esmer, yaşlı gövdelerde kalın ve
derin çatlaklıdır.
• Gençlikte dar, sivri piramidal bir tepeye sahiptir.
• Gölgeye çok dayanıklıdır.
• Sürgünleri ince, sarı esmer ve tüylüdür,
• iğne yaprakları 10-15mm. uzunluğunda ve 1,5mm. genişliğinde,
tarağımsı dizilişlidir.
• Kısa saplı, ucu sivri, dar yumurta biçimindeki kozalakları 1525mm. Boyundadır
• kozalak pulları deri gibi sert, yuvarlakça, kenarları tam ve dikkati
çekmeyecek derecede de dişlidir.
İklim ve Toprak İstekleri: Deniz iklimli yerlerin türü; nemli, derin
ve serin balçık topraklarında iyi gelişir. Soğuklara ve gölgeye
dayanır, kar baskınına ve yangına karşı duyarlıdır.
Üretim tekniği: Üretimi tohum yapılır.
• Park ve bahçelerde soliter ya da küçük gruplar halinde kullanılır.
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
Tsuga Heterophylla (Batı tsugası)
Boy ve Çap: 40-50m. boy, 65-130cm. çap yapabilen, sivri
piramit tepeli, sarkık dallı, düzgün ve simetrik gövdeli,
birinci sınıf orman ağacıdır.
Genel Özellikleri:
• 5-20mm. uzunluğunda ve 1mm. genişliğinde ki iğne yapraklan
dipten uca kadar aynı genişlikte devam eder.
• 2.5-3cm. uzunluğunda ve dar yumurta biçimindeki
kozalaklarında dış pulların kenarları düzdür.
• Kabuk koyu kırmızımtrak kahverengidir, derin yarıklarla,
dar şeritlerle ayrılmıştır.
İklim ve Toprak İstekleri: Deniz iklimli yerlerin türü; nemli,
derin ve serin balçık topraklarında iyi gelişir. Soğuklara ve
gölgeye dayanır, kar baskınına ve yangına karşı duyarlıdır.
Üretim tekniği: Üretimi tohum yapılır.
147
148
149
150
151
152
153