Nisan Ayı Bülteni - Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ
Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, Ocak ayı ihracatımız
12.314 milyon dolar, ithalatımız ise 16.747 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
TİM tarafından, 2 Şubat 2015 tarihinde kamuoyuna açıklanan birlik onay koduna tabi ihracatımız Ocak ayında
10.804 milyon dolar olarak açıklanmış olup, geriye kalan ihracat verileri ise birlik onay koduna tabi olmayan
(İşlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat kapsamında
ihracat vb.) kayıtları kapsamaktadır.
2013 ve 2014 yıllarına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından
kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Ocak aylarına ait veriler ise Bakanlığımız idari
kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır.
Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’in resmi internet sayfasından
kamuoyuna duyurulmaktadır.
A. DIŞ TİCARET VERİLERİ
I. Genel İhracat ve İthalat
Ocak ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 0,15 oranında, ithalat ise % 13,17 oranında azalmıştır.
2015 yılının Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, % 0,15 azalarak 12.314 milyon dolar,

İthalat, % 13,17 azalarak 16.747 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, % 8,09 azalarak 29.060 milyon dolar,

Dış ticaret açığı, % 36,27 azalarak 4.433 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Ocak ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 73,5 olmuştur.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılının Ocak ayında % 63,9 iken, 2015 yılının Ocak ayında % 73,5 olarak
gerçekleşmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
1
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2014-2015 (Milyon Dolar)
Dış Ticaret
2013
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Hacmi
Dış Ticaret Dengesi
İhr./ İth. Karşılama Oranı (%)
151.803
251.661
403.464
-99.859
60,3
2014
157.715
242.224
399.939
-84.509
65,1
Değişim
(%)
3,89
-3,75
-0,87
-15,37
Ocak
2014
2015
12.332
19.287
31.619
-6.955
63,9
12.314
16.747
29.060
-4.433
73,5
Değişim
(%)
-0,15
-13,17
-8,09
-36,27
Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri
2
Son 12 aylık dönemde,
•
İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 3,21 oranında artış ile 152.721 milyon dolardan 157.629
milyon dolara yükselirken, ithalat % 4,94 oranındaki azalış ile 252.145 milyon dolardan 239.684 milyon dolara
gerilemiştir.
•
Bir önceki yılın aynı döneminde ise dış ticaret hacmi % 1,87 oranında azalarak 397.313 milyon dolar,
dış ticaret açığı ise % 17,47 oranında azalarak 82.055 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı
karşılama oranı ise %65,7’ye yükselmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
II. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat
En fazla ihracat yapılan fasıl “Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar” olmuştur.
2015 yılı Ocak ayında en çok ihraç edilen “Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit
mücevherci eşyası, metal paralar” faslını (1.670 milyon dolar), “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” (1.418 milyon dolar) ve “Kazanlar,
makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” (938 milyon dolar)
ihracatı takip etmiştir.
Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi;
Tablo 2: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Fasıl Açıklaması
2013
Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Demir ve çelik
Örme giyim eşyası ve aksesuarı
Diğer
Toplam
6.999
17.000
12.989
9.919
9.245
95.651
151.803
2014
7.717
18.065
13.599
9.261
10.034
99.039
157.715
Ocak
2014
2015
534
1.201
1.026
859
815
7.897
12.332
1.670
1.418
938
720
719
6.850
12.314
En fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar” olmuştur.
2015 yılı Ocak ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları” faslını (3.791
milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve
parçaları” (1.916 milyon dolar) ve “Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses
kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı” (1.501 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
3
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi;
Tablo 3: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Fasıl Açıklaması
2013
Mineral yakıtlar, mineral yağlar
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler
Elektrikli makina ve cihazlar
Demir ve çelik
Plastikler ve mamulleri
Diğer
Toplam
2014
55.917
30.157
17.759
18.691
13.881
115.257
251.661
54.906
28.104
17.950
17.606
14.151
109.507
242.224
Ocak
2014
2015
4.887
2.200
1.458
1.650
1.217
7.874
19.287
3.791
1.916
1.501
1.233
966
7.338
16.747
III. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat
En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, İsviçre ve İngiltere olmuştur.
2015 yılı Ocak ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1.100 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla
İsviçre (1.025 milyon dolar) ve İngiltere (938 milyon dolar) izlemektedir.
4
En fazla ihracat yapılan ülkeler;
Tablo 4: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ülke Adı
Almanya
İsviçre
İngiltere
Irak
İtalya
Diğer
Toplam
2013
2014
13.703
1.015
8.785
11.949
6.718
109.633
151.803
15.156
3.208
9.914
10.896
7.145
111.396
157.715
Değişim
(%)
10,61
216,19
12,85
-8,81
6,35
1,61
3,89
Ocak
2014
1.235
220
763
1.020
589
8.505
12.332
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
2015
1.100
1.025
938
833
578
7.840
12.314
Değişim
(%)
-10,91
366,86
22,91
-18,41
-1,88
-7,81
-0,15
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları
En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Rusya ve Almanya olmuştur.
2015 yılı Ocak ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (2.117 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi
sırasıyla Rusya Federasyonu (1.934 milyon dolar) ve Almanya (1.317 milyon dolar) izlemektedir.
5
En fazla ithalat yapılan ülkeler;
Tablo 5: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ülke Adı
Çin
Rusya Federasyonu
Almanya
İtalya
A.B.D.
Diğer
Toplam
2013
2014
24.686
25.064
24.182
12.885
12.596
152.248
251.661
24.918
25.293
22.369
12.056
12.727
144.860
242.224
Değişim
(%)
0,94
0,91
-7,50
-6,43
1,04
-4,85
-3,75
Ocak
2014
2.078
2.449
1.552
872
1.034
11.301
19.287
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
2015
2.117
1.934
1.317
780
758
9.840
16.747
Değişim
(%)
1,91
-21,04
-15,12
-10,55
-26,75
-12,93
-13,17
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları
IV. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat
2015 Ocak ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur.
2015 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu”
(6.199 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3.952 milyon dolar) ve “Hava Yolu”
ulaşımı (2.029 milyon dolar) izlemektedir.
Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar)
Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
6
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
2015 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu”
(10.776 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (2.478 milyon dolar) ve “Boru Hattı”
ulaşımı (1.727 milyon dolar) izlemektedir.
Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar)
Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir.
7
V. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat
2015 yılı Ocak ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili
Ödeme” (7.863 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (1.822 milyon dolar)
ve “Peşin Ödeme” (1.347 milyon dolar) takip etmiştir.
2015 yılı Ocak ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme”
(9.878 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (3.342 milyon dolar) ve “Akreditif
Ödeme” (1.317 milyon dolar) takip etmektedir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 6: Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat (Milyon Dolar)
İHRACAT
Ödeme Şekli
Mal Mukabili Ödeme
Peşin Ödeme
Vesaik Mukabili Ödeme
Vadeli Akreditif
Bedelsiz
Özel Takas
Akreditif
Diğer*
TOPLAM
2013
2014
93.796 102.865
15.136 14.961
25.878 24.240
2.420
2.458
1.369
1.602
620
19
12.281 11.260
303
310
151.803 157.715
İTHALAT
Ocak
2014
8.150
1.003
1.909
223
99
1
924
21
12.332
2013
2014
2015
7.863 77.764 71.545
1.347 117.640 119.326
1.822 15.523 14.920
186 12.206 10.573
125
5.200
6.243
0
850
33
954 21.271 18.442
16
1.207
1.141
12.314 251.661 242.224
Ocak
2014
3.792
10.155
1.259
867
444
2
2.680
87
19.287
2015
3.342
9.878
1.048
809
281
2
1.317
70
16.747
*"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili ve Özel Hesap
ödeme şekillerini içermektedir.
B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER
8
2015 yılı Ocak ayında 5,9 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi.
Gümrük İdareleri tarafından 2014 yılı Aralık ayında 7.099 Milyon TL, 2015 yılı Ocak ayında 5.956 Milyon TL
vergi tahsil edildi. 2015 yılı Ocak ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 16,1
azalış göstermiştir. Aralık ayında tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı % 23,07 olarak
gerçekleşmiştir. 2014 yılında Gümrük İdarelerince toplam 75.951 Milyon TL vergi tahsil edilmiştir.
C. ŞİRKET VERİLERİ
Tablo 7: 2015 Yılı Ocak Ayında Kurulan Şirket Sayıları
Türü
Ticari İşletme
Limited Şirket
Şube
Anonim Şirket
Kooperatif
Kollektif Şirket
TOPLAM
Sayısı
4.819
5.638
1.672
1.102
93
2
13.326
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
2015 yılı Ocak ayında 4.819 Ticari İşletme, 5.638 Limited Şirket, 1.672 Şube, 1.102 Anonim Şirket, 93
Kooperatif ve 2 Kollektif Şirket kurulmuştur.
Tablo 8: 2015 Yılı Ocak Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı
Alt Türü
Sayısı
Tek Kişilik Limited Şirket
Tek Kişilik Anonim Şirket
TOPLAM
3.003
582
3.585
2015 yılı Ocak ayında 3.003 tek kişilik Limited Şirket, 582 tek kişilik Anonim Şirket kurulmuştur.
Grafik 6: 2015 Yılı Ocak Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları
9
D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ
Tablo 9: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları
Esnaf ve Sanatkarlar
Kadın
Erkek
Toplam
Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı
Sayı
216.468
1.361.493
1.577.961
1.699.607
Türkiye genelinde toplam 1.577.961 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte
olduğu toplam işyeri sayısı 1.699.607’dir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 10: 2015 Yılı Ocak Ayında Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları
2014
(Ocak)
İşlem
Tescil (Açılış)
Terkin (Kapanış)
25.040
11.425
2015
(Ocak)
21.764
13.076
Değişim(%)
-13,08
14,45
2015 yılı Ocak ayında Türkiye genelinde toplam 21.764 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 13.076
esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır.
2015 yılı Ocak ayındaki tescil ve terkin durumları incelendiğinde Ocak 2014’e göre daha az tescil ve daha fazla
terkin yapıldığı görülmektedir. Ocak 2015’de bir önceki yılın aynı dönemine göre daha az esnaf işletmesi
açılmış, daha fazla esnaf işletmesi kapanmıştır. Ocak 2014’de Türkiye genelinde toplam 25.040 esnaf ve
sanatkâr işletmesi açılmış, 11.425 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır.
Tablo 11: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları)
Ocak
Meslek
2014
Bakkallık, Bayilik, Büfecilik
Kadın ve Erkek Kuaförlüğü
2015
1192
471
903
437
Servis Aracı İşletmeciliği
672
436
Lokantacılık
Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe
İşletmeciliği
443
302
506
231
2015 yılı Ocak ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması
yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek Bakkallık, Bayilik, Büfecilik
mesleğidir.
Tablo 12: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları)
Ocak
Meslek
Şoförlük
Kamyonculuk, Kamyonetçilik
Marangozluk ve Dülgerlik
Yorgancılık ve Hallaçlık
Hızarcılık ve Bıçkıcılık
2014
-123
86
7
-2
-3
2015
-124
-61
-61
-17
-16
2015 yılı Ocak ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle
kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre Ocak 2015’de en fazla azalış gösteren meslek
Şoförlüktür.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
10
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ
YASAL UYARI
Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt
içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle
yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı
Gümrük ve Ticaret Bakanlığına aittir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz
olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı
veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığına hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın
değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir.
11
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü